INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 12 sierpnia 2011r. (data wpływu 18 sierpnia 2011r.), uzupełnionym pismem z dnia 14 listopada 2011r. (data wpływu 17 listopada 2011r.) oraz pismem z dnia 5 grudnia 2011r. (data wpływu 8 grudnia 2012r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• opodatkowania odszkodowania za nieruchomość przejętą na własność Skarbu Państwa – jest prawidłowe,
• ustalenia podstawy opodatkowania – jest nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 18 sierpnia 2011r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania odszkodowania za nieruchomość przejętą na własność Skarbu Państwa oraz ustalenia podstawy opodatkowania.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 14 listopada 2011r. (data wpływu 17 listopada 2011r.) oraz pismem z dnia 5 grudnia 2011r. (data wpływu 8 grudnia 2012r.), będącymi odpowiedziami na wezwanie tut. organu znak: IBPP1/443-1322/11/LSz z dnia 4 listopada 2011r. oraz z dnia 25 listopada 2011r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Gmina jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług i odnośnie zadań przypisanych gminie, składającym deklaracje VAT-7.

Gmina była właścicielem działki nr 288 k.m. 4 obręb G. o pow. 0,0590 ha, zapisanej w księdze wieczystej Nr …, prowadzonej przez Sąd Rejonowy w W.

Działka nr 288 k.m. 4 obręb G. została objęta decyzją Wojewody z dnia 27 kwietnia 2006r. Nr …… o ustaleniu lokalizacji poszerzeń pasa drogowego dla drogi alternatywnej, łączącej autostradę z drogą krajową nr ..., położonych w obszarze oznaczonym numerem ....

Decyzja ta stała się ostateczna w dniu 24 października 2006r. Następnie Wojewoda decyzją z dnia 17 stycznia 2011r. Nr …. stwierdził, że nieruchomość stanowiąca własność Gminy oznaczona jako działka nr 288 o powierzchni 0,0590 ha z dniem 24 października 2006r. z mocy prawa stała się własnością Skarbu Państwa. Zgodnie z tą decyzją odszkodowanie na rzecz Gminy za przedmiotową nieruchomość miało zostać ustalone w odrębnym postępowaniu. Takie postępowanie zostało przeprowadzone przez Wojewodę i zostało zakończone decyzją Wojewody z dnia 13 czerwca 2011r. Nr….. Decyzją tą Wojewoda ustalił dla Gminy odszkodowanie za działkę nr 288 o powierzchni 0,0590 ha stanowiącą własność Gminy, która z dniem 24 października 2006r. z mocy prawa stała się własnością Skarbu Państwa. Wysokość odszkodowania za działkę nr 288 wynosi ogółem 21.718,00 zł.

Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Gminy zatwierdzonym Uchwałą Rady Gminy Nr …. z dnia 25 kwietnia 2005r. działka nr 288 położona jest w terenie D.63 M, gdzie dla tego symbolu podstawowe przeznaczenie terenu to mieszkalnictwo wielorodzinne lub jednorodzinne średniej i niskiej intensywności oraz częściowo w terenie ... z przeznaczeniem - istniejąca droga powiatowa, łącznik pomiędzy drogą krajowa nr ... i projektowanym węzłem drogowym autostrady , projektowana klasa - główna (G), jednojezdniowa.

Przedstawicielka Gminy wniosła podczas rozprawy wniosek o powiększenie kwoty ustalonego odszkodowania o podatek VAT. Wniosek ten nie został uwzględniony, natomiast w uzasadnieniu decyzji Wojewody o ustaleniu wysokości odszkodowania, powołano się na fakt, że: „… materialną podstawą ustalenia odszkodowania był art. 14 i art. 18 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2003r., Nr 80, poz. 721 z późn. zm.) w związku z art. 5 ustawy z dnia 18 października 2006r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2006r., Nr 220, poz. 1601 z późn. zm.) oraz w związku z art. 6 ustawy z dnia 25 lipca 2008r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2008r., Nr 154, poz. 958) i art. 132 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. Z 2010., Nr 102, poz. 651 z późn. zm.). W/w przepisy nie odnoszą się do kwestii podatkowych. Kwestię zagadnień dotyczących opodatkowania podatkiem od towarów i usług regulują natomiast przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.)” oraz w dalszej części uzasadnienia „... obowiązek zapłaty podatku VAT od odszkodowania nie ma wpływu na wartość rynkową nieruchomości. Inaczej mówiąc, z tego powodu wartość rynkowa nieruchomości nie rośnie i gdyby wygasłe prawo miało być przedmiotem czynności prawnej (np. Umowy sprzedaży), racjonalny nabywca nie zapłaciłby za nią więcej niż wartość rynkową tylko dlatego, że zbywca jest podatnikiem podatku VAT. Podatek ten jest cenotwórczy i gdyby wartość nieruchomości odnieść do jej ceny, to powinna ona zawierać w sobie podatek VAT”.

Odszkodowanie to zostało wpłacone przez Generalną Dyrekcję Dróg i Autostrad, na rachunek Gminy dnia 13 lipca 2010r., w wysokości 21.718,00 zł.

Gmina wystawiła Generalnej Dyrekcji Dróg i Autostrad fakturę VAT Nr …. z dnia 20 lipca 2011r., na kwotę 26.713,14zł. tj. wartość netto 21.718,00 zł, oraz podatek VAT w wysokości 4.995,14 zł.

W uzupełnieniu wniosku wnioskodawca podał, że działka nr 268 była wykorzystywana w części jako parking a w części był to pas gruntu wzdłuż drogi ul. R., gdyż działka bezpośrednio przylega do ul. R. - droga publiczna powiatowa. Działka nr 288 prawie w całości była utwardzona kostkami betonowymi - tzw. "trylinka". Od końca roku, w którym ułożono kostki betonowe upłynęło więcej niż 5 lat, co Wnioskodawca stwierdza jako powszechnie znany fakt, z uwagi na to, że w Urzędzie Gminy nie odnaleziono dokumentacji, z której wynikałoby kto i kiedy dokonał utwardzenia tego terenu. Działka została nabyta przez Gminę w drodze komunalizacji, na podstawie decyzji Wojewody Nr ….. z dnia 22 maja 1992 roku.

Z informacji przekazanych przez pracowników wynika, że od dnia nabycia ww. działki, tj. od 1992 roku nie dokonywano żadnych ulepszeń na ww. działce i nie ponoszono w związku z tym żadnych nakładów ani czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Kwota odszkodowania jest jedyną kwotą należną Gminie z tytułu wywłaszczenia nieruchomości. Z żadnych dokumentów poza opisanymi we wniosku nie wynika, że kwota należna Gminie z tytułu odszkodowania obejmuje podatek VAT. Jak Wnioskodawca pisze we wniosku przedstawicielka Gminy wniosła, podczas rozprawy poświęconej ustaleniu wysokości odszkodowania, o powiększenie kwoty ustalonego odszkodowania o podatek VAT. Wniosek ten nie został uwzględniony, natomiast w uzasadnieniu decyzji Wojewody o ustaleniu wysokości odszkodowania, powołano się na fakt, że: „... materialną podstawą ustalenia odszkodowania był art. 14 i art. 18 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2003r., Nr 80, poz. 721 z późn. zm,) w związku z art. 5 ustawy z dnia 18 października 2006r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2006r., Nr 220, poz. 1601 z późn. zm.) oraz w związku z art. 6 ustawy z dnia 25 lipca 2008r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2008r., Nr 154, poz. 958) i art. 132 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2010r., Nr 102, poz. 651 z późn. zm.). W/w przepisy nie odnoszą się do kwestii podatkowych. Kwestię zagadnień dotyczących opodatkowania podatkiem od towarów i usług regulują natomiast przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.)”.

W dalszej części uzasadnienia decyzji Wojewoda pisze „... obowiązek zapłaty podatku VAT od odszkodowania nie ma wpływu na wartość rynkową nieruchomości. Inaczej mówiąc, z tego powodu wartość rynkowa nieruchomości nie rośnie i gdyby wygasłe prawo miało być przedmiotem czynności prawnej (np. Umowy sprzedaży), racjonalny nabywca nie zapłaciłby za nią więcej niż wartość rynkowa, tylko dlatego, że zbywca jest podatnikiem podatku VAT. Podatek ten jest cenotwórczy i gdyby wartość nieruchomości odnieść do jej ceny, to powinna ona zawierać w sobie podatek VAT.

Gmina uważa jednak, że ustalone odszkodowanie nie obejmuje podatku VAT a wyłącznie określa wartość nieruchomości na podstawie szacunku i ta kwota powinna stanowić w całości dochód Gminy tj. nie może być uszczuplona o podatek VAT jaki Gmina musi naliczyć i odprowadzić do budżetu Państwa. Wartość działki należy uznać jako wartość netto, natomiast wysokość odszkodowania powinna być powiększona o należny podatek VAT tak aby po zapłaceniu podatku VAT Gminie pozostała kwota równa wartości działki określonej przez rzeczoznawcę majątkowego.

Działka nr 288 była zabudowana budowlą w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2010r., Nr 243 poz. 1623 ze zm.).

Symbol klasyfikacji PKOB właściwy dla tej budowli to 2112 (ulice i drogi pozostałe).

Budowla ta była trwale związana z gruntem. Z uwagi na to, że ustawa Prawo budowlane posługuje się pojęciem trwałego związania z gruntem, bez jego zdefiniowania, w tym konkretnym przypadku Wnioskodawca uznał, że budowla ta była trwale związana z gruntem, gdyż kostka betonowa wkopana była w grunt a jej dolna płaszczyzna znajdowała się poniżej poziomu terenu.

Działka nr 288 była przedmiotem dzierżawy na rzecz innego podmiotu w okresie 2 stycznia 2000r. - 31 grudnia 2007r. oraz 1 kwietnia 2008r. – 31 grudnia 2009r. Przedmiotem dzierżawy w obu okresach był grunt o pow. 0,0024ha.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy przejęcie nieruchomości w opisanym we wniosku stanie faktycznym przez Skarb Państwa, za którą w drodze oddzielnej decyzji Wojewody ustalono odszkodowanie, jest zdarzeniem opodatkowanym na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czy stanowi odpłatną dostawę towaru, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.)...
2. Jeżeli zgodnie z ustawą, o której mowa w zapytaniu 1, przejęcie nieruchomości w konkretnym stanie faktycznym jest odpłatną dostawą towaru, co w takim przypadku stanowi podstawę opodatkowania...
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

Przejęcie nieruchomości w opisanym we wniosku stanie faktycznym przez Skarb Państwa, za którą w drodze oddzielnej decyzji Wojewody ustalono odszkodowanie, jest zdarzeniem opodatkowanym na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, tj. stanowi odpłatną dostawę towaru, o której mowa w art. 7 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.).

Ad. 2

Gmina uważa, że w konkretnym stanie faktycznym podstawę opodatkowania stanowi wartość ustalonego odszkodowania, tj. kwota 21.718,00zł. stanowi wartość netto. Fakt, że jak czytamy w uzasadnieniu decyzji ustalającej wysokość odszkodowania „... obowiązek zapłaty podatku VAT od odszkodowania nie ma wpływu na wartość rynkową nieruchomości”, dobitnie wskazuje na to, że ustalając wartość nieruchomości rzeczoznawca nie wziął pod uwagę kwoty podatku VAT.

Gmina, jako podatnik podatku VAT uważa, że „gdyby wygasłe prawo miało być przedmiotem czynności prawnej (np. Umowy sprzedaży)...”, racjonalny nabywca zapłaciłby za nią więcej, ponieważ do wartości ustalonej przez rzeczoznawcę doliczony zostałby podatek VAT w wysokości zgodnej z obowiązującymi przepisami. Gmina nie zgadza się też ze stwierdzeniem zawartym w uzasadnieniu decyzji, że „Podatek ten jest cenotwórczy i gdyby wartość nieruchomości odnieść do jej ceny, to powinna ona zawierać w sobie podatek VAT”, ponieważ gdyby tam było, rzeczoznawca musiałby uwzględnić kwotę podatku VAT dokonując szacowania nieruchomości. Gmina sprzedając ww. nieruchomość innemu nabywcy, uzyskałaby przychód ze sprzedaży w wysokości 21.718,00 zł., powiększony o podatek VAT. Podatek byłby naliczony ponieważ sprzedaż tej faktycznej nieruchomości nie korzystałaby ze zwolnienia - nie jest to grunt rolny. Po odprowadzeniu ww. podatku faktyczny dochód ze sprzedaży wynosiłby 21.718,00 zł. tj. odzyskałaby wartość sprzedanego gruntu. Natomiast zgodnie ze stanowiskiem Wojewody, zawartym w uzasadnieniu decyzji, Gmina mimo, że była w posiadaniu gruntu o wartości rynkowej 21.718,00 zł. osiągnie dochód za ww. grunt w wysokości pomniejszonej o podatek VAT tj. 17.656,91 zł. zaś odprowadzony podatek VAT wpłynie na rachunek budżetu państwa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się w zakresie:

• opodatkowania odszkodowania za nieruchomość przejętą na własność Skarbu Państwa – za prawidłowe,
• ustalenia podstawy opodatkowania – za nieprawidłowe.
  
  

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm., a od dnia 26 sierpnia 2011r., t. j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, pod pojęciem dostawy towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza – stosownie do art. 15 ust. 2 cyt. ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Konieczność implementacji przepisów prawa wspólnotowego do prawa krajowego wymusiła na ustawodawcy odrębne określenie statusu organów władzy publicznej. I tak na podstawie art. 15 ust. 6 ww. ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z przytoczonego przepisu wynika, że organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy działają w charakterze podatników tylko wtedy, gdy:

• wykonują czynności, które nie mieszczą się w ramach ich zadań albo
• wykonują czynności, które wprawdzie mieszczą się w ramach ich zadań, jednak są wykonywane na podstawie umów cywilnoprawnych.
  
  

Zgodnie z przepisem § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 392, poz. 73 ze zm.), jednostki samorządu terytorialnego korzystają ze zwolnienia od podatku w zakresie czynności związanych z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywanych w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują m. in. sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej (art. 7 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

Z opisu stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę wynika, że Gmina jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, odnośnie zadań przypisanych gminie. Gmina była właścicielem działki nr 288 o pow. 0,0590 ha.

Działka nr 288 została objęta decyzją Wojewody z dnia 27 kwietnia 2006r. Nr …. o ustaleniu lokalizacji poszerzeń pasa drogowego dla drogi alternatywnej, łączącej autostradę z drogą krajową nr ..., położonych w obszarze oznaczonym numerem .... Decyzja ta stała się ostateczna w dniu 24 października 2006r. Następnie Wojewoda decyzją z dnia 17 stycznia 2011r. stwierdził, że nieruchomość stanowiąca własność Gminy oznaczona jako działka nr 288 o powierzchni 0,0590 ha z dniem 24 października 2006r. z mocy prawa stała się własnością Skarbu Państwa. Takie postępowanie zostało przeprowadzone przez Wojewodę i zostało zakończone decyzją Wojewody z dnia 13 czerwca 2011r. Odszkodowanie to zostało wpłacone przez Generalną Dyrekcję Dróg i Autostrad, na rachunek Gminy dnia 13 lipca 2010r., w wysokości 21.718,00 zł.

Gmina wystawiła Generalnej Dyrekcji Dróg i Autostrad fakturę VAT z dnia 20 lipca 2011r., na kwotę 26.713,14zł. tj. wartość netto 21.718,00 zł, oraz podatek VAT w wysokości 4.995,14 zł.

Z przywołanego ww. przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT wynika, iż przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów (nieruchomości) w zamian za odszkodowanie jest objęte podatkiem od towarów i usług (a więc także wówczas, gdy nie jest ono następstwem decyzji właściciela, lecz wynika z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy samego prawa).

We wskazanych okolicznościach uznać należy, że ma miejsce dostawa towarów w zamian za odszkodowanie, zaś odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną – objętą opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług.

W analizowanym przypadku w roli organu władzy publicznej wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej występuje organ dokonujący wywłaszczenia. Organem tym może być wojewoda lub starosta, dokonujący wywłaszczenia w imieniu Skarbu Państwa. Czynność wykonywana przez organ dokonujący wywłaszczenia nie stanowi dostawy towaru, a zatem nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Podmiotem, który dokonuje dostawy towaru jest dotychczasowy właściciel nieruchomości, czyli Gmina. Zbywając nieruchomość Wnioskodawca nie realizuje ani zadań własnych, ani zadań zleconych.

Organ władzy publicznej (wójt, burmistrz) wydając nieruchomość za odszkodowaniem nie może skorzystać z wyłączenia z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług. Organ władzy publicznej nie jest uznawany za podatnika w zakresie czynności, które mieszczą się w ramach zadań, dla realizacji których został on powołany, dodatkowo pod warunkiem, że czynności te nie są wykonywane na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. W przypadku przeniesienia z mocy prawa prawa własności nieruchomości nie są realizowane zadania, dla realizacji których organ ten został powołany.

Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego nie może również skorzystać ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w przepisie § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Dokonując przeniesienia prawa do rozporządzania nieruchomością Gmina nie realizuje ani zadań własnych, ani zadań zleconych przez organ administracji rządowej.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny wskazać należy, iż przekazanie nieruchomości w zamian za odszkodowanie z tytułu wywłaszczenia nieruchomości jest odpłatną dostawą towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, a w konsekwencji czynnością podlegającą opodatkowaniu uregulowaną w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, że przejęcie przez Skarb Państwa ww. nieruchomości w zamian za odszkodowanie stanowi odpłatną dostawę towaru, należało uznać za prawidłowe.

Odnośnie kwestii ustalenia podstawy opodatkowania ww. nieruchomości przejętej przez Skarb Państwa w zamian za odszkodowanie to należy zauważyć, iż zgodnie art. 29 ust. 1 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011r., podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje, subwencje i na inne dopłaty o podobnym charakterze (art. 29 ust. 2 ustawy o VAT).

Ponadto, zgodnie z treścią art. 29 ust. 9 ww. ustawy, w przypadku wykonania czynności, o których mowa w art. 5, dla których nie została określona cena, podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa towarów lub usług pomniejszona o kwotę podatku, z zastrzeżeniem ust. 10 i 12.

Jednocześnie, zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001r. o cenach (Dz. U. Nr 97, poz. 1050 ze zm.), ceną jest wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę; w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, że w przypadku wywłaszczenia nieruchomości na cele budowy lub poszerzenia dróg w roli organu władzy publicznej wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej występuje organ dokonujący wywłaszczenia. Organem tym może być wojewoda lub starosta (na podstawie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami – t. j. Dz. U. z 2010r. Nr 102, poz. 651 i ustawy z dnia 10 kwietnia 2003r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych – t.j. Dz. U. z 2008r. Nr 193, poz. 1194 ze zm.) dokonujący wywłaszczenia w imieniu Skarbu Państwa.

W przedmiotowej sytuacji, opodatkowaniu podlega przeniesienie własności nieruchomości gruntowej na rzecz Skarbu Państwa w zamian za odszkodowanie (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy). Odszkodowanie to pełni funkcję wynagrodzenia z tytułu dostawy towaru, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną.

Należy stwierdzić, że przepisy prawa podatkowego pozostawiają stronom transakcji rozstrzygnięcie kwestii, czy wynagrodzenie (odszkodowanie) wypłacone w zamian za przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów uwzględnia podatek od towarów i usług i stanowi kwotę brutto, czy nie uwzględnia podatku od towarów i usług i stanowi kwotę netto. Strony powinny ewentualnie sięgnąć do odpowiednich przepisów innych gałęzi prawa (np. w przedstawionym przez Wnioskodawcę stanie faktycznym do przepisów regulujących przygotowanie i realizację inwestycji w zakresie dróg krajowych).

Jeśli zatem zgodnie z odpowiednimi przepisami innych gałęzi prawa lub ustaleniami pomiędzy stronami, dotyczącymi przyznania i wypłaty odszkodowania oraz jego wysokości, Wnioskodawca za wywłaszczoną nieruchomość otrzyma wyłącznie kwotę odszkodowania, która będzie jedyną kwotą należną Wnioskodawcy za oddane z mocy prawa Skarbowi Państwa grunty, to należy uznać, że jest to kwota należna z tytułu sprzedaży, czyli kwota obejmująca całość świadczenia należnego od nabywcy, którą dla wyliczenia obrotu (podstawy opodatkowania) należy traktować jako kwotę brutto zawierającą podatek VAT, dla którego wyliczenia należy zastosować metodę „w stu”. Metoda „w stu” pozwala na obliczanie podatku należnego, w której podstawą opodatkowania, wbrew zasadzie z art. 29 ust. 1 cyt. ustawy, nie jest kwota netto, lecz kwota brutto, czyli cena w rozumieniu ww. art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001r. o cenach.

Reasumując stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega dostawa towarów, natomiast kwota odszkodowania, jeżeli jest jedynym wynagrodzeniem należnym Gminie z tytułu dostawy nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa, stanowi – w myśl art. 29 ust. 1 ustawy o VAT – kwotę należną zawierającą podatek od towarów i usług (o ile taki podatek od danej transakcji jest należny). Podstawą opodatkowania jest zatem kwota odszkodowania pomniejszona o kwotę należnego podatku.

Jeśli natomiast zgodnie z odpowiednimi dokumentami, przepisami innych gałęzi prawa czy uzgodnieniami pomiędzy stronami, dotyczącymi przyznania i wypłaty odszkodowania oraz jego wysokości, kwota odszkodowania nie jest jedyną kwotą należną Gminie za wywłaszczoną nieruchomość i z dokumentów, przepisów czy też uzgodnień pomiędzy stronami wynika, że jest to kwota, do której należy doliczyć podatek VAT według właściwej stawki, to kwota ta będzie kwotą netto.

Trzeba mieć bowiem na uwadze, że co do zasady (poza wyjątkami określonymi w ustawie np. w art. 32 ustawy o VAT) przepisy prawa podatkowego pozostawiają stronom transakcji rozstrzygnięcie kwestii wysokości wynagrodzenia za dostawę towarów czy świadczenie usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w ww. zakresie należało uznać za nieprawidłowe.

Przedmiotem niniejszej interpretacji nie była kwestia stawki podatku VAT lub ewentualnego zwolnienia od podatku dostawy działki nabytej przez Gminę na podstawie decyzji Wojewody z dnia 22 maja 1992 roku, gdyż Wnioskodawca nie zadał pytania w tym zakresie i nie przedstawił własnego stanowiska w tej sprawie. Jeżeli Wnioskodawca jest zainteresowany uzyskaniem indywidualnej interpretacji w tym zakresie, winien wystąpić z odrębnym wnioskiem, w którym opisze zaistniały w tej sprawie stan faktyczny (zdarzenie przyszłe), przedstawi własne stanowisko, zada stosowne pytanie oraz uiści należną opłatę.

Jednocześnie zauważa się, że określając właściwą stawkę VAT dla sprzedaży gruntu zabudowanego budowlą (drogą) należy wziąć pod uwagę uregulowania zawarte w art. 41 ust. 1 w związku art. 146a pkt 1 ustawy o VAT lub ewentualnie w art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a tej ustawy, bowiem z wniosku wynika, że przedmiotem dostawy była działka zabudowana budowlą w rozumieniu przepisów ustawy Prawo budowlane (drogą) trwale związaną z gruntem.

Jednocześnie tut. organ w niniejszej interpretacji przyjął, iż wskazaną przez Wnioskodawcę datą wpłaconego odszkodowania przez Generalną Dyrekcję Dróg i Autostrad, na rachunek Gminy w wysokości 21.718,00 zł. jest data 13 lipca 2011r.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Należy podkreślić, że niniejsza interpretacja indywidualna traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.