Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPP2/4512-114/16/AW
z 5 maja 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko  przedstawione we wniosku z dnia 5 lutego 2016 r. (data wpływu 12 lutego 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku rozpoznania importu usług z tytułu nabycia wierzytelności od kontrahenta zagranicznego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 lutego 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku rozpoznania importu usług z tytułu nabycia wierzytelności od kontrahenta zagranicznego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka jest spółką prawa handlowego z siedzibą w Polsce, gdzie podlega opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania. W ramach swojej podstawowej działalności gospodarczej zajmuje się nabywaniem wierzytelności pożyczkowych udzielonych poza systemem bankowym, a następnie ich windykacją. Jednym z planowanych wariantów prowadzenia działalności Spółki jest nabywanie pakietów wierzytelności od kontrahentów z terytorium Unii Europejskiej, celem samodzielnej windykacji tych wierzytelności, na własny rachunek oraz ryzyko. W szczególności, Spółka zamierza zawierać umowy sprzedaży wierzytelności z podmiotem zagranicznym posiadającym siedzibę na terytorium Unii Europejskiej (dalej: „Kontrahent”). Kontrahent jest podmiotem działającym na rynku wierzytelności, w tym zajmuje się zabezpieczaniem ryzyka niespłacalności określonych wierzytelności przysługujących podmiotom trzecim. W ramach prowadzonej działalności Kontrahent nabywa różnego rodzaju wierzytelności od podmiotów trzecich. Ze względu na przesłanki biznesowe (w tym m.in. brak dostatecznego doświadczenia w prowadzeniu działań windykacyjnych na terenie Polski) Kontrahent odsprzedaje na rzecz Spółki nabyte wierzytelności przysługujące mu w stosunku do dłużników mających miejsce zamieszkania w Polsce. Spółka nabywa wierzytelności bez prawa regresu, we własnym imieniu i na własny rachunek.

Kontrahent i Spółka nie są tzw. podmiotami powiązanymi. Kontrahent nie posiada w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności, ani nie jest zarejestrowany w Polsce dla celów podatku od towarów i usług. Umowa sprzedaży pomiędzy Kontrahentem i Spółką nie będzie zobowiązywać jej do windykacji wierzytelności na rzecz Kontrahenta, ani do świadczenia innych usług względem Kontrahenta. Nabywając wierzytelności we własnym imieniu i na własny rachunek, Spółka wejdzie w miejsce Kontrahenta, jako dotychczasowego wierzyciela, nabywając wszystkie przysługujące mu prawa i obowiązki.

Zgodnie z wiedzą Spółki, głównym źródłem zysków Kontrahenta w ramach działalności gospodarczej jest marża pomiędzy ceną nabycia (pakietu) wierzytelności od podmiotów trzecich, a ceną sprzedaży określonego pakietu. Cena nabycia wierzytelności przez Spółkę od Kontrahenta będzie odpowiadała wartości rynkowej tych wierzytelności, jednocześnie zawsze będzie ona niższa od ich wartości nominalnej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w przypadku nabywania wierzytelności przez Spółkę od Kontrahenta, będzie ona zobowiązana do rozpoznania importu usług w zakresie długów, zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku nabywania wierzytelności od Kontrahenta, będzie zobowiązany do rozpoznania importu usług w zakresie długów, zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Uzasadnienie stanowiska.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (dalej: „podatek VAT”) podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z brzmienia art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że świadczeniem usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

• przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
• zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
• świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W świetle art. 2 pkt 9 ustawy, pod pojęciem importu usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy.

Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
2. usługobiorcą jest:

• w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
• w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.

Stosownie do art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest zasadniczo miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej (wymienione w przepisie wyjątki nie mają zastosowania w omawianym stanie faktycznym).

Umowy nabycia wierzytelności nie będą wiązać się z jakąkolwiek dostawą towarów. Należy więc przeanalizować, czy dojdzie w tym przypadku do świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, w przypadku którego podatnikiem - zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 - będzie Spółka.

Jak wynika z powołanych regulacji ustawy o podatku VAT, pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż należy przez nie rozumieć każde świadczenie podatnika nie będące dostawą towarów na rzecz innego podmiotu.

Jednakże, aby dane świadczenie uznać za odpłatne świadczenie usług, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie mające bezpośredni związek ze świadczoną usługą.

W opinii Spółki, zbywanie wierzytelności przez Kontrahenta (uprzednio nabytych od podmiotu trzeciego) za wynagrodzeniem ustalonym w umowie sprzedaży wierzytelności spełnia definicję świadczenia usług zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy. Wynika to z faktu, iż Kontrahent spełnia na rzecz Spółki świadczenie niestanowiące dostawy towarów w rozumieniu ustawy (tj. przenosi na Spółkę prawa do wierzytelności), w zamian za co otrzymuje wynagrodzenie mające bezpośredni związek z wykonanym świadczeniem. Jednocześnie, transakcje w zakresie długów stanowią trzon działalności gospodarczej Kontrahenta, gdyż zajmuje się on profesjonalnym obrotem wierzytelnościami - nabywa wierzytelności od podmiotów trzecich, a następnie je zbywa, zachowując jednocześnie dla siebie określoną marżę. Przyjęcie odmiennego stanowiska oznaczałoby, że Kontrahent, prowadząc zarobkową działalność gospodarczą, zostałby wyłączony spod zakresu przepisów o podatku VAT, co byłoby ewidentnie sprzeczne z celem i systematyką tych przepisów.

Ponadto, zdaniem Spółki, potwierdzeniem powyższego wniosku jest również wyliczenie zawarte przez ustawodawcę w art. 8 ust. 1 ustawy, gdzie stwierdzono, że świadczeniem usług jest również m.in. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej. Spółka stoi na stanowisku, że użyte w powyższym przepisie wyrażenie „w tym również” wskazuje na przykładowy, otwarty charakter wyliczenia przedstawionego przez ustawodawcę.

Zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia przez Kontrahenta na rzecz Spółki usług w zakresie długów będzie Polska, a na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, podatnikiem z tytułu omawianych transakcji będzie Spółka.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług. W opinii Spółki, świadczenie usługi w postaci przeniesienia praw do wierzytelności uprzednio nabytych od innego podmiotu stanowi usługę „w zakresie długów”, gdyż czynności podejmowane przez Kontrahenta wykonywane są w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej obejmującej obrót wierzytelnościami.

Jednocześnie Spółka podkreśla, że do usług świadczonych przez Kontrahenta nie znajdą zastosowania wyjątki wyłączające zwolnienie od podatku wymienione w art. 43 ust. 15 i 16 ustawy (w szczególności usługi te nie będą stanowiły czynności ściągania długów, w tym factoringu). Spółka nabywa wierzytelności w sposób definitywny, bez prawa regresu na rzecz Kontrahenta. Nie jest także zobowiązana do świadczenia na rzecz Kontrahenta jakichkolwiek usług, w tym dotyczących ściągania długów.

Pogląd o uznaniu sprzedaży wierzytelności niestanowiących wierzytelności własnych za świadczenie przez zbywcę wierzytelności usług zwolnionych od podatku VAT został potwierdzony m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 12 listopada 2012 r., sygn. ILPP1/443-286/09/12-S/NS oraz z dnia 9 listopada 2012 r., sygn. ILPP1/443-286/09/12-S/AW, gdzie stwierdzono: „Jednocześnie zaznacza się, że zarówno w doktrynie, jak i orzecznictwie zbycie wierzytelności nabytej uprzednio w celu odsprzedaży lub wyegzekwowania lub dalszej odsprzedaży, należy kwalifikować jako usługę pośrednictwa finansowego (por. J. Zubrzycki: Leksykon VAT 2006, T. I, s. 681-682; wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 grudnia 2008 r., sygn. akt FSK 1318/07, niepubl.; wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 11 maja 2007 r., sygn. akt II SA/Wa 2260/06, LEX nr 339519). W świetle powołanych wyżej regulacji prawnych oraz w odpowiedzi na zadane pytanie należy stwierdzić, że realizowane przez Spółkę czynności polegające na sprzedaży wierzytelności przeterminowanych nabytych uprzednio od pierwotnego wierzyciela, stanowią usługi pośrednictwa finansowego, które korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy. W przedmiotowej sprawie mamy bowiem do czynienia z typową umową przelewu wierzytelności, a nie usługą ściągania długu”.

W konsekwencji, Spółka stoi na stanowisku, iż transakcje obrotu wierzytelnościami dokonywane przez Kontrahenta na jej rzecz stanowią odpłatne świadczenie usług zwolnione od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy. Jednocześnie, ze względu na to, że Kontrahent nie posiada siedziby ani miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a miejscem świadczenia usług przez Kontrahenta zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy będzie miejsce, w którym Spółka posiada siedzibę działalności gospodarczej, Spółka będzie zobowiązana do wykazania w deklaracji VAT importu usług w zakresie długów zwolnionych od podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 cyt. ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Należy zauważyć, że pojęcie usługi zostało zdefiniowane bardzo szeroko. Taka konstrukcja definicji usług pozwala na objęcie zakresem przedmiotowym podatku wszelkich transakcji wykonywanych w ramach działalności gospodarczej. Pojęcie usługi według ustawy jest także szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Oznacza to, że w definicji tej mieszczą się również określone zachowania, które nie zostały sklasyfikowane w PKWiU jako klasyfikacji, o której mowa w art. 5a ww. ustawy.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie nie będące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde powstrzymanie się od działania czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę, w rozumieniu przepisów ustawy.

Z treści powołanego przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy). Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym, przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Reasumując, dostawa towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Wskazać należy, że wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana w przepisach art. 509-518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r., poz. 380).

Zgodnie z brzmieniem art. 509 § 1 K.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl § 2 cyt. artykułu, wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Jak stanowi art. 510 § 1 ww. ustawy, umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na podstawie której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja będzie miała charakter odpłatny).

Zakup wierzytelności stanowi więc usługę polegającą na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). Oznacza to, że w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności.

Wierzytelność jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie praw do wierzytelności, jako niematerialnych praw majątkowych, co do zasady, stanowi świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Jednakże w tym przypadku o świadczeniu usług można mówić jedynie w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności. Celem nabycia cudzej wierzytelności nie musi być jej sprzedaż, ale także inne wykorzystanie do celów prawnogospodarczych przez nabywcę, sposób wykorzystania nabytej wierzytelności może decydować o charakterze usługi nie zaś o istocie czynności prawnej jaką jest nabycie cudzej wierzytelności. A zatem usługą jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawnogospodarczych. Nabycie wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub też w celu dalszej jej odsprzedaży mieści się niewątpliwie w zakresie usług pośrednictwa finansowego. W takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy wierzytelności od ciężaru jej egzekwowania.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z dnia 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen-Nord Ost v. GFKL Financial Services AG, wydanym na wniosek w trybie prejudycjalnym, uznał, że podmiot, który na własne ryzyko nabywa trudne wierzytelności po cenie niższej od ich wartości nominalnej, nie świadczy odpłatnie usługi w rozumieniu art. 2 pkt 1 i art. 4 [Szóstej Dyrektywy nr 77/388/EWG Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. Urz. WE L 145 z 13 czerwca 1977, s. 1)] i nie dokonuje tym samym czynności z zakresu działalności gospodarczej objętej zakresem stosowania wspomnianej dyrektywy, jeżeli różnica między wartością nominalną tych wierzytelności a ceną ich sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży.

Z zawartego w tezie 25 tego wyroku stwierdzenia „Różnica między wartością nominalną cedowanych wierzytelności a ceną ich sprzedaży nie stanowi bowiem wynagrodzenia za tego rodzaju usługę, lecz odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży, która jest uzależniona od wątpliwych perspektyw na ich spłatę i zwiększonego ryzyka niewypłacalności dłużników”, wynika, że Trybunał przyjmuje, że w przypadku, gdy cena nabytych wierzytelności uzależniona jest „od wątpliwych perspektyw na ich spłatę i zwiększonego ryzyka niewypłacalności dłużników”, „różnica między wartością nominalną cedowanych wierzytelności a ceną ich sprzedaży” (nie stanowiąc wynagrodzenia za tego rodzaju usługę) „odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży”.

Ponadto Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 19 marca 2012 r. sygn. akt I FPS 5/11, wydanym w składzie siedmiu sędziów, uznał, biorąc także pod uwagę powyższe orzeczenie TSUE, że „podstawowym i koniecznym warunkiem do uznania transakcji za odpłatną usługę, a więc czynność opodatkowaną, jest wystąpienie wynagrodzenia bezpośrednio związanego z tą czynnością, rzeczywiście otrzymanego (bądź należnego), jako świadczenia wzajemnego za wykonaną usługę. Zatem badając konkretną transakcję należy poszukiwać takiego ewentualnego bezpośredniego wynagrodzenia, które otrzymuje kupujący – cesjonariusz, jako świadczenie wzajemne za ewentualnie wykonaną na rzecz zbywcy – cedenta usługę. (...) dla rozstrzygnięcia, czy mamy do czynienia z odpłatną usługą, konieczne jest ustalenie, czy obok transakcji kupna – sprzedaży wierzytelności – wystąpiło świadczenie usługi przez nabywcę wierzytelności na rzecz jej zbywcy za bezpośrednim wynagrodzeniem otrzymanym, co ważne, przez nabywcę. W omawianej sytuacji, kiedy występuje tylko zapłata ceny za wierzytelność, trudno uznać, że do świadczenia takiej usługi dochodzi. Wobec tego należy dojść do wniosku, że żadna transakcja nabycia na własne ryzyko wierzytelności trudnej, po cenie niższej od jej wartości nominalnej, nie będzie mogła być zakwalifikowana jako świadczona przez nabywcę wierzytelności usługa w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.”

O ile więc ustalona przez strony umowy cesji cena wierzytelności jest niższa od jej wartości nominalnej i jednocześnie różnica między wartością nominalną tej wierzytelności, a ceną jej sprzedaży, odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży, nie możemy mówić o odpłatnym świadczeniu usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego w świetle powołanych przepisów prawa oraz ww. orzecznictwa prowadzi do stwierdzenia, że w rozpatrywanej sprawie - wbrew stanowisku wyrażonemu we wniosku - zbycie wierzytelności przez kontrahenta zagranicznego na rzecz Spółki nie będzie wypełniać definicji odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W konsekwencji, w związku z planowaną transakcją nabycia wierzytelności po stronie Spółki nie wystąpi obowiązek rozpoznania importu usług, z tytułu wykonania których będzie ona podatnikiem, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy.

Jednocześnie należy wskazać, że nabycie przez Spółkę przedmiotowych wierzytelności również nie będzie stanowić odpłatnego świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jak bowiem wynika z treści wniosku, Spółka będzie nabywać wierzytelności we własnym imieniu i na własne ryzyko, w cenie niższej od ich wartości nominalnej, a umowa sprzedaży nie będzie zobowiązywać jej do windykacji wierzytelności, ani do świadczenia innych usług względem kontrahenta. Zatem między Spółką a zbywcą wierzytelności nie będzie istniał żaden odrębny stosunek prawny rodzący obowiązek zapłaty wynagrodzenia na rzecz Spółki, a w konsekwencji nie otrzyma ona żadnego przysporzenia (wynagrodzenia) w związku z zawarciem umowy cesji wierzytelności.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.