Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
1462.IPPB4.4511.1108.2016.2.MS2
z 28 października 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 12 września 2016 r. (data wpływu 19 września 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odsetek – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 września 2016 r. został złożony wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odsetek.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi działalność w zakresie kompleksowej obsługi klientów indywidualnych oraz korporacyjnych w zakresie ubezpieczeń, zgodnie z Ustawą z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. z 2015 r., poz. 1844, z późn. zm., dalej: „ustawa o działalności ubezpieczeniowej”). W związku z prowadzoną działalnością, Wnioskodawca dokonuje wypłaty odszkodowań lub świadczeń, o których mowa w ustawie o działalności ubezpieczeniowej oraz Ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszy Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003, Nr 124 poz. 1152, z późn, zm,, dalej: ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych).

Działając na podstawie art. 28 ustawy o działalności ubezpieczeniowej, Wnioskodawca wypłaca odszkodowanie lub świadczenie na podstawie uznania roszczenia uprawnionego z umowy ubezpieczenia w wyniku ustaleń dokonanych w przeprowadzonym przez siebie postępowaniu, o którym mowa w art. 29, zawartej z nim ugody tub prawomocnego orzeczenia sądu. Działając na podstawie art. 13 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Wnioskodawca wypłaca odszkodowanie lub świadczenie z tytułu ubezpieczenia obowiązkowego na podstawie uznania roszczenia uprawnionego z umowy ubezpieczenia w wyniku ustaleń, zawartej z nim ugody, prawomocnego orzeczenia sądu lub w sposób określony w przepisach Ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U z 2012 r., poz. 159 i 742).

W związku z zawartymi umowami ubezpieczenia, Wnioskodawca wypłaca także odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty odszkodowań lub świadczeń wynikających z umów ubezpieczenia. Odsetki związane ze świadczeniem lub odszkodowaniem wypłacane są na podstawie wniosku poszkodowanego, zawartej ugody lub wyroku sądowego.

Przedmiotem wniosku są odszkodowania i świadczenia oraz odsetki wypłacane na rzecz osób fizycznych.

Opisane we wniosku wypłaty nie obejmują odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, nie stanowią także dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm., dalej: ustawa o PIT).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wypłata na rzecz osób fizycznych przedstawionych w opisie stanu faktycznego odsetek z tytułu nieterminowej wypłaty odszkodowań lub świadczeń, w związku z zawartą umową ubezpieczenia, skutkuje po stronie Wnioskodawcy obowiązkiem sporządzenia i przesłania do otrzymującego wypłatę oraz do właściwego dla otrzymującego wypłatę urzędu skarbowego informacji PIT-8C ?

Zdaniem Wnioskodawcy.

W ocenie Wnioskodawcy, wypłata na rzecz osób fizycznych przedstawionych w opisie stanu faktycznego odsetek z tytułu nieterminowej wypłaty odszkodowań lub świadczeń, w związku z zawartą umową ubezpieczenia, nie skutkuje po stronie Wnioskodawcy obowiązkiem sporządzenia i przesłania do otrzymującego wypłatę oraz do właściwego dla otrzymującego wypłatę urzędu skarbowego informacji PIT-8C.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 4) ustawy o PIT, wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

1. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c;
2. dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a.
   
   

W myśl art. 42a ustawy o PIT, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych. W świetle powyższego należy stwierdzić, że przedstawione w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego odszkodowania i świadczenia wypłacane przez Wnioskodawcę podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, zgodnie z treścią art. 42a ustawy o PIT, w odniesieniu do wypłaty przedmiotowych odszkodowań i świadczeń Wnioskodawca nie jest obowiązany do wystawienia informacji PIT-8C.

W ocenie Wnioskodawcy, powyżej wskazane przepisy będą miały także zastosowanie w stosunku do wypłacanych odsetek. Zatem w sytuacji, gdy wraz z odszkodowaniem lub świadczeniem wypłacane są odsetki za opóźnienie w zapłacie, to kwota wypłaconych odsetek podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT, a w konsekwencji Wnioskodawca nie ma obowiązku sporządzania i przesyłania PIT-8C.

Powyższe wynika wprost z charakteru prawnego odsetek. Zgodnie z art. 481 § 1 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016, poz. 380, dalej: KC), jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Odsetki są zatem świadczeniem bezpośrednio związanym ze świadczeniem pieniężnym, które nie zostało spełnione w terminie. Odsetki są świadczeniem ubocznym, zależnym od istnienia i wymagalności długu podstawowego.

Zatem, w związku z faktem, że wypłacane odsetki za opóźnienie stanowią świadczenie akcesoryjne do świadczenia głównego, którym jest wypłata odszkodowania lub świadczenia, w ocenie Wnioskodawcy, odpowiednie zastosowanie znajdzie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT, tj. wypłacone odsetki będą zwolnione z opodatkowania.

Ścisły związek pomiędzy świadczeniem głównym oraz świadczeniem ubocznym był wielokrotnie podkreślany w orzecznictwie sądów administracyjnych. Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 17 stycznia 2014 r., sygn. akt II FSK 289/12: „Naczelny Sąd Administracyjny w pełni aprobuje konkluzję sądu pierwszej instancji, że odsetki należy przypisać do tego samego źródła przychodów co należność główną - a co za tym idzie, podlegają one opodatkowaniu w ten sam sposób. Odsetki stanowią integralny element przychodu ze sprzedaży nieruchomości ponieważ mają charakter akcesoryjny, a ich byt prawny zależy od należności, z którą są związane. W konsekwencji tego, skoro Minister Finansów w interpretacji indywidualnej uznał, że przychód ze sprzedaży nieruchomości nie stanowił źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f., związane z nim odsetki również nie stanowiły przychodu podatkowego”.

Powyższy wyrok odnosi się co prawda do kwestii zaliczenia przychodu z tytułu świadczenia głównego oraz świadczenia ubocznego do jednego źródła przychodów, niemniej, w ocenie Wnioskodawcy, wyrok ten potwierdza bardziej ogólną zasadę odnoszącą się do ścisłego związku odsetek ze świadczeniem podstawowym.

Dodatkowym argumentem przemawiającym na korzyść takiego traktowania odsetek jest fakt, że art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT w dyspozycji wprost wskazuje, że zwolnione z opodatkowania są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń, zatem jest to katalog szerszy niż odszkodowanie i zawiera w sobie inne świadczenia (w tym odsetki od nieterminowych wypłat), których tytułem jest umowa ubezpieczenia.

Zgodnie z definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego, tytuł to „podstawa czegoś lub powód do czegoś”. Bez wątpienia powodem (podstawą) wypłaty przez Wnioskodawcę odsetek w przedmiotowym stanie faktycznym jest fakt zawarcia umowy ubezpieczenia oraz powstania zdarzenia skutkującego koniecznością wypłaty odszkodowania lub innego świadczenia. Bez wystąpienia tych okoliczności, świadczenie w postaci odsetek nigdy nie powstanie. W konsekwencji, uznać należy, że wypłacane przez Wnioskodawcę odsetki stanowią dla ich odbiorców kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych.

Powyższą argumentację potwierdza także wykładnia celowościowa oraz wykładnia systemowa wewnętrzna przepisów dotyczących zwolnień z opodatkowania wynikających z art. 21 ust. 1 ustawy o PIT. Dla przykładu, w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, ustawodawca wprost wskazał, że wolne od opodatkowania są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia. Zatem, ustawodawca, chcąc zwolnić z opodatkowania wyłącznie odszkodowanie (bez kwoty dodatkowych świadczeń związanych z wypłaconym odszkodowaniem np. odsetek), zawęził dyspozycje przepisu do wyłącznie wskazanych świadczeń, innymi słowy, art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, który wprost i wyłącznie wskazuje jako zwolnione z opodatkowania odszkodowania lub zadośćuczynienia, potwierdza, że przepis ten nie znajduje zastosowania dla odsetek od nieterminowej wypłaty tych odszkodowań lub zadośćuczynień. Biorąc pod uwagę powyższe, racjonalny ustawodawca, który chciałby, aby zwolnieniu z opodatkowania podlegały wyłącznie wypłacone odszkodowania (bez należnych odsetek będących świadczeniem akcesoryjnym), zredagowałby art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT w inny sposób, wskazując, że zwolnione z opodatkowania są wprost odszkodowania jako świadczenie główne, a nie kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń (gdzie pod pojęciem kwot należy rozumieć zarówno odszkodowania, jak i inne świadczenia otrzymane z tytułu ubezpieczenia - w tym należne odsetki w związku z opóźnieniem w zapłacie odszkodowania). Zatem, w związku z faktem, że ograniczenie zakresu zwolnienia wyłącznie do odszkodowań nie zostało zawarte w treści art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT, ograniczenie to nie było celem ustawodawcy, a wręcz przeciwnie: racjonalny ustawodawca chciał rozszerzyć zakres przedmiotowego zwolnienia.

Podsumowując, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że pojęcie kwot otrzymanych z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych obejmuje zarówno kwoty odszkodowań i świadczeń, jak i kwoty odsetek od nieterminowej wypłaty odszkodowań i świadczeń. W konsekwencji, wszystkie te świadczenia wypłacane przez Wnioskodawcę w opisanym stanie faktycznym podlegają zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT.

Powyższe potwierdza wprost wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 29 czerwca 2016 roku o sygn. I SA/Gd 380/16, gdzie skład orzekający wskazał że: „W konsekwencji za błędne należy uznać -kluczowe dla oceny zaskarżonej interpretacji - stanowisko organu zgodnie, z którym wypłacone wraz z odszkodowaniem odsetki ustawowe za zwłokę, jako wywodzące się z odrębnej podstawy materialnoprawnej, należy rozpatrywać oddzielnie od kwoty odszkodowania, a co za tym idzie - podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym, na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f.. W ocenie sądu odsetki takie należy potraktować tak jak odszkodowanie, które jest dla nich świadczeniem głównym. W rozpatrywanej sprawie należało zatem zastosować do nich zwolnienie przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.f.”

Zatem, w sytuacji, gdy wraz z odszkodowaniem lub świadczeniem wypłacane są odsetki za opóźnienie w zapłacie, to kwota wypłaconych odsetek podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT, a w konsekwencji - Wnioskodawca nie ma obowiązku przygotowywania i przesyłania PIT-8C.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Oznacza to, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Rodzaje źródeł przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie między innymi w pkt 9 wymieniono „inne źródła”.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

1. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,
2. dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a.
   
   

Zgodnie z art. 24 ust. 15 ww. ustawy dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi, jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy.

Regulacje prawne dotyczące odsetek za zwłokę zawarte są w art. 481 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r., poz. 380), zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.

W myśl art. 482 § 1 Kodeksu cywilnego, od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie dopiero od chwili wytoczenia o nie powództwa, chyba że po powstaniu zaległości strony zgodziły się na doliczenie zaległych odsetek do dłużnej sumy.

Zgodnie natomiast z treścią art. 20 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r., poz. 101 z późn. zm.), do wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek, pożytków i kosztów, żądanych obok roszczenia głównego. Przepis ten ma zastosowanie do odsetek ustawowych, z którymi zasądzono świadczenie główne.

Zatem, nie można utożsamiać odsetek za zwłokę ze świadczeniem odszkodowawczym, czy też innym świadczeniem (naprawieniem szkody). Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego – są skutkiem nie wykonania zobowiązań.

Nie ma więc racji Wnioskodawczyni twierdząc, że skoro odszkodowanie zwolnione jest z opodatkowania, to kwota odsetek powinna też być zwolniona z opodatkowania.

Potwierdza to orzecznictwo sądów, m.in. Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w wyroku z dnia 24 stycznia 2008 r. sygn. akt II FSK 1629/06 stwierdził „(...) Odsetki należne w razie uchybienia przez dłużnika terminowi świadczenia pieniężnego (art. 481 § 1 K.c.) należy traktować jako wynagrodzenie za przedłużone i pozbawione podstaw prawnych korzystanie z cudzego kapitału. Inaczej rzecz ujmując, jest to odszkodowanie za pozbawienie wierzyciela możliwości dysponowania kapitałem, a tym samym pozbawienie go spodziewanych z tego tytułu korzyści (np. przez korzystną lokatę) (…). W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyjaśniono, że głównym motywem legislacyjnym uregulowania takiego jak w art. 481 § 1 K.c. jest uznanie, że wierzyciel ponosi przez opóźnienie co najmniej szkodę w postaci odsetek, na jakie mógłby ulokować otrzymaną w terminie sumę (wyrok z dnia 24 kwietnia 1997 r. sygn. akt II CKN 118/97, OSP 1998, Nr 1, poz. 3, z glosą A. Szpunara). Odsetki zatem są kompensatą tego, że wierzyciel nie mógł z pieniędzy skorzystać wcześniej. Prowadzi to do konkluzji, że odsetki otrzymane na podstawie wyroku z tytułu opóźnienia dłużnika ze spełnieniem świadczenia pieniężnego (art. 481 § 1 K.c.) stanowią odszkodowanie dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono i jako takie nie są wolne od podatku dochodowego (art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych)”.

Powyższy pogląd w całej rozciągłości podzielił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach. który w wyroku z dnia 11 lipca 2013 r. sygn. akt I SA/G1 145/13, który dodał, że „w żadnej jednostce redakcyjnej przepisu art. 21 u.p.d.o.f. nie została zakodowana norma o charakterze szczególnym statuująca zwolnienie podatkowe obejmujące wyżej opisane odsetki za zwłokę. Normy takiej nie ma również w innych regulacjach wchodzących w skład systemu prawą obowiązującego. W przepisie art. 21 u.p.d.o.f. zostały natomiast zawarte zwolnienia podatkowe dotyczące innego rodzaju odsetek. Wynik wnioskowania a contrario wskazuje, że odsetki, które nie zostały wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, podlegają opodatkowaniu. Sąd wskazuje, że dokonując interpretacji należy mieć na względzie i tę okoliczność, że zwolnienia podatkowe stanowią odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania, co powoduje, że niedopuszczalne byłoby poszerzanie zakresu zwolnień w drodze wykładni; w szczególności wbrew jednoznacznej woli ustawodawcy wyrażonej w przepisie.

Dodatkowo w wyroku z dnia 25 marca 2015 r. sygn. akt III SA/Wa 2626/14, WSA w Warszawie zauważył, że, cyt. „To, że w świetle prawa cywilnego odsetki te wiążą się i zależą od zasadności roszczenia głównego, nie zmienia zupełnie odrębnego tytułu, z którego wywodzą się odsetki na gruncie podatkowym. Przychód odsetkowy Skarżącego ma swoje źródło nie w odszkodowaniu lub zadośćuczynieniu, lecz w spóźnieniu dłużnika w wypłacie tego odszkodowania i zadośćuczynienia.”

Powyższe potwierdza również wyrok z dnia 9 grudnia 2015 r. sygn. akt III SA/Wa 2675/14.

Co prawda orzecznictwo w omawianej kwestii nie było jednolite, jednakże wątpliwości co do podatkowej kwalifikacji odsetek zostały ostatecznie rozstrzygnięte przez Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale siedmiu sędziów NSA z dnia 6 czerwca 2016 r., sygn. akt II FPS 2/16. Zapadła ona na tle stanu faktycznego dotyczącego odsetek od nieterminowej zapłaty ceny za zbyte akcje, jednakże ma ona zastosowanie do wszystkich sytuacji związanych z zapłatą odsetek od należności głównej, których skutków podatkowych nie przewidziano w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Istota uchwały sprowadza się do twierdzenia, że czym innym jest świadczenie główne, a czym innym odsetki za opóźnienie w jego zapłacie, w związku z tym należy je rozliczać oddzielnie i zaliczyć do przychodów z innych źródeł, na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przytoczonych powyżej uregulowań jasno wynika, że wyłączenie z opodatkowania należności głównej nie oznacza, że wolne od podatku są także odsetki od niej naliczone.

Zwolnienie od podatku dochodowego otrzymanych odsetek przysługuje tylko wówczas, gdy przepis ustawy wyraźnie o tym stanowi (konkretnie odnosi się do odsetek).

Ustawodawca przewidział w niektórych sytuacjach w odniesieniu do odsetek możliwość zwolnienia od podatku dochodowego. Jednakże takie zwolnienie przysługuje tylko wówczas, gdy przepis ww. ustawy zawiera w tym przedmiocie wyraźne postanowienie. I tak, zgodnie z art. 21 ust. 1 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są:

• pkt 52 – odsetki i kwoty rekompensat otrzymanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o zasadach realizacji przedpłat na samochody osobowe (Dz. U. Nr 156, poz. 776);
  

• pkt 95 – odsetki z tytułu realizacji nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1;
  

• pkt 119 – odsetki od papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa oraz obligacji emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, w części odpowiadającej kwocie odsetek zapłaconych przy nabyciu tych papierów wartościowych od emitenta;
  

• pkt 130 – odsetki lub dyskonto od obligacji emitowanych przez Skarb Państwa i oferowanych na rynkach zagranicznych oraz dochody z odpłatnego zbycia tych obligacji uzyskane przez osoby fizyczne, o których mowa w art. 3 ust. 2a.
  
  
  

Zatem, skoro ustawodawca wyraźnie określa, że w tych przypadkach także odsetki od określonych przychodów wolne są od podatku dochodowego, natomiast w stosunku do innych kategorii przychodów zwolnionych od podatku o odsetkach związanych z tymi należnościami nie wspomina, należy uznać że jest to zabieg celowy.

W ocenie Wnioskodawcy, wypłata na rzecz osób fizycznych odsetek z tytułu nieterminowej wypłaty odszkodowań lub świadczeń, w związku z zawartą umową ubezpieczenia, nie skutkuje po stronie Wnioskodawcy obowiązku sporządzenia i przesłania do otrzymującego wypłatę oraz do właściwego dla otrzymującego wypłatę urzędu skarbowego informacji PIT-8C. Zatem, w związku z faktem, że wypłacane odsetki za opóźnienie stanowią świadczenie akcesoryjne do świadczenia głównego, którym jest wypłata odszkodowania lub świadczenia, w ocenie Wnioskodawcy, odpowiednie zastosowanie znajdzie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT, tj. wypłacone odsetki będą zwolnione z opodatkowania.

Wbrew twierdzeniu Wnioskodawcy, nie można zgodzić się z tym stanowiskiem. Nie można bowiem utożsamiać odsetek za zwłokę ze świadczeniem odszkodowawczym, czy też innym świadczeniem (naprawieniem szkody). Wierzyciel może ich żądać dopiero, jeżeli dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego – są skutkiem nie wykonania zobowiązań. Z tych względów wyłączenie z opodatkowania należności głównej (odszkodowania) nie oznacza, że wolne od podatku są także odsetki od niej naliczone. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje zwolnienia od podatku odsetek od ww. świadczeń – zwalnia od opodatkowania jedynie należność główną, tj. odszkodowanie.

Z uwagi więc na to, że w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych brak jest regulacji, które zwalniałyby od podatku odsetki ustawowe od odszkodowania, przyjąć należy, że stanowią przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie ze wskazaną powyżej regułą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 cytowanej ustawy.

Mając na uwadze powyższe, nie można zgodzić się z twierdzeniem Wnioskodawcy, że skoro wypłacone odszkodowanie jest wolne od podatku to ze zwolnienia z podatku dochodowego korzystają także odsetki. Otrzymanych odsetek nie można utożsamiać z kwotami otrzymanymi z tytułu odszkodowania, stąd też nie mogą być one objęte dyspozycją art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, należy zatem uznać, że wypłata na rzecz osób fizycznych odsetek z tytułu nieterminowej wypłaty odszkodowania lub świadczeń,w związku z zawartą umową ubezpieczenia, jako nie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych stanowią przychód z innych źródeł określonych w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych. Po stronie Wnioskodawcy skutkuje to obowiązkiem sporządzenia i przesłania do otrzymującego świadczenie oraz do właściwego urzędu skarbowego informacji PIT-8C.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków sądu należy stwierdzić, że rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnej sprawie i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację. Orzeczenia sądów administracyjnych nie stanowią wiążącej wykładni źródła prawa powszechnie obowiązującego, tym samym nie stanowią podstawy wydania interpretacji indywidualnej.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.