Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-1-3/4510-538/16-2/JKT
z 8 września 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 3 czerwca 2016 r. (data wpływu do BKIP w Piotrkowie Trybunalskim 13 czerwca 2016 r., data wpływu tut. BKIP 21 czerwca 2016 r.), uzupełnionym 2 września 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zapłaconej kwoty zobowiązań na rzecz podwykonawcy na podstawie prawomocnego wyroku sądu oraz kwot z tytułu zwrotu odsetek ustawowych oraz kosztów procesu - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 czerwca 2016 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zapłaconej kwoty zobowiązań na rzecz podwykonawcy na podstawie prawomocnego wyroku sądu oraz kwot z tytułu zwrotu odsetek ustawowych oraz kosztów procesu. Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 16 sierpnia 2016 r., Znak: IBPB-1-3/4510-538/16-1/JKT, wezwano do ich uzupełnienia. Uzupełnienia wniosku dokonano 2 września 2016 r.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskujący jako inwestor inwestycji wyrokiem Sądu Okręgowego, utrzymanym w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego, został zobowiązany do zapłaty na rzecz podwykonawcy robót budowlanych firmy T, kwoty należności głównej wraz z odsetkami ustawowymi i kosztami postępowania. Obowiązek zapłaty Sądy stwierdziły w związku z zawarciem umowy o roboty budowlane, w której Wnioskujący był inwestorem, zaś podmiot na rzecz którego zasądzono ww. kwotę był podwykonawcą. Kwoty tej nie uiścił na rzecz podwykonawcy generalny wykonawca. Po przeprowadzeniu postępowania sądowego Sądy obu instancji stwierdziły, że zaszły podstawy do uznania, że Wnioskujący ponosi solidarną odpowiedzialność za zapłatę powyższych kwot z generalnym wykonawcą a skoro ten upadł, to Wnioskujący rozpoczął faktyczną spłatę ww. kwoty na podstawie ugody płatniczej, na mocy której zobowiązał się spłacić całość zobowiązania do końca 2016 r.

W uzupełnieniu wniosku z 29 sierpnia 2016 r. (data wpływu do tut. BKIP 2 września 2016 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu z dnia 16 sierpnia 2016 r., Znak: IBPB-1-3/4510-538/16-1/JKT, w którym poproszono Wnioskodawcę o wskazanie, czy inwestor zaliczył do kosztów podatkowych kwotę wynagrodzenia należnego wykonawcy, Wnioskodawca wyjaśnił, że inwestor nie zaliczył do kosztów podatkowych kwoty wynagrodzenia.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wydatek poniesiony przez inwestora na rzecz podwykonawcy kwot zobowiązań (tj. należności głównej, odsetek ustawowych i kosztów postępowania) za generalnego wykonawcę, który nie uiścił tych należności na rzecz podwykonawcy, może stanowić koszt uzyskania przychodu w podatku dochodowym od osób prawnych w części w jakiej nie zostały te wydatki zwrócone w jakikolwiek sposób przez generalnego wykonawcę, nawet wtedy, gdy już zapłacił on (inwestor) wynagrodzenie wykonawcy?

Zdaniem Wnioskującego, wydatek poniesiony przez inwestora na rzecz podwykonawcy kwot zobowiązań (tj. należności głównej, odsetek ustawowych i kosztów postępowania) za generalnego wykonawcę, który nie uiścił tych należności na rzecz podwykonawcy, stanowi koszt uzyskania przychodu w podatku dochodowym od osób prawnych w części w jakiej nie zostały te wydatki zwrócone w jakikolwiek sposób przez generalnego wykonawcę, nawet wtedy, gdy już zapłacił on (inwestor) wynagrodzenie wykonawcy.

Powyższe stanowisko potwierdzają m.in. wyrok WSA w Warszawie sygn. akt. III SA/Wa 1693/14 z 9 stycznia 2015 r., WSA we Wrocławiu sygn. akt. I SA/Wr 684/13 z 23 lipca 2013 r.

Dokonując wykładni art. 22 ust. 1 u.p.d.o.f. należy uwzględnić (tak, jak uczynił to WSA we Wrocławiu w sprawie sygn. akt. I SA/Wr 684/13) postulowany również w piśmiennictwie podatkowym sposób interpretowania prawa podatkowego, oparty na tzw. wykładni gospodarczej. Przewiduje ona m.in. przyjęcie założenia, że podatnik działa i powinien działać w sposób typowy dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, tj. dążyć do osiągania zysku a nie strat. Obok racjonalności działań podatnika, drugim założeniem jest to, że wszyscy podatnicy winni podlegać adekwatnemu obciążeniu podatkowemu. Obciążenie to jest adekwatne wtedy, gdy podatnik płaci podatek w wysokości odpowiadającej ogólnym założeniom konstrukcji podatku, z uwzględnieniem przysługujących mu ulg i zwolnień (B. Brzeziński, Podstawy wykładni prawa podatkowego, ODDK, Gdańsk 2007, s. 148-149), Uznanie, według wykładni gospodarczej, że inwestor może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatek poniesiony za zapłatę określonych kwot na rzecz podwykonawców w ramach solidarnej odpowiedzialności z generalnym wykonawcą w części, w jakiej nie zostały one zwrócone w jakikolwiek sposób przez generalnego wykonawcę, nawet wtedy, gdy już zapłacił on (inwestor) wynagrodzenie wykonawcy, założenia te w pełni uwzględnia. Wobec powyższej linii orzeczniczej, stanowisko Wnioskującego jest zasadne.

Ponadto, w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, poniesione wydatki na tego typu zobowiązanie, nie są wymienione wśród wyłączeń z kosztów uzyskania przychodu w art. 16 ust. l a skoro tak, to mogą być do nich zakwalifikowane na podstawie art. 15 ust. 1 jako koszty poniesione w celu zabezpieczenia źródła przychodów. Inwestor nie ma możliwości uniknięcia zapłaty zobowiązania, solidarna odpowiedzialność wynika z Kodeksu Cywilnego i jeżeli nie dokona spłaty zobowiązania, zostanie wszczęte wobec niego postępowanie egzekucyjne z jego majątku, a jeżeli to nastąpiło, inwestor nie mógłby świadczyć usług na rzecz swoich kontrahentów i byłoby to równoznaczne z jego rychłą likwidacją. Zapewnienie prawidłowego udokumentowania dla celów księgowych również zostanie spełnione, gdyż inwestor dysponuje wyrokami sądu oraz solidarna odpowiedzialność wynika z aktu prawnego, a dokumenty prawnie obowiązujące są również na mocy dowodowej z innymi dokumentami, np.: faktura. Inwestor będzie posiadał również dowody zapłaty zobowiązania.

Inwestor jest Stowarzyszeniem, którego członkowie wspólnie składali się na wybudowanie obiektu, który realizował generalny wykonawca.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm., dalej: „updop”), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 16 ust. 1 updop), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Tak więc, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 updop.

Zatem, aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym kosztem a przychodem musi istnieć związek przyczynowo – skutkowy. Chodzi tu o związek tego typu, że poniesienie kosztu ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu. Przez koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami należy rozumieć te koszty, których poniesienie wpływa bezpośrednio na uzyskanie przychodu z danego źródła. Są to więc wszelkie koszty, których poniesienie jest niezbędne, aby określone źródło przychodów przyniosło konkretne przychody. Aby uznać dany wydatek za koszt uzyskania przychodów nie jest konieczne w każdym przypadku wykazanie między nim a przychodem bezpośredniego związku. Należy zaznaczyć, że kosztami uzyskania przychodów są wszystkie wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów, w tym również w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości. Wobec powyższego, kosztami będą również koszty pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
  
  

Należy przy tym zauważyć, że definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą winien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodu. Ponadto, należy mieć na względzie, że podatnik uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu odnosi ewidentne korzyści albowiem o ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Na nim więc spoczywa ciężar udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodu.

Uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów jest możliwe tylko wtedy, gdy z prawidłowo i rzetelnie udokumentowanych zdarzeń wynika ponad wszelką wątpliwość, że jest to wydatek celowy i racjonalnie uzasadniony. Zatem to podatnik zobowiązany jest wykazać nie tylko fakt poniesienia danego wydatku, ale także jego celowość i racjonalność.

Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jako inwestor wyrokiem Sądu Okręgowego, utrzymanym w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego, został zobowiązany do zapłaty na rzecz podwykonawcy, kwoty należności głównej wraz z odsetkami ustawowymi i kosztami postępowania. Obowiązek zapłaty Sądy stwierdziły w związku z zawarciem umowy o roboty budowlane, w której Wnioskujący był inwestorem, zaś podmiot na rzecz którego zasądzono ww. kwotę był podwykonawcą. Inwestor nie zaliczył kwoty wynagrodzenia należnego wykonawcy do kosztów uzyskania przychodów.

Kwestią będącą przedmiotem zapytania jest ustalenie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wynagrodzenia zapłaconego na rzecz podwykonawcy wraz z należnymi odsetkami ustawowymi i kosztami w wykonaniu prawomocnych wyroków sądowych w związku z odpowiedzialnością solidarną Wnioskodawcy jako inwestora i zawartej ugody oraz kwoty zapłaconych podwykonawcy na podstawie wyroków odsetek i kosztów procesu.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że w celu wykazania związku pomiędzy kosztem, a przychodem podatnik musi dysponować wymaganymi przez prawo dowodami. W myśl art. 9 ust. 1 updop, podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy. Z tak udokumentowanych wydatków winno ponadto wynikać, że mają związek z prowadzoną działalnością gospodarczą i bezpośrednio lub pośrednio wpływają na wielkość osiąganych przez podatnika przychodów. W zakresie obowiązków podatnika, jako odnoszącego ewidentną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie, w oparciu o zgromadzone dowody, związku pomiędzy poniesieniem kosztu, a uzyskaniem przychodu, zgodnie z art. 15 ust. 1 updop.

Mając na względzie powyższe, wydatki poniesione przez Spółkę dotyczące zapłaty wynagrodzenia na rzecz podwykonawcy w wykonaniu prawomocnych wyroków sądowych wydanych w związku z odpowiedzialnością solidarną Wnioskodawcy, jako inwestora i zawartej ugody oraz odsetki i koszty procesu, będą stanowiły koszty uzyskania przychodu. Spełnione bowiem zostaną przesłanki wynikające z art. 15 ust. 1 updop. Ponadto, wydatki te nie mieszczą się w katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów wymienionych w art. 16 updop, oraz jak wskazał Wnioskodawca kwota wynagrodzenia zapłacona wykonawcy nie została wcześniej przez niego zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.

Reasumując, stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.