Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
1061-IPTPB1.4511.382.2016.1.KLK
z 10 czerwca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 11 kwietnia 2016 r., który wpłynął za pośrednictwem platformy ePUAP w dniu 11 kwietnia 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej wydatków poniesionych na studia magisterskie – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 kwietnia 2016 r. za pośrednictwem platformy ePUAP do Izby Skarbowej w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku – Białej został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Pismem z dnia 20 kwietnia 2016 r., Nr IBPB-1-1/4511-216/16/WRz, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, na podstawie art. 170 § 1 w związku z art. 14h ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) przekazał ww. wniosek Dyrektorowi Izby Skarbowej w Łodzi Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, celem załatwienia według właściwości, stosownie do § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) - data wpływu 25 kwietnia 2016 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni w kwietniu 2016 r. rozpoczęła studia zaoczne na kierunku prawo w Wyższej Szkole ...., w celu podniesienia swoich kwalifikacji zawodowych. Ta forma kształcenia wymaga uiszczania opłat. Studia są ściśle związane z zakresem prowadzonej przez Wnioskodawczynię działalności gospodarczej.

Od dnia 1 stycznia 2016 r. Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu pomocy klientom (przedsiębiorcom), w sprawach własności przemysłowej. W CEIDG usługi te są sklasyfikowane jako działalność prawnicza (PKD 69.10.Z.). Od 2013 r. Wnioskodawczyni posiada uprawnienia rzecznika patentowego. Formą rozliczenia jest podatkowa księga przychodów i rozchodów. Wnioskodawczyni jest również podatnikiem podatku od towarów i usług. Wydatki związane ze szkołą nie są objęte podatkiem od towarów i usług (są zwolnione z podatku VAT).

Rzecznik patentowy, zgodnie z ustawą z dnia 11 kwietnia 2001 r. o rzecznikach patentowych (Dz. U. z 2016 r., poz. 221) świadczy pomoc w sprawach własności przemysłowej. Rzecznik patentowy świadczy pomoc prawną i techniczną. Pomoc prawna polega w szczególności na udzieleniu porad i konsultacji prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, badaniu stanu prawnego podmiotów własności przemysłowej, zastępstwie prawnym i procesowym. Pomoc techniczna zaś polega w szczególności na opracowywaniu opisów technicznych zgłoszeń do ochrony przedmiotów działalności twórczej, przeznaczonych do przemysłowego wykorzystywania, badaniu zakresu ich ochrony, prowadzeniu poszukiwań dotyczących stanu techniki.

Ponadto, zgodnie z ustawą o rzecznikach patentowych oraz potwierdzającym to orzeczeniem z dnia 16 listopada 2004 r., Nr III CK 580/03, rzecznik patentowy może reprezentowań stronę przed sadem w sprawach własności przemysłowej, a zatem także w sprawach zwalczania nieuczciwej konkurencji w zakresie przedmiotów, o których mowa w art. 2 pkt 1 ustawy o rzecznikach patentowych (art. 9 ust. 1 w związku z art. 2 pkt 2).

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o rzecznikach patentowych, rzecznik patentowy występuje w charakterze pełnomocnika w postępowaniu przed Urzędem Patentowym, sądami i organami orzekającymi w sprawach własności przemysłowej, z wyjątkiem występowania w charakterze pełnomocnika w postępowaniu karnym i postępowaniu karnym skarbowym.

Koszty związane ze studiowaniem w Wyższej Szkole ...., Wnioskodawczyni zamierza zaliczyć jako koszty uzyskania przychodu z tytułu prowadzonej działalności (na dzień złożenia wniosku były to następujące opłaty: czesne za I semestr, opłata rekrutacyjna, opłata za legitymację studencką).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowym jest zaliczenie opłat za studia wyższe na kierunku prawo oraz opłat bezpośrednio związanych ze studiami (przykładowo opłata za obronę pracy magisterskiej) jako kosztu uzyskania przychodu z tytułu prowadzenia przez Wnioskodawczynię działalności gospodarczej?

Zdaniem Wnioskodawczyni, studia na kierunku prawo są ściśle związane z prowadzoną przez Nią działalnością gospodarcza i pozwalają na poszerzanie jej zakresu.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o rzecznikach patentowych, występuje w charakterze pełnomocnika w postępowaniu przed Urzędem Patentowym, sądami i organami orzekającymi w sprawach własności przemysłowej, z wyjątkiem występowania w charakterze pełnomocnika w postępowaniu karnym i karnym skarbowym.

Jak wynika z zacytowanego art. 9 ust. 1 ustawy o rzecznikach patentowych, pola reprezentacji klienta w postępowaniach przed sądem, są ograniczone ustawowo. Wnioskodawczyni nie może reprezentować klientów w postępowaniach karnych oraz postępowaniach celnych, gdyż uprawnienia, które posiada, nie dają Jej takiej możliwości.

Niezbędne więc okazało się - wskazał to rynek - uzupełnienie wykształcenia na kierunku prawo. W późniejszym okresie, Wnioskodawczyni planuje uzupełnienie wykształcenia o uprawnienia radcy prawnego lub adwokata (decyzja będzie zależna od możliwości Wnioskodawczyni i stanu prawnego w dacie ukończenia studiów).

Zawód rzecznika patentowego – mimo że ma oparcie w przepisach prawa – charakteryzuje się aspektami technicznymi (np. przygotowanie opisów patentowych). Ustawodawca nie wymaga wykształcenia prawniczego, aby uzyskać uprawnienia rzecznika patentowego. Wnioskodawczyni jest właśnie w takie sytuacji. Wnioskodawczyni ukończyła Wydział Techniki na Uniwersytecie ….. Dla przygotowania zgłoszenia do Urzędu Patentowego wydaje się to być wystarczające. Obecnie coraz więcej spraw dotyczących praw niematerialnych, w tym praw własności przemysłowej i praw autorskich, znajduje jednak swój finał w sądach. Prowadzenie postępowania przed sądami wymaga już o wiele szerszej wiedzy prawniczej, niż w przypadku prowadzenia postępowania przed Urzędem Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej.

Wnioskodawczyni w swojej pracy często ma do czynienia z przepisami karnymi, skarbowymi, autorskimi, międzynarodowymi oraz celnymi. Niestety, wobec ograniczenia – nie może reprezentować klienta m.in. w tych sprawach, chociaż są one związane z pracą Wnioskodawczyni. Przykładowo, Wnioskodawczyni może reprezentować klienta w sądzie cywilnym w zakresie ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. Nr 153, poz. 1503, z późn. zm.), jednakże nie może mu pomagać i reprezentować go w tej samej sprawie w postępowaniu karnym. Identyczna sytuacja jest przy ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2013 r., poz. 1410, z późn. zm.). Z zawodem Wnioskodawczyni związana jest także praca z utworami, w rozumieniu prawa autorskiego. Przykładem takiego utworu jest wzór przemysłowy. I znowu Wnioskodawczyni napotyka kolejne ograniczenia – nie może reprezentować klienta w żadnym przypadku, jeśli podstawą roszczenia będzie ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Przepisy międzynarodowe i unijne w zakresie celnym są w zakresie działań Wnioskodawczyni, ale tylko w zakresie doradztwa – a nie reprezentacji, co dla kancelarii jest sporym utrudnieniem. Wprowadzenie na terytorium Unii Europejskiej lub europejskiego obszaru gospodarczego towarów podrobionych lub naruszających prawa wyłączne, np. patenty, jest niewątpliwe w zakresie działalności gospodarczej Wnioskodawczyni, bo są to prawa własności przemysłowej, jednakże nie w zakresie reprezentacji przed odpowiednimi organami.

W opinii Wnioskodawczyni poniesione koszty związane z wykształceniem prawniczym ściśle związane są z prowadzoną przez Nią działalnością gospodarczą. Podniesienie kwalifikacji poprzez ukończenie studiów i uzyskanie tytułu magistra prawa, umożliwi rozszerzenie zakresu działalności Wnioskodawczyni i pozyskanie nowych odbiorców usług, a także obsługę klientów dotychczasowych na wyższym poziomie i w szerszym zakresie niż do tej pory.

W wypadku Wnioskodawczyni koszt, jakim są opłaty związane ze studiowaniem na kierunku prawo, jest kosztem uzyskania przychodów, gdyż jest poniesiony w celu osiągnięcia przychodów z tytułu działalności gospodarczej. Można również przyjąć, że jest to wydatek w celu zabezpieczenia źródła przychodów, w tym sensie, że obecnie niejednokrotnie musi odmówić pomocy prawnej na pewnym etapie współpracy i skierować klienta do innej osoby (prawnika), co powoduje, że nie powstaje w działalności Wnioskodawczyni źródło przychodów.

Wnioskodawczyni jest przekonana, że poniesienie kosztów związanych ze studiami prawniczymi doprowadzi do zwiększenia przychodów Jej firmy i jej dalszego rozwoju. Wydatek ten jest związany ze zdobywaniem wiedzy i umiejętności, które są potrzebne w prowadzonej przez Nią działalności gospodarczej i mają z nią bezpośredni związek. Tematyka podjętych studiów i rodzaj prowadzonej przez Wnioskodawczynię działalności gospodarczej sprawia, że istnieje związek przyczynowo-skutkowy pozwalający zaliczyć już poniesione wydatki oraz wydatki przyszłe, do kosztów uzyskania przychodów, oczywiście pod warunkiem ich należytego udokumentowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Powyższy przepis ma charakter ogólny. Z tego względu, każdy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy badać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania. Oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy. Z oceny związku z prowadzoną działalnością powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może się przyczynić do osiągnięcia przychodów z danego źródła.

Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu powinien, w myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, spełniać łącznie następujące warunki:

• pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
  

• nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
  

• być właściwie udokumentowany.
  
  

Wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych w formie studiów magisterskich nie zostały wymienione w katalogu zawartym w art. 23 ww. ustawy. Do stwierdzenia zatem, czy wydatki takie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, istotnym jest ustalenie:

• czy związane są z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych, zdobywaniem wiedzy i umiejętności, które są potrzebne w prowadzonej działalności gospodarczej, i które mają z nią związek,
  

• czy służą tylko podnoszeniu ogólnego poziomu wiedzy i wykształcenia niezwiązanego z działalnością, a więc co do zasady mają charakter osobisty.
  
  

Jako uzasadnione racjonalnie i gospodarczo, których poniesienie może przyczynić się do osiągnięcia przychodów ze źródła jakim jest działalność gospodarcza, uznać należy wydatki na kształcenie, które pozwolą podatnikowi nabyć umiejętności i wiedzę niezbędną w prowadzeniu działalności. Istotnym warunkiem zaliczenia takich wydatków do kosztów uzyskania przychodów jest istnienie źródła przychodów, do którego dany wydatek można przyporządkować.

W związku z powyższym, stwierdzić należy, że aby wydatki związane ze studiami magisterskimi mogły zostać uznane za koszty uzyskania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, muszą być ponoszone w celu osiągnięcia przychodów z tego właśnie źródła przychodów. Stwierdzenie, że określone wydatki poniesione przez podatnika spełniają wszystkie wskazane przez ustawodawcę warunki podatkowego uznania ich za koszt uzyskania przychodów stanowi niezbędną przesłankę odliczenia ich przez podatnika od osiągniętego przychodu.

Podkreślić przy tym należy, że ciężar wykazania związku przyczynowego kosztu z uzyskaniem przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni od 1 stycznia 2016 r. prowadzi działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu pomocy klientom (przedsiębiorcom) w sprawach własności przemysłowej. W kwietniu 2016 r. Wnioskodawczyni rozpoczęła studia zaoczne na kierunku prawo, w celu podniesienia swoich kwalifikacji zawodowych. Studia są ściśle związane z zakresem prowadzonej przez Wnioskodawczynię działalności gospodarczej i pozwalają na poszerzenie jej zakresu. Wnioskodawczyni od 2003 r. posiada uprawnienia rzecznika patentowego. Wnioskodawczyni w swojej pracy ma do czynienia z przepisami karnymi, skarbowymi, autorskimi, międzynarodowymi oraz celnymi. Niestety wobec ograniczeń Wnioskodawczyni nie może reprezentować klienta w ww. sprawach, mimo że są one związane z Jej pracą. Przykładowo Wnioskodawczyni może reprezentować klienta w sądzie cywilnym w zakresie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jednakże nie może mu pomagać i reprezentować go w tej samej sprawie w postępowaniu karnym.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że jeżeli w istocie przedstawione przez Wnioskodawczynię okoliczności zgodne będą ze stanem faktycznym, a wiedza zdobyta na studiach magisterskich wpłynie na wysokość przychodów uzyskiwanych z prowadzonej działalności gospodarczej, bądź na zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów, to opłaty za studia wyższe na kierunku prawo oraz opłaty bezpośrednio związane ze studiami (przykładowo opłata za obronę pracy magisterskiej), mogą co do zasady, stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, pod warunkiem należytego ich udokumentowania. Należy zwrócić uwagę, że ww. wydatki muszą być związane z przedmiotem studiów, realizacją podstaw programowych cyklu kształcenia oraz okresem nauki na studiach magisterskich.

Zauważyć jednakże należy, że to na podatniku spoczywa ciężar wykazania związku przyczynowego pomiędzy ponoszonymi wydatkami a osiąganymi przychodami oraz okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiągniętych przychodów bądź na zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Wykazanie takiego związku jest warunkiem koniecznym dla uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego …., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.