Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-1/4514-204/16/AD
z 25 maja 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 1 marca 2016 r. (data wpływu do Organu – 1 marca 2016 r.), uzupełnionym 29 kwietnia 2016 r., o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania nabycia mieszkania – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 marca 2016 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania nabycia mieszkania.

Wniosek ten nie spełniał wymogów formalnych, w związku z czym, w piśmie z 18 kwietnia 2016 r. znak: IBPB-2-1/4514-204/16/AD wezwano do jego uzupełnienia.

Wniosek uzupełniono 29 kwietnia 2016 r.

W przedmiotowym wniosku i jego uzupełnieniu został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 20 listopada 2013 r. Wojewoda wydał zezwolenie na realizację inwestycji drogowej, której został nadany rygor natychmiastowej wykonalności. W związku z tym 20 listopada 2013 r. z mocy prawa Wnioskodawczyni utraciła własność wywłaszczonej nieruchomości, w której zamieszkiwała, a która znalazła się na linii budowy Trasy S.

W dniu 30 stycznia 2015 r. wydano decyzję o ustaleniu odszkodowania za ww. nieruchomość.

W dniu 1 lutego 2015 r. odbyło się spotkanie z przedstawicielami Miejskiego Zarządu Dróg. Wówczas Wnioskodawczyni została poinformowana, że zostanie wypłacona zaliczka w wysokości 70% odszkodowania i najpóźniej do 3 marca 2015 r. Wnioskodawczyni musi wydać nieruchomość do dyspozycji Miejskiego Zarządu Dróg.

Mając na uwadze powyższe oraz fakt otrzymania decyzji Wojewody z 30 stycznia 2015 r., która określała odszkodowanie za prawo własności nieruchomości, w której Wnioskodawczyni zamieszkiwała, na podstawie art. 12 ust. 5 lit. a) ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, w dniu 2 lutego 2015 r. Wnioskodawczyni zwróciła się z wnioskiem o pilne wypłacenie zaliczki w wysokości 70 % odszkodowania ustalonego w ww. decyzji.

W dniu 3 lutego 2015 r. zostało zawarte porozumienie pomiędzy Wnioskodawczynią a Miejskim Zarządem Dróg, w którym określono, że wypłata przedmiotowej zaliczki nastąpi 5 lutego 2015 r., a wydanie przez Wnioskodawczynię zamieszkiwanej nieruchomości nastąpi 3 marca 2015 r. Ustalenia zawarte w przedmiotowym porozumieniu zostały wykonane w ustalonych terminach.

W dniu 11 lutego 2015 r. w biurze notarialnym Wnioskodawczyni podpisała akt notarialny kupna mieszkania. Pobrano podatek od czynności cywilnoprawnych, pomimo iż było to wywłaszczenie zgodnie z art. 9 pkt 3 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ decyzja o odszkodowaniu nie była ostateczna.

Wnioskodawczyni podkreśliła, że środki finansowe na zakup mieszkania pochodziły z otrzymanej zaliczki odszkodowania, a wartość zakupionego mieszkania nie przekraczała kwoty otrzymanego odszkodowania. Ponadto Wnioskodawczyni miała niespełna miesiąc na znalezienie nowego miejsca zamieszkania oraz sfinalizowanie jego zakupu.

Wnioskodawczynię do kupna mieszkania zmusiła zaistniała sytuacja, tj. budowa Trasy S. Wnioskodawczyni cały czas była zapewniana o tym, że w mocy prawa została wywłaszczona i kupując mieszkanie będzie zwolniona z opłaty podatku. Wnioskodawczyni wskazała również, że sąsiedzi którzy byli wysiedleni w tym samym czasie zostali zwolnieni z opłaty ww. podatku.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy słusznie pobrano podatek od czynności cywilnoprawnych w myśl art. 9 pkt 3 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych?

Ze względu na fakt, iż decyzja Wojewody dotycząca zezwolenia na realizację inwestycji drogowej posiadała rygor natychmiastowej wykonalności, a wywłaszczenie nastąpiło zgodnie z art. 9 pkt 3 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz w związku z faktem, iż pozostali wywłaszczeni współwłaściciele nieruchomości, którzy dokonali zakupu nieruchomości w tym samym okresie co Wnioskodawczyni (luty 2015 r.) nie zapłacili przedmiotowego podatku – zdaniem Wnioskodawczyni – podatek od czynności cywilnoprawnych został nienależnie pobrany.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Z uwagi na fakt nabycia nieruchomości w lutym 2015 r. w niniejszej interpretacji powołano przepisy podatkowe w brzmieniu obowiązującym w tym okresie.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649, ze zm.) podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

O powstaniu obowiązku uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnej decyduje, w myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, moment dokonania czynności cywilnoprawnej. Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podstawę opodatkowania – przy umowie sprzedaży − stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, którą określa się na zasadach wskazanych w art. 6 ust. 2. Stawka podatku od umowy sprzedaży m.in. nieruchomości wynosi 2% − art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 2 cyt. ustawy, notariusze są płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego. Płatnicy obowiązani są uzależnić dokonanie czynności cywilnoprawnej od uprzedniego zapłacenia podatku (art. 10 ust. 3 ustawy).

Jak wynika z powołanych przepisów – sprzedaż nieruchomości podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na kupującym; w przypadku, gdy umowa sprzedaży jest dokonywana w formie aktu notarialnego obowiązkiem notariusza – jako płatnika – jest pobór tego podatku.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 9 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zwalnia się od podatku sprzedaż nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, jeżeli nabywcą jest były właściciel (wieczysty użytkownik):

1. nieruchomości wywłaszczonej, któremu przyznano odszkodowanie, a nie przyznano nieruchomości zamiennej,
2. nieruchomości sprzedanej na cele publiczne określone w przepisach o gospodarce nieruchomościami, który w razie wywłaszczenia spełniałby warunki do przyznania nieruchomości zamiennej,
3. nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego, wykupionych na podstawie przepisów o ochronie i kształtowaniu środowiska

-w wysokości kwoty otrzymanego odszkodowania (uzyskanej ceny), pod warunkiem że nabycie nastąpiło w ciągu 5 lat od daty otrzymania odszkodowania (zapłaty).

Stosownie do treści art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz.U. z 2013 r., poz. 687, ze zm.), nieruchomości lub ich części, o których mowa w art. 11f ust. 1 pkt 6, stają się z mocy prawa:

1. własnością Skarbu Państwa w odniesieniu do dróg krajowych,
2. własnością odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego w odniesieniu do dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych

-z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna.

Zgodnie z art. 12 ust. 5a ustawy, na wniosek osoby uprawnionej do otrzymania odszkodowania, za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, wypłaca się zaliczkę w wysokości 70% odszkodowania ustalonego przez organ pierwszej instancji w decyzji ustalającej wysokość odszkodowania, o której mowa w ust. 4g. Wypłata zaliczki następuje jednorazowo w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku. Jeżeli decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej nadany został rygor natychmiastowej wykonalności, decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje się w terminie 60 dni od dnia nadania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej rygoru natychmiastowej wykonalności (art. 12 ust. 4g cyt. ustawy).

W myśl art. 12 ust. 5 ww. ustawy, do ustalenia wysokości i wypłacenia odszkodowania, o którym mowa w ust. 4a, stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce nieruchomościami, z zastrzeżeniem art. 18.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że 20 listopada 2013 r. Wojewoda wydał zezwolenie na realizację inwestycji drogowej, której został nadany rygor natychmiastowej wykonalności. W związku z tym 20 listopada 2013 r. z mocy prawa Wnioskodawczyni utraciła własność wywłaszczonej nieruchomości, w której zamieszkiwała, a która znalazła się na linii budowy Trasy S.

W dniu 30 stycznia 2015 r. wydano decyzję o ustaleniu odszkodowania za ww. nieruchomość.

W dniu 1 lutego 2015 r. odbyło się spotkanie z przedstawicielami Miejskiego Zarządu Dróg. Wówczas Wnioskodawczyni została poinformowana, że zostanie wypłacona zaliczka w wysokości 70% odszkodowania i najpóźniej do 3 marca 2015 r. Wnioskodawczyni musi wydać nieruchomość do dyspozycji Miejskiego Zarządu Dróg.

Mając na uwadze powyższe oraz fakt otrzymania decyzji Wojewody z 30 stycznia 2015 r., która określała odszkodowanie za prawo własności nieruchomości Wnioskodawczyni zwróciła się z wnioskiem o pilne wypłacenie zaliczki w wysokości 70% odszkodowania ustalonego w ww. decyzji.

W dniu 3 lutego 2015 r. zostało zawarte porozumienie pomiędzy Wnioskodawczynią a Miejskim Zarządem Dróg, w którym określono, że wypłata przedmiotowej zaliczki nastąpi 5 lutego 2015 r., a wydanie przez Wnioskodawczynię zamieszkiwanej nieruchomości nastąpi 3 marca 2015 r. Ustalenia zawarte w przedmiotowym porozumieniu zostały wykonane w ustalonych terminach.

W dniu 11 lutego 2015 r. w biurze notarialnym Wnioskodawczyni podpisała akt notarialny kupna mieszkania. Pobrano podatek od czynności cywilnoprawnych, pomimo iż było to wywłaszczenie zgodnie z art. 9 pkt 3 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ decyzja o odszkodowaniu nie była ostateczna.

Wnioskodawczyni podkreśliła, że środki finansowe na zakup mieszkania pochodziły z otrzymanej zaliczki odszkodowania, a wartość zakupionego mieszkania nie przekraczała kwoty otrzymanego odszkodowania.

Jak stanowi art. 9 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, warunkiem zwolnienia jest zakup innej nieruchomości w terminie pięciu lat od dnia otrzymania odszkodowania, której wartość nie przekroczy kwoty otrzymanego odszkodowania.

Wnioskodawczyni wskazała, że środki finansowe na zakup mieszkania pochodziły z otrzymanej zaliczki, a wartość mieszkania nie przekraczała kwoty otrzymanego odszkodowania. Wnioskodawczyni wskazała również, iż na moment zawarcia umowy sprzedaży decyzja o odszkodowaniu nie była ostateczna. Należy zaznaczyć, że warunkiem do skorzystania z ww. zwolnienia nie jest uprawomocnienie się decyzji przyznającej odszkodowanie ani wypłata całości odszkodowania. Zgodnie z treścią art. 9 pkt 3 ustawy przesłanką konieczną do skorzystania ze zwolnienia jest, aby koszt nabycia mieścił się w wysokości kwoty odszkodowania i aby nabycie nastąpiło w ciągu 5 lat od otrzymania odszkodowania. Tym samym należy stwierdzić, że ww. warunek został spełniony.

Skoro zatem Wnioskodawczyni – jako były właściciel nieruchomości wywłaszczonej, któremu nie przyznano nieruchomości zamiennej – nabyła mieszkanie ze środków pochodzących z zaliczki od odszkodowania w terminie pięciu lat od dnia otrzymania zaliczki stanowiącej 70% odszkodowania to czynność ta korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 3 lit. a) ustawy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.