Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/415-1024/14/DSZ
z 11 lutego 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 10 listopada 2014 r. (data wpływu 12 listopada 2014 r.) uzupełnionym pismem z dnia 5 lutego 2015 r. (data wpływu 9 lutego 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zamiany prawa do lokalu mieszkalnego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 listopada 2014 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony w dniu 9 lutego 2015 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zamiany prawa do lokalu mieszkalnego.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 15 stycznia 2008 r. aktem notarialnym na podstawie umowy darowizny Wnioskodawczyni nabyła zakupione przez rodziców na podstawie umowy sprzedaży z dnia 14 maja 2002 r. spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego nr ..., objętego księgą wieczystą o wartości 90.000 zł.

W zamian za lokal mieszkalny nr ..., na podstawie umowy zamiany z dnia 2 kwietnia 2012 r. Wnioskodawczyni nabyła udział wynoszący 1/2 części w prawie własności lokalu mieszkalnego nr ... wraz ze związanym z własnością lokalu udziałem wynoszącym 46/1000 części w nieruchomości wspólnej, objętego księgą wieczystą o wartości 80.000 zł.

Strony umowy zamiany oświadczyły, że zamiana nastąpiła bez obowiązku spłat czy też dopłat między nimi.

Efektem tej zamiany było scalenie całej własności lokalu nr ... w jednym ręku, gdyż udział 1/2 części w prawie własności na mocy innej umowy zamiany Wnioskodawczyni nabyła w dniu 8 stycznia 2008 r.

Zamiana mieszkań nastąpiła przed upływem 5 lat od formalnej umowy darowizny kawalerki (nabycie). W lokalu nr ... Wnioskodawczyni nie była zameldowana.

Zgodnie z informacjami posiadanymi przez Wnioskodawczynię, od sprzedaży (zamiany) mieszkania w 2012 r. nabytego w roku 2008 w drodze umowy darowizny podatek wyniesie 19% dochodu. Wnioskodawczyni wskazuje, że nie ma co do tego specjalnego formularza – podatek trzeba wykazać w rocznym PIT-36, gdyż podatnicy składający PIT-37 nie mogą ujawnić w nim tego dochodu ze względu na brak odpowiedniej rubryki.

Wnioskodawczyni w dniu 7 stycznia 2013 r. sporządziła elektronicznie PIT-36 za 2012 rok wypełniając rubrykę 189 kwotą 16.965 zł ((90.000 – 707) x 19%). Dokonano dwóch przelewów na rachunek Urzędu Skarbowego na łączną kwotę 16.500 – w dniu 15 lutego i 13 marca Wnioskodawczyni przekazała PIT-37.

W dniu 4 kwietnia 2014 r. przelewem Wnioskodawczyni otrzymała zwrot w podatku PIT 2012 na kwotę 19.142 zł – bez postanowienia, bez decyzji itp. określających przyczynę i podstawę nadpłaty. Wnioskodawczyni posiada informacje, że mogło dojść do omyłkowego przekazania przez Urząd Skarbowy na Jej rachunek nienależnych pieniędzy tytułem zwrotu podatku.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w opisanej zamianie lokalu Wnioskodawczyni winna jest uiścić podatek dochodowy?

Zdaniem Wnioskodawczyni, w przedstawionym stanie faktycznym zasadnym było naliczyć i przelać podatek dochodowy z tytułu zamiany lokalu mieszkalnego. W Jej ocenie, ciąży na Niej obowiązek uiszczenia podatku dochodowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, podobnie jak inne akty prawne, nie zawiera definicji „odpłatnego zbycia” rzeczy lub praw. W celu ustalenia znaczenia tych terminów, należy więc posłużyć się wykładnia językową. Użyte w cytowanym przepisie „odpłatne zbycie” oznacza przeniesienie prawa własności lub innych praw majątkowych w zamian za korzyść majątkową. Aby dana czynność miała charakter odpłatnej nie musi jej jednak towarzyszyć świadczenie pieniężne i przepływ gotówkowy.

Zgodnie z treścią art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121 z późn. zm.), przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy. Zamiana jest czynnością prawną konsensualną, odpłatną i wzajemną, rodzi skutki zobowiązujące, a w warunkach określonych w art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego – skutki rozporządzające.

Wobec powyższego, zamiana nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości jeżeli następuje przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonana w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, iż w dniu 15 stycznia 2008 r. aktem notarialnym na podstawie umowy darowizny Wnioskodawczyni nabyła spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego nr ... . W zamian za ww. lokal mieszkalny nr ..., na podstawie umowy zamiany z dnia 2 kwietnia 2012 r., Wnioskodawczyni nabyła udział wynoszący 1/2 części w prawie własności lokalu mieszkalnego nr ... wraz ze związanym z własnością lokalu udziałem wynoszącym 46/1000 części w nieruchomości wspólnej. Strony umowy zamiany oświadczyły, że zamiana nastąpiła bez obowiązku spłat czy też dopłat między nimi. Efektem tej zamiany było scalenie całej własności lokalu nr ... w jednym ręku, gdyż udział 1/2 części w prawie własności na mocy innej umowy zamiany Wnioskodawczyni nabyła w dniu 8 stycznia 2008 r.

W konsekwencji stwierdzić należy, że dokonana w 2012 r. zamiana prawa do lokalu mieszkalnego nr ..., nabytego w drodze umowy darowizny w 2008 r. stanowi dla Wnioskodawczyni źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Doszło do niej bowiem przed upływem 5 lat, licząc od końca roku, w którym nastąpiło nabycie.

W analizowanej sprawie dla oceny skutków podatkowych dokonanego w 2012 r. zbycia powyższego prawa zastosowanie znajdą przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

Zgodnie bowiem z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316), do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r., stosuje się zasady określone w ustawie zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

Stosownie do art. 30e ust. 1 ww. ustawy, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), podatek dochodowy wynosi 19 % podstawy obliczenia podatku.

W myśl art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określony zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększony o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Zgodnie natomiast z art. 30e ust. 3 ustawy, w przypadku odpłatnego zbycia w drodze zamiany nieruchomości lub praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) dochód ustala się u każdej ze stron umowy na zasadach, o których mowa w ust. 2.

Przepis art. 19 ust. 1 ww. ustawy stanowi, iż przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.

Z kolei w myśl art. 19 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z odpłatnego zbycia w drodze zamiany nieruchomości lub praw majątkowych, a także innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, u każdej ze stron umowy przenoszącej własność jest wartość nieruchomości, rzeczy lub prawa zbywanego w drodze zamiany.

Zgodnie z art. 19 ust. 3 ww. ustawy wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia. Natomiast jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie odpłatnego zbycia znacznie odbiega od wartości rynkowej nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. Jeżeli wartość ustalona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi zbywający (art. 19 ust. 4 ustawy).

Zatem przy zamianie nieruchomości przychodem jest wartość zbywanej nieruchomości pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia.

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wydatki poniesione przez zbywającego, które są konieczne, aby transakcja zbycia mogła dojść do skutku, np. podatek od czynności cywilnoprawnych, koszty sporządzenia aktu notarialnego zamiany, o ile były ponoszone przez zbywcę (Wnioskodawczynię). Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy.

Stosownie natomiast do art. 22 ust. 6d ww. ustawy za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) rzeczy lub praw nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość nakładów o których mowa w ust. 6d ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

Zatem aby właściwie obliczyć podatek z tytułu dokonanej w 2012 r. zamiany prawa do lokalu mieszkalnego nr ..., który Wnioskodawczyni miała obowiązek wykazać w zeznaniu podatkowym PIT-36 Wnioskodawczyni powinna przychód obliczony zgodnie z powołanym powyżej art. 19 ust. 2 ww. ustawy czyli wartość zbywanego prawa do lokalu mieszkalnego pomniejszyć o koszty jego odpłatnego zbycia oraz o wynikające z treści art. 22 ust. 6d cyt. ustawy koszty uzyskania przychodu za które uważa się udokumentowane nakłady poczynione w czasie posiadania przez Wnioskodawczynię tego prawa oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn, o ile w ogóle takie wydatki Wnioskodawczyni ponosiła oraz pomniejszyć o koszty odpłatnego.

Podatek jest płatny w terminie złożenia zeznania, o którym mowa w art. 45 (PIT-36), za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie (art. 30e ust. 4 ustawy). Stosownie do art. 30e ust. 5 ustawy, dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami z innych źródeł.

Mając zatem na uwadze przedstawiony w niniejszej sprawie stan faktyczny oraz mające zastosowanie przepisy prawa jako prawidłowe uznać należy stanowisko Wnioskodawczyni, zgodnie z którym w związku z zawarciem opisanej umowy zamiany prawa do lokalu mieszkalnego ciąży na Niej obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Końcowo tut. organ pragnie podkreślić, iż ustalenie wysokości podatku z tytułu odpłatnego zbycia prawa do lokalu mieszkalnego nr ... w drodze umowy zamiany nie należy do kompetencji tut. organu. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego rozliczenia podlega weryfikacji przez właściwy miejscowo i rzeczowo organ podatkowy. W związku z powyższym, tut. organ nie może ustalić wysokości rzeczonego podatku, a jedynie wskazać zasady prawne obowiązujące Wnioskodawczynię przy wyliczeniu tegoż podatku.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.