2016.12.30 - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
1462-IPPP1.4512.955.2016.1.EK
z 30 grudnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Strony przedstawione we wniosku z dnia 8 listopada 2016 r. (data wpływu 14 listopada 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy świadczonych usług pośrednictwa finansowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 listopada 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy świadczonych usług pośrednictwa finansowego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej L. Sp. z o.o. [dalej: Spółka] świadczy usługi leasingu. Spółka należy do Grupy P. S.A. i współpracuje z należącym do tej samej grupy kapitałowej Bankiem P. S.A. [dalej: Bank] w celu oferowania swoim klientom jak najszerszej oferty usług.

Spółka w dniu 15 maja 2013 roku zawarła z Bankiem umowę o współpracy [dalej: Umowa z 2013 r.], której przedmiotem było świadczenie usług przez Spółkę na rzecz Banku. Zakres świadczonych usług obejmował informowanie przez Spółkę swoich obecnych i potencjalnych klientów [dalej: Klient/Klienci] o ofercie produktowej Banku oraz o korzyściach wynikających ze współpracy z Bankiem.

Zgodnie z powyższą Umową, w razie zainteresowania Klienta możliwością nawiązania współpracy z Bankiem, Spółka zobowiązana była do uzyskania od Klienta upoważnienia do przekazania Bankowi danych Klienta, wraz z oświadczeniem Klienta o fakcie pozyskania informacji o ofercie Banku od pracownika Spółki [dalej: Upoważnienie]. Jednocześnie, Spółka zobowiązana była do przekazywania Bankowi informacji o możliwościach oraz sposobie kontaktu z Klientami oraz inicjowania spotkań przedstawicieli Banku z Klientami, którzy wyrazili zainteresowanie ofertą Banku. Bank natomiast, zobowiązany był do skontaktowania się z takim Klientem w ciągu 7 dni roboczych od otrzymania Upoważnienia, w celu umówienia spotkania i przedstawienia szczegółowej oferty produktowej dopasowanej do indywidualnych potrzeb Klienta. W przypadku zainteresowania Klienta współpracą z Bankiem, pracownik Banku podpisywał z Klientem umowę o prowadzenie rachunku bankowego, a ponadto wypełniał wraz z Klientem potwierdzenie wskazujące, że Klient dowiedział się o możliwości nawiązania współpracy z Bankiem od Spółki oraz upoważniające Bank do przesłania Spółce informacji o fakcie zawarcia umowy z tym Klientem. W zamian za usługi świadczone na podstawie Umowy z 2013 r. Spółka otrzymywała wynagrodzenie prowizyjne, uzależnione od zawarcia przez Bank umowy ze wskazanym przez Spółkę Klientem (stawka za każdą zawartą umowę była zróżnicowana w zależności od rodzaju umowy).

Na tle takiego stanu faktycznego Spółka wystąpiła do Ministra Finansów z wnioskiem o interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego, celem potwierdzenia czy usługi świadczone przez Spółkę na warunkach przedstawionych powyżej korzystają ze zwolnienia z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku od towarów i usług [dalej: ustawa o VAT oraz art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu wartości dodanej [dalej: Dyrektywa VAT], jako usługi pośrednictwa w zakresie depozytów środków pieniężnych lub prowadzenia rachunków pieniężnych.

W odpowiedzi Minister Finansów działający za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie wydał interpretację indywidualną z dnia 29 sierpnia 2013 r. (nr IPPP1/443-599/13-2/AP), w której uznał stanowisko Spółki za prawidłowe [dalej: interpretacja z 2013 r.]. Organ uznał bowiem - odwołując się do definicji „pośrednictwa" wypracowanej w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej - że:

„Działania Wnioskodawcy wypełniają (...) specyficzne i istotne funkcje usługi pośrednictwa. Przemawia za tym w szczególności fakt, iż kolejne czynności Wnioskodawcy stanowią logicznie następujące po sobie etapy: od zainteresowania Klienta usługami Banku, poprzez przekazanie danych dotyczących Klienta Bankowi, aż po zaaranżowanie spotkania pomiędzy Klientem a Bankiem. Z perspektywy Banku świadczona przez Spółkę usługa stanowi więc pełną usługę pośrednictwa, dzięki której Bank pozyskuje nowych Klientów. Z kolei z perspektywy Klienta działania Wnioskodawcy stanowią jednolity proces pośredniczenia w zawarciu przez Klienta umowy z Bankiem mający na celu doprowadzenie do zawarcia tej umowy. Spółka czyni wszystko, co konieczne i możliwe by strony zawarły umowę, co stanowi o specyfice usługi pośrednictwa. W związku z wykonywanymi czynnościami, Wnioskodawca nie wchodzi w rolę żadnej ze stron oferowanych usług a jedynie pośredniczy pomiędzy Bankiem a Klientami. Świadczona przez Wnioskodawcę usługa pośrednictwa w świadczeniu przez Bank usług finansowych, tj. prowadzenia rachunków bankowych, nie stanowi elementu usługi pośrednictwa, ale jest odrębną i jednorodną usługą pośrednictwa.

Reasumując powyższe, należy stwierdzić, że świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz podmiotu trzeciego (tj. Banku) usługi polegające na pozyskiwaniu klientów, stanowią usługi pośrednictwa w świadczeniu usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT oraz w art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy 112, i powinny korzystać ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie tych przepisów.”

Na początku roku 2016, pomiędzy Spółką a Bankiem została zawarta nowa umowa o współpracy, tj. Ramowa Umowa o Współpracy z 4 lutego 2016 r. [dalej: Umowa Ramowa], Umowa ta łączy w sobie dotychczasowe umowy o współpracy pomiędzy Spółką a Bankiem, w tym Umowę z 2013 r. Umowa Ramowa określa kompleksowo zakres współpracy, obejmującej zarówno świadczenie usług przez Spółkę na rzecz Banku, jak i przez Bank na rzecz Spółki (analogicznie w zakresie oferowania klientom Banku produktów Spółki). Przedmiotem zapytania w ramach niniejszego wniosku o interpretację są wyłącznie świadczenia wykonywane przez Spółkę na rzecz Banku.

Zgodnie z Umową Ramową, współpraca pomiędzy Stronami polega - w zakresie świadczeń Spółki - na informowaniu Klientów Spółki przez Spółkę o ofercie produktowej Banku i korzyściach wynikających ze współpracy z Bankiem (a więc analogicznie jak miało to miejsce w Umowie z 2013 r.). W tym zakresie Spółka zobowiązała się do podejmowania następujących działań na rzecz Banku:

informowania swoich obecnych i potencjalnych Klientów o możliwości nawiązania współpracy z Bankiem oraz o korzyściach z niej wynikających;
w razie zainteresowania Klienta możliwością nawiązania współpracy z Bankiem - uzyskania od Klienta zgody na przekazanie danych kontaktowych do Banku (Upoważnienie);
przekazywania Bankowi informacji o możliwościach oraz sposobie kontaktu z Klientami oraz inicjowania spotkań przedstawicieli Banku z Klientami, którzy wyrazili zainteresowanie ofertą Banku.

Z kolei Bank zobowiązał się do skontaktowania się z takim Klientem w ciągu 7 dni roboczych od otrzymania Upoważnienia (danych kontaktowych Klienta), w celu umówienia spotkania i przedstawienia szczegółowej oferty produktowej dopasowanej do indywidualnych potrzeb Klienta (oraz w razie zainteresowania ze strony Klienta - podpisania umowy o produkt bankowy, obejmujący prowadzenie rachunku bankowego). W celu realizacji usług przez Spółkę, Bank zobowiązał się ponadto do wyposażenia Spółki w materiały informacyjne w wersji papierowej lub elektronicznej oraz przeszkolenia pracowników Spółki w zakresie znajomości aktualnej oferty Banku.

Spółka w związku z zawartą Umową Ramową, nie realizuje czynności biurowo-technicznych mających na celu dopełnienie formalności administracyjnych związanych z zawarciem przez Bank umowy z Klientem, lecz podejmuje aktywne działania mające na celu doprowadzenie do zawarcia umowy pomiędzy Klientem a Bankiem. We wskazanym powyżej zakresie usługi świadczone przez Spółkę pozostają takie same jak regulowane Umową z 2013 r., w stosunku do których Spółka otrzymała interpretację z 2013 r., potwierdzającą, iż stanowią one usługi pośrednictwa finansowego zwolnione z VAT.

W Ramowej Umowie rozszerzono jednocześnie zakres świadczeń Spółki na rzecz Banku (oraz świadczeń Banku na rzecz Spółki - co jednak nie stanowi przedmiotu niniejszego wniosku) o dodatkowe czynności [dalej określane łącznie jako: przekazywanie informacji]. Zgodnie z postanowieniami Umowy Ramowej, Strony zobowiązały się do:

wymiany najlepszych praktyk związanych z procesowaniem transakcji,
przekazywania informacji, które usprawnią proces podejmowania decyzji takich jak:
1. analiza Klienta, analiza transakcji sporządzanych w formie notatek/opinii analityka kredytowego/pracownika jednostki biznesowej Banku P.,
2. rekomendacji transakcji przekazywanych na wyższy poziom decyzyjny,
3. decyzji kredytowych podejmowanych przez Strony w zakresie procesowanych transakcji,
4. informacji na temat ustanowionych zabezpieczeń dla transakcji kredytowych zawartych z Klientami przez Bank P. i L.,
5. szczegółowych informacji na temat stosunków biznesowych Klienta (model biznesowy, środowisko konkurencyjne, strategie rynkowe i inne),
6. wysokość dochodowości uzyskanej przez Strony w wyniku relacji z Klientem,
7. wskazanie osoby w Banku P./ L. do kontaktu z Klientem jednostki obsługującej Klienta, pracownika dedykowanego do obsługi Kiienta,
wymiany informacji związanych z działaniami akwizycyjnymi umożliwiającymi rozszerzenie współpracy z Klientami,
wymiany informacji w celu realizacji działań marketingowych i sprzedażowych,
wymiany informacji pomiędzy Departamentami Informacji Zarządczej, Departamentami Planowania i Controllingu Stron w celu realizacji wspólnych celów biznesowych,
wymiany analiz dotyczących rynku i Klientów.

Decyzja o włączeniu powyższych czynności do zakresu świadczeń podejmowanych przez Spółkę miała na celu zapewnienie aktualnym i potencjalnym Klientom Grupy P. S.A, obsługi w zakresie oferowanych produktów i usług na najwyższym poziomie, co wprost wskazano w Umowie Ramowej. Przekazywanie powyższych informacji przyczynia się zatem do lepszego wykonywania przez Spółkę opisanych powyżej usług pośrednictwa w świadczeniu usług finansowych przez Bank. Czynności te pozwalają bowiem na lepsze rozpoznanie potrzeb indywidualnego Klienta i bardziej dokładne dopasowanie do niego oferty produktowej Banku, co z kolei przekłada się na zwiększone prawdopodobieństwo doprowadzenia do zawarcia umowy pomiędzy Bankiem a Klientem pozyskanym przez Spółkę.

Tak samo, jak w przypadku Umowy z 2013 r., Umowa Ramowa stanowi umowę rezultatu, tzn. z tytułu świadczonych usług, tj. za pozyskanie dla Banku nowego Klienta, Spółka będzie otrzymywała wynagrodzenie prowizyjne, w wysokości netto ustalonej w załączniku do tej Umowy. Wynagrodzenie to będzie uzależnione od zawarcia przez Bank umowy ze wskazanym przez Spółkę Klientem (stawka za każdą zawartą umowę będzie zróżnicowana w zależności od rodzaju umowy, przy czym w odniesieniu do określonej grupy Klientów (tzw. Klientów Korporacyjnych) dodatkowym warunkiem wypłaty wynagrodzenia będzie osiągnięcie przez Bank określonego dochodu z działalności operacyjnej z tytułu relacji z takim Klientem). Umowa Ramowa nie przewiduje odrębnego wynagrodzenia za dodatkowe czynności związane z przekazywaniem informacji, opisane w punktach 1) - 6) powyżej. Wynagrodzenie za pozyskanie Klienta stanowi pełne i jedyne wynagrodzenie należne Spółce za usługi świadczone na rzecz Banku zgodnie z Umową Ramową.

Umowa Ramowa określa, jakich Klientów mogą dotyczyć usługi świadczone przez Spółkę oraz zakłada (tak jak w Umowie z 2013 r.), że pozyskanie dla Banku nowego Klienta przez Spółkę będzie miało miejsce tylko wtedy, gdy:

w ciągu 90 dni od dnia przekazania danych kontaktowych Klienta (Upoważnienia), Bank zawarł z nowym Kiientem, zaliczanym według obowiązującej w Banku segmentacji klientów do kategorii Klientów Biznesowych z segmentu 04 lub 05, kompleksową umowę dowolnego pakietu Mój Biznes (obejmującą usługi w zakresie prowadzenia rachunku bankowego), lub
w ciągu 180 dni od dnia przekazania danych kontaktowych Klienta (Upoważnienia), Bank zawarł z nowym Klientem, zaliczanym według obowiązującej w Banku segmentacji klientów do kategorii Klientów Korporacyjnych z segmentu 06 „Umowę o Prowadzenie Rachunków Bankowych dla Klientów Korporacyjnych oraz o świadczenie Usług Związanych z Tymi Rachunkami", lub
w ciągu 270 dni od dnia przekazania danych kontaktowych Klienta (Upoważnienia), Bank zawarł z nowym Klientem, zaliczanym według obowiązującej w Banku segmentacji klientów do kategorii Klientów Korporacyjnych z segmentu 07 „Umowę o Prowadzenie Rachunków Bankowych dla Klientów Korporacyjnych oraz o świadczenie Usług Związanych z Tymi Rachunkami".

Ustalony w Umowie Ramowej okres rozliczeniowy będzie rozpoczynał się 1 października danego roku i trwał przez okres kolejnych 12 miesięcy, tj. do 30 września roku następnego, przy czym za pierwszy okres rozliczeniowy uznaje się okres od 1 października 2015 r.

W ciągu 10 dni po zakończonym okresie rozliczeniowym, Spółka na podstawie przekazanych do Banku danych Klientów, zobowiązana będzie sporządzić i udostępnić stosowny raport na serwerze Banku. Dane zawarte w tym raporcie (z podziałem na Klientów Biznesowych i Klientów Korporacyjnych) Bank będzie przetwarzał i wykorzystywał do generowania raportów na potrzeby wewnętrzne Banku, a także - i przede wszystkim - dla celów weryfikacji danych w zakresie spełnienia warunków wypłaty wynagrodzenia należnego Spółce. Zweryfikowane raporty stanowią zatem potwierdzenie odbioru usługi przez Bank i podstawę do wyliczenia wynagrodzenia Spółki, o którego wysokości Spółka będzie informowana do dnia 1 grudnia roku, w którym kończy się dany okres rozliczeniowy.

Spółka będzie wystawiać na rzecz Banku dwie faktury VAT, z których jedna będzie obejmowała wynagrodzenie należne Spółce za pozyskanie dla Banku nowych Klientów Biznesowych, a druga będzie obejmowała wynagrodzenie należne Spółce za pozyskanie dla banku nowych Klientów Korporacyjnych.

Wynagrodzenie należne Spółce będzie płatne przez Bank raz w roku, na podstawie otrzymanych faktur. Wynagrodzenie to nie podlega zwrotowi, a jego wysokość nie ulega zmianie w przypadku wcześniejszego rozwiązania umowy przez Klienta.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy usługi świadczone przez Spółkę na warunkach przedstawionych powyżej korzystają w całości ze zwolnienia z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT oraz art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy VAT, jako kompleksowe usługi pośrednictwa w zakresie depozytów środków pieniężnych lub prowadzenia rachunków pieniężnych?
W razie negatywnej odpowiedzi na pytanie nr 1, Spółka wnosi o wskazanie prawidłowego sposobu rozliczenia dla celów VAT usług świadczonych na podstawie Umowy Ramowej, a w szczególności wskazanie, czy w razie uznania, że włączone do Umowy Ramowej czynności przekazywania informacji nie wchodzą w zakres kompleksowej usługi pośrednictwa finansowego, lecz stanowią odrębne świadczenie - Spółka będzie miała prawo stosować do wynagrodzenia za pozyskiwanie Klientów dla Banku zwolnienie z VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT oraz art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy VAT - stosowane dotychczas dla Umowy z 2013 r. (co zostało potwierdzone interpretacją z 2013 r.)?

Stanowisko Spółki w zakresie pytania nr 1.

Zdaniem Spółki całość świadczeń wykonywanych przez nią na rzecz Banku, zgodnie z postanowieniami Umowy Ramowej, stanowi usługę kompleksową, w której świadczeniem głównym jest pośrednictwo w zakresie depozytów środków pieniężnych lub prowadzenie rachunków pieniężnych, a czynności w zakresie przekazywania do Banku Informacji, umożliwiają Spółce lepsze wykonywanie usług pośrednictwa. W konsekwencji, całość świadczenia Spółki powinna korzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT oraz art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy VAT.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT zwalnia się z opodatkowania usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług. Przepis ten stanowi implementację art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy VAT.

W ocenie Spółki, w świetle przedstawianego opisu stanu faktycznego, Spółka świadczy na rzecz Banku właśnie usługę pośrednictwa w zakresie depozytów środków pieniężnych lub prowadzenia rachunków pieniężnych, o której mowa w powyższym przepisie. Z treści Umowy Ramowej wynika bowiem jednoznacznie, iż w ramach świadczonych usług, Spółka działa przede wszystkim w celu doprowadzenia do zawarcia umowy pomiędzy Bankiem a Klientem obejmującej prowadzenie rachunku bankowego. Na podstawie wskazanej umowy, Spółce powierzono pozyskiwanie Klientów na rzecz Banku — począwszy od przedstawienia wybranym Klientom własnym oferty produktowej Banku i korzyści płynących z wyboru danego produktu, poprzez pozyskanie od nich wymaganych danych oraz zgód, a skończywszy na skontaktowaniu Klienta z przedstawicielem Banku, którego zadaniem jest podpisanie umowy z Klientem. Nie powinno zatem budzić wątpliwości, iż są to właśnie świadczenia wchodzące w zakres usług pośrednictwa finansowego,

Co prawda ani ustawa VAT, ani Dyrektywa VAT nie definiują „usług pośrednictwa”. Niemniej jednak pojęcie to było niejednokrotnie przedmiotem rozważań Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej [datej: TSUE]. Przykładowo w wyroku z dnia 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/100 Commissionens of Customs Excise and CSC Financial Services Ltd. TSUE orzekł, że pojęcie to obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa. Działalność ta może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych. Celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarty umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. TSUE wskazał dalej, że nie stanowi pośrednictwa sytuacja, w której jedna ze stron powierza drugiej tylko dopełnianie formalności administracyjnych związanych z umową. Z kolei w wyroku z dnia 21 sierpnia 2007 r. w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde TSUE stwierdził dodatkowo, że: „Jak wynika z orzecznictwa Trybunału, by świadczone czynności mogły zostać zakwalifikowane jako zwolnione z VAT, muszą one tworzyć odrębną całość, która - jeśli ją oceniać globalnie - wypełnia w konsekwencji specyficzne i istotne funkcje usługi pośrednictwa".

W ocenie Spółki, powyższe potwierdza, że usługi świadczone przez nią na rzecz Banku będą stanowiły usługi pośrednictwa, o których mowa w powołanych na wstępie przepisach ustawy o VAT i Dyrektywy VAT. Należy bowiem wskazać, że:

Spółka nie będzie stroną umów dotyczących produktów bankowych zawieranych pomiędzy Bankiem a Klientami, przy czym jej działalność będzie różniła się od typowych świadczeń realizowanych przez Bank w ramach umowy zawartej z Klientem (Bank będzie prowadził dla klienta rachunek bankowy, a Spółka będzie realizowała czynności mające na celu doprowadzenie do zawarcia takiej umowy pomiędzy Bankiem a Klientem);
Bank będzie wypłacał Spółce wynagrodzenie za świadczoną przez nią usługę pośrednictwa, obliczane jako prowizja od każdej z umów zawartych pomiędzy Bankiem a Klientem pozyskanym przez Spółkę, przy czym Spółka otrzymuje wynagrodzenie, jedynie od faktycznie zawartych przez Bank umów (oraz spełnienia dodatkowych warunków). Im więcej Klientów pozyska Spółka dla Banku, tym wyższy będzie jej przychód. Spółka jest więc żywo zainteresowana osiągnięciem rezultatu, polegającego na skojarzeniu Banku z jak największą liczbą Klientów. Wszelkie czynności realizowane przez Spółkę na podstawie Umowy z Bankiem stanowią środki do ostatecznego celu, jakim jest doprowadzenie do zawarcia przez Bank umowy z Klientem. Powyższe, jednoznacznie określa charakter Umowy jako umowy pośrednictwa;
celem działań Spółki będzie uczynienie wszystkiego, co niezbędne, by strony (tj. Bank i Klient) zawarty umowę - tylko bowiem w przypadku osiągnięcia takiego efektu, Wnioskodawca otrzyma za swoje działania wynagrodzenie; Spółka nie będzie miała przy tym żadnego interesu w treści umowy dotyczącej produktów bankowych (poza wysokością prowizji), ponieważ nie będzie ona wpływała na jej prawa i obowiązki;
czynności Spółki nie będą ograniczały się do dopełnienia formalności administracyjnych związanych z umową zawieraną przez Bank z Klientem;
czynności Spółki będą tworzyły odrębną całość, która (jeśli ją oceniać globalnie) będzie wypełniała specyficzne i istotne funkcje usługi pośrednictwa - rola Spółki jako pośrednika będzie przy tym dla Klienta jasna, co znajdzie wyraz w treści zgody Klienta na przekazanie jego danych do Banku.

Co istotne, analogiczne stanowisko - potwierdzające kwalifikację usług Spółki jako zwolnionych usług pośrednictwa finansowego - zajął także Minister Finansów w interpretacji z 2013 r. wydanej na wniosek Spółki w odniesieniu do Umowy z 2013 r., gdzie zakres działań Spółki był w zasadzie taki sam (poza przekazywaniem informacji do Banku). Podobnie również Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w Interpretacjach Indywidualnych dotyczących podobnych stanów faktycznych, wydanych dnia 7 grudnia 2012 r. (nr IPPP1/443-978/12-27MP), dnia 7 sierpnia 2012 r. (nr IPPP1/443-427/12-2/PR) i dnia 24 maja 2011 r. (nr IPPP2/443-277/11-3/MM).

Odnosząc się do powyższego Spółka pragnie jednocześnie wskazać, iż zgodnie z powołanym orzecznictwem TSUE, pośrednictwo może obejmować wszelkie czynności, które mają doprowadzić do zawarcia umowy pomiędzy stronami, przy czym z pojęciem pośrednictwa nie mamy do czynienia w sytuacji, gdy działalność wykonywana przez pośrednika ogranicza się jedynie do wykonywania czynności faktycznych związanych z daną umową. Należy jednak podkreślić, iż nie ma przeszkód, aby pośrednik wykonywał również tego typu czynności w zakresie swojego zlecenia. Istotnym jest wyłącznie, aby nie stanowiły one jedynych czynności zleconych przez jedną ze stron.

A zatem przyjąć należy, że nawet jeżeli którakolwiek z pojedynczych czynności powierzonych Spółce w Umowie Ramowej (np. w zakresie przekazywania poszczególnych informacji) miałaby charakter czynności faktycznej, to nie wyklucza to możliwości włączenia jej w zakres usług pośrednictwa w powyższym rozumieniu. Należy bowiem podkreślić, że wszelkie dodatkowe działania podejmowane przez Spółkę na podstawie Umowy Ramowej (w tym, w zakresie przekazywania Informacji) przyczyniają się do lepszego i skuteczniejszego wykonywania przez Spółkę usług pośrednictwa. To natomiast świadczy o tym, że świadczenia te nie powinny być w sposób sztuczny dzielone i rozliczane na gruncie VAT jako odrębnie i niezależnie od siebie.

Kluczowe znaczenie ma tu wypracowany w orzecznictwie TSUE pogląd w zakresie sposobu kwalifikowania poszczególnych usług jako elementów składowych usługi kompleksowej. Przykładowo, w uzasadnieniu wyroku w sprawie C-349/96 Card Protecion Plan Ltd przeciwko Commissioners of Customs Excise podkreślono, że świadczenie obejmujące z ekonomicznego i gospodarczego punktu widzenia jedną czynność nie powinno być sztucznie dzielone. Jednolite świadczenie ma miejsce wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas gdy inny lub inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej. Ponadto, jak zauważył TSUE w wyroku w sprawie C-41/04 Levob Verzekeringen BV i OV Bank NV przeciwko Staatsseeretaris van Financien: „jeżeli dwa lub więcej niż dwa świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta, rozumianego jako przeciętnego konsumenta, są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jedno świadczenie do celów stosowania podatku VAT”.

Z powyższego wynika, iż przyjąć należy, że nawet jeżeli którakolwiek z czynności składowych usługi kompleksowej samodzielnie mogłaby stanowić usługę podlegającą opodatkowaniu VAT według stawki podstawowej, czy też opodatkowaną na zasadach preferencyjnych, to jako świadczenie pomocnicze powinna dzielić los prawny świadczenia głównego.

W konsekwencji, przyjąć należy, że wszystkie czynności wykonywane przez Spółkę zgodnie z Umową Ramową, powinny być traktowane jako jedna usługa złożona, opodatkowana według zasad właściwych dla świadczenia głównego. Nie ma bowiem znaczenia okoliczność odrębnego opisania poszczególnych świadczeń Spółki w Umowie Ramowej, gdyż takie działanie miało na celu wyłącznie precyzyjne określenie zakresu usług świadczonych przez Spółkę - nie może to natomiast automatycznie oznaczać, że każda wyszczególniona czynność stanowi odrębną usługę dla potrzeb podatku VAT. A zatem, skoro świadczeniem zasadniczym w niniejszym przypadku jest pozyskiwanie Klientów na rzecz Banku, usługi świadczone przez Spółki powinny w całości podlegać zwolnieniu z VAT jako usługi pośrednictwa w zakresie depozytów środków pieniężnych lub prowadzenia rachunków pieniężnych.

Taki sposób kwalifikacji świadczenia Spółki potwierdza również sposób określenia w Umowie Ramowej wynagrodzenia za usługi Spółki. Jak bowiem wskazano w opisie stanu faktycznego, Spółce przysługuje wynagrodzenie za pozyskiwanie Klientów na rzecz Banku, obliczane prowizyjnie od umowy pomiędzy Bankiem a Klientem, do której zawarcia doprowadziła Spółka. Umowa Ramowa nie przewiduje odrębnego wynagrodzenia za przekazywanie informacji do Banku. Nie jest też możliwe wyodrębnienie takiej kwoty z wynagrodzenia za pozyskiwanie Klientów. Wynagrodzenie z tytułu usług świadczonych przez Spółkę stanowi zatem jedną, niepodzielną kwotę, która nie podlega rozbiciu na poszczególne elementy. To natomiast dodatkowo wskazuje na kompleksowy charakter świadczenia Spółki, którego zasadniczym elementem jest usługa pośrednictwa finansowego.

Podsumowując powyższe, Spółka stoi na stanowisku, iż całość świadczeń wykonywanych przez nią na rzecz Banku, zgodnie z postanowieniami Umowy Ramowej powinna być kwalifikowana jako kompleksowa usługa pośrednictwa w zakresie depozytów środków pieniężnych lub rachunków pieniężnych, w stosunku do której powołane przepisy ustawy o VAT i Dyrektywy VAT przewidują zwolnienie z opodatkowania VAT. Na marginesie Spółka pragnie zauważyć, że nie znajdą tu zastosowania wyłączenia z zakresu zwolnienia przewidziane w art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, zakres świadczeń określonych w Umowie Ramowej nie obejmuje bowiem działań wymienionych w tym przepisie. A zatem usługi świadczone przez Spółkę powinny w całości korzystać ze zwolnienia z podatku VAT.

Stanowisko Spółki w zakresie pytania nr 2.

W przypadku uznania przez organ, że zaprezentowane powyżej stanowisko Spółki w zakresie pytania nr 1 jest nieprawidłowe, Spółka wnosi o wskazanie prawidłowego sposobu rozliczenia świadczonych usług dla celów podatku VAT.

W szczególności Spółka wnosi o potwierdzenie jej stanowiska, zgodnie z którym, w razie uznania, że nie mamy tu do czynienia z usługą kompleksową, obejmującą całość świadczeń Spółki (tj. pozyskiwanie Klientów i pomocnicze przekazywanie informacji) - Spółka będzie miała prawo do stosowania zwolnienia z VAT do wynagrodzenia za pozyskiwanie Klientów dla Banku na dotychczasowych zasadach. W takiej sytuacji bowiem (tj. rozdzielenia powyższych świadczeń), zakres i sposób świadczenia usług pozyskiwania Klientów dla Banku będzie taki sam jak w Umowie z 2013 r., w stosunku do której Spółka otrzymała interpretację z 2013 r. potwierdzającą jej prawo do stosowania zwolnienia z VAT. Zmianie ulegnie jedynie podstawa świadczenia tych usług (tj. zamiast Umowy z 2013 r., będzie to Umowa Ramowa). Tym samym prawo Spółki do fakturowania wynagrodzenia za usługi pozyskiwania Klientów na rzecz Banku ze zwolnieniem z VAT nie powinno być negowane. Jak bowiem wskazał sam Minister Finansów w interpretacji z 2013 r.:

„świadczone przez Wnioskodawcę usługi stanowią „usługi pośrednictwa” w świetle definicji sformułowanej przez TSUE. Usługi te spełniają bowiem określone przez TSUE warunki: Wnioskodawca nie jest stroną umów zawieranych pomiędzy Bankiem a Klientami, działalność Wnioskodawcy różni się od typowych świadczeń realizowanych przez Bank w ramach umowy dotyczącej produktów bankowych, tj. m.in. rachunków pieniężnych. Celem czynności Banku w ramach zawartych przez niego umów jest prowadzenie rachunków bankowych Klientów, a także osiągnięcie dochodu z działalności operacyjnej z tytułu relacji z Klientami korporacyjnymi. Wnioskodawca natomiast realizuje czynności mające na celu doprowadzenie do zawarcia umowy pomiędzy Bankiem a Klientem, a więc przede wszystkim informuje swoich klientów o ofercie produktowej Banku oraz o korzyściach wynikających ze współpracy z tym Bankiem, przekazuje Bankowi informacje o możliwościach oraz sposobie kontaktu z Klientami oraz inicjuje spotkania przedstawicieli Banku z Klientami, którzy wyrazili zainteresowanie ofertą Banku. Celem działań Spółki jest więc uczynienie wszystkiego, co niezbędne, by strony zawarły umowę. Przedstawione okoliczności sprawy wskazują również, że w związku z zawartą umową Wnioskodawca nie realizuje czynności biurowo-technicznych mających na celu dopełnienie formalności administracyjnych związanych z zawarciem przez Bank umowy z Klientem. Ponadto, Spółka będzie otrzymywała wynagrodzenie prowizyjne, uzależnione od zawarcia przez Bank umowy ze wskazanym przez Spółkę Kiientem.

(...)

Mając powyższe na uwadze, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie przedstawionego zdarzenia przyszłego, iż „pozyskiwanie kiientów na rzecz Banku na warunkach wskazanych w opisie zdarzenia przyszłego będzie stanowiło świadczenie usług pośrednictwa w prowadzeniu rachunków bankowych, korzystających ze zwolnienia z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT i art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy VAT” należało uznać za prawidłowe."

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Wskazać należy, że na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Zgodnie natomiast z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Podkreślić także należy, że zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Powyższy przepis stanowi implementację do polskiego porządku prawnego przepisu art. 135 ust. 1 lit. d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), W myśl tego przepisu państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

W oparciu o przepis art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).

Zgodnie z art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

czynności ściągania długów, w tym factoringu;
usług doradztwa;
usług w zakresie leasingu.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczania zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Z treści wniosku wynika, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca świadczy usługi leasingu. Spółka należy do Grupy P. S.A. i współpracuje z należącym do tej samej grupy kapitałowej Bankiem P. S.A. w celu oferowania swoim klientom jak najszerszej oferty usług. Spółka w dniu 15 maja 2013 roku zawarła z Bankiem umowę o współpracy, której przedmiotem było świadczenie usług przez Spółkę na rzecz Banku. Zakres świadczonych usług obejmował informowanie przez Spółkę swoich obecnych i potencjalnych klientów o ofercie produktowej Banku oraz o korzyściach wynikających ze współpracy z Bankiem. Zgodnie z powyższą Umową, w razie zainteresowania Klienta możliwością nawiązania współpracy z Bankiem, Spółka zobowiązana była do uzyskania od Klienta upoważnienia do przekazania Bankowi danych Klienta, wraz z oświadczeniem Klienta o fakcie pozyskania informacji o ofercie Banku od pracownika Spółki [dalej: Upoważnienie]. Jednocześnie, Spółka zobowiązana była do przekazywania Bankowi informacji o możliwościach oraz sposobie kontaktu z Klientami oraz inicjowania spotkań przedstawicieli Banku z Klientami, którzy wyrazili zainteresowanie ofertą Banku. Bank natomiast, zobowiązany był do skontaktowania się z takim Klientem w ciągu 7 dni roboczych od otrzymania Upoważnienia, w celu umówienia spotkania i przedstawienia szczegółowej oferty produktowej dopasowanej do indywidualnych potrzeb Klienta. W przypadku zainteresowania Klienta współpracą z Bankiem, pracownik Banku podpisywał z Klientem umowę o prowadzenie rachunku bankowego, a ponadto wypełniał wraz z Klientem potwierdzenie wskazujące, że Klient dowiedział się o możliwości nawiązania współpracy z Bankiem od Spółki oraz upoważniające Bank do przesłania Spółce informacji o fakcie zawarcia umowy z tym Klientem. W zamian za usługi świadczone na podstawie Umowy z 2013 r. Spółka otrzymywała wynagrodzenie prowizyjne, uzależnione od zawarcia przez Bank umowy ze wskazanym przez Spółkę Klientem (stawka za każdą zawartą umowę była zróżnicowana w zależności od rodzaju umowy).

Na początku roku 2016, pomiędzy Spółką a Bankiem została zawarta nowa umowy o współpracy, tj. Ramowa Umowa o Współpracy z 4 lutego 2016 r.. Umowa ta łączy w sobie dotychczasowe umowy o współpracy pomiędzy Spółką a Bankiem, w tym Umowę z 2013 r. Umowa Ramowa określa kompleksowo zakres współpracy, obejmującej zarówno świadczenie usług przez Spółkę na rzecz Banku, jak i przez Bank na rzecz Spółki (analogicznie w zakresie oferowania klientom Banku produktów Spółki). Przedmiotem zapytania w ramach niniejszego wniosku o interpretację są wyłącznie świadczenia wykonywane przez Spółkę na rzecz Banku.

informowania swoich obecnych i potencjalnych Klientów o możliwości nawiązania współpracy z Bankiem oraz o korzyściach z niej wynikających;
w razie zainteresowania Klienta możliwością nawiązania współpracy z Bankiem - uzyskania od Klienta zgody na przekazanie danych kontaktowych do Banku (Upoważnienie);
przekazywania Bankowi informacji o możliwościach oraz sposobie kontaktu z Klientami oraz inicjowania spotkań przedstawicieli Banku z Klientami, którzy wyrazili zainteresowanie ofertą Banku.

Spółka w związku z zawartą Umową Ramową, nie realizuje czynności biurowo-technicznych mających na celu dopełnienie formalności administracyjnych związanych z zawarciem przez Bank umowy z Klientem, lecz podejmuje aktywne działania mające na celu doprowadzenie do zawarcia umowy pomiędzy Klientem a Bankiem. W Ramowej Umowie rozszerzono jednocześnie zakres świadczeń Spółki na rzecz Banku (oraz świadczeń Banku na rzecz Spółki - co jednak nie stanowi przedmiotu niniejszego wniosku) o dodatkowe czynności [dalej określane łącznie jako: przekazywanie informacji]. Zgodnie z postanowieniami Umowy Ramowej, Strony zobowiązały się do:

wymiany najlepszych praktyk związanych z procesowaniem transakcji,
przekazywania informacji, które usprawnią proces podejmowania decyzji takich jak:
1. analiza Klienta, analiza transakcji sporządzanych w formie notatek/opinii analityka kredytowego/pracownika jednostki biznesowej Banku P.,
2. rekomendacji transakcji przekazywanych na wyższy poziom decyzyjny,
3. decyzji kredytowych podejmowanych przez Strony w zakresie procesowanych transakcji,
4. informacji na temat ustanowionych zabezpieczeń dla transakcji kredytowych zawartych z Klientami przez Bank P. i L.,
5. szczegółowych informacji na temat stosunków biznesowych Klienta (model biznesowy, środowisko konkurencyjne, strategie rynkowe i inne),
6. wysokość dochodowości uzyskanej przez Strony w wyniku relacji z Klientem,
7. wskazanie osoby w Banku P./ L. do kontaktu z Klientem jednostki obsługującej Klienta, pracownika dedykowanego do obsługi Klienta,
wymiany informacji związanych z działaniami akwizycyjnymi umożliwiającymi rozszerzenie współpracy z Klientami,
wymiany informacji w celu realizacji działań marketingowych i sprzedażowych,
wymiany informacji pomiędzy Departamentami Informacji Zarządczej, Departamentami Planowania i Controllingu Stron w celu realizacji wspólnych celów biznesowych,
wymiany analiz dotyczących rynku i Klientów.

Tak samo, jak w przypadku Umowy z 2013 r., Umowa Ramowa stanowi umowę rezultatu, tzn. z tytułu świadczonych usług, tj. za pozyskanie dla Banku nowego Klienta, Spółka będzie otrzymywała wynagrodzenie prowizyjne, w wysokości netto ustalonej w załączniku do tej Umowy. Wynagrodzenie to będzie uzależnione od zawarcia przez Bank umowy ze wskazanym przez Spółkę Klientem (stawka za każdą zawartą umowę będzie zróżnicowana w zależności odrodzaju umowy, przy czym w odniesieniu do określonej grupy Klientów (tzw. Klientów Korporacyjnych) dodatkowym warunkiem wypłaty wynagrodzenia będzie osiągnięcie przez Bank określonego dochodu z działalności operacyjnej z tytułu relacji z takim Klientem). Umowa Ramowa nie przewiduje odrębnego wynagrodzenia za dodatkowe czynności związane z przekazywaniem informacji, opisane w punktach 1) - 6) powyżej. Wynagrodzenie za pozyskanie Klienta stanowi pełne i jedyne wynagrodzenie należne Spółce za usługi świadczone na rzecz Banku zgodnie z Umową Ramową.

w ciągu 90 dni od dnia przekazania danych kontaktowych Klienta (Upoważnienia), Bank zawarł z nowym Kiientem, zaliczanym według obowiązującej w Banku segmentacji kiientów do kategorii Klientów Biznesowych z segmentu 04 lub 05, kompleksową umowę dowolnego pakietu Mój Biznes (obejmującą usługi w zakresie prowadzenia rachunku bankowego), lub
w ciągu 180 dni od dnia przekazania danych kontaktowych Klienta (Upoważnienia), Bank zawarł z nowym Klientem, zaliczanym według obowiązującej w Banku segmentacji klientów do kategorii Klientów Korporacyjnych z segmentu 06 „Umowę o Prowadzenie Rachunków Bankowych dla Klientów Korporacyjnych oraz o świadczenie Usług Związanych z Tymi Rachunkami", lub
w ciągu 270 dni od dnia przekazania danych kontaktowych Klienta (Upoważnienia), Bank zawarł z nowym Klientem, zaliczanym według obowiązującej w Banku segmentacji kiientów do kategorii Klientów Korporacyjnych z segmentu 07 „Umowę o Prowadzenie Rachunków Bankowych dla Klientów Korporacyjnych oraz o świadczenie Usług Związanych z Tymi Rachunkami".

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii uznania świadczonych usług za kompleksowe usługi pośrednictwa w zakresie depozytów środków pieniężnych lub prowadzenia rachunków pieniężnych zwolnione z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy oraz art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy VAT.

W pierwszej kolejności zauważyć należy, że co do zasady każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem VAT powinno być traktowane jak odrębne i niezależne, jednak w sytuacji, gdy kilka świadczeń obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Jeżeli zatem dwa lub więcej niż dwa świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie do celów stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Kwestia kompleksowości usług była rozstrzygana przez Trybunał Sprawiedliwości UE, który wypowiedział się w tym zakresie m.in. w sprawach C-349/96 CPP, C-41/04 Levob, C-111/05 Aktiebolaget NN.

W orzeczeniu z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie Card Protection Plan Ltd v Commissioners of Customs and Excise (C-349/96), Trybunał stwierdził, że „W celu ustalenia, dla celów VAT, czy świadczenie usług obejmujące kilka części składowych, które należy traktować jako jedno świadczenie, czy też jako dwa lub więcej świadczeń wycenianych odrębnie, należy przede wszystkim wziąć pod uwagę treść przepisu art. 2 (1) VI Dyrektywy, zgodnie z którym każde świadczenie usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne oraz fakt, że świadczenie obejmujące z ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę nie powinno być sztucznie dzielone, co mogłoby prowadzić do nieprawidłowości w funkcjonowaniu systemu podatku VAT”. Trybunał wskazał, że „pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas, gdy inny lub inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej. Usługę należy uznać za usługę pomocniczą w stosunku do usługi zasadniczej, jeżeli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz jest środkiem do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej”.

Trybunał zaakcentował „ekonomiczny punkt widzenia” oraz ocenę z perspektywy nabywcy. Z treści powołanego wyroku wynika, że TSUE położył duży nacisk na subiektywne kryteria, przy ocenie danego świadczenia jako złożonego, jednakże wnioski, co do kwalifikacji danego kompleksu zdarzeń gospodarczych jako świadczenia złożonego, nie mogą być pozbawione waloru obiektywnego albowiem zakres i sposób opodatkowania świadczenia nie może być zależny jedynie od woli stron transakcji. Stąd w pierwszym rzędzie Trybunał odwołał się do art. 2(1) VI Dyrektywy, wedle którego każde świadczenie usług powinno być zwykle uznawane za odrębne i niezależne a świadczenie złożone w aspekcie gospodarczym nie powinno być sztucznie rozdzielane, by nie pogarszać funkcjonalności systemu VAT. Sąd wskazał, że jeśli dana transakcja składa się z szeregu świadczeń i czynności należy uwzględnić wszystkie okoliczności, w jakich jest dokonywana rozpatrywana transakcja.

Jak ponadto wskazał TSUE, z jednym świadczeniem mamy do czynienia w szczególności w przypadku, gdy kilka elementów powinno zostać uznanych za istotne dla świadczenia głównego, podczas gdy z kolei jedno lub więcej świadczeń powinno być postrzegane jako pomocnicze, dzielące los podatkowy świadczenia głównego; to samo odnosi się do przypadku, gdy dwa lub więcej elementów dostarczanych przez podatnika do klienta, będącego typowym konsumentem, są tak ściśle ze sobą związane, że stanowią one obiektywnie jedno tylko nierozerwalne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny (tak np. ww. wyrok TSUE w sprawie Levob Verzekeringen i OV Bank, pkt 21-22 i przywołane tam orzecznictwo; wyrok TSUE z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie C-111/05 - Aktiebolaget NN, pkt 22-23). Zdaniem TSUE, w celu ustalenia, czy kontrahent podatnika - rozumiany jako przeciętny klient - otrzymuje kilka odrębnych świadczeń głównych czy jedno świadczenie złożone, należy poszukiwać elementów charakterystycznych dla rozpatrywanej czynności i uwzględnić wszystkie okoliczności, w której jest ona dokonywana. W szczególności dane świadczenie należy uważać za świadczenie pomocnicze w stosunku do świadczenia głównego, gdy dla klientów nie stanowi ono celu samego w sobie, lecz środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z głównej usługi usługodawcy (tak np.: ww. wyrok TSUE w sprawie Everything Everywhere, pkt 25-26 i przywołane tam orzecznictwo; ww. wyrok TSUE w sprawie Graphic Procédé, pkt 20, 24 i przywołane tam orzecznictwo).

Natomiast w celu rozstrzygnięcia, co w świetle przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa”, warto odnieść się do wyroku w sprawie sygn. C-453/05, gdzie TSUE stwierdził, że „pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem, że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”.

W sprawie C-235/00 TSUE wskazał, w kwestii znaczenia słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13B(d)(5) VI Dyrektywy, że „odnosi się ono do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy.

Z drugiej strony, nie stanowi negocjacji sytuacja, w której jedna ze stron powierza podwykonawcy część formalności administracyjnych związanych z umową, takich jak udzielanie informacji drugiej stronie oraz przyjmowanie i przetwarzanie wniosków, zapisów na papiery wartościowe, będące przedmiotem umowy. W takim przypadku, podwykonawca zajmuje tę samą pozycję, jak strona sprzedająca produkt finansowy i nie jest zatem pośrednictwem”.

W konsekwencji, w świetle orzecznictwa TSUE „usługa pośrednictwa” powinna mieć następujące cechy:

pośrednik nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i jego działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów,

strona transakcji finansowej wypłaca pośrednikowi wynagrodzenie za świadczoną przez niego usługę pośrednictwa,

celem działań pośrednika jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę (a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy),

czynności pośrednika nie ograniczają się do dopełnienia formalności administracyjnych związanych z umową.

Analizując powyższe w kontekście przedstawionej w złożonym wniosku sytuacji stwierdzić należy, że świadczone przez Wnioskodawcę usługi tworzą powiązany ze sobą funkcjonalnie zespół świadczeń, które prowadzą do doprowadzenia do zawarcia umowy pomiędzy klientem a Bankiem. Wszystkie świadczenia zawarte w umowie ramowej wykonywane są w tym celu. W ocenie Organu, również dodatkowe czynności, tj. wymiana najlepszych praktyk związanych z procesowaniem transakcji, przekazywanie informacji, które usprawnią proces podejmowania decyzji, wymiana informacji związanych z działaniami akwizycyjnymi umożliwiającymi rozszerzenie wpółpracy z Klientem, wymiana informacji w celu realizacji działań marketingowych i sprzedażowych, wymiana informacji pomiędzy Departamentami w celu realizacji wspólnych celów biznesowych, wymiany analiz dotyczących rynku i klientów mają na celu lepszą kwalifikację klienta pod kątem zawarcia przez niego konkretnej umowy z Bankiem na określony produkt przez ten Bank oferowany. Zawarcie umowy przez klienta z Bankiem poprzedzane jest wyborem odpowiedniej oferty. Zaproponowanie klientowi odpowiedniego produktu uzależnione jest m.in. od zbadania jego indywidualnych potrzeb oraz kondycji finansowej. Znajomość podstawowych informacji na temat konsumenta (klienta) usługi oferowanej przez Bank, jest więc elementem niezbędnym do zawarcia określonej umowy z Bankiem. Z tego też względu, czynności opisane powyżej są niezbędne, w celu doprowadzenia do zawarcia przez klienta odpowiednich umów z Bankiem. W świetle powyższego, należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że opisane we wniosku czynności wykonywane na podstawie zawartej Umowy Ramowej z dnia 4 lutergo 2016 r. spełniają przesłanki do uznania ich za świadczenie kompleksowe.

Zatem świadczone przez Wnioskodawcę kompleksowe usługi, wymienione we wniosku stanowią „usługi pośrednictwa” w świetle definicji sformułowanej przez TSUE. Usługi te spełniają bowiem określone przez TSUE warunki: Wnioskodawca nie jest stroną umów zawieranych pomiędzy Bankiem a Klientami, działalność Wnioskodawcy różni się od typowych świadczeń realizowanych przez Bank w ramach umowy dotyczącej produktów bankowych, tj. m.in. rachunków pieniężnych. Wnioskodawca realizuje czynności mające na celu doprowadzenie do zawarcia umowy pomiędzy Bankiem a Klientem, przede wszystkim informuje swoich klientów o ofercie produktowej Banku oraz o korzyściach wynikających ze współpracy z tym Bankiem, przekazuje Bankowi informacje o możliwościach oraz sposobie kontaktu z Klientami oraz inicjuje spotkania przedstawicieli Banku z Klientami, którzy wyrazili zainteresowanie ofertą Banku. Celem działań Spółki jest więc uczynienie wszystkiego, co niezbędne, by strony zawarły umowę. Przedstawione okoliczności sprawy wskazują również, że w związku z zawartą umową Wnioskodawca nie realizuje czynności biurowo-technicznych mających na celu dopełnienie formalności administracyjnych związanych z zawarciem przez Bank umowy z Klientem. Ponadto, Spółka będzie otrzymywała wynagrodzenie prowizyjne, uzależnione od zawarcia przez Bank umowy ze wskazanym przez Spółkę Klientem.

Działania Wnioskodawcy wypełniającą tym samym specyficzne i istotne funkcje usługi pośrednictwa. Przemawia za tym w szczególności fakt, że kolejne czynności Wnioskodawcy stanowią logicznie następujące po sobie etapy: od zainteresowania Klienta usługami Banku, poprzez przekazanie danych dotyczących Klienta Bankowi, aż po zaaranżowanie spotkania pomiędzy Klientem a Bankiem. Wymiana informacji pomiędzy Bankiem a Wnioskodawcą z kolei umożliwa lepsze rozpoznanie potrzeb indywidualnego Klienta i bardziej dokładne dopasowanie do niego oferty produktowej Banku, co z kolei przekłada się na zwiększone prawdopodobieństwo doprowadzenia do zawarcia umowy pomiędzy Bankiem a Klientem pozyskanym przez Spółkę. Z perspektywy Banku świadczona przez Wnioskodawcę usługa stanowi więc pełną usługę pośrednictwa, dzięki której Bank pozyskuje nowych Klientów. Z kolei z perspektywy Klienta działania Wnioskodawcy stanowią jednolity proces pośredniczenia w zawarciu przez Klienta umowy z Bankiem mający na celu doprowadzenie do zawarcia tej umowy. Spółka czyni wszystko co konieczne i możliwe by strony zawarły umowę, co stanowi o specyfice usługi pośrednictwa. W związku z wykonywanymi czynnościami, Wnioskodawca nie wchodzi w rolę żadnej ze stron oferowanych usług a jedynie pośredniczy pomiędzy Bankiem a Klientami. Świadczona przez Wnioskodawcę usługa pośrednictwa w świadczeniu przez Bank usług finansowych, tj. prowadzenia rachunków bankowych, nie stanowi elementu usługi pośrednictwa, ale jest odrębną i jednorodną usługą pośrednictwa.

Zatem należy stwierdzić, że świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz podmiotu trzeciego (tj. Banku) usługi polegające na pozyskiwaniu klientów, stanowią kompleksowe usługi pośrednictwa w świadczeniu usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT oraz w art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy 112, i powinny korzystać ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie tych przepisów.

Tym samym stanowiskoWnioskodawcy w zakresie pytania 1 należalo uznać za prawidłowe.

W związku z powyższym rozstrzygnięciem pytanie nr 2 stało się bezprzedmiotowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa ( art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U z 2016r., poz. 718 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcie naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy). Skarga powinna czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym, a ponadto zawierać: wskazanie zaskarżonej decyzji, postanowienia innego aktu lub czynności, oznaczenie organu, którego działania, bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania skarga dotyczy, określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego, w przypadkach, o których mowa w art. 52 § 3 i 4, dowód, że skarżący wezwał właściwy organ do usunięcia naruszenia prawa (art. 57 § 1 pkt 1 - 4 ww. ustawy). Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57 a ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin