Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-1/4515-190/15/HK
z 27 stycznia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 23 listopada 2015 r. (data wpływu do Biura – 27 listopada 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 listopada 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 20 września 2014 r. zmarł syn Wnioskodawczyni. Jego śmierć była skutkiem wypadku komunikacyjnego we Włoszech.

Syn Wnioskodawczyni zatrudniony był w polskiej firmie, na podstawie umowy o pracę, na stanowisku kierowcy. Wypadek nie był skutkiem winy syna Wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni, jak również jej mąż i rodzeństwo zmarłego syna, otrzymali odszkodowanie od włoskiego ubezpieczyciela.

Kwota odszkodowania została przekazana na rachunek bankowy Wnioskodawczyni 24 września 2015 r.

Wnioskodawczynię przed firmą ubezpieczeniową reprezentował włoski adwokat. Kwota odszkodowania została ustalona w wyniku negocjacji z włoskim ubezpieczycielem. W stosownym porozumieniu stwierdzono, że zapłata odszkodowania nastąpi – przez włoskiego ubezpieczyciela – zgodnie z Dekretem Ustawodawczym nr 209 z 7 września 2005 i właściwym rozporządzeniem wykonawczym, by zaspokoić i wygasić roszczenia wynikłe z poniesionej i ponoszonej szkody, związanej z wypadkiem oraz by zrekompensować wszelkiego typu wydatki (takie jak: konsultacje i opieka prawna).

Odszkodowanie zostało wypłacone rodzicom spadkodawcy (w tym Wnioskodawczyni) i trojgu rodzeństwa spadkodawcy. Krąg osób uprawnionych do odszkodowania został ustalony przy pomocy włoskiego adwokata, który reprezentował m.in. Wnioskodawczynię.

W dniu 27 października 2014 r. sporządzony został przez notariusza akt poświadczenia dziedziczenia. Spadkobiercami ustawowymi zmarłego są jego rodzice: matka (Wnioskodawczyni) – w ½ części i ojciec – w ½ części.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy i w jakim terminie Wnioskodawczyni jest zobowiązana zapłacić podatek od spadków i darowizn od odszkodowania w związku ze śmiercią syna?

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego.

Zgodnie z art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób.

Z treści art. 922 § 2 ww. ustawy wynika, iż nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

Zdaniem Wnioskodawczyni, wypłacone w 2015 r. odszkodowanie nie zostało nabyte w drodze spadku.

W chwili śmierci spadkodawcy przedmiotowe odszkodowanie, jak również roszczenie o jego wypłatę nie istniało. Roszczenie o wypłatę odszkodowania powstało w związku ze śmiercią spadkodawcy. Tym samym przyznane Wnioskodawczyni odszkodowanie nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Ponadto krąg osób uprawnionych do uzyskania odszkodowania był niezależny od faktu, kto jest spadkobiercą ustawowym.

Zgodnie z aktem poświadczenia dziedziczenia sporządzonego przez notariusza spadkobiercami ustawowymi zmarłego są jego rodzice: matka (Wnioskodawczyni) – w ½ części oraz ojciec – w ½ części. Natomiast odszkodowanie zostało wypłacone rodzicom spadkodawcy, w tym Wnioskodawczyni oraz trojgu rodzeństwu spadkodawcy. Według informacji uzyskanej przez Wnioskodawczynię krąg osób uprawnionych do uzyskania ubezpieczenia wynikał z warunków ubezpieczenia wypadków drogowych we Włoszech. O odszkodowanie wystąpiła również narzeczona spadkodawcy, ale jej odmówiono. Krąg osób uprawnionych pomógł ustalić włoski adwokat, reprezentujący również Wnioskodawczynię.

Zdaniem Wnioskodawczyni, mając na uwadze treść art. 922 § 2 Kodeksu cywilnego przedmiotowe odszkodowanie nie należy do spadku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2015 r., poz. 86, ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
   
   

Ponieważ przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie zawierają definicji pojęcia dziedziczenie, przy jego interpretacji odwołać się należy do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121, ze zm.).

Stosownie do art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Na spadek składa się więc ogół praw i obowiązków należących do zmarłego w chwili jego śmierci, które ze swej istoty mogą przejść na jego następców prawnych. Zgodnie natomiast z § 2 ww. przepisu nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

Z zacytowanych przepisów wynika, iż spadkobiercy z mocy prawa wchodzą w sytuację prawną, w jakiej pozostawał spadkodawca. Przedmiotem spadku mogą być natomiast zarówno rzeczy, jak i prawa majątkowe. Wyjaśnić przy tym należy, że prawa majątkowe są prawami podmiotowymi, realizującymi interes ekonomiczny uprawnionego i składającymi się na jego majątek. Co do zasady mają one wymiar pieniężny, jednakże, co istotne służą także do realizacji interesu ekonomicznego uprawnionego.

Do praw majątkowych zalicza się prawa rzeczowe (własność, użytkowanie wieczyste, prawa rzeczowe ograniczone), wierzytelności, prawa na dobrach niematerialnych o charakterze majątkowym oraz prawa rodzinne o charakterze majątkowym (np. prawo do świadczeń alimentacyjnych). Prawa majątkowe są więc składnikiem masy spadkowej dającym nabywcy w drodze dziedziczenia legitymację prawną do występowania z wnioskiem o ich dochodzenie.

Z treści wniosku wynika, że to m.in. Wnioskodawczyni (a nie spadkodawca) otrzymała odszkodowanie od włoskiego ubezpieczyciela, by zaspokoić i wygasić jej (a nie spadkodawcy) roszczenia wynikłe z poniesionej i ponoszonej szkody, związanej z wypadkiem zmarłego syna oraz by zrekompensować wszelkiego typu wydatki, które zostały przez nią poniesione.

Reasumując należy stwierdzić, że odszkodowanie, które wypłacono Wnioskodawczyni nie zostało nabyte w drodze spadku. W chwili śmierci spadkodawcy przedmiotowe odszkodowanie, jak również roszczenie o jego wypłatę nie istniało. A zatem otrzymane przez Wnioskodawczynię odszkodowanie nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.