Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/436-163/08-2/AS
z 7 sierpnia 2008 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. Z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Państwa, przedstawione we wniosku z dnia 29.04.2008 r. (data wpływu 07.05.2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy o kompleksowe zarządzanie płynnością finansową - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 07.05.2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy o kompleksowe zarządzanie płynnością finansową.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

F. Sp. z o. o. (Spółka) planuje przystąpić do systemu Cash pooling (Cash Pooling lub System) oferowanego przez Bank (Bank) dla spółek należących do Grupy F. zlokalizowanych w różnych krajach. Bank jest holenderskim rezydentem podatkowym. Warunki Cash Poolingu reguluje umowa zawarta pomiędzy Bankiem i podmiotami z Grupy F. (Umowa Cash Poolingu). Bank nie jest podmiotem powiązanym wobec Spółki w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z dnia 15 lutego 1992r. (tekst jedn. Dz. U. z 2000r., Nr 54, poz. 654) (ustawa o PDOP). Spółka planuje podpisać Umowę Cash Poolingu.

Cash Pooling, do którego Spółka ma zamiar przystąpić, ma formę Cash poolingu wirtualnego (notional Cash pooling), t.j. Cash poolingu nie obejmującego żadnych fizycznych przepływów środków pieniężnych między uczestnikami Systemu, a jedynie przepływu uczestnikami (Uczestnicy) a Bankiem. Z praktycznego punktu widzenia Cash Pooling wirtualny stanowi jedynie modyfikację warunków, jakie Bank oferuje w ramach standardowego rachunku bankowego. Modyfikacja dotyczy w szczególności wysokości oprocentowania środków zgromadzonych na rachunku czy też kredytu zaciągniętego w rachunku – warunki finansowania ustalone dla rachunków bankowych uczestniczących w Cash Pooling są lepiej dostosowane do indywidualnych potrzeb klienta (uczestnika Cash Poolingu) niż warunki oferowane podmiotom posiadającym rachunki bankowe pozostające poza Cash Poolingiem.

Wymóg przystąpienia Spółki do Cash Poolingu stanowi element polityki finansowej Grupy F. w zakresie finansowania zewnetrzenego. Konsolidacja finansowania w Banku ma na celu umożliwienie Grupie F. ograniczenia kosztów pozyskiwania takiego finansowania. Ze względu na bardziej korzystne warunki oferowane Grupie F. przez Bank w ramach Cash Poolingu w porównaniu z warunkami, jakie byłyby im oferowane poza nim, udział w Cash Poolingu pozwoli Grupie F. na osiągnięcie powyższego celu.

Należy również podkreślić, że dzięki udziałowi w Cash Poolingu jego Uczestnicy uzyskują łatwiejszy dostęp do finansowania zewnętrznego (bankowego). W związku z tym, że warunki finansowania oferowane przez Bank w ramach Cash Poolingu są ustalone przy zawarciu Umowy Cash Poolingu, a w przypadku chęci pozyskania dodatkowego finansowania nie są wymagane dodatkowe negocjacje, w wyniku przystąpienia do Cash Poolingu, elastyczność pozyskiwania środków finansowych przez Spółkę ulegnie zdecydowanej poprawie. W konsekwencji uczestnictwo w Cash Poolingu zagwarantuje Spółce szybki dostęp do finansowania bankowego (bez konieczności negocjowania z Bankiem warunków oraz bez konieczności ustanawiania dodatkowych zabezpieczeń).

W celu uczestniczenia w Cash Poolingu Spółka będzie posiadała kilka rachunków bankowych (Rachunki Cash Poolingowe) w Banku. Rachunki te mogą być prowadzone w różnych walutach w zależności od potrzeb biznesowych Spółki. Spółka będzie przekazywała środki a Rachunki Cash Poolingowe z jej rachunków operacyjnych w polskim banku. W przyszłości Spółka przewiduje, że Rachunki Cash Poolingowe mogą stać się jej rachunkami operacyjnymi. Warunki oferowane przez Bank w ramach Cash Poolingu są negocjowane przy podpisywaniu Umowy i nie mogą być później samodzielnie modyfikowane przez Uczestników Cash Poolingu.

Stawki oprocentowania oferowane przez Bank na Rachunkach Cash Poolingowych Uczestników biorących udział w Cash Poolingu są ustalane jako modyfikacja stawek oprocentowania oferowanych standardowo przez Bank na rachunkach bankowych. W Cash Poolingu stopy procentowe są zmienne i zależą od takich czynników jak:

• waluta w jakiej dany Rachunek Cash Poolingowy jest prowadzony,
• saldo wykazane na danym Rachunku Cash Poolingowym (dodatnie lub ujemne),
• saldo wykazane na Rachunkach Cash Poolingowych wszystkich Uczestników prowadzonych w tej samej walucie (dodatnie lub ujemne),
• aktualna stopa międzybankowa dla depozytów/kredytów typu overnight wyrażonych w walucie, w jakiej prowadzony jest dany Rachunek Cash Poolingowy,
• marża (która obniża lub podwyższa stopę procentową) ustalana przez Bank w ramach Cash Poolingu.
  
  

Poszczególne Rachunki Cash Poolingowe mogą wykazywać salda dodatnie lub ujemne. Odsetki od salda ujemnego/dodatniego na każdym Rachunku Cash Poolingowym należącym do Spółki będą zaliczane przez Bank odrębnie, a wyliczone kwoty odsetek będą obciążać/uznawać bezpośrednio dany Rachunek Cash Poolingowy Spółki.

Ponadto, okresowo Bank będzie zaliczał dodatkową korzyść z Cash Poolingu będącą odzwierciedleniem faktu, że ogólne saldo wszystkich rachunków objętych Cash Poolingiem (zgodnie z założeniami Cash Poolingu – dodatnie lub zerowe) umożliwiło Bankowi zmniejszenie jego kosztu finansowania Grupy F.. Metoda kalkulacji tej korzyści opisana jest w Umowie Cash Poolingu. Wynik kalkulacji odnoszony jest na Rachunek Cash Poolingowy jednego z Uczestników (Principal Customer, Główny Klient). Jednocześnie, wszelkie koszty związane z wdrożeniem i funkcjonowaniem Cash Poolingu (w tym opłaty miesięczne) obciążają ten sam podmiot, t. j. Głównego Klienta, którym w Grupie F. jest Spółka F. B. V. Główny Klient jest również upoważniony do reprezentownia Uczestników w kontaktach z Bankiem. Wspomniana dodatkowa korzyść czy też koszty uczestnictwa w Cash Pooolingu zapisywane na Rachunku Cash Poolingowym Głównego Klienta nie są przenoszone na rachunki pozostałych Uczestników. Dodatkowa korzyść, jaka jest przekazywana na Rachunek Cash Poolingowy Głównego Klienta, stanowi rekompensatę z tytułu kosztów ponoszonych przez ten podmiot w związku z udziałem wszystkich Uczestników w Cash Poolingu.

Ze względu na korzystne warunki oferowane przez Bank na Rachunkach Cash Poolingowych można oczekiwać, iż Cash Pooling będzie miał korzystny wpływ na politykę finansową Grupy F.. W związku z tym, iż uczestnictwo w Cash Poolingu jest częścią polityki finansowej Grupy F., której celem jest ograniczenie kosztów finansowania zewnętrznego (bankowego), w późniejszym etapie przewiduje się, że Spółka może zastąpić pożyczkę zaciągniętą uprzednio w polskim banku finansowaniem w ramach Cash Poolingu (pożyczka w polskim banku nie została zaciągnięta na cele inwestycyjne, stąd odsetki nie muszą podlegać kapitalizacji do wartości początkowej inwestycji). Spółka oczekuje, iż warunki oferowane przez Bank w ramach Cash Poolingu będą miały korzystny wpływ na jej sytuację finansową w dłuższej perspektywie.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy usługa Cash Poolingu lub związane z nią przepływy podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych (PCC) ?
2. Czy przepisy określone w art. 11 i art. 9a ustawy o PDOP mają zastosowanie do Cash Poolingu?
3. Czy odsetki płacone przez Spółkę na rzecz Banku w ramach Cash Poolingu podlegają przepisom o niedostatecznej kapitalizacji przewidzianym w art. 16 ust. 1 pkt 60 i art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy o PDOP?
4. Czy odsetki płacone przez Spółkę na rzecz Banku w ramach Cash Poolingu objęte są zwolnieniem z podatku u źródła na podstawie art. 11 ust. 3 Konwencji miedzy Rzeczypospolitą Polską a Królestwem Niderlandów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu z dnia 13 lutego 2002r.?
   
   

Odpowiedź odnośnie pytania 1 stanowi przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej. Wniosek odnośnie pytania 2, 3 i 4 zostanie rozpatrzony w odrębnej interpretacji.

Zdaniem wnioskodawcy:

Spółka stoi na stanowisku, iż ani Umowa Cash Poolingu, ani żadne przepływy w ramach Cash Poolingu nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych (PCC), którego zasady określa ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych z dnia 9 września 2000 roku (Dz. U. Nr 86, poz. 959) (ustawa o PCC).

Zdaniem Spółki, powyższy wniosek jest uzasadniony w świetle art. 1 ustawy o PCC, który zawiera zamknięty katalog czynności podlegających temu podatkowi. Cash Pooling, będący usługą świadczoną przez Bank, nie jest wymieniony jako czynność cywilnoprawna podlegająca PCC.

Ponadto, nie jest możliwe zrównanie Cash Poolingu oferowanego przez Bank z żadną umową nazwaną wymienioną w wykazie transakcji podlegających opodatkowaniu PCC, w szczególności z pożyczką lub depozytem nieprawidłowym. Cash Pooling nie posiada bowiem cech koniecznych dla zakwalifikowania go jako pożyczki lub depozytu nieprawidłowego. Wynika to przede wszystkim z faktu, że Cash Pooling nie przewiduje żadnych fizycznych transferów środków między Uczestnikami, a wszystkie przelewy środków realizowane są pomiędzy Bankiem a Uczestnikami. W konsekwencji, uczestnictwo w Cash Poolingu nie powinno rodzić dla Spółki obowiązku podatkowego w zakresie PCC, gdyż nie występują przepływy, które można by ewentualnie zaklasyfikować jako pożyczki/depozyty pomiędzy Uczestnikami.

Należy również zauważyć, że transfery pomiędzy Bankiem a Uczestnikami stanowią usługę wykonywaną przez Bank na rzecz Uczestników (w której to Spółka jest usługobiorcą). Ze względu na to, że usługa ta podlega opodatkowaniu VAT (niezależnie od tego, że korzysta ze zwolnienia), zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o PCC nie podlega ona opodatkowaniu PCC.

Biorąc powyższe pod uwagę Spółka jest zdania, iż ani Umowa Cash Poolingu, ani przepływy mające miejsce w ramach Cash Poolingu nie podlegają opodatkowaniu PCC.

Powyższy wniosek został potwierdzony w licznych interpretacjach wydanych przez organy skarbowe, np. interpretacji wydanej prze Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 14 listopada 12007r. (Nr ILPB2/415-91/07-2/AJ), interpretacji wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 16 października 2007r. (Nr ITPB1/436-12/07/AW), interpretacji wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 5 listopada 2007r. (IPPB2/436-42/07-4/SP) i wielu innych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają:

1. następujące czynności cywilnoprawne:
   1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
      
   2. umowy pożyczki,
      
   3. (uchylona),
      
   4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
      
   5. umowa dożywocia,
      
   6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat i dopłat,
      
   7. (uchylona),
      
   8. ustanowienie hipoteki,
      
   9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
      
   10. umowy depozytu nieprawidłowego,
       
   11. umowy spółki (akty założycielskie);
2. zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;
   
3. orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.
   
   

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki, w których w myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Umowa „Cash poolingu” to forma zarządzania finansami stosowana przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Istota tej umowy sprowadza się do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków (sald) poszczególnych jednostek (rachunki uczestników) – na wspólnym rachunku grupy (rachunek główny) i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Podstawowym walorem umowy jest możliwość koncentracji środków kilku podmiotów oraz kompensowania przejściowych nadwyżek wykazywanych przez z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów.

Przedstawiona we wniosku Spółki konstrukcja „cash poolingu”, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. „Cash pooling” polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej. Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków przedsiębiorstw należących do danej grupy nadwyżkami innych przedsiębiorstw należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków netto.

W przypadku „cash poolingu” mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz bankiem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu.

Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

Uczestnik cash poolingu posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników „cash poolingu”.

Reasumując stwierdza się, iż zawarcie umowy dotyczącej umowy dotyczącej usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową „Cash pooling” nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Czynności tego typu nie można również zakwalifikować jako umowy pożyczki wymienionej w tym katalogu. Tym samym czynności dokonywane w ramach umowy „Cash poolingu” nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.