Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/4514-365/15-4/LS
z 26 listopada 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 14 sierpnia 2015 r. (data wpływu 24 sierpnia 2015 r.) uzupełnionym pismem z dnia 2 listopada 2015 r. (data nadania 4 listopada 2015 r., data wpływu 9 listopada 2015 r.) na wezwanie Nr IPPB2/4514-365/15-2/LS z dnia 26 października 2015 r. (data nadania 26 października 2015 r., data doręczenia 28 października 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie cash-poolingu - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 sierpnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie cash-poolingu.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

P. Sp. z o.o. (dalej jako: „Spółka”) należy do międzynarodowej grupy kapitałowej P. (dalej jako: „Grupa”). Spółka zamierza przystąpić do globalnej struktury zarządzania środkami pieniężnymi (struktury cash poolingowej), która funkcjonuje w ramach Grupy (dalej jako: „Struktura”).

Omawiana Struktura ma na celu przede wszystkim:

• poprawę płynności finansowej jej uczestników oraz
  

• wzrost efektywności krótkoterminowego zarządzania środkami pieniężnymi.
  
  
  

Struktura funkcjonować będzie na podstawie wielostronnej umowy, którą Spółka ma zawrzeć z:

• polskim bankiem prowadzącym polskie rachunki bieżące Spółki, które będą wykorzystywane w Strukturze. Z uwagi na fakt, że omawiana Struktura obejmowała będzie zarządzanie środkami w różnych walutach (PLN, EUR oraz USD) i zagraniczne walutowe konta Spółki, stronami wspomnianej umowy wielostronnej będą również m.in.:
  • bank z siedzibą w Londynie - w zakresie rozliczeń Spółki w walucie euro,
    
  • bank z siedzibą w Nowym Jorku - w zakresie rozliczeń Spółki w dolarach amerykańskich;
    
• podmiotem z Grupy z siedzibą w Holandii, wyznaczonym do pełnienia funkcji koordynatora Struktury i posiadacza rachunków głównych (dalej jako: „Agent”). Agent i Spółka są podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ustawy o CIT;
  
• innymi podmiotami z Grupy, będącymi polskimi rezydentami podatkowymi lub rezydentami podatkowymi innych państw i występującymi w roli uczestników Struktury (dalej jako: „Uczestnicy”), jak również innymi bankami obsługującymi Strukturę i rachunki bankowe Uczestników. Spółka i pozostali Uczestnicy będą, co do zasady, podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ustawy o CIT.
  
  
  

W zakresie zarządzania środkami w walucie polskiej, Struktura działała będzie w oparciu o transfery wykonywane w ramach następujących rachunków bankowych:

• bieżących rachunków w walucie polskiej, otwartych w polskim banku dla Spółki i innych Uczestników będących polskimi rezydentami,
  

• rachunku głównym Agenta prowadzonym w walucie polskiej przez polski bank.
  
  
  

W zakresie zarządzania środkami w euro/dolarach amerykańskich, w Strukturze będą wykorzystywane następujące konta:

• bieżące rachunki w euro i/lub dolarach amerykańskich, prowadzone w polskim banku dla Spółki i innych Uczestników będących polskimi rezydentami,
  

• zagraniczne rachunki walutowe (w euro/dolarach amerykańskich) prowadzone dla Spółki i innych Uczestników przez banki w Londynie (konto w euro) i w Nowym Jorku (konto w dolarach amerykańskich),
  

• rachunki główne Agenta w euro i dolarach amerykańskich, prowadzone przez banki w Londynie i Nowym Jorku.
  
  
  

Na końcu każdego dnia roboczego, banki obsługujące Strukturę (dalej jako: „Banki”) automatycznie (tj. bez odrębnego polecenia ze strony Uczestników czy Agenta) dokonywać będą następujących operacji na rachunkach bankowych uczestniczących w Strukturze:

1. W zakresie zarządzania płynnością w walucie polskiej:
   • w przypadku dodatniego salda na rachunku bieżącym Spółki prowadzonym w walucie polskiej, środki z tego rachunku zostaną przekazane na rachunek główny Agenta prowadzony w walucie polskiej;
     
   • w przypadku ujemnego salda na rachunku bieżącym Spółki prowadzonym w walucie polskiej, kwota odpowiadająca kwocie ujemnego salda zostanie przekazana na ten rachunek z rachunku głównego Agenta prowadzonego w walucie polskiej.
     

Po dokonaniu wyżej wskazanych operacji, saldo na rachunku bieżącym Spółki prowadzonym w walucie polskiej będzie wynosiło zero (tzw. zero-balancing cash pooling).

2. W zakresie zarządzania płynnością w walucie euro/dolarach amerykańskich:
   
   • w przypadku dodatniego salda na walutowym rachunku bieżącym Spółki prowadzonym w euro/dolarach amerykańskich w polskim Banku, środki z tego rachunku zostaną przekazane na zagraniczny rachunek walutowy Spółki w euro/dolarach amerykańskich. Następnie, środki odpowiadające kwocie salda dodatniego powstałego na zagranicznym rachunku walutowym Spółki zostaną przekazane na rachunek główny Agenta prowadzony w euro/dolarach amerykańskich;
     
   • w przypadku ujemnego salda na walutowym rachunku bieżącym Spółki prowadzonym w euro/dolarach amerykańskich w polskim Banku, kwota odpowiadająca kwocie ujemnego salda zostanie przekazana na ten rachunek z zagranicznego rachunku walutowego Spółki prowadzonego w euro/dolarach amerykańskich. W dalszej kolejności, kwota odpowiadająca kwocie wspomnianego salda ujemnego zostanie przekazana na zagraniczny rachunek walutowy Spółki prowadzony w euro/dolarach amerykańskich z rachunku głównego Agenta prowadzonego (odpowiednio) w euro/dolarach amerykańskich.
     

Po wykonaniu wyżej wskazanych operacji, saldo na walutowym rachunku bieżącym Spółki prowadzonym w euro/dolarach amerykańskich w polskim Banku, jak też na zagranicznym rachunku walutowym Spółki będzie wynosiło zero (tzw. zero-balancing cash pooling).

Analogiczne automatyczne operacje dokonywane będą na rachunkach bankowych innych Uczestników.

Transfery pieniężne wykonywane w ramach Struktury będą miały charakter zwrotny, tj. transfery z rachunków bankowych Spółki na rachunki bankowe Agenta i transfery z rachunków bankowych Agenta na rachunki bankowe Spółki będą odzwierciedlone na wirtualnych rachunkach rozliczeniowych "in-house" Spółki, prowadzonych przez Agenta w ramach P. F. (o którym mowa poniżej).

P. F. składa się z wewnętrznego banku (z ang. „in-house bank”; dalej jako: „IHB”), który został stworzony przez Grupę w celu uproszczenia rozliczeń między podmiotami z Grupy i ograniczenia kosztów zarządzania przepływami pieniężnymi w ramach Grupy. Jest on odpowiedzialny za potrącanie należności/zobowiązań w ramach Grupy. Zarówno Spółka, jaki Agent uczestniczą w strukturze rozliczeniowej P. F.. Agent pełni w jej ramach rolę IHB,tj. prowadzi wirtualne rachunki odzwierciedlające bieżące rozliczenia Uczestników, wykonuje operacje kompensujące (polegające na potrącaniu wzajemnych należności Uczestników) opisane poniżej i tym samym uczestniczy w rozliczeniach w ramach Grupy. Co więcej, Agent wykonuje płatności do podmiotów trzecich lub innych podmiotów z Grupy w imieniu i na rzecz spółek z Grupy (włączając w to Spółkę). Dokonywane płatności odzwierciedlane są na wirtualnych rachunkach IHB (poprzez obciążenie odpowiedniego konta IHB), prowadzonych przez Agenta na rzecz podmiotów z Grupy (w tym na rzecz Spółki). Za świadczone usługi/pełnienie roli IHB Agent otrzymuje wynagrodzenie od Uczestników (tj. uprawniony jest do prowizji i opłat) ustalane na zasadach rynkowych.

Zgodnie z umową P. F., Spółka obowiązana jest do regularnego sporządzania listy jej należności/ zobowiązań względem innych uczestników P. F. i dostarczania jej do IHB. Na podstawie wykazu należności/zobowiązań, IHB dokonuje potrąceń należności/zobowiązań względem innych uczestników P. F. i w rezultacie obciąża bądź uznaje rachunki IHB poszczególnych podmiotów z Grupy (w tym Spółki). W przypadku, gdy w ramach zerowania sald w ramach Struktury środki z rachunku bieżącego Spółki będą transferowane na rachunek główny Agenta (co będzie miało miejsce w przypadku wystąpienia dodatniego salda na rachunku bieżącym Spółki), transfer ten zostanie odzwierciedlony na rachunku IHB Spółki jako wierzytelność Spółki względem Agenta. Z kolei w przypadku, gdy w ramach zerowania salda w ramach Struktury na rachunek bieżący Spółki wpłyną środki z rachunku głównego Agenta (w przypadku wystąpienia ujemnego salda na rachunku bieżącym Spółki), na koncie IHB Spółki zostanie zapisany dług wobec Agenta w kwocie równej kwocie transferu dokonanego między tymi rachunkami bankowymi. Transfer środków pomiędzy kontami IHB Spółki i jej rachunkami bieżącymi - stanowiący m.in. zwrot środków przekazanych/otrzymywanych przez Spółkę za pośrednictwem Struktury - będzie następował, kiedy strony umowy P. F. tak postanowią, np. transfer środków może nastąpić na żądanie Spółki lub Agenta, a także w momencie wystąpienia przez Spółkę z P. F..

IHB uprawnione jest do określania odsetek od dodatnich i ujemnych sald odzwierciedlonych na rachunku IHB Spółki. W określonych odstępach czasu (przynajmniej raz do roku) IHB dokona obliczenia odsetek należnych od salda na koncie IHB Spółki i obciąży lub uzna to konto odpowiednią kwotą odsetek. Odsetki będą więc rozliczane pomiędzy Spółką i Agentem (IHB) bez udziału Banku.

Na mocy umowy dotyczącej cash poolingu, rola Agenta w Strukturze będzie polegała m.in. na:

• powiadamianiu Banków o rachunkach Uczestników, które mają być włączone do Struktury,
  

• wyrażaniu zgody na dodawanie i usuwanie kont Uczestników,
  

• wysyłanie Bankom instrukcji w zakresie zmiany lub zakończenia umów z Uczestnikami,
  

• otrzymywaniu komunikacji w związku ze Strukturą,
  

• wyrażaniu zgody na wszystkie koszty i opłaty płatne w związku ze Strukturą w imieniu Uczestników.
  
  
  

Banki będą uprawnione do obciążania Uczestników (włączając w to Spółkę) odpowiednimi opłatami za świadczone przez nie w ramach Struktury usługi.

W ramach Struktury Spółka będzie odpowiedzialna solidarnie (zgodnie z art. 369 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.; dalej jako: „KC”) względem Banków za zobowiązania pozostałych Uczestników wynikające z uczestnictwa w Strukturze, zaś każdy z pozostałych Uczestników będzie odpowiedzialny solidarnie za wynikające z uczestnictwa w Strukturze zobowiązania Spółki względem Banków. Z tytułu wspomnianej odpowiedzialności, Uczestnicy nie będą płacić ani uzyskiwać od pozostałych Uczestników wyodrębnionego wynagrodzenia.

Pismem z dnia 26 października 2015 r. Nr IPPB2/4514-365/15-2/LS wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez:

• czy czynności dokonywane w ramach usługi zarządzania płynnością finansową przybiorą postać którejkolwiek z czynności wymienionej w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (w tym pożyczek i depozytu nieprawidłowego)?
  

• złożenie podpisu Wnioskodawcy na stronie Nr 6 wniosku, z uwagi na brak podpisu,
  
  
  

Pismem z dnia 2 listopada 2015 r. (data nadania 4 listopada 2015 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w wyznaczonym terminie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy prawidłowe jest stanowisko Spółki, zgodnie z którym, z tytułu przystąpienia do Struktury cash - poolingu i zawarcia stosownej umowy, jak również z tytułu jakichkolwiek czynności wykonywanych w ramach tej Struktury na Spółce nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy,

Zdaniem Spółki, prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym z tytułu przystąpienia do Struktury cash - poolingu i zawarcia stosownej umowy, jak również z tytułu jakichkolwiek czynności wykonywanych w ramach Struktury cash- poolingu (w szczególności zerowanie sald poprzez wpłaty i wypłaty realizowane pomiędzy rachunkami bankowymi należącym do Spółki a rachunkami bankowymi należącym do Agenta) na Spółce nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. Wynika to z wskazanych poniżej przesłanek. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC opodatkowaniu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
  

• umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku,
  

• umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
  

• umowy dożywocia,
  

• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
  

• ustanowienie hipoteki,
  

• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
  

• umowy depozytu nieprawidłowego,
  

• umowy spółki (akty założycielskie).
  
  
  

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o PCC, opodatkowaniu tym podatkiem podlegają również, co do zasady, zmiany umów wymienionych powyżej, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Ponadto, na mocy art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o PCC, opodatkowane tym podatkiem są także orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione powyżej. Jak wynika z brzmienia powyższych przepisów, katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych ma charakter zamknięty i wyczerpujący. Zdaniem Spółki, oznacza to, że czynność niewymieniona w tym katalogu (tj. w art. 1 ust. 1 ustawy o PCC) znajduje się poza zakresem opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W tym kontekście, Spółka zwraca uwagę, że umowa dotycząca cash-poolingu, jak również jakakolwiek czynność wykonywana przez Spółkę lub Agenta w ramach Struktury cash-poolingu, nie została wymieniona w ww. katalogu czynności podlegających podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W szczególności, natura umowy oraz założenia Struktury wskazują, że jest to rozbudowany model zarządzania środkami finansowymi Grupy, mający na celu koordynację i optymalne wykorzystywanie posiadanych środków finansowych, a także poprawę płynności finansowej zaangażowanych podmiotów - nie jest to natomiast żadna z czynności wymienionych w zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Konstrukcja umowy dotyczącej cash poolingu, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi Uczestników, nie wyczerpuje zatem istotnych znamion pożyczki. W myśl art. 720 Kodeksu cywilnego, dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych, co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W przedmiotowej Strukturze dochodzi natomiast do zarządzania płynnością finansowa Uczestników, tj. wykorzystania okoliczności, iż niektórzy Uczestnicy mogą posiadać chwilowo wolne środki finansowe, podczas gdy inni mogą posiadać niedobór tych środków. Z tytułu uczestnictwa w powyższych transakcjach dla wszystkich Uczestników powstają określone : prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia lub realizacji umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot (brak essentialia negotii umowy pożyczki). Głównym celem Struktury cash poolingu jest optymalizacja zarządzania stanem środków pieniężnych na wielu rachunkach bankowych należących do jednej grupy kapitałowej, przy wykorzystaniu korzyści skali oraz różnicy pomiędzy oprocentowaniem kredytów i depozytów na rynku bankowym. Struktura cash poolingu umożliwia koncentrację środków Uczestników oraz kompensatę przejściowych nadwyżek wykazywanych przez jednych Uczestników z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych Uczestników.

Tożsame argumenty przemawiają także za tym, iż czynności wykonywane w ramach Struktury cash-poolingu nie będą uznane za realizację umowy depozytu nieprawidłowego.

Niezależnie od powyższego, Spółka zauważa, że zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o PCC, opodatkowaniu PCC nie podlegają czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług; lub
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach, oraz
   • umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
   
   
   

W tym kontekście, Spółka wskazuje, że wszystkie czynności, realizowane w ramach Struktury cash-poolingu będą dokonywane w wykonaniu wielostronnej umowy dotyczącej cash-poolingu zawartej pomiędzy Uczestnikami (w tym również Agentem) a Bankiem. W ramach Umowy, Agent (we współpracy z Bankiem) będzie świadczył na rzecz Uczestników Struktury usługi finansowe czyli usługi zwolnione z podatku od towarów i usług (na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.). Zatem, zgodnie z wyżej powołanym przepisem art. 2 pkt 4 ustawy o PCC, zawarcie i wykonanie Umowy, w ramach której świadczone będą czynności zwolnione od podatku od towarów i usług, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Biorąc powyższe pod uwagę, Spółka stoi na stanowisku, że niezależnie od argumentów przedstawionych we wcześniejszej części niniejszego wniosku, czynności dokonywane w ramach Struktury cash-poolingu nie będą podlegać opodatkowaniu PCC, gdyż z tytułu dokonania wszystkich powyższych czynności, Agent i Banki będące stronami umowy dotyczącej cash poolingu będą zwolnione z podatku od towarów i usług.

Stanowisko, zgodnie z którym czynności realizowane w ramach Struktury cash-poolingu nie będą podlegały opodatkowaniu PCC zostało potwierdzone przez organy podatkowe w licznych indywidualnych interpretacjach podatkowych, m.in. w interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 23 października 2014 r., sygn. IPPB2/436-485/14-2/MK1 oraz w dniu 13 października 2014 r., sygn. IPPB2/436-522/14-2/AF; interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w dniu 10 października 2014 r., sygn. ITPB2/436-162/14/TJ; interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w dniu 2 grudnia 2014 r., sygn. IPTPB2/436-117/14-4/KK oraz w dniu 27 listopada 2014 r., sygn. IPTPB2/436-127/14-2/AK.

Podsumowując, w opinii Spółki, umowa w zakresie cash poolingu, do której zamierza przystąpić Spółka i której stroną są spółki będące członkami Grupy, Agent i Bank, jak również żadne czynności wykonywane w ramach tej umowy nie podlegają opodatkowaniu PCC.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, wskazać należy, iż rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.