Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
1061-IPTPB4.4511.26.2017.2.KSM
z 4 kwietnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) w zw. z art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 24 stycznia 2017 r. (data wpływu 30 stycznia 2017 r.), uzupełnionym pismem z dnia 3 marca 2017 r. (data wpływu 9 marca 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z działem spadku – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 stycznia 2017 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z działem spadku.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa m.in. w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 17 lutego 2017 r., nr 1061 IPTPB4.4511.26.2017.1.KSM, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 20 lutego 2017 r. (data doręczenia 24 lutego 2016 r.). Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek pismem z dnia 3 marca 2017 r. (data wpływu 9 marca 2017 r.), nadanym za pośrednictwem placówki pocztowej w dniu 3 marca 2017 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Nieruchomość gruntowa … położona w … przy ul. … stanowiła własność … i … małżonków …. Na przedmiotowej nieruchomości wyodrębniono dwa lokale stanowiące odrębną własność dla których utworzone zostały następujące księgi wieczyste: … oraz ….

W dniu 21 października 1959 r. umową darowizny zawartą w formie aktu notarialnego Rep. A Nr … w Państwowym Biurze Notarialnym w … … i … małżonkowie … darowali udział wynoszący 1/2 części nieruchomości swoim dzieciom … i ….

Orzeczeniem z dnia 4 października 1965 r. o wywłaszczeniu części nieruchomości i odszkodowaniu została wywłaszczona na rzecz Skarbu Państwa część nieruchomości o powierzchni 412 m² z całości działki o powierzchni 978 m².

Następnie w dniu 8 kwietnia 1983 r. zmarła …. Na mocy postanowienia Sądu Rejonowego dla … w …, Wydział II Cywilny z dnia 27 kwietnia 2009 r. w sprawie o sygn. akt II … spadek nabyli …, … i ….

W dniu 25 listopada 1989 r. zmarł …. Postanowieniem Sądu Rejonowego dla … w …, Wydział II Cywilny z dnia 27 kwietnia 2009 r. w sprawie o sygn. akt II … spadek po …. na mocy testamentu w całości nabyła ….

W dniu 5 kwietnia 2003 r. zmarł …, spadek po nim na podstawie ustawy nabył syn … w całości.

Przed Sądem Rejonowym dla … w …, II Wydział Cywilny toczyło się pomiędzy … a … postępowanie o dział spadku i zniesienie współwłasności nieruchomości (sygn. akt II …). Postępowanie niniejsze zostało zawieszone przez Sąd z uwagi na błędne oznaczenie w dziale I – O ksiąg wieczystych nazwy ulicy (… zamiast obecnej nazwy ulicy – …), przy której znajdują się nieruchomości podlegające podziałowi sądowemu. Następnie zaś postępowanie sądowe zostało umorzone postanowieniem z dnia 23 maja 2012 r. z uwagi na nie zgłoszenie wniosku o podjęcie postępowania w ciągu roku od daty wydania postanowienia o zawieszeniu.

W dniu 28 maja 2013 r. zmarł …. Zgodnie z aktem poświadczenia dziedziczenia sporządzonym w dniu 29 sierpnia 2013 r. przed asesorem notarialnym … – zastępcą notariusza …, Rep. A nr …, spadek po … na podstawie ustawy nabyły żona … oraz córki … i … po 1/3 części każda z nich.

… złożyła do Sądu Rejonowego dla … w … wniosek o dział spadku i zniesienie współwłasności nieruchomości, dla której prowadzona jest przez Sąd Rejonowy dla … w … księga wieczysta nr … (dla nieruchomości gruntowej) oraz … i … (dla wyodrębnionych w budynku lokali mieszkalnych).

Wyżej wskazane postępowanie toczyło się pod sygn. akt II …. W dniu 12 kwietnia 2016 r. została zawarta ugoda sądowa na mocy której, Wnioskodawczyni …, uczestniczki postępowania …, … (z domu …) oraz … dokonały zniesienia współwłasności nieruchomości w następujący sposób: uczestniczka postępowania – … otrzymała na wyłączną własność nieruchomości, tj. lokal stanowiący odrębną nieruchomość o numerze 1 położony w ... przy ulicy ..., dla której to nieruchomości w Sądzie Rejonowym dla ... w ... prowadzona jest księga wieczysta nr ... wraz z udziałem w wysokości 1/2 (jedna druga) w nieruchomości wspólnej, która stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, dla której w Sądzie Rejonowym dla ... w ... prowadzona jest księga wieczysta nr ..., oraz lokal stanowiący odrębną nieruchomość o numerze 2 położony w ... przy ulicy ..., dla której to nieruchomości w Sądzie Rejonowym dla ... w ... prowadzona jest księga wieczysta nr ... wraz z udziałem w wysokości 1/2 (jedna druga) w nieruchomości wspólnej, którą stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, dla której w Sądzie Rejonowym dla ... w ... prowadzona jest księga wieczysta nr ....

Ponadto strony ugody oświadczyły, że tytułem spłaty ... zapłaci na rzecz:

1. ... kwotę 42 666 zł (czterdzieści dwa tysiące sześćset sześćdziesiąt sześć złotych) z tym, że kwota 40 000 zł (czterdzieści tysięcy złotych) płatna będzie w terminie do dnia 12 maja 2016 r. zaś kwota 2 666 zł (dwa tysiące sześćset sześćdziesiąt sześć złotych) w terminie do dnia 12 czerwca 2016 r., z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności,
2. ... kwotę 42 666 zł (czterdzieści dwa tysiące sześćset sześćdziesiąt sześć złotych) z tym, że kwota 40 000 zł (czterdzieści tysięcy złotych) płatna będzie w terminie do dnia 12 maja 2016 r., zaś kwota 2 666 zł (dwa tysiące sześćset sześćdziesiąt sześć złotych) w terminie do dnia 12 czerwca 2016 r., z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności oraz,
3. ... kwotę 42 666 zł (czterdzieści dwa tysiące sześćset sześćdziesiąt sześć złotych) z tym, że kwota 40 000 zł (czterdzieści tysięcy złotych) płatna będzie w terminie do dnia 12 maja 2016 r., zaś kwota 2 666 zł (dwa tysiące sześćset sześćdziesiąt sześć złotych) w terminie do dnia 12 czerwca 2016 r. z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności.
   
   

Ponadto strony ustaliły, że ugoda wyczerpała wszelkie wzajemne roszczenia między nimi związane ze zniesieniem współwłasności nieruchomości.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że udział ujawniony w KW w nieruchomości położonej w ..., przy ulicy ..., dla której prowadzona jest przez Sąd Rejonowy dla ... w ..., XVI Wydział Ksiąg Wieczystych, księga wieczysta o numerze:

1. ... wynosił dla:
   1. ... - 1/18,
   2. ... - 1/18,
   3. ... - 1/18,
   4. .... - 15/18;

2. ... wynosił dla:
   1. ... - 1/6,
   2. ... - 1/6,
   3. ... - 1/6,
   4. ... - 3/6;

3. zaś wielkość udziału w nieruchomości wspólnej o nr księgi wieczystej ..., którą stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali równe są udziałom poszczególnych współwłaścicieli ww. wyodrębnionych lokali (...., ....).
   
   

Nadto na potrzeby postępowania sądowego została sporządzona przez biegłego rzeczoznawcę majątkowego opinia wyceniająca wartość nieruchomości ... - na kwotę 199 000 zł oraz ... - na kwotę 189 000 zł

Zatem, Wnioskodawczyni winna otrzymać kwotę spłaty stosownie do swojego udziału w nieruchomościach (1/6 x 199 000 zł = 33 166 zł 67 gr; 1/18 x 189 000 zł = 10 500 zł) wynoszącą łącznie 43 666 zł 67 gr na mocy ugody sądowej otrzymała jednak 42 666 zł.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 3 marca 2017 r. Wnioskodawczyni dodała, że ugoda zawarta została w celu przyśpieszenia mogącego toczyć się latami postępowania sądowego, przyjęta kwota była więc kwestią kompromisu pomiędzy stronami postępowania.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie, ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku:

Czy uzyskana przez Wnioskodawczynię od … kwota spłaty, wynikająca ze zniesienia współwłasności nieruchomości – w kwocie 42 666 zł – za przypadające Jej udziały w nieruchomościach, które nabyła w drodze dziedziczenia po zmarłym w dniu 28 maja 2013 r. mężu …, która to kwota nie przekracza wartości przysługującego Jej udziału spadkowego po mężu [(1/6 x 199 000 zł = 33 166 zł 67 gr) + (1/18 x 189 000 zł = 10 500 zł) = 43 666 zł 67 gr] podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie ciąży na Niej obowiązek opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku zniesienia współwłasności.

Wnioskodawczyni odziedziczyła (wraz z córkami) tytułem dziedziczenia ustawowego, majątek po mężu …, tj. udział w odrębnej własności dwóch lokali wraz z gruntem, a więc zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn z dnia 28 lipca 1983 r. (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) podlega on opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Stosownie do art. 4a ust. 1 tejże ustawy we właściwym terminie Wnioskodawczyni razem z córkami złożyły zeznanie podatkowe (SD-Z2). Jeżeli więc nabycie przez Wnioskodawczynię 1/3 udziału w spadku po zmarłym mężu podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, to w sprawie znajduje zastosowanie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), zgodnie z którym przepisów ww. ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 1035 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93, ze zm.), jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Wspólność majątku spadkowego jest stanem przejściowym szczególnie, gdy chodzi o współwłasność nieruchomości. Stosownie do art. 211 Kodeksu Cywilnego, Wnioskodawczyni razem z córkami postanowiły znieść współwłasność dwóch lokali stanowiących odrębną nieruchomość dla których założone zostały księgi wieczyste nr … (dla nieruchomości gruntowej) oraz … i … (dla wyodrębnionych w budynku lokali mieszkalnych), których współwłaścicielką była również …. Z uwagi na dokonane ujawnienia współwłaścicieli w księgach wieczystych zbędny stał się dział spadku, zostało zaś dokonane zniesienie współwłasności ww. nieruchomości. Zgodnie z art. 212 § 2 Kodeksu Cywilnego, rzecz niepodzielna może być przyznana jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych. Po dokonanym zniesieniu współwłasności w formie ugody sądowej Wnioskodawczyni otrzymała od … kwotę 42 666 zł. Wnioskodawczyni winna otrzymać kwotę spłaty tytułem zniesienia współwłasności nieruchomości stosownie do swoich udziałów w nieruchomościach [(1/6 x 199 000 zł = 33 166 zł 67 gr) + (1/18 x 189 000 zł = 10 500 zł) = 43 666 zł 67 gr - zgodnie z wyceną rzeczoznawcy majątkowego] wynoszącą łącznie 43 666 zł 67 gr. Zatem, na mocy ugody sądowej Wnioskodawczyni otrzymała kwotę, która jest niższa (od wyceny udziałów dokonanych przez rzeczoznawcę majątkowego) i stanowi kwotę 42 666 zł.

… przejęła, na mocy przedmiotowej ugody dotyczącej zniesienia współwłasności nieruchomości, wyłączne prawo do wyodrębnionych w budynku lokali mieszkalnych wraz z gruntem, a Wnioskodawczyni (wraz z córkami) otrzymała kwotę pieniężną stanowiącą ekwiwalent należnej Jej części spadku. W związku z przeprowadzonym zniesieniem współwłasności, Wnioskodawczyni nie otrzymała żadnego przysporzenia majątkowego. W wyniku zniesienia współwłasności doszło jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności i nie mieści się w pojęciu odpłatnego zbycia nieruchomości.

Istotne znaczenie ma fakt, że otrzymana przez Wnioskodawczynię kwota pieniężna w wyniku działu spadku, nie przekroczyła Jej udziału w spadku, tak więc nie spowodowała powstania przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.). Gdyby spłata przekroczyła wartość udziału spadkowego Wnioskodawczyni, byłby to wówczas przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym. W ocenie Wnioskodawczyni, nie ma również znaczenia, że nie upłynęło 5 lat od nabycia spadku po Jej mężu a datą uprawomocnienia się ugody o zniesienie współwłasności (kwiecień 2016 r.) oraz, że … nie jest dla Wnioskodawczyni osobą najbliższą (z I grupy podatkowej).

Biorąc powyższe pod uwagę Wnioskodawczyni uważa, że otrzymana przez Nią kwota tytułem spłaty wynikającej ze zniesienia wspólności majątku spadkowego po mężu i przejęciu na własność nieruchomości przez … nie podlega podatkowi dochodowemu od osób fizycznych. Zdaniem Wnioskodawczyni, wartość otrzymanej przez Nią spłaty w wyniku zniesienia współwłasności mieści się w udziale jaki Jej przysługiwał w spadku po zmarłym mężu. Według Wnioskodawczyni należy uznać, że nie uzyskała Ona w związku z czynnością zniesienia współwłasności żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonego udziału po zmarłym mężu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Przywołany przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części oraz udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części oraz udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany z odpłatnego zbycia w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Przy czym pod pojęciem odpłatnego zbycia należy rozumieć nie tylko sprzedaż, czy zamianę, ale każdą czynność prawną, w wyniku której dochodzi do przeniesienia prawa własności nieruchomości, jej części lub udziału w niej za odpłatnością, a więc co do zasady również dział spadku i odpłatne zniesienie współwłasności.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciem nabycia w drodze spadku, dlatego w tym wypadku należy posiłkować się normami prawa cywilnego. Zauważyć należy, że pomiędzy prawem podatkowym a cywilnym istnieje wiele powiązań, wynikających chociażby z faktu, że następstwa zdarzeń bądź czynności prawnych związanych z określonymi instytucjami prawa cywilnego wywołują również skutki wynikające z prawa podatkowego. Jeżeli zatem określone pojęcia nie są odmiennie zdefiniowane dla celów prawa podatkowego, to należy je – biorąc poda uwagę fakt, że obie gałęzie prawa (cywilne i podatkowe) składają się na jeden system prawa – interpretować tak, jak czyni to prawo cywilne.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że w dniu 28 maja 2013 r. zmarł mąż Wnioskodawczyni. Zgodnie z aktem poświadczenia dziedziczenia sporządzonym w dniu 29 sierpnia 2013 r. spadek po nim na podstawie ustawy nabyły Wnioskodawczyni oraz córki, po 1/3 części każda z nich. Wnioskodawczyni złożyła do Sądu Rejonowego wniosek o dział spadku i zniesienie współwłasności nieruchomości. W dniu 12 kwietnia 2016 r. została zawarta ugoda sądowa, na mocy której Wnioskodawczyni, uczestniczki postepowania …, … (z domu …) oraz … dokonały zniesienia współwłasności nieruchomości w następujący sposób: … otrzymała na wyłączną własność nieruchomości, tj. lokal stanowiący odrębną nieruchomość o numerze 1 wraz z udziałem w wysokości 1/2 w nieruchomości wspólnej, oraz lokal stanowiący odrębną nieruchomość o numerze 2 wraz z udziałem w wysokości 1/2 w nieruchomości wspólnej. Ponadto strony ugody oświadczyły, że tytułem spłaty ... zapłaci m.in. na rzecz Wnioskodawczyni kwotę 42 666 zł z tym, że kwota 40 000 zł płatna będzie w terminie do dnia 12 maja 2016 r. zaś kwota 2 666 zł w terminie do dnia 12 czerwca 2016 r. Z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności. Ponadto strony ustaliły, że ugoda wyczerpała wszelkie wzajemne roszczenia między nimi związane ze zniesieniem współwłasności nieruchomości. Zatem, Wnioskodawczyni winna otrzymać kwotę spłaty stosownie do swojego udziału w nieruchomościach wynoszącą łącznie 43 666 zł 67 gr, jednak na mocy ugody sądowej otrzymała kwotę 42 666 zł.

Zauważyć należy, że zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459), spadek stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów niniejszej ustawy.

W myśl art. 924 i 925 Kodeksu cywilnego, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

W myśl art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Zauważyć należy, że zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbył się bez spłat i dopłat. W przypadku, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, musi być traktowany w kategorii nabycia. Analogicznie, okoliczność, odpłatnego przekazania udziału, traktowana być musi w kategorii zbycia, gdyż w ten sposób zmianie ulega zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (tu nieruchomością), jak też stan jej majątku osobistego.

Jak już wskazano wyżej „odpłatne zbycie”, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oznacza każde przeniesienie prawa własności lub innych praw majątkowych w zamian za korzyść majątkową. Analizując zatem powyższe należy stwierdzić, że czynność zniesienia współwłasności w świetle prawa cywilnego stanowi formę zbycia, a jeżeli zniesienie współwłasności następuje ze spłatą, wówczas mamy do czynienia z odpłatnym zbyciem. Tym samym zniesienie współwłasności polegające na przyznaniu nieruchomości jednemu ze współwłaścicieli w zamian za spłatę pieniężną na rzecz drugiego z nich, stanowi formę odpłatnego zbycia, wyczerpującą dyspozycję przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Osoba, która otrzymuje spłatę zbywa bowiem odpłatnie przysługujący jej udział. Spłata jest w takim przypadku wyrażoną w pieniądzu równowartością zbytego udziału we wspólnym prawie, co oznacza, że pomiędzy współwłaścicielami dochodzi do wymiany dóbr majątkowych, tj. nieruchomości w zamian za środki pieniężne.

Mając na uwadze stan faktyczny przedstawiony we wniosku oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że do nabycia przez Wnioskodawczynię w drodze spadku po mężu udziałów w ww. nieruchomościach doszło w dacie śmierci spadkodawcy, tj. w dniu 28 maja 2013 r.

W związku z powyższym uzyskana przez Wnioskodawczynię, na mocy ugody sądowej z dnia 12 kwietnia 2016 r., kwota 42 666 zł tytułem spłaty za przyznanie na wyłączną własność osoby trzeciej - … udziałów Wnioskodawczyni w ww. nieruchomościach, stanowi źródło przychodu z tytułu odpłatnego zbycia przedmiotowych nieruchomości stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem zbycie tych udziałów nastąpiło przed upływem pięcioletniego okresu, o którym mowa w ww. przepisie, tj. przed dniem 1 stycznia 2019 r. W rozpatrywanej sprawie doszło bowiem do odpłatnego zbycia przez Wnioskodawczynię udziałów w przedmiotowych nieruchomościach w formie zniesienia współwłasności, którą to współwłasność w określonych udziałach nabyła Ona wcześniej w drodze spadku po mężu. Co istotne Wnioskodawczyni otrzymała spłatę nie od spadkobiercy, lecz od osoby trzeciej w związku z tym nie ma tutaj znaczenia fakt, że otrzymana przez Nią spłata jest niższa od wartości przysługującego Jej udziału w spadku. Zauważyć należy, że gdyby Wnioskodawczyni tej właśnie osobie sprzedała swój udział w nieruchomości to taka sprzedaż stanowiłaby źródło przychodu.

W myśl art. 30e ust. 1 ww. ustawy, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Podstawą obliczenia podatku, zgodnie z art. 30e ust. 2 powołanej ustawy, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw, określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego pojęcia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością, np. koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości). Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym odpłatnym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy.

Ustalenie kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób odbywa się zgodnie z art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl tego przepisu – za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 22 ust. 6e ww. ustawy, wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

W myśl art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. la pkt 3 (PIT-39), wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
   
   

Zgodnie z art. 45 ust. la pkt 3 ww. ustawy – w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym podatnicy są zobowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30e.

W tym samym terminie płatny jest również należny podatek, wynikający z tego zeznania (art. 45 ust. 4 pkt 4 ww. ustawy).

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł – stosownie do art. 30e ust. 5 ww. ustawy.

W przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 – podatnik jest zobowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie (art. 30e ust. 7 ww. ustawy).

Reasumując stwierdzić należy, że otrzymana w 2016 r., w wyniku zniesienia współwłasności przez Wnioskodawczynię spłata za przyznanie na wyłączną własność osoby trzeciej udziałów Wnioskodawczyni w ww. nieruchomościach nabytych w 2013 r. w spadku po mężu, stanowi dla Niej źródło przychodu, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 30e ust. 1 i art. 45 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Zatem, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.