Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP2/4512-658/15-3/IZ
z 23 września 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony  przedstawione we wniosku z dnia 30 czerwca 2015 r. (data wpływu 8 lipca 2015 r.), uzupełnionym na wezwanie tut. Organu w dniu 11 września 2015 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu udzielenia pożyczki i zastosowania zwolnienia od podatku dla tej usługi – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 lipca 2015 r. wpłynął ww. wniosek, uzupełniony na wezwanie tut. Organu w dniu 11 września 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu udzielenia pożyczki i zastosowania zwolnienia od podatku dla tej usługi.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca zawarł ze spółką, która jest jego większościowym udziałowcem, jako pożyczkobiorcą, umowę pożyczki na 12.000.000 zł z kwotami pożyczki płatnymi w dwóch transzach po 6.000.000 każda. Okresem spłaty pożyczki jest jeden rok licząc od dnia jej udzielenia. Pożyczka została udzielona odpłatnie, z oprocentowaniem wynoszącym w skali roku WYBID 1Y z dnia płatności danej transzy +1 %. Oprocentowanie uzyskane z powyższej pożyczki, ustalone na zasadach komercyjnych, będzie wyższe, niż Wnioskodawca uzyskałby z umieszczenia przedmiotowych środków na lokatach bankowych, z kolei dla spółki, która w powyższej transakcji jest pożyczkobiorcą, uzyskane środki posłużą udzieleniu odpłatnej pożyczki innemu podmiotowi. Dzięki oprocentowaniu wyższemu niż pożyczka udzielona mu przez wnioskodawcę również pożyczkobiorca osiągnie zysk z tej drugiej transakcji pożyczkowej.

Pożyczka może zostać spłacona przez pożyczkobiorcę wcześniej niż przed upływem roku, w takim razie oprocentowanie będzie naliczone proporcjonalnie do okresu jaki upłynie od udzielenia do spłaty pożyczki.

Środki jakie Wnioskodawca zamierza przeznaczyć na udzielenie pożyczki pochodzą ze środków własnych Wnioskodawcy, wypracowanych przez Wnioskodawcę w toku prowadzonej działalności gospodarczej, stanowiąc środki przejściowo wolne i dzięki temu możliwe do zainwestowania w udzielenie pożyczki.

Spółka przewiduje możliwość zawierania w przyszłości kolejnych umów pożyczek ze swoim udziałowcem lub innymi spółkami powiązanymi (spółki z grupy kapitałowej N.) na tych samych lub podobnych zasadach.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy dla opisanej wyżej umowy pożyczki zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a spółką z o.o. będącą jego udziałowcem należy przyjąć, że jest to transakcja niepodlegająca opodatkowaniu PCC ze względu na okoliczność, że Wnioskodawca z tytułu powyższej umowy pożyczki powinien zostać uznany za podatnika VAT świadczącego usługę zwolnioną z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 2 pkt 4 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
   
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
   
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
     
   • (uchylone)
     
   • umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
   
   
   

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Zdaniem Wnioskodawcy w jego indywidualnej sytuacji należy przyjąć, że z tytułu zawarcia opisanej wyżej umowy pożyczki jest on podatnikiem VAT, świadczącym usługę objętą przedmiotowym zwolnieniem podatkowym, zgodnie z powołanym wyżej przepisem.

W przekonaniu Wnioskodawcy powyższy pogląd wynika z następujących przesłanek:

1. Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, wykonującym działalność gospodarczą,
2. Środki pieniężne przeznaczone na udzielenie pożyczki pochodzą z działalności gospodarczej Wnioskodawcy,
3. Środki te są środkami czasowo wolnymi i jako takie są możliwe do zainwestowania przez Wnioskodawcę,
4. Pożyczka została udzielona odpłatnie, na warunkach komercyjnych a celem jej udzielenia ze strony Wnioskodawcy jest osiągnięcie dochodu z oprocentowania, przewyższającego, oprocentowanie z umieszczenia przedmiotowych środków na lokatach bankowych,
5. Wnioskodawca zakłada, że będzie prowadził działalność w zakresie udzielania pożyczek, tak na rzecz spółek z nim powiązanych jak i innych podmiotów gospodarczych,
6. Pożyczkobiorca jest przedsiębiorcą i użyje środków uzyskanych w ramach pożyczki w ramach swojej działalności gospodarczej (udzieli wyżej oprocentowanej pożyczki na rzecz podmiotu trzeciego).
   
   

Biorąc powyższe pod uwagę należy uznać, że udzielenie pożyczki przez Wnioskodawcę nie odbyło się incydentalnie, lecz w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, z wykorzystaniem wypracowanych w ramach tej działalności środków pieniężnych czyli zapleczem dla udzielenia powyższej pożyczki jest przedsiębiorstwo Wnioskodawcy. Wnioskodawca w oparciu o swoje przedsiębiorstwo ma zarówno realną możliwość jak też i wolę zawierania podobnych umów pożyczek w przyszłości.

Ze względu na to, że z tytułu zawartej umowy pożyczki Wnioskodawca winien zostać uznany za podatnika VAT, świadczącego usługę zwolnioną z podatku, a na kwotę odsetek od pożyczki Wnioskodawca winien wystawić odpowiednie faktury.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu udzielenia pożyczki i zastosowania zwolnienia od podatku dla tej usługi jest prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywca usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Ze złożonego wniosku wynika, że Wnioskodawca zawarł ze spółką, która jest jego większościowym udziałowcem, jako pożyczkobiorcą, umowę pożyczki na 12.000.000 zł z kwotami pożyczki płatnymi w dwóch transzach po 6.000.000 każda. Okresem spłaty pożyczki jest jeden rok licząc od dnia jej udzielenia. Pożyczka została udzielona odpłatnie. Oprocentowanie uzyskane z powyższej pożyczki, ustalone na zasadach komercyjnych, będzie wyższe, niż Wnioskodawca uzyskałby z umieszczenia przedmiotowych środków na lokatach bankowych, z kolei dla spółki, która w powyższej transakcji jest pożyczkobiorcą, uzyskane środki posłużą udzieleniu odpłatnej pożyczki innemu podmiotowi. Pożyczka może zostać spłacona przez pożyczkobiorcę wcześniej niż przed upływem roku, w takim razie oprocentowanie będzie naliczone proporcjonalnie do okresu jaki upłynie od udzielenia do spłaty pożyczki. Środki jakie Wnioskodawca zamierza przeznaczyć na udzielenie pożyczki pochodzą ze środków własnych Wnioskodawcy, wypracowanych przez Wnioskodawcę w toku prowadzonej działalności gospodarczej, stanowiąc środki przejściowo wolne i dzięki temu możliwe do zainwestowania w udzielenie pożyczki.

Spółka przewiduje możliwość zawierania w przyszłości kolejnych umów pożyczek ze swoim udziałowcem lub innymi spółkami powiązanymi (spółki z grupy kapitałowej N.) na tych samych lub podobnych zasadach.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121). Zgodnie z tym przepisem przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe staja się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który jest zobowiązany do zwrotu, tj. do przeniesienia na druga stronę własności tej samej ilości pieniędzy lub rzeczy tego samego rodzaju.

Usługa, którą zamierza świadczyć Wnioskodawca, tj. odpłatna usługa udzielania pożyczki, stanowić będzie realizację istniejących pomiędzy stronami stosunków cywilnoprawnych. Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług.

W efekcie, udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnianiu kapitału na wskazany w umowie okres. Czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek lub prowizji z tytułu korzystania z cudzego kapitału traktowana jest jako świadczenie usług.

Zatem, w odniesieniu do powyższych przepisów oraz przedstawionych okoliczności sprawy, należy stwierdzić, że w opisanej sprawie Wnioskodawca z tytułu udzielenia pożyczek występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

Opisana we wniosku czynność udzielenia pożyczki przez Wnioskodawcę na rzecz spółki stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 ustawy.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że w oparciu o art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przy czym zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Z treści art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, wyraźnie wynika, że intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem usług udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczonych przez inne podmioty pośredniczące w ich udzielaniu. Należy stwierdzić, że wymienione zwolnienie ma charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi, cechy które ją rozróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów.

Analiza opisu stanu faktycznego oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa podatkowego prowadzą do wniosku, że udzielenie przez Wnioskodawcę pożyczki na rzecz spółki jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, jednak z uwagi na fakt, że powyższa usługa mieści się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy – korzystać będzie ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu udzielenia pożyczki i zastosowania zwolnienia od podatku dla tej usługi przedmiotowej sprawie jest prawidłowe.

Niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie kwestię dotyczącą zwolnienia z podatku VAT usługi udzielenia pożyczki i uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT z tytułu tej czynności, natomiast nie dotyczy innych kwestii, gdyż nie były one przedmiotem zapytania Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obwiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.