Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
2461-IBPB-2-2.4511.152.2017.2.MZA
z 19 maja 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 oraz art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.) w zw. z art. 223 § 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz.U. z 2016 r. poz. 1948 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Zainteresowanych przedstawione we wniosku wspólnym z 27 stycznia 2017 r. (data wpływu 20 lutego 2017 r.), uzupełnionym 2 i 10 maja 2017 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania zysku wspólnika w związku z uczestnictwem w spółce cichej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 lutego 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania zysku wspólnika w związku z uczestnictwem w spółce cichej.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z 12 kwietnia 2017 r. Znak: 2461-IBPB-2-2.4514.50.2017.1.BJ oraz Znak: 2461-IBPB-2-2.4511.152.2017.1.MZA wezwano Zainteresowanych do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano 2 i 10 maja 2017 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Zainteresowani zamierzają zawrzeć umowę spółki cichej (dalej: Umowa). Zainteresowany 1, będący osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, ma być stroną umowy będącą wspólnikiem cichym (dalej: Wspólnik), zaś Zainteresowany 2 – osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą na terytorium Polski pod firmą X – stroną umowy będącą przedsiębiorcą (dalej: Przedsiębiorca). Na podstawie Umowy Wspólnik zobowiąże się wnieść na rzecz Przedsiębiorcy wkład pieniężny celem sfinansowania wspólnego przedsięwzięcia gospodarczego polegającego na produkcji i sprzedaży gry planszowej (dalej: Przedsięwzięcie). Umowa nie będzie obejmować żadnego innego przedsięwzięcia. Wkład pieniężny Wspólnika w Przedsięwzięcie wynosić będzie 75% kosztów produkcji gry, zaś wkład pieniężny Przedsiębiorcy wynosić będzie 25% kosztów produkcji gry. W zamian za wkład pieniężny, Wspólnik uczestniczył będzie w zyskach z realizacji Przedsięwzięcia, wypłacanych Wspólnikowi przez Przedsiębiorcę co miesiąc, na podstawie raportów sprzedaży, w wysokości ustalonej za pomocą określonego w Umowie wzoru. Wspólnik nie będzie jednak ponosił ryzyka gospodarczego niepowodzenia Przedsięwzięcia, Przedsiębiorca zobowiąże się bowiem po zakończeniu Przedsięwzięcia wyrównać po zakończeniu okresu obowiązywania umowy ewentualną różnicę między wysokością wkładu pieniężnego Wspólnika a zyskami przekazywanymi na rzecz Wspólnika. Co więcej, Wspólnik nie będzie odpowiadał za zobowiązania Przedsiębiorcy wobec osób trzecich, nie będzie uczestniczył w stratach Przedsiębiorcy, nie będzie w żaden sposób brał udziału w realizacji Przedsięwzięcia przez Przedsiębiorcę oraz nie będzie miał wpływu na podejmowane przez Przedsiębiorcę działania gospodarcze. Umowa zostanie zawarta na czas oznaczony. Strony przewidzą w umowie także przypadki, w których dopuszczalne będzie rozwiązanie umowy.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie.

Jaka stawka podatku dochodowego od osób fizycznych będzie miała zastosowanie do zysku wspólnika cichego określonego w umowie spółki cichej w przedstawionym zdarzeniu przyszłym?

Zdaniem Zainteresowanych, do zysku wspólnika cichego określonego w umowie spółki cichej w przedstawionym zdarzeniu przyszłym zastosowanie będzie miała 19% stawka zryczałtowanego podatku dochodowego, określonego w art. 30a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód podlegający opodatkowaniu należy bowiem zakwalifikować jako przychód z kapitałów pieniężnych, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy. Nie podlega on pomniejszeniu o koszty jego uzyskania.

Tytułem przykładu Zainteresowani przywołali interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 23 czerwca 2014 r. Znak: ILPB1/415-267/14-4/AP, w której stwierdzono, że „z uwagi na to, że dopuszczalne jest stosowanie do umów nienazwanych przepisów o umowach nazwanych, wprost lub przez analogię, w zależności od celu umowy nienazwanej i podobieństwa tego celu do umowy nazwanej, właściwym jest potraktowanie wniesienia wkładu przez wspólnika cichego jako udzielenie pożyczki, jeżeli przedmiotem wkładu są pieniądze lub rzeczy oznaczone co do gatunku – na co wskazuje treść art. 720 Kodeksu cywilnego. Przekazanie przedmiotu wkładu i późniejszy jego zwrot nie stanowi dochodu wspólnika cichego. Za dochód taki należy uważać jedynie udział w zysku przedsiębiorcy. Jeżeli więc wspólnikiem spółki cichej jest osoba fizyczna, która wniosła do tej spółki wkład pieniężny, który nie jest związany z prowadzoną przez tę osobę działalnością gospodarczą, wówczas przychód z tytułu uczestnictwa w spółce cichej należy zakwalifikować jako przychód z tytułu odsetek od pożyczek”. Zainteresowani wskazali, że w zdarzeniu przyszłym będącym przedmiotem niniejszego wniosku wspólnikiem cichym jest właśnie osoba fizyczna, nieprowadząca działalności gospodarczej, która wniesie wkład pieniężny w przedsięwzięcie realizowane przez wspólnika cichego będącego przedsiębiorcą. W związku z powyższą okolicznością przychody wspólnika cichego opodatkowane być powinny tak jak przychody z odsetek od pożyczki. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – jednym ze źródeł przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c), zaś art. 17 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy stanowi, że za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się odsetki od pożyczek. Natomiast na mocy art. 30a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy – od tego typu przychodów pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy. Należy dodatkowo wskazać, że przychodów z uzyskanych odsetek od pożyczek nie łączy się z przychodami z innych źródeł. W przypadku zdarzenia przyszłego będącego przedmiotem niniejszej umowy płatnikiem podatku będzie wspólnik jawny prowadzący działalność gospodarczą (analogicznego pożyczkobiorcy).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Zainteresowanych w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Niniejsza interpretacja zawiera ocenę stanowiska Zainteresowanych wyłącznie w podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania zysku wspólnika w związku z uczestnictwem w spółce cichej. W zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zasadę swobody umów przewiduje art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 459). W myśl ww. przepisu – strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Z zasady tej wynika możliwość zawierania tzw. „umów nienazwanych”, tj. nieuregulowanych w ww. Kodeksie. Pamiętać przy tym należy, że treść dozwolonej umowy przez prawo wyznaczają postanowienia art. 56 i 58 Kodeksu cywilnego.

W związku z tym, umowa zawarta na okoliczność zawiązania spółki cichej winna regulować w swych postanowieniach również kwestie dotyczące wysokości wkładu jaki zostanie wypłacony wspólnikowi cichemu w chwili jego ustąpienia.

Zgodnie z art. 56 Kodeksu cywilnego – czynność prawna wywołuje nie tylko skutki w niej wyrażone, lecz również te, które wynikają z ustawy, z zasad współżycia społecznego i z ustalonych zwyczajów.

Na podstawie art. 58 § 1 i § 2 ww. Kodeksu – czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy. Nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Jeżeli nieważnością jest dotknięta tylko część czynności prawnej, czynność pozostaje w mocy co do pozostałych części, chyba że z okoliczności wynika, iż bez postanowień dotkniętych nieważnością czynność nie zostałaby dokonana (art. 58 § 3 Kodeksu cywilnego).

Z uwagi na brak ustawowych uregulowań umowy spółki cichej należy stwierdzić, że umowa ta jest jedną z tzw. umów nienazwanych. Zauważyć przy tym należy, że o rodzaju zawartej umowy nie decyduje nadana jej przez strony nazwa, lecz treść złożonych przy jej zawieraniu oświadczeń woli. Funkcjonowanie spółki cichej opiera się na wniesieniu przez wspólnika cichego, dysponującego majątkiem rzeczowym lub finansowym, wkładu (niekiedy w postaci wkładu własnej pracy) na rzecz drugiego wspólnika (jawnego), prowadzącego przedsiębiorstwo lub inną działalność zarobkową we własnym imieniu. Wspólnik cichy w zamian za swój wkład uczestniczy w zyskach tej działalności, nie ujawniając się jednak na zewnątrz, nie mając też praw do majątku tej spółki. Udział wspólnika cichego nie prowadzi do utworzenia jakiegokolwiek rodzaju wspólnoty ze wspólnikiem jawnym − ani rzeczowej, ani majątkowej, ani osobowej. Wspólnik cichy nie odpowiada też za zobowiązania spółki wobec wierzycieli. Spółka taka jest po prostu odmianą umowy cywilnoprawnej dwóch stron.

Do istotnych elementów stosunku spółki cichej należą:

1. uczestniczenie w cudzym przedsiębiorstwie (strony dążą do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego),
2. poprzez wniesienie wkładu (wkład wspólnika cichego, który może być w formie zarówno pieniężnej, jak i niepieniężnej, staje się częścią majątku przedsiębiorcy),
3. wniesienie wkładu daje prawo do udziału w zysku (nie można wyłączyć wspólnika cichego od uczestnictwa w zyskach − inaczej jest w odniesieniu do strat),
4. wyłączenie osobistej odpowiedzialności (wobec wierzycieli przedsiębiorcy).
   
   

Istota spółki cichej wyczerpuje się w stosunku zobowiązaniowym łączącym wspólników (spółka wewnętrzna). Wspólnik cichy nie staje się współwłaścicielem majątku, do którego wniósł wkład, ani nie występuje w stosunkach zewnętrznych.

Tym samym należy stwierdzić, że konstrukcja prawna „spółki cichej” jest strukturą opierającą się na uczestnictwie (partycypowaniu) podmiotu zewnętrznego, pod warunkiem wniesienia wkładu, w zyskach z określonego przedsięwzięcia natury gospodarczej prowadzonego przez konkretnego przedsiębiorcę. Jednakże taka forma działalności nie znajduje uregulowania na gruncie obowiązujących przepisów prawa, w tym prawa podatkowego.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że stroną umowy będącą wspólnikiem cichym ma być Zainteresowany 1 (Wspólnik) jako osoba nieprowadząca działalności gospodarczej, zaś stroną umowy będącą przedsiębiorcą – Zainteresowany 2 (Przedsiębiorca), będący osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą. Na podstawie zawartej Umowy Wspólnik zobowiąże się wnieść na rzecz Przedsiębiorcy wkład pieniężny celem sfinansowania wspólnego przedsięwzięcia gospodarczego polegającego na produkcji i sprzedaży gry planszowej. Wkład pieniężny Wspólnika w przedsięwzięcie wynosić będzie 75% kosztów produkcji gry, zaś wkład pieniężny Przedsiębiorcy wynosić będzie 25% kosztów produkcji gry. W zamian za wkład pieniężny, Wspólnik uczestniczył będzie w zyskach z realizacji Przedsięwzięcia, wypłacanych Wspólnikowi przez Przedsiębiorcę co miesiąc, na podstawie raportów sprzedaży, w wysokości ustalonej za pomocą określonego w Umowie wzoru. Wspólnik nie będzie jednak ponosił ryzyka gospodarczego niepowodzenia przedsięwzięcia, Przedsiębiorca zobowiąże się bowiem po zakończeniu przedsięwzięcia wyrównać po zakończeniu okresu obowiązywania umowy ewentualną różnicę między wysokością wkładu pieniężnego Wspólnika a zyskami przekazywanymi na rzecz Wspólnika. Co więcej, Wspólnik nie będzie odpowiadał za zobowiązania Przedsiębiorcy wobec osób trzecich, nie będzie uczestniczył w stratach Przedsiębiorcy, nie będzie w żaden sposób brał udziału w realizacji Przedsięwzięcia przez Przedsiębiorcę oraz nie będzie miał wpływu na podejmowane przez Przedsiębiorcę działania gospodarcze.

Z uwagi na to, że dopuszczalne jest stosowanie do umów nienazwanych przepisów o umowach nazwanych, wprost lub przez analogię, w zależności od celu umowy nienazwanej i podobieństwa tego celu do umowy nazwanej, właściwym jest potraktowanie na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wniesienia wkładu przez wspólnika cichego jako udzielenie pożyczki, jeżeli przedmiotem wkładu są pieniądze lub rzeczy oznaczone co do gatunku − na co wskazuje treść art. 720 Kodeksu cywilnego. Przekazanie przedmiotu wkładu i późniejszy jego zwrot nie stanowi dochodu wspólnika cichego. Za dochód taki należy uważać jedynie udział w zysku przedsiębiorcy. Jeżeli więc wspólnikiem spółki cichej będzie osoba fizyczna, która wniosła do tej spółki wkład pieniężny, który nie jest związany z prowadzoną przez tę osobę działalnością gospodarczą (tj. zawarła umowę spółki cichej poza prowadzoną działalnością gospodarczą), wówczas przychód z tytułu uczestnictwa w spółce cichej należy zakwalifikować jako przychód z tytułu odsetek od pożyczek.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.) – jednym ze źródeł przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Natomiast art. 17 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy precyzuje, że za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się odsetki od pożyczek.

W myśl art. 30a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy – od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a, z odsetek od pożyczek, z wyjątkiem gdy udzielanie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej.

Przy czym zryczałtowany podatek, o którym mowa w ust. 1 pkt 1-4 oraz pkt 6, 8 i 9, pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 5 pkt 1 i 4, ust. 5a, 5d i 5e (art. 30a ust. 6 cyt. ustawy).

Z kolei na podstawie art. 30 ust. 7 ww. ustawy – dochodów (przychodów), o których mowa w ust. 1, nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że wspólnik spółki cichej nie będzie zobowiązany do uiszczenia podatku samodzielnie. Uiszczać on będzie podatek za pośrednictwem płatnika, którego obowiązki w tym zakresie regulują przepisy art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z powyższym przepisem – płatnicy, o których mowa w ust. 1 (tj. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej), są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a, 13-16 oraz art. 30a ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 4d, 5 oraz 10.

Zgodnie z art. 42 ust. 1 ww. ustawy – płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) – na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jednakże w przypadku gdy podatek został pobrany zgodnie z art. 30a ust. 2a, płatnicy, o których mowa w art. 41 ust. 10, przekazują kwotę tego podatku na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

Stosowanie do art. 42 ust. 1a ww. ustawy – w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 41, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczne deklaracje, według ustalonego wzoru. Jednakże roczne deklaracje dotyczące podatku pobranego zgodnie z art. 30a ust. 2a płatnicy, o których mowa w art. 41 ust. 10, przesyłają do urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania. Przepis art. 38 ust. 1b stosuje się odpowiednio.

W konsekwencji, do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego w oparciu o przywołane wyżej przepisy zobowiązany będzie płatnik, tj. Zainteresowany 2 (Przedsiębiorca), będący osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą.

Podsumowując, w rozpatrywanej sprawie przychód Zainteresowanego 1 (Wspólnika) z tytułu uczestnictwa w spółce cichej należy zakwalifikować do przychodów z kapitałów pieniężnych, tj. odsetek od pożyczek, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podstawą opodatkowania w tym przypadku będzie przychód, który nie będzie podlegał pomniejszeniu o koszty jego uzyskania. Przy czym przychód ten podlegał będzie opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym, zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, a obowiązek poboru tego podatku ciążył będzie na płatniku, a więc na Zainteresowanym 2 (Przedsiębiorcy).

Stanowisko Zainteresowanych należało zatem uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Zainteresowanych i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do przywołanej przez Zainteresowanych interpretacji indywidualnej wskazać należy, że została ona wydana w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Zainteresowanemu będącego stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 718 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie – w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.