2017.02.17 - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
2461-IBPP3.4512.857.2016.1.SR
z 17 lutego 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 201) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r. poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 25 listopada 2016 r. (data wpływu 30 listopada 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

uznania za zorganizowaną część przedsiębiorstwa przekazywanego zespołu składników majątkowych;
braku opodatkowania podatkiem VAT nieodpłatnego zbycia zespołu składników majątkowych w trybie art. 8a ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego oraz
braku obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego w związku z nieodpłatnym zbyciem zespołu składników majątkowych w trybie art. 8a ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego

-jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 listopada 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania za zorganizowaną część przedsiębiorstwa przekazywanego zespołu składników majątkowych, braku opodatkowania podatkiem VAT nieodpłatnego zbycia zespołu składników majątkowych w trybie art. 8a ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego oraz braku obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego w związku z nieodpłatnym zbyciem zespołu składników majątkowych w trybie art. 8a ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

W dniu 1 stycznia 2016 r. weszła w życie ustawa z dnia 22 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego (Dz.U. z dnia 30 grudnia 2015 r., poz. 2300 – dalej również jako „ustawa o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego” lub „ustawa nowelizująca”).

Akt jest odpowiedzią na trudną sytuację polskiego górnictwa i jest jednym z działań zmierzających do realizacji planu naprawczego przedsiębiorstw działających w branży górniczej.

Ustawa zakłada umożliwienie nabywania kopalń przez spółkę restrukturyzacyjną: Spółkę … od przedsiębiorstw działających w branży górniczej. Zgodnie z art. 8a ust. 1 ustawy przedsiębiorstwo górnicze może przed dniem 1 stycznia 2019 r. zbyć nieodpłatnie na rzecz przedsiębiorstwa, o którym mowa w art. 8 ust. 1, kopalnie, zakłady górnicze lub jego oznaczone części, prowadzące wydobycie węgla kamiennego lub roboty górnicze, w celu przeprowadzenia ich likwidacji.

Przywołane powyżej przedsiębiorstwo na rzecz którego następuje nieodpłatne zbycie jest określone w art. 8 ustawy jako przedsiębiorstwo górnicze, którego podstawowym przedmiotem działalności jest prowadzenie likwidacji kopalni, zabezpieczenie kopalń sąsiednich przed zagrożeniem wodnym, gazowym oraz pożarowym, w trakcie i po zakończeniu likwidacji kopalni, zagospodarowywanie majątku likwidowanej kopalni, zbędnego majątku przedsiębiorstwa górniczego, tworzenie nowych miejsc pracy, w szczególności dla pracowników likwidowanej kopalni, wykonuje te czynności z dotacji budżetowej oraz innych źródeł finansowania, jeżeli likwidację tej kopalni rozpoczęto przed dniem 1 stycznia 2019 r.

W nowelizacji ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego przewidziano również szczególne zasady wstąpienia w prawa i obowiązki zbywanej kopalni, zakładu górniczego bądź ich oznaczonej części. W szczególności:

Z dniem nabycia, o którym mowa w art. 8a ust. 1, przedsiębiorstwo o którym mowa w art. 8 ust. 1, wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki nabytej kopalni, zakładu górniczego lub jego oznaczonej części wynikające z ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze oraz innych ustaw w takim zakresie, w jakim jest to niezbędne do prowadzenia zakładu górniczego, w szczególności staje się stroną umowy o ustanowienie użytkowania górniczego dotyczącego złoża nabytej kopalni, zakładu górniczego lub jego oznaczonej części oraz wstępuje w prawa i obowiązki wynikające z koncesji oraz innych decyzji wydanych na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze. Przepisy art. 6 ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio. Do nabycia, o którym mowa w art. 8a ust. 1, przepisu art. 36 ust. 11 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze nie stosuje się (art. 8c ust. 1).
Z dniem nabycia mienia, o którym mowa w art. 8a ust. 4, przedsiębiorstwo o którym mowa w art. 8 ust. 1, staje się stroną w dotychczasowych stosunkach pracy zgodnie z art. 23¹ Kodeksu pracy (art. 8d).

Wnioskodawca jest podmiotem, do którego skierowane są zapisy niniejszej ustawy. X specjalizuje się w wydobyciu i sprzedaży węgla kamiennego.

Wnioskodawca jest właścicielem Oddziału X („X”). X jest tzw. kopalnią trzyruchową, która powstała historycznie z połączenia trzech niezależnych kopalni – A, B i C („C”). W ramach planowanej restrukturyzacji, Spółka podjęła decyzję o nieodpłatnym przekazaniu C I, która jest obecnie częścią X, na rzecz Spółki … Nieodpłatne zbycie zostanie dokonane w trybie art. 8a ust. 1 znowelizowanej ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego, zgodnie z którym to przepisem przedsiębiorstwo górnicze może przed dniem 1 stycznia 2019 r. zbyć nieodpłatnie na rzecz przedsiębiorstwa, o którym mowa w art. 8 ust. 1, kopalnię, zakład górniczy lub jego oznaczoną część, prowadzące wydobycie węgla kamiennego lub roboty górnicze, w celu przeprowadzenia ich likwidacji. Działanie to jest podejmowane w związku ze strategią restrukturyzacji krajowego górnictwa i ma na celu utrzymanie dotychczasowego modelu funkcjonowania Wnioskodawcy.

X posiada własną strukturę organizacyjną uregulowaną między innymi w Regulaminie Organizacyjnym Spółki, Regulaminie Organizacyjnym Centrali Spółki oraz Regulaminie Organizacyjnym X. Przed transakcją z …, na podstawie stosownych uchwał Zarządu, nastąpi formalne wyodrębnienie C w formie oddziału tzw. C I co znajdzie swoje odzwierciedlenie w Regulaminie Organizacyjnym Spółki oraz Regulaminie Organizacyjnym X. Przede wszystkim zostanie wyodrębniona struktura organizacyjna wraz z przypisaniem szczegółowych zadań poszczególnych komórek. Obowiązki i uprawnienia dyrektora oraz jego zastępców, kierowników komórek organizacyjnych zostaną ustalone w Regulaminie Organizacyjnym C I. Ze względu na przeprowadzony proces integrowania niektórych funkcji w Spółce, część zadań C I (np. w obszarze finansowo-księgowym, informatycznym, materiałowym) została zcentralizowana. Wnioskodawca lub … zapewni w tym obszarze ze swojej strony tego rodzaju wsparcie dla C I po transakcji (w szczególności poprzez podpisanie umowy o świadczenie usług) tak, aby C I mogła w sposób niezakłócony kontynuować działalność po opisanej powyżej transakcji nieodpłatnego przekazania.

Składnikami aktywów zbywanych do … będą w szczególności środki trwałe, głównie budynki i budowle wraz z gruntami, zakład przeróbczy, szyby oraz infrastruktura dołowa w tym głównie wyrobiska kapitalne, pochylnie, przekopy, chodniki, zbiorniki, komory, wieże szybowe, rurociągi, linie energetyczne, linie kablowe, itd.

Przedmiotem przekazania nie będą składniki majątkowe, które będą przeniesione do innych wewnętrznych jednostek organizacyjnych Wnioskodawcy (innych kopalń, zakładów).

Ruch C znajdujący się na określonym obszarze w tym pod powierzchnią ziemi, na ściśle określonych nieruchomościach gruntowych będzie wydzielony pod względem geograficznym jako C I.

W szczególności Plan Ruchu będzie określał, iż C I będzie wydzielonym organizacyjnie i majątkowo zakładem, będącym częścią składową Wnioskodawcy.

Jeżeli chodzi o pozostałe składniki materialne i niematerialne przekazywanego majątku to należy zwrócić uwagę na bezpośrednią regulację tych kwestii w znowelizowanej ustawie o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego. W szczególności:

(Przeniesienie ogółu praw i obowiązków) – zgodnie z art. 8c ust. 1 znowelizowanej ustawy: Z dniem nabycia, o którym mowa w art. 8a ust. 1, przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 8 ust. 1, wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki nabytej kopalni, zakładu górniczego lub jego oznaczonej części wynikające z ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze oraz innych ustaw w takim zakresie, w jakim jest to niezbędne do prowadzenia zakładu górniczego, w szczególności staje się stroną umowy o ustanowienie użytkowania górniczego dotyczącego złoża nabytej kopalni, zakładu górniczego lub jego oznaczonej części oraz wstępuje w prawa i obowiązki wynikające z koncesji oraz innych decyzji wydanych na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r.- Prawo geologiczne i górnicze. Przepisy art. 6 ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio do nabycia, o którym mowa w art. 8a ust. 1, przepisu art. 36 ust. 11 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze nie stosuje się (art. 8c ust. 1).
(Przeniesienie zobowiązań) – Zgodnie z art. 8c ust. 2 znowelizowanej ustawy: Z dniem nabycia mienia, o którym mowa w art. 8a ust. 1, przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 8 ust. 1, przejmuje zobowiązania z tytułu szkód spowodowanych ruchem zakładu górniczego, w tym szkód powstałych w wyniku reaktywacji starych zrobów.
(Przeniesienie pracowników) – Zgodnie z art. 8d znowelizowanej ustawy: z dniem nabycia, o którym mowa w art. 8a ust. 1, przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 8 ust. 1, staje się stroną w dotychczasowych stosunkach pracy zgodnie z art. 23¹ Kodeksu pracy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy przekazywany zespół składników majątkowych C I, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27 ustawy o VAT?
Czy nieodpłatne zbycie zespołu składników majątkowych C I w trybie art. 8a ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
Czy w związku z nieodpłatnym zbyciem zespołu składników majątkowych C I w trybie art. 8a ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego Wnioskodawca będzie zobowiązany do dokonania korekty odliczonego podatku?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Ad. 1

Zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Biorąc pod uwagę wskazaną definicję oraz stanowiska prezentowane zarówno w doktrynie jak i orzecznictwie sądów administracyjnych należy przyjąć, że status zorganizowanej części przedsiębiorstwa posiada tylko taka część mienia przedsiębiorstwa, która łącznie spełnia następujące warunki:

stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
zespół ten jest wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie na płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej,
zorganizowana część przedsiębiorstwa mogłaby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.

Sposób rozumienia tych regulacji jest przedmiotem bogatego orzecznictwa.

Jednym z kluczowych orzeczeń jest tu wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 10 listopada 2011 r. o sygn. C-444/10 w sprawie Christel Schriever. Trybunał wskazał tu na cel regulacji wyłączających z opodatkowania VAT transakcje zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części i idący za tym funkcjonalny, a nie tylko literalny charakter tego wyłączenia. Jak wskazał tu Trybunał regulacja ta „ma za zadanie umożliwić państwom członkowskim ułatwienie przekazywania przedsiębiorstw lub części przedsiębiorstw, poprzez uproszczenie tych transakcji i unikanie naruszenia płynności finansowej nabywcy nadmiernym obciążeniem podatkowym, które i tak odzyskałby on następnie poprzez odliczenie naliczonego podatku VAT. I dalej, jak z tego wynika, stwierdzenie, iż nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 5 ust. 8 szóstej dyrektywy, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej.” Przy czym co istotne „kwestię, czy całość ta musi obejmować określone dobra, zarówno ruchome, jak nieruchome, należy rozpatrywać z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej. Dla przykładu TSUE podkreślił, iż „jeżeli działalność gospodarcza nie wymaga użytkowania konkretnych pomieszczeń lub pomieszczeń wyposażonych w stałe instalacje koniecznego jej prowadzenia, przekazanie aktywów w rozumieniu art. 5 ust. § szóstej dyrektywy może mieć miejsce również bez przekazania prawa własności nieruchomości”. Co istotne Trybunał orzekł, iż „jak wynika z powyższych rozważań, w celu ustalenia, czy transakcja mieści się w pojęciu przekazania aktywów w rozumieniu szóstej dyrektywy, należy dokonać całościowej oceny okoliczności faktycznych, w jakich transakcja ta następuje. W ramach tej oceny szczególne znaczenie będzie mieć charakter działalności gospodarczej, o którą chodzi”.

Orzeczenie to jest tym istotniejsze, iż wskazany przepis art. 2 pkt 27e ustawy o VAT powinien być interpretowany z uwzględnieniem treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, który stanowi, iż w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego.

Stąd, co istotne, z powyższego orzecznictwa wynika, iż weryfikacja czy zbywany zespół składników majątkowych spełnia definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa powinna zostać przeprowadzona z uwzględnieniem charakteru działalności, o którą chodzi. W tym przypadku o działalność w zakresie wydobycia węgla kamiennego (w tym działalność pomocniczą jak np. zabezpieczenie wydobycia w kopalniach sąsiednich przez odwadnianie), a więc działalność, w której kluczowymi składnikami są: wydzielony obszar obejmujący nieruchomość czy nieruchomości, określony majątek gruntowy, budynki i/lub budowle, majątek dołowy, a także pracownicy zajmujący się tego rodzaju działalnością.

Biorąc to pod uwagę w opinii Wnioskodawcy, zbywany zespół składników stanowiący C I spełnia wszystkie wymienione wyżej warunki, pozwalające uznać go za zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Po pierwsze, istnieje zespół składników majątkowych co wynika z opisu majątku ZCP. Są to będące przedmiotem zbycia środki trwałe, głównie budynki i budowle, wraz z gruntami, zakład przeróbczy, szyby oraz infrastruktura dołowa w tym głównie wyrobiska kapitalne, pochylnie, przekopy, chodniki, zbiorniki, komory, wieża szybowa, rurociągi, linie energetyczne, linie kablowe, itd.

Po drugie, zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie, o czym świadczy opis zdarzenia przyszłego. Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego przedmiotem będzie zespół składników majątkowych funkcjonalnie ze sobą połączonych w ramach C I wyodrębnionych formalnie i faktycznie w ramach struktury organizacyjnej Wnioskodawcy. Istotą działalności Wnioskodawcy jest działalność wydobywcza (i działalność pomocnicza dla tej działalności). Stąd poszczególne jednostki organizacyjne prowadzą działalność na ściśle określonym terenie, co jest podstawą ich wyodrębnienia w strukturze spółki. Podział na poszczególne kopalnie dokonywany jest przede wszystkim na podstawie kryteriów geograficznych i miejsca wydobycia (lub działalności wspomagającej). Tak jest również w sytuacji C I, która funkcjonuje zarówno obecnie, jak i funkcjonowała historycznie w ramach określonych obszarów geograficznych.

Po trzecie, składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych oraz są zdolne do funkcjonowania w ramach samodzielnego podmiotu gospodarczego, stąd spełniona jest przesłanka wyodrębnienia funkcjonalnego. Opisane składniki służą i służyły działalności prowadzonej na ściśle określonym terenie. Wyodrębnienie przekazywanego zespołu składników majątkowych wynika z samej ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego. Nie zezwala ona na zbycie przypadkowego zbioru składników majątkowych statuując w art. 8a ust. 1, iż przedmiotem zbycia może być wyłącznie kopalnia, zakład górniczy lub jego oznaczona część, prowadzące wydobycie węgla kamiennego lub roboty górnicze. Stąd przedmiotem zbycia może być zorganizowany zespół składników majątkowych w postaci kopalni, zakładu górniczego lub ich oznaczonej części (wyodrębnienie organizacyjne) zajmującej się określoną działalnością jaką może być wydobycie węgla kamiennego lub roboty górnicze (wyodrębnienie funkcjonalne).

Nie bez znaczenia jest kwestia przypisania pracowników do omawianej C I, gdzie z samej treści ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego wynika, iż z dniem nabycia, o którym mowa w art. 8a ust. 1, przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 8 ust. 1, staje się stroną w dotychczasowych stosunkach pracy zgodnie z art. 23¹ Kodeksu pracy (art. 8d ustawy). Tego rodzaju przejęcie pracowników będzie miało miejsce również w przypadku określonym w niniejszym wniosku o interpretację.

W ramach przeniesienia składników majątku C nabywca przejmuje również prawa i obowiązki zbywanej kopalni wynikające z regulacji ustawowych. Z dniem nabycia, o którym mowa w art. 8a ust. 1, przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 8a ust. 1, wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki nabytej kopalni, zakładu górniczego lub jego oznaczonej części wynikające z ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze oraz innych ustaw w takim zakresie, w jakim jest to niezbędne do prowadzenia zakładu górniczego, w szczególności staje się stroną umowy o ustanowienie użytkowania górniczego dotyczącego złoża nabytej kopalni, zakładu górniczego lub jego oznaczonej części oraz wstępuje w prawa i obowiązki wynikające z koncesji oraz innych decyzji wydanych na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze. Przepisy art. 6 ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio. Do nabycia, o którym mowa w art. 8a ust. 1, przepisu art. 36 ust. 11 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze nie stosuje się (art. 8c ust. 1). Dodatkowo z dniem nabycia mienia, o którym mowa w art. 8a ust. 1, przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 8 ust. 1, przejmuje zobowiązania z tytułu szkód spowodowanych ruchem zakładu górniczego, w tym szkód powstałych w wyniku reaktywacji starych zrobów. Środki na finansowanie tych zobowiązań pochodzą z dotacji budżetowej (art. 8c ust. 2).

W świetle powyższego przenoszony zespół składników majątkowych spełnia definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ad. 2

W ocenie Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności faktyczne oraz prawne należy uznać, że mający być przedmiotem zbycia zespół składników majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, w oparciu o które nabywca również ma potencjalną możliwość prowadzenia działalności gospodarczej takiej samej lub innej i jak wynika z analizy całokształtu okoliczności sprawy, taką działalność nabywca może prowadzić do czasu zakończenia restrukturyzacji. Ponadto, na bazie tych zorganizowanych części przedsiębiorstwa prowadzi własne przedsiębiorstwo w zakresie zdefiniowanym w art. 8 ust. 1 ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego tj. prowadzenie likwidacji kopalni, zabezpieczenie kopalń sąsiednich przed zagrożeniem wodnym, gazowym oraz pożarowym, w trakcie i po zakończeniu likwidacji kopalni, zagospodarowywanie majątku likwidowanej kopalni, zbędnego majątku przedsiębiorstwa górniczego, tworzenie nowych miejsc pracy, w szczególności dla pracowników likwidowanej kopalni. Przypomnieć należy, że z przepisu nie wynika, że działalność nabywcy ma być rodzajowo tożsama. Zatem nabywca będzie dokonywał szeregu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, a zatem ww. składniki majątkowe będą wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT.

W rezultacie należy stwierdzić, że zbycie zespołu składników majątkowych, w trybie art, 8a ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego nie będzie podlegało opodatkowaniu zgodnie z treścią art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, w myśl którego czynność nieodpłatnego zbycia określonych we wniosku składników majątkowych w trybie art. 8a ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jest prawidłowe.

Ad. 3

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy, po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6 lub 10 lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

Na podstawie ust. 2 powołanego wyżej artykułu, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości praw wieczystego użytkowania gruntów – jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

W świetle art. 91 ust. 4 ustawy, w przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty. Ponadto, zgodnie z art. 91 ust. 7 ustawy, przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

W myśl art. 91 ust. 9 ustawy, w przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treść powołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że w chwili zbycia składniki majątkowe i niemajątkowe stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa i czynność ich zbycia, na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W takim przypadku Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do dokonania korekty podatku, o której mowa w art. 91 ust. 1-8, odliczonego w związku z nabyciem towarów i usług wchodzących w skład przedmiotowych części przedsiębiorstwa.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie prawidłowości wskazanego powyżej stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 710 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z przepisu tego wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, w myśl art. 7 ust.1 ww. ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
wszelkie inne darowizny

-jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ustawodawca w ww. przepisie nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem „transakcji zbycia”. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie to należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy.

Konstrukcja cytowanych powyżej przepisów wskazuje, że czynność dostawy towarów należy rozumieć bardzo szeroko, a więc przy klasyfikacji danego zdarzenia gospodarczego należy przeanalizować przede wszystkim ekonomiczną istotę transakcji, a nie wyłącznie jej charakter prawny. Za taką interpretacją przemawia nie tylko językowa analiza przedmiotowego przepisu, ale również analiza celowościowa. Reasumując stwierdzić należy, że ustawa o podatku od towarów i usług wprowadza definicję dostawy towarów, która odwołuje się do ekonomicznego władztwa nad rzeczą. W konsekwencji przedmiotem opodatkowania podatkiem od towarów i usług, będzie nie tylko umowa sprzedaży czy zamiany rzeczy, ale również inne transakcje wywierające, z ekonomicznego punktu widzenia, podobne skutki.

Oznacza to, że z gospodarczego punktu widzenia przedmiotowa regulacja ma na celu opodatkowanie zbycia uprawnień do faktycznego dysponowania rzeczą, a nie wyłącznie prawa własności rzeczy w rozumieniu cywilistycznym.

Prawną instytucję nieodpłatnego zbycia przez przedsiębiorstwo górnicze prowadzące wydobycie węgla kamiennego lub roboty górnicze, kopalni, zakładu górniczego lub jego oznaczonej części, regulują przepisy ustawy z 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 704 ze zm.).

Art. 8a ust. 1 tej ustawy stanowi, że przedsiębiorstwo górnicze może przed dniem 1 stycznia 2019 r. zbyć nieodpłatnie na rzecz przedsiębiorstwa, o którym mowa w art. 8 ust. 1, kopalnię, zakład górniczy lub jego oznaczoną część, prowadzące wydobycie węgla kamiennego lub roboty górnicze, w celu przeprowadzenia ich likwidacji.

Zgodnie z ust. 2 art. 8a, zbycie, o którym mowa w ust. 1, jest równoznaczne z podjęciem decyzji o likwidacji, o której mowa w art. 6.

Stosowanie do treści art. 8 ust. 1, przedsiębiorstwo górnicze, którego podstawowym przedmiotem działalności jest prowadzenie likwidacji kopalni, zabezpieczenie kopalń sąsiednich przed zagrożeniem wodnym, gazowym oraz pożarowym, w trakcie i po zakończeniu likwidacji kopalni, zagospodarowywanie majątku likwidowanej kopalni, zbędnego majątku przedsiębiorstwa górniczego, tworzenie nowych miejsc pracy, w szczególności dla pracowników likwidowanej kopalni, wykonuje te czynności z dotacji budżetowej oraz innych źródeł finansowania, jeżeli likwidację tej kopalni rozpoczęto przed dniem 1 stycznia 2019 r.

Nie budzi wątpliwości, że przewidziana w art. 8a ust. 1 ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego czynność nieodpłatnego zbycia, powoduje przeniesienie prawa własności wydzielonej części majątku. Złożoność procedur związanych z tym zbyciem nie ma przy tym znaczenia. Istotny jest efekt końcowy – przeniesienie własności, które dokonywane jest przez podatnika VAT i dotyczy majątku przy pomocy, którego podatnik prowadził działalność opodatkowaną.

Wskazać należy, że podatek od towarów i usług na terytorium Unii Europejskiej jest podatkiem zharmonizowanym, czego konsekwencją jest konieczność jednolitego rozumienia wygenerowanych dla potrzeb VAT pojęć na całym obszarze państw członkowskich, co wymaga – przy ich definiowaniu – szerszego uwzględniania kryteriów ekonomicznych, jako bardziej uniwersalnych, przy jednoczesnym wykorzystywaniu cywilistycznego unormowania danego terminu w prawie krajowym, ale jedynie w zakresie, w jakim nie będzie ono pozostawało w sprzeczności dla ustalenia zakresu i znaczenia tego pojęcia. Wykładając i stosując art. 7 ust. 2, badać należy cel ekonomiczny (gospodarczy) czynności (transakcji), której przedmiotem jest nieodpłatne zbycie zespołu składników majątkowych. Należy bowiem uwzględnić, że – na gruncie podatku VAT – użytym w przepisach normującym ten podatek terminom trzeba przypisywać zasadniczo autonomiczne znaczenie, swoiste dla tego podatku, a tym samym oderwane od ich ścisłego rozumienia cywilistycznego w ujęciu prawodawstwa krajowego.

Na gruncie ustawy VAT opisana czynność jest przekazaniem bez wynagrodzenia, o którym mowa w art. 7 ust. 2 tej ustawy. Przyczyna dla której spółka dokonuje ww. czynności czy też podstawa prawna do dokonania samej czynności nie ma wpływu na rozstrzygnięcie kwestii jej opodatkowania podatkiem VAT. Zatem przeniesienie prawa do rozporządzania dokonane w wyniku nieodpłatnego zbycia tj. czynności, o której mowa we wskazanym wyżej art. 8a ust. 1 ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego, niewątpliwie jest transakcją zbycia w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy. Jednakże kluczowym dla zastosowania tej regulacji prawnej jest to by przedmiotem tej dostawy (zbycia) było przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa.

Podkreślenia wymaga bowiem, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Wskazany wyżej przepis art. 2 pkt 27e ustawy o VAT stanowi, że pod pojęciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Warunkiem niezbędnym jest także wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne, niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością organizacyjną i finansową z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym.

Wskazany wyżej przepis art. 2 pkt 27e ustawy o VAT powinien być interpretowany z uwzględnieniem orzecznictwa TSUE, w szczególności wyroków w sprawach C-497/01 oraz

C-444/10 odnoszących się do treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, ze zm.).

W myśl tej regulacji prawa unijnego, w przypadku przekazania odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary będzie traktowana jako następca prawny przekazującego.

Należy zauważyć, że prawodawca unijny stanowiąc regulację ww. art. 19 Dyrektywy 112 nie zdefiniował jednak użytego w niej pojęcia prawnego „całości lub części majątku”.

W wyroku C-497/01 w sprawie Zita Modes Trybunał zwracając uwagę, że niezgodne z przepisami Dyrektywy jest wprowadzanie przez państwo członkowskie jakichkolwiek ograniczeń – innych niż te, o których mowa w Dyrektywie, podkreślił, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz – w zależności od konkretnego przypadku – składnikami niematerialnymi, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.

Oznacza to, że zespół składników materialnych i niematerialnych pozwala z uwagi na swoje zorganizowanie, personel, infrastrukturę, itp. na prowadzenie określonej działalności gospodarczej. Podkreśla się przy tym, że możliwość stanowienia przez ten zespół składników niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze powinna mieć wymiar rzeczywisty, a nie jedynie potencjalny. Oznacza to, że majątek ten powinien stanowić już u zbywcy zorganizowany zespół składników gotowych realizować określone zadania gospodarcze jako samodzielne przedsiębiorstwo, a po jego zbyciu możliwe musi być kontynuowanie działalności gospodarczej przez nabywcę przedsiębiorstwa.

Zgodnie z przedstawionym opisem sprawy Wnioskodawca jest właścicielem Oddziału X. X jest tzw. kopalnią trzyruchową, która powstała historycznie z połączenia trzech niezależnych kopalni – A, B i C („C”). W ramach planowanej restrukturyzacji, Spółka podjęła decyzję o nieodpłatnym przekazaniu C I, która jest obecnie częścią X, na rzecz …. Nieodpłatne zbycie zostanie dokonane w trybie art. 8a ust. 1 znowelizowanej ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego. Działanie to jest podejmowane w związku ze strategią restrukturyzacji krajowego górnictwa i ma na celu utrzymanie dotychczasowego modelu funkcjonowania Wnioskodawcy. X posiada własną strukturę organizacyjną uregulowaną między innymi w Regulaminie Organizacyjnym Spółki, Regulaminie Organizacyjnym Centrali Spółki oraz Regulaminie Organizacyjnym X. Przed transakcją z …, na podstawie stosownych uchwał Zarządu, nastąpi formalne wyodrębnienie C w formie oddziału tzw. C I co znajdzie swoje odzwierciedlenie w Regulaminie Organizacyjnym Spółki oraz Regulaminie Organizacyjnym X. Przede wszystkim zostanie wyodrębniona struktura organizacyjna wraz z przypisaniem szczegółowych zadań poszczególnych komórek. Obowiązki i uprawnienia dyrektora oraz jego zastępców, kierowników komórek organizacyjnych zostaną ustalone w Regulaminie Organizacyjnym C I. Ze względu na przeprowadzony proces integrowania niektórych funkcji w Spółce, część zadań C I (np. w obszarze finansowo-księgowym, informatycznym, materiałowym) została zcentralizowana. Wnioskodawca lub … zapewni w tym obszarze ze swojej strony tego rodzaju wsparcie dla C I po transakcji (w szczególności poprzez podpisanie umowy o świadczenie usług) tak, aby C I mogła w sposób niezakłócony kontynuować działalność po opisanej powyżej transakcji nieodpłatnego przekazania. Ruch .. znajdujący się na określonym obszarze w tym pod powierzchnią ziemi, na ściśle określonych nieruchomościach gruntowych będzie wydzielony pod względem geograficznym jako C I. W szczególności Plan Ruchu będzie określał, iż C I będzie wydzielonym organizacyjnie i majątkowo zakładem, będącym częścią składową Wnioskodawcy. Jeżeli chodzi o pozostałe składniki materialne i niematerialne przekazywanego majątku to należy zwrócić uwagę na bezpośrednią regulację tych kwestii w znowelizowanej ustawie o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego.

W szczególności:

(Przeniesienie ogółu praw i obowiązków) – zgodnie z art. 8c ust. 1 znowelizowanej ustawy: Z dniem nabycia, o którym mowa w art. 8a ust. 1, przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 8 ust. 1, wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki nabytej kopalni, zakładu górniczego lub jego oznaczonej części wynikające z ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze oraz innych ustaw w takim zakresie, w jakim jest to niezbędne do prowadzenia zakładu górniczego, w szczególności staje się stroną umowy o ustanowienie użytkowania górniczego dotyczącego złoża nabytej kopalni, zakładu górniczego lub jego oznaczonej części oraz wstępuje w prawa i obowiązki wynikające z koncesji oraz innych decyzji wydanych na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r.- Prawo geologiczne i górnicze. Przepisy art. 6 ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio do nabycia, o którym mowa w art. 8a ust. 1, przepisu art. 36 ust. 11 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze nie stosuje się (art. 8c ust. 1).
(Przeniesienie zobowiązań) – Zgodnie z art. 8c ust. 2 znowelizowanej ustawy: Z dniem nabycia mienia, o którym mowa w art. 8a ust. 1, przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 8 ust. 1, przejmuje zobowiązania z tytułu szkód spowodowanych ruchem zakładu górniczego, w tym szkód powstałych w wyniku reaktywacji starych zrobów.
(Przeniesienie pracowników) – Zgodnie z art. 8d znowelizowanej ustawy: z dniem nabycia, o którym mowa w art. 8a ust. 1, przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 8 ust. 1, staje się stroną w dotychczasowych stosunkach pracy zgodnie z art. 23¹ Kodeksu pracy.

Jak już wspomniano w celu uznania danego zespołu składników majątkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, składniki te powinny być przeznaczone do realizacji określonych zadań gospodarczych oraz powinny mieć możliwość samodzielnego realizowania określonych zadań gospodarczych.

Zdaniem Organu opisany we wniosku zespół składników materialnych i niematerialnych spełnia powyższe przesłanki, gdyż bez wątpienia są one przeznaczone u zbywcy (Wnioskodawcy) do realizacji określonych zadań gospodarczych i mogą funkcjonować jako samodzielne przedsiębiorstwa w obrocie gospodarczym. Jak już wyjaśniono zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą bowiem składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie przekazania określonych składników majątkowych (na ile stanowią w nim w tym momencie, wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Analiza przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego w kontekście przywołanych powyżej uregulowań prawnych prowadzi do stwierdzenia, że Spółka na rzecz której Wnioskodawca dokona nieodpłatnego zbycia zespołu składników majątkowych na mocy przepisów ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego wstępuje w prawa i obowiązki związane z tymi zespołami składników majątkowych w zakresie w jakim jest to niezbędne do prowadzenia zakładu górniczego. Spółka przejmuje umowy o ustanowienie użytkowania górniczego dotyczącego złoża nabytej kopalni, zakładu górniczego lub jego oznaczonej części oraz wstępuje w prawa i obowiązki wynikające z koncesji oraz innych decyzji wydanych na podstawie ustawy Prawo geologiczne i górnicze. Przejmuje zobowiązania – zgodnie z art. 8c ust. 2 ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego. Z dniem nabycia mienia, o którym mowa w art. 8a ust. 1, przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 8 ust. 1, przejmuje zobowiązania z tytułu szkód spowodowanych ruchem zakładu górniczego, w tym szkód powstałych w wyniku reaktywacji starych zrobów. Spółka przejmuje także pracowników – zgodnie z art. 8d ustawy: z dniem nabycia, o którym mowa w art. 8a ust. 1, przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 8 ust. 1, staje się stroną w dotychczasowych stosunkach pracy zgodnie z art. 23¹ Kodeksu pracy.

Przedstawione okoliczności sprawy wskazują, że przekazywane przez Wnioskodawcę (nieodpłatnie zbywane) zespoły aktywów są wystarczające do prowadzenia przez nabywcę w sposób trwały samodzielnej działalności gospodarczej.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym przekazywane składniki majątkowe stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27 ustawy o VAT, jest prawidłowe.

W dalszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia opodatkowania podatkiem VAT nieodpłatnego zbycia zespołu składników majątkowych w trybie art. 8a ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego.

Jak już wspomniano wyżej, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Treść przywołanego na wstępie art. 8 ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego wskazuje, że podstawowym przedmiotem działalności spółki nabywającej jest prowadzenie likwidacji kopalni, zabezpieczenie kopalń sąsiednich przed zagrożeniem wodnym, gazowym oraz pożarowym, w trakcie i po zakończeniu likwidacji kopalni, zagospodarowywanie majątku likwidowanej kopalni, zbędnego majątku przedsiębiorstwa górniczego, tworzenie nowych miejsc pracy, w szczególności dla pracowników likwidowanej kopalni.

Okoliczność, że zbycie zespołu aktywów w trybie art. 8a ust. 2 ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego, jest równoznaczne z podjęciem decyzji o likwidacji, o której mowa w art. 6 tej ustawy, nie powoduje by nabywca nie miał potencjalnej możliwości prowadzenia działalności w oparciu o te zespoły składników materialnych i niematerialnych.

Zaznaczyć wypada, że likwidacja zakładu górniczego lub jego oznaczonej części jest procesem bardzo skomplikowanym, zarówno od strony technicznej jak i finansowej. Proces ten obejmuje likwidację infrastruktury wyrobisk dołowych oraz zabudowy powierzchniowej, a także szereg niezbędnych działań zmierzających do restytucji środowiska naturalnego i zabezpieczenia obszaru przed zagrożeniami, które mogą występować po zakończeniu eksploatacji. Koncepcja likwidacji ze względu na czas realizacji tego procesu może ulegać wielokrotnym zmianom.

Art. 6 ust. 1 ustawy stanowi, że likwidacja kopalni polega na zaprzestaniu wydobycia węgla kamiennego i likwidacji zakładu górniczego lub jego oznaczonej części.

Zgodnie z art. 6 ust. 2 właściwy organ przedsiębiorstwa górniczego podejmuje decyzję o likwidacji kopalni, określając:

zakres likwidacji kopalni;
termin rozpoczęcia likwidacji kopalni;
termin zakończenia wydobycia węgla kamiennego;
termin zakończenia likwidacji kopalni;
osobę likwidatora.

Do likwidacji zakładu górniczego lub jego oznaczonej części oraz zadań wykonywanych po zakończeniu jego likwidacji stosuje się przepisy prawa geologicznego i górniczego, o ile ustawa nie stanowi inaczej (art. 6 ust. 3). Zakres likwidacji kopalni określa przedsiębiorstwo górnicze w planie ruchu likwidowanego zakładu górniczego (art. 6 ust. 4).

Trybunał w wyroku C-444/10 w sprawie Finanzamat Lüdenscheid przeciwka Cgristel Schrievel w pkt 42-45 wskazał „W tej kwestii należy stwierdzić, że czynniki tego rodzaju, jak czas trwania umowy dzierżawy i uzgodnione sposoby jej rozwiązania trzeba brać pod uwagę przy całościowej ocenie transakcji przekazania aktywów w rozumieniu art. 5 ust. 8 szóstej dyrektywy, jako że mogą one wywierać wpływ na tę ocenę, jeżeli mogłyby uniemożliwiać trwałe prowadzenie działalności gospodarczej. Jednakże możliwość rozwiązania umowy dzierżawy zawartej na czas nieoznaczony przy zachowaniu krótkiego terminu wypowiedzenia nie oznacza sama w sobie, że nabywca miał zamiar natychmiast zlikwidować przekazane przedsiębiorstwo lub jego część. Nie można zatem odmówić zastosowania art. 5 ust. 8 szóstej dyrektywy tylko z tego powodu. Wykładnia taka jest zgodna z zasadą neutralności podatkowej, będącą jedną z zasad wspólnego systemu podatku VAT. Zasada ta zakazuje bowiem między innymi odmiennego traktowania z punktu widzenia tego podatku podmiotów gospodarczych dokonujących tych samych transakcji (zob. m.in. wyroki: z dnia 7 września 1999 r. w sprawie C 216/97 Gregg, Rec. s. I 4947, pkt 20; z dnia 10 marca 2011 r. w sprawie C 540/09 Skandinaviska Enskilda Banken, Zb.Orz. s. I 1509, pkt 36). Zasada ta zostałaby więc naruszona, gdyby możliwość zastosowania art. 5 ust. 8 szóstej dyrektywy do transakcji przekazania aktywów, jak w sprawie przed sądem krajowym, była uzależniona od warunków umowy dzierżawy, w szczególności jej czasu trwania i sposobów rozwiązania. Biorąc pod uwagę całość powyższych rozważań, trzeba na pytania prejudycjalne udzielić odpowiedzi, iż art. 5 ust. 8 szóstej dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że przeniesienie własności zapasu towarów oraz wyposażenia sklepu z jednoczesnym oddaniem nabywcy w dzierżawę lokalu handlowego na podstawie umowy na czas nieoznaczony, ale możliwej do rozwiązania przez każdą ze stron z zachowaniem krótkiego terminu wypowiedzenia, stanowi przekazanie całości lub części aktywów w rozumieniu tego przepisu, pod warunkiem iż przekazane aktywa są wystarczające do prowadzenia przez nabywcę w sposób trwały samodzielnej działalności gospodarczej.”

W ocenie Organu, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności faktyczne oraz prawne należy uznać, że mający być przedmiotem zbycia zespół składników majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, w oparciu o które nabywca również ma potencjalną możliwość prowadzenia działalności gospodarczej takiej samej lub innej i jak wynika z analizy całokształtu okoliczności sprawy, taką działalność nabywca może prowadzić do czasu zakończenia restrukturyzacji. Ponadto, na bazie tej zorganizowanej części przedsiębiorstwa prowadzi własne przedsiębiorstwo w zakresie zdefiniowanym w art. 8 ust. 1 ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego tj. prowadzenie likwidacji kopalni, zabezpieczenie kopalń sąsiednich przed zagrożeniem wodnym, gazowym oraz pożarowym, w trakcie i po zakończeniu likwidacji kopalni, zagospodarowywanie majątku likwidowanej kopalni, zbędnego majątku przedsiębiorstwa górniczego, tworzenie nowych miejsc pracy, w szczególności dla pracowników likwidowanej kopalni. Przypomnieć należy, że z przepisu nie wynika, że działalność nabywcy ma być rodzajowo tożsama. Zatem nabywca będzie dokonywał szeregu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, a zatem ww. składniki majątkowe będą wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT.

W rezultacie należy stwierdzić, że zbycie zespołu składników majątkowych Oddział X w trybie art. 8a ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego nie będzie podlegało opodatkowaniu zgodnie z treścią art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Kolejną kwestią budzącą wątpliwości Wnioskodawcy jest wystąpienie obowiązku korekty odliczonego podatku.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Ponadto, zgodnie z art. 91 ust. 7 ustawy, przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

W takim przypadku Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do dokonania korekty podatku, o której mowa w art. 91 ust. 1–8, odliczonego w związku z nabyciem towarów i usług wchodzących w skład przedmiotowych części przedsiębiorstwa. Do dokonania ewentualnej korekty zobowiązany będzie natomiast nabywca – na podstawie art. 91 ust. 9 ustawy o VAT.

Reasumując stanowisko Wnioskodawcy w ww. zakresie jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Należy zaznaczyć, że w przypadku zmiany stanu prawnego lub zmiany któregokolwiek elementu zdarzenia przyszłego, udzielona interpretacja traci ważność.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa St. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin