Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
1061-IPTPB1.4511.1017.2016.2.KU
z 24 marca 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) w związku z art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., 1948, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 15 grudnia 2016 r. (data wpływu 19 grudnia 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 28 stycznia 2017 r. (data wpływu 1 lutego 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych darowizny przedsiębiorstwa na rzecz synów – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 grudnia 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od towarów i usług.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 1 i § 3 ustawy z dnia Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 17 stycznia 2017 r., Nr 1061-IPTPB1.4511.1017.2016.1.KU, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 17 stycznia 2017 r. (data doręczenia 23 stycznia 2017 r.). Wnioskodawca uzupełnił wniosek pismem z dnia 28 stycznia 2017 r. (data wpływu 1 lutego 2017 r.), nadanym za pośrednictwem placówki pocztowej w dniu 30 stycznia 2017 r.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Od 16 marca 1991 r. Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą pod nazwą … Zakład Produkcyjno-Usługowo-Handlowy. Jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Pozostaje w związku małżeńskim i nie posiada rozdzielności majątkowej. Prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów oraz rozlicza się z podatku dochodowego podatkiem liniowym.

Wnioskodawca pod adresem: …, prowadzi działalność gospodarczą w zakresie:

• 47.30.Z - sprzedaż detaliczna paliw do pojazdów silnikowych na stacji paliw;
  

• 47.11.Z - sprzedaż detaliczna w niewyspecjalizowanych sklepach z przewagą żywności, napojów i wyrobów tytoniowych;
  

• 47.25.Z - sprzedaż detaliczna napojów alkoholowych i bezalkoholowych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach;
  

• 47.78.Z - sprzedaż detaliczna pozostałych i nowych wyrobów prowadzonych w wyspecjalizowanych sklepach (gaz w butlach);
  

• 56.10.A - miejsce z żywnością na wynos;
  

• 56.30.Z - sklep z kawą;
  

• 45.20.Z - myjnia samochodowa.
  
  

Grunt, na którym wybudowane są budynki, w których jest prowadzona działalność gospodarcza stanowią współwłasność małżeńską. W skład prowadzonego przedsiębiorstwa wchodzą nieruchomości, budynki, budowle, środki trwałe, wyposażenie, towary handlowe, koncesja na handel paliwami, wierzytelności. Z powodu złego stanu zdrowia Wnioskodawca chciałby przekazać aktem notarialnym w formie darowizny w celu kontynuowania działalności całe zorganizowane przedsiębiorstwo swoim dwóm synom obecnie zatrudnionym w ww. zakładzie. W tym celu synowie założą wcześniej spółkę cywilną i zarejestrują w podatku VAT. Następnie w formie aktu notarialnego otrzymają darowizną przedsiębiorstwo, na zasadzie współwłasności łącznej wprowadzą do spółki cywilnej. Spółka cywilna kontynuując działalność gospodarczą wprowadzi do ewidencji środków trwałych, wyposażenie, a do podatkowej księgi przychodów i rozchodów wpisze otrzymane towary w rubryce 10. Spółka w celu sprzedaży paliw będzie musiała wystąpić o nową koncesję na sprzedaż paliw. Do czasu jej otrzymania nie będzie prowadzić sprzedaży paliw, natomiast będzie kontynuowała pozostałą działalność.

W piśmie z dnia 28 stycznia 2017 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawca wskazał, że w Jego firmie towary handlowe, materiały, wyposażenie przy zakupie zaliczone zostały do kosztów uzyskania przychodów. Natomiast środki trwałe podlegały odpisom amortyzacyjnym. Po dokonaniu darowizny synom Wnioskodawca dokona korekty w kol. 10 księgi przychodów i rozchodów „zakup towarów handlowych i materiałów w cenie zakupu” ze znakiem minus o wartość przekazanych towarów handlowych. Natomiast nie będzie korygował kosztów uzyskania przychodów o przekazane środki trwałe, ponieważ wydatki te rozliczane były w kosztach uzyskania stopniowo poprzez odpisy amortyzacyjne. Również nie będzie korygował kosztów uzyskania przychodów o przekazane wyposażenie, ponieważ zostały one rozliczone w kosztach uzyskania w momencie oddania do użytkowania i przez wiele lat związane były z osiąganymi przychodami. Ich obecna wartość jest nieporównywalna z wartością początkową ujętą w kosztach uzyskania przychodu. Środki trwałe i wyposażenie zostaną wykreślone z ewidencji środków trwałych i wyposażenia na podstawie aktu notarialnego darowizny. Po dokonaniu tych operacji stan remanentowy towarów handlowych, wyposażenia i środków trwałych w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy będzie zerowy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania, ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku:

1. Czy darowizna zorganizowanego przedsiębiorstwa spowoduje u Wnioskodawcy jako darczyńcy powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym?
2. Czy Wnioskodawca prawidłowo postępuje korygując koszty uzyskania przychodów o wartość w cenie zakupu darowanych towarów handlowych i materiałów?
3. Czy Wnioskodawca może nie korygować kosztów uzyskania przychodu o wartość wyposażenia ze względu na długoletni okres użytkowania i znikomą wartość?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, (przedstawionym w uzupełnieniu wniosku), umowa nieodpłatnej darowizny powoduje, że majątek darczyńcy ulega zmniejszeniu bez żadnej odpłatności, dlatego też po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód w rozumieniu przepisów art. 11 ust. 1 i art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów darowizny i ofiar wszelkiego rodzaju.

Biorąc pod uwagę powyższy przepis, wydatki na nabycie towarów handlowych i materiałów przekazanych darowizną nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów. Z chwilą dokonania darowizny należy dokonać korekty w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w kol. 10.

Odnośnie wyposażenia - Wnioskodawca nie będzie dokonywał korekty kosztów uzyskania z tytułu zakupu wyposażenia, ponieważ zakupy były dokonane w poprzednich latach i związane były z osiągniętym przychodem. Ich obecna wartość, po tak długim okresie użytkowania, jest znikoma ze względu na postęp techniczny i zużycie fizyczne. Natomiast, odnośnie środków trwałych - Wnioskodawca nie ma obowiązku dokonania korekty środków trwałych, ponieważ wydatki na ich zakup nie były uwzględniane w kosztach uzyskania przychodu w momencie nabycia, lecz rozliczane były odpisami amortyzacyjnymi proporcjonalnie do okresu ich użytkowania.

Zgodnie z art. 22h ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem art. 22k, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji (wykazu), z zastrzeżeniem art. 22e, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór; suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których, zgodnie z art. 23 ust. l, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów. Darowizna wyznacza datę zakończenia dokonania odpisów amortyzacyjnych. Odpisy naliczane w okresie używania środków trwałych pozostają w kosztach uzyskania przychodów u darczyńcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032, z późn. zm.), przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2016 r., poz. 205, z późn. zm.), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem darowizny.

Z powyższych przepisów wynika zatem, że co do zasady, darowizna dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, co wyklucza możliwość jej opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zauważyć jednakże należy, że na mocy art. 3 pkt 2 ustawy o spadków i darowizn, przepisy tej ustawy nie mają zastosowania do darowizn składników majątku w nim wymienionych, tj. praw autorskich i praw pokrewnych, praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych oraz wierzytelności wynikających z nabycia tych praw. Powyższe oznacza, że jeśli przedmiotem darowizny są składniki majątku wskazane w powyższym przepisie, które na mocy ustawy nie podlegają przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn to nie stosuje się do nich wyłączenia, określnego w art. 2 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie zaznaczyć należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „darowizna”, dlatego należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459). Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Nieodpłatne świadczenie w znaczeniu prawa podatkowego obejmuje nie tylko świadczenie w rozumieniu prawa cywilnego (działanie lub zaniechanie na rzecz innej strony), ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne oraz gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku mające konkretny wymiar finansowy.

W przypadku darowizny mamy do czynienia z nieodpłatnym, jednostronnym świadczeniem. W związku z aktem darowizny darczyńca nie otrzymuje jednakże żadnych wartości pieniężnych, ani innego przysporzenia majątkowego. W związku z powyższym, przekazanie przedsiębiorstwa synom w drodze darowizny nie będzie u darczyńcy generowało przychodu podatkowego.

W myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy.

Aby zatem dany wydatek mógł zostać zakwalifikowany do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

• musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
  

• nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów,
  

• musi być należycie udokumentowany.
  
  

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca zamierza darować synom prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo. Darowizna zostanie dokonana na podstawie umowy sporządzonej w formie aktu notarialnego, na zasadzie współwłasności łącznej. W skład prowadzonego przez Wnioskodawcę przedsiębiorstwa wchodzą nieruchomości, budynki, budowle, środki trwałe, wyposażenie, towar handlowy, koncesja na handel paliwami, wierzytelności.

Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 11 o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju (…).

Mając powyższe przepisy na względzie stwierdzić należy, że wydatki poniesione z tytułu zakupu towarów handlowych i materiałów, które uprzednio zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej (a które podlegają faktycznemu zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w momencie uzyskania przychodu z ich sprzedaży) w momencie ich nieodpłatnego przekazania (darowizny) na rzecz synów, tracą u Wnioskodawcy cechę poniesienia ich w celu osiągnięcia, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, o której mowa w art. 22 ust. 1 ww. ustawy. Wydatki te nie mogą więc stanowić kosztów uzyskania przychodów darczyńcy. Z chwilą dokonania darowizny towarów handlowych i materiałów, Wnioskodawca powinien zatem dokonać korekty kosztów.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 49 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków poniesionych na zakup zużywających się stopniowo rzeczowych składników majątku przedsiębiorstwa, niezaliczanych zgodnie z odrębnymi przepisami do środków trwałych – w przypadku stwierdzenia, że składniki te nie są wykorzystywane dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, lecz służą celom osobistym podatnika, pracowników lub innych osób, albo bez uzasadnienia znajdują się poza siedzibą przedsiębiorstwa.

Powyższe wskazuje, że darowizna wykorzystywanych w działalności składników majątku niezaliczonych do środków trwałych (tj. wyposażenia), nie skutkuje koniecznością bezwarunkowego skorygowania kosztów uzyskania przychodów w związku z uprzednim zaliczeniem do tych kosztów wydatków poniesionych na nabycie tych składników. Jeżeli podatnik wykaże, że darowane składniki majątku były faktycznie wykorzystywane w działalności gospodarczej i przyczyniły się do osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, to ma prawo wydatki na ich nabycie pozostawić w kosztach uzyskania przychodów, pomimo nieodpłatnego przekazania ich innej osobie. Wyłączenie z kosztów podatkowych wydatków może zatem mieć miejsce jedynie wówczas, jeżeli składnik majątku podatnika nie jest wykorzystywany dla celów działalności prowadzonej przez podatnika, lecz służy osobistym celom osób fizycznych lub bez uzasadnienia znajduje się poza siedzibą podatnika. Darowizna lub nieodpłatne przekazanie składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej nie skutkuje w każdym przypadku koniecznością skorygowania kosztów uzyskania przychodów o wartość składników majątkowych. Jeśli składniki majątku były faktycznie wykorzystywane w działalności i przyczyniły się do osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, to podatnik ma prawo wydatki na ich nabycie zaliczyć do kosztów, bez względu na sposób ich późniejszego wykorzystania.

Powołany przepis art. 23 ust. 1 pkt 49 cyt. ustawy powinien mieć więc zastosowanie do korygowania kosztów w przypadku stwierdzenia, że zakup składników majątku nie był dokonany na cele działalności gospodarczej, ale na cele osobiste podatnika (określonej osoby). Nie stanowi on podstawy do wyłączenia z kosztów wydatków poniesionych na nabycie składników majątku wykorzystywanych na potrzeby działalności gospodarczej, a następnie darowanych.

Reasumując, planowane przez Wnioskodawcę przekazanie przedsiębiorstwa synom w drodze aktu darowizny, nie będzie u Niego jako u darczyńcy generowało przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jednakże Wnioskodawca będzie zobowiązany do dokonania korekty kosztów uzyskania przychodów z tytułu wydatków związanych z nabyciem materiałów i towarów handlowych. Wydatki te, w świetle art. 22 ust. 1 w związku z art. 23 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z chwilą ich darowania nie będą stanowiły dla Wnioskodawcy kosztów uzyskania przychodów. Zatem, prawidłowym postępowaniem Wnioskodawcy będzie zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów o wydatki poniesione na nabycie materiałów i towarów handlowych.

Natomiast, ww. przekazanie nie będzie zobowiązywało Wnioskodawcy do dokonania korekty kosztów uzyskania przychodów, gdy przedmiotem darowizny będą wykorzystywane w działalności gospodarczej składniki majątku zaliczone do zużywających się stopniowo składników majątku (tj. wyposażenie).

Podsumowując, stanowisko Wnioskodawcy w ww. zakresie jest prawidłowe.

Jednocześnie zaznacza się, że dokonując weryfikacji stanowiska Wnioskodawcy, tutejszy Organ nie odniósł się do kwestii korekty kosztów uzyskania przychodów w związku z darowizną środków trwałych, ponieważ zagadnienie to nie było przedmiotem zadanych przez Wnioskodawcę pytań.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Dodać należy, że w zakresie podatku od towarów i usług zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.