Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
0461-ITPB3.4510.696.2016.1.JG
z 20 lutego 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201) oraz § 4 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy – przedstawione we wniosku z dnia 14 grudnia 2016 r. (data wpływu 27 grudnia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości i zasad zaliczenia wydatków w koszty uzyskania przychodów – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 grudnia 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości i zasad zaliczenia wydatków w koszty uzyskania przychodów.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Sp. z o.o. (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest spółką z siedzibą w Polsce, podlegającą w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Spółka jest częścią zagranicznej grupy kapitałowej, która jest wiodącą firmą w produkcji systemów do skanowania elementów trójwymiarowych.

Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej reguluje całość lub część swoich zobowiązań wobec kontrahentów (w tym również kontrahentów należących do grupy kapitałowej; dalej: Grupa kapitałowa) w drodze potrąceń (kompensat). Wykorzystanie instytucji kompensat, przewidzianej w regulacjach Kodeksu cywilnego (ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r., poz. 380 z późn. zm., dalej: „Kodeks cywilny”), stanowi utrwaloną praktykę stosowaną wśród podmiotów należących do Grupy kapitałowej, a celem jej wdrożenia było przede wszystkim uproszczenie wzajemnych rozliczeń (w tym w szczególności usprawnienie rozliczeń o znaczeniu globalnym).

W praktyce gospodarczej powszechnie występują sytuacje, kiedy pomiędzy Spółką a jej kontrahentami występują wzajemne zobowiązania, tj. Spółka jest wierzycielem kontrahenta (m.in. Spółce przysługują wierzytelności handlowe) i jednocześnie posiada wobec tego samego podmiotu zobowiązania (m.in. zobowiązania handlowe). Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.

Potrącenie (kompensaty) może znaleźć zastosowanie wobec rozliczeń dokonywanych pomiędzy Wnioskodawcą, a jego polskimi lub zagranicznymi kontrahentami. Jednocześnie, źródłem wierzytelności oraz zobowiązań podlegających wzajemnemu potrąceniu mogą być zarówno transakcje, których przedmiotem jest zbycie/nabycie towarów, jak również świadczenie usług czy inne czynności prawne.

Regulowanie zobowiązań w drodze potrąceń (kompensat) może dotyczyć wydatków zaliczanych przez Spółkę do tzw. bieżących kosztów podatkowych uzyskania przychodów (wydatków spełniających ogólne przesłanki zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wskazane w art. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), jak również wydatków związanych z nabyciem lub wytworzeniem środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Zasadniczo wskazana forma rozliczeń może być realizowana za porozumieniem stron (na podstawie umowy, porozumienia zawartego pomiędzy Spółką a jej kontrahentem/kontrahentami). Spółka nie wyklucza jednak możliwości dokonania rozliczenia w drodze kompensaty również w oparciu o jednostronne oświadczenie woli Spółki o dokonaniu potrącenia.

Uwzględniając dotychczasową praktykę biznesową, mogą zdarzyć się sytuacje, w których kwota rozliczenia w drodze kompensaty (potrącenia) będzie przekraczać wartość 15 000 złotych (lub równowartość 15 000 złotych w przypadku realizacji transakcji w walucie obcej).

Mając na uwadze fakt, że Wnioskodawca aktualnie dokonuje i planuje kontynuację wzajemnych potrąceń swoich zobowiązań wobec kontrahentów z wzajemnymi wierzytelnościami przysługującymi od kontrahentów, opiewających na różne kwoty (tj. zarówno poniżej, jak i powyżej limitu w wysokości 15 000 złotych), Spółka powzięła wątpliwości w zakresie zastosowania do ww. rozliczeń nowych ograniczeń określonych w treści art. 15d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W kontekście przedstawionego zdarzenia przyszłego postawiono następujące pytanie:

Czy od 1 stycznia 2017 r. Wnioskodawca będzie miał prawo zaliczania do kosztów uzyskania przychodów kwoty wydatków regulowanych w drodze potrąceń (kompensat), przekraczających limit 15 000 złotych, bez obowiązku zmniejszania kosztów uzyskania przychodów lub zwiększania przychodów w miesiącu, w którym nastąpiło potrącenie (kompensata)?

Stanowisko Wnioskodawcy.

W opinii Wnioskodawcy, po 1 stycznia 2017 r. nadal będzie on miał prawo zaliczania do kosztów uzyskania przychodów pełnej kwoty wydatków regulowanych w drodze potrąceń (kompensat), przekraczających limit 15 000 złotych, bez obowiązku zmniejszania kosztów uzyskania przychodów lub zwiększania przychodów w miesiącu, w którym nastąpiło potrącenie (kompensata).

W Dzienniku Ustaw z dnia 4 czerwca 2016 r. została opublikowana ustawa z dnia 13 kwietnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 6 czerwca 2016 r., poz. 780, dalej: „Nowelizacja”), która wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2017 r.

W oparciu o postanowienia Nowelizacji obniżony zostanie limit płatności związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, które mogą być przez przedsiębiorców dokonywane bez pośrednictwa rachunku płatniczego oraz nastąpi powiązanie obowiązku dokonywania przez przedsiębiorców płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego ze sferą rozliczeń podatkowych.

Nowelizacja wprowadza zmianę w art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (ustawa z dnia 2 lipca 2004 r., Dz. U. z 2015 r. poz. 584, z późn. zm.) polegającą na wprowadzeniu regulacji wskazującej, że dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy w każdym przypadku, gdy jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 złotych, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.

Aktualnie powyższy limit wartości transakcji, powodujący obowiązek dokonywania lub przyjmowania płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą za pośrednictwem rachunku płatniczego (zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej w brzmieniu obowiązującym do dnia wejścia w życie Nowelizacji) wynosi 15 000 euro.

Ponadto, Nowelizacja wprowadza nowy art. 15d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego.

Zgodnie z art. 15d ust. 2 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego, podatnicy:

1. zmniejszają koszty uzyskania przychodów albo
2. w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów - zwiększają przychody - w miesiącu, w którym została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku bankowego.

Stosownie do art. 15d ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio w przypadku nabycia lub wytworzenia środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych.

W ocenie Wnioskodawcy powołany przepis ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, ani żaden inny przepis nie wyłącza możliwości stosowania w rozliczeniach między kontrahentami instytucji uregulowanych w Kodeksie cywilnym, w tym zapłaty w formie potrącenia wzajemnych wierzytelności.

Wartość 15 000 złotych, o której mowa w znowelizowanym art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej i do której odwołuję się treść art. 15d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi granicę dokonania płatności w formie gotówkowej lub za pośrednictwem rachunku płatniczego, natomiast nie ma żadnego wpływu na możliwość dokonywania wzajemnych kompensat wierzytelności.

Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, potrącenie wierzytelności jest jedną z form wygaśnięcia (uregulowania) zobowiązania w wyniku wykonania świadczenia poprzez umorzenie wzajemnych wierzytelności między stronami.

Stosownie do regulacji prawa cywilnego wygaśnięcie zobowiązania przez potrącenie (czyli kompensata wzajemnych wierzytelności), następuje wówczas, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami. Skutkiem potrącenia jest wzajemne umorzenie wierzytelności do wysokości wierzytelności niższej.

Kompensata stanowi jedną z form uregulowania należności (wygaśnięcia zobowiązania). Co jednak istotne, pojęcie „uregulowania należności” jest pojęciem szerszym od pojęcia „płatności” zawartym w art. 15d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz w art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

W praktyce rynkowej stosowane są różne sposoby uregulowania należności. Zasadniczo, zobowiązanie może wygasnąć (zostać uregulowane) na skutek dokonania płatności (gotówkowej, bezgotówkowej), jak również poprzez dokonanie innych czynności prawnych przewidzianych przepisami prawa, np. datio in solutum, odnowienia czy też dokonania będącego przedmiotem zapytania potrącenia (kompensaty).

Zasadniczo, przez płatność należy rozumieć formę regulowania zobowiązań z wykorzystaniem pieniądza, natomiast przez „regulowanie zobowiązań” należy przyjąć każdą dopuszczalną formę efektywnego spełnienia świadczenia skutkującego wygaśnięciem zobowiązania [zarówno płatność gotówkową/bezgotówkową, przekaz, kompensatę (potrącenie), weksel].

W konsekwencji, w ocenie Spółki, kompensaty (potrącenia) nie należy utożsamiać z płatnością, do której odwołuje się treść art. 15d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – są to bowiem dwie odrębne formy uregulowania wierzytelności, których skutkiem jest wygaśnięcie zobowiązania.

Mimo że zarówno kompensata, jak i płatność gotówkowa/bezgotówkowa prowadzą do takich samych efektów, tj. wygaśnięcia (uregulowania) zobowiązania, z perspektywy rozliczeń podatkowych, pojęć tych nie należy utożsamiać. Nie można zatem uznać, że w przypadku kompensaty (potrącenia) mamy do czynienia z płatnością.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, obowiązujące od 1 stycznia 2017 r. regulacje art. 15d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie znajdą zastosowania w przypadkach regulowania przez Spółkę zobowiązań w drodze kompensaty (potrącenia).

W konsekwencji, Wnioskodawca nadal będzie uprawniony do ujęcia w kosztach uzyskania przychodów wszystkich zobowiązań uregulowanych w drodze kompensaty (potrącenia) - zakładając, że koszty te będą stanowić racjonalne i uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą i nie zostaną wskazane w katalogu wydatków wskazanych w art. 16 ustawy podatku dochodowym od osób prawnych. Z tej perspektywy, wartość zobowiązania podlegającego kompensacie (potrąceniu) nie będzie miała wpływu na kwalifikację wydatku dla celów rozliczeń podatku dochodowego od osób prawnych. Spółka nie będzie tym samym zobligowana do wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów wartości zobowiązań przekraczających 15 000 złotych, które zostały uregulowane w inny sposób niż w formie płatności bezgotówkowej.

Warto również zaznaczyć, że całkowicie nieracjonalna byłaby wykładnia regulacji art. 15d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych skutkująca wyłączeniem możliwości ujęcia w kosztach podatkowych zobowiązań uregulowanych przez przedsiębiorców w drodze potrąceń wzajemnych wierzytelności. Instytucja cywilnoprawna potrącenia wzajemnych wierzytelności (zobowiązań) jest bowiem znaczącym i powszechnie stosowanym w obrocie gospodarczym ułatwieniem wzajemnych rozliczeń przedsiębiorców.

Potwierdzeniem powyższego założenie jest treść uzasadnienia projektu Nowelizacji, zgodnie z którym: „Projektowana regulacja zmierza do powiązania obowiązku dokonywania przez przedsiębiorców płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego - wynikającego z art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej - z faktem, że działanie niezgodne z tym przepisem może wywoływać negatywne skutki nie tylko dla pewności obrotu gospodarczego, ale również dla realizacji szerokiego spektrum obowiązków podatkowych, w tym niewykazywania przez przedsiębiorców rzeczywiście osiąganych dochodów z prowadzonej działalności dla celów ich opodatkowania”

Powyższe uzasadnienie stanowi zatem argument za uznaniem, że nowe obostrzenia mogą mieć zastosowanie jedynie w stosunku do płatności gotówkowych, w przypadku których uzasadnione są obawy co do wpływu tego rodzaju płatności, nieudokumentowanych zwykle w inny sposób niż faktycznym przekazaniem gotówki, na pewność obrotu gospodarczego oraz wykazywanie przez przedsiębiorców rzeczywiście osiąganych dochodów. Obawy tego rodzaju nie mogą natomiast dotyczyć potrąceń wzajemnych wierzytelności, które dla wywołania skutku w postaci wygaśnięcia zobowiązania i odpowiadającej mu wierzytelności drugiej strony, muszą być przez przedsiębiorców odpowiednio udokumentowane. Uregulowanie zapłaty w formie płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego oraz w formie potrącenia (kompensaty) to zdarzenia, które należy uznać za w równym stopniu czytelne.

Ponadto, z treści art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej zarówno w brzmieniu przed Nowelizacją, jaki i po Nowelizacji, w żaden sposób nie wynika, aby celem tej regulacji było wyłączenie możliwości dokonywania przez przedsiębiorców potrąceń (kompensat) lub innych form wygaszania wzajemnych zobowiązań/wierzytelności w kwotach przekraczających limit wskazany w przedmiotowym przepisie.

Przepis ten dotyczy bowiem wyłącznie nakazu regulowania płatności przewyższających limit za pośrednictwem rachunku płatniczego, zamiast w formie gotówkowej. Nie odnosi się natomiast w żadnej mierze do innych form regulowania zobowiązań [m.in. w formie potrącenia (kompensaty)].

W taki też sposób przepis ten był i jest dotąd powszechnie interpretowany i stosowany. Potwierdzeniem powyższego jest wykładnia zaprezentowana przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 5 kwietnia 2012 r. (sygn. I FSK 7311/11), w którym sąd stwierdził m.in., że „(...) nie budzi wątpliwości, że zobowiązanie wygasa przede wszystkim poprzez jego spełnienie, co w przypadku świadczenia pieniężnego ma miejsce w sytuacji zapłaty określonej kwoty pieniężnej. Należy mieć na uwadze również taką okoliczność, że zobowiązanie pieniężne wygasa także poprzez kompensację (potrącenie) wzajemnych wierzytelności, a więc instytucją prawa cywilnego przewidzianą w art. 498 Kodeksu cywilnego. W przypadku wzajemnej kompensacji zobowiązań, strony nie otrzymują co prawda należnych im świadczeń, ale wskutek zaliczenia wierzytelności jednej z nich na poczet wierzytelności drugiej każda ze stron zostaje zwolniona ze swego długu, co pozwala uznać ich długi za spłacone. Tym samym potrącenie jako sposób wygaszenia stosunku zobowiązaniowego uznaje się za równoważny zapłacie. Jednakże tożsamość skutku jaki wywiera potrącenie oraz zapłata nie może przesądzać o konieczności uwzględnienia dyspozycji art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Skoro bowiem przepis ten dotyczy rozliczeń pieniężnych, to tym samym nie odnosi się do zapłaty w formie potrącenia wzajemnych wierzytelności - uregulowanego w art. 498 Kodeksu cywilnego, które jedynie wywiera skutek taki jakby dłużnicy spełnili świadczenie poprzez zapłatę wierzytelności”.

Również literalna treść art. 15d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi, że podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego. Zakresem zastosowania normy wskazanej w art. 15d ustawy o podatku dochodowego od osób prawnych mogą zatem zostać objęte wyłącznie płatności, a nie wszystkie formy regulowania zobowiązań.

Należy także zauważyć, że gdyby zamiarem ustawodawcy było objęcie obostrzeniami wynikającymi z Nowelizacji powszechnie stosowanej w obrocie gospodarczym formy regulowania zobowiązań jaką jest potrącenie (kompensata), zostałoby to wprost wyrażone w treści przepisów - poprzez np. wskazanie, że mają one zastosowanie również do regulowania zobowiązań w formie potrącenia (kompensaty) wierzytelności. Tego rodzaju zapis nie został tymczasem zamieszczony w treści przepisów wprowadzanych Nowelizacją.

Jednocześnie Wnioskodawca pragnie podkreślić, że prawidłowość zaprezentowanego w treści niniejszego Wniosku stanowiska została także potwierdzona przez Ministerstwo Finansów.

W związku ze zgłaszanymi w trakcie konsultacji społecznych wątpliwościami podatników dotyczącymi zakresu stosowania restrykcji wynikających z art. 15d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w dniu 13 października 2016 r. opublikowano wyjaśnienia, w których wprost czytamy, że: „wprowadzane od 1 stycznia 2017 r. przepisy podatkowe odwołują się do pojęcia „płatności”, wynikającej z transakcji (o której mowa w art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej), a zatem obejmują wyłącznie wskazany w nich sposób regulowania zobowiązania, tj. poprzez dokonywanie zapłaty. Regulacje te zatem nie znajdą zastosowania do innych form regulowania (wygasania) zobowiązań, które ze swojej istoty nie mają charakteru płatności i nie są związane z rachunkiem płatniczym. W związku z tym, formy uregulowania zobowiązań takie jak m.in. kompensata (potrącenie), czy wymiana barterowa nie są objęte omawianymi przepisami. Jakkolwiek dochodzi wówczas do uregulowania (wygaśnięcia) zobowiązania, to jednak strony umowy nie dokonują „płatności”, które mogłyby być objęte zakresem tych regulacji”.

W rezultacie, Ministerstwo Finansów potwierdziło, że wejście w życie regulacji 15d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie wpłynie na dopuszczalność regulowania przez przedsiębiorców zobowiązań w formie kompensaty (potrącenia), czy też stosowania umów barterowych (tak m.in. odpowiedź na interpelację poselską nr 6794 w sprawie rozliczeń barterowych z dnia 24 października 2016 r., nr pisma DD6.054.16.2016).

Biorąc powyższe pod uwagę, po dniu 1 stycznia 2017 r. Wnioskodawca nadal będzie miał prawo do zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wydatków regulowanych w drodze potrąceń (kompensat), przekraczających limit 15 000 złotych, bez obowiązku zmniejszania kosztów uzyskania przychodów lub zwiększania przychodów w miesiącu, w którym nastąpiło potrącenie (kompensata).

Przedstawione przez Wnioskodawcę stanowisko, wskazujące na brak obowiązku stosowania obostrzeń wynikających z art. 15d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do innych niż płatność form regulowania zobowiązań (np. w drodze potrąceń) jest także zbieżne z podejściem organów podatkowych prezentowanym w wydanych w ostatnim czasie na rzecz podatników interpretacjach indywidualnych, m.in. w:

• interpretacji indywidualnej z Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 9 grudnia 2016, sygn. 2461-IBPB- 1-3.4510.989.2016. l.MST;
• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 8 grudnia 2016 r., sygn. 2461- DBPB-1 -1.4510.344.2016.1.SG;
• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 6 grudnia 2016 r., sygn. 2461- IBPB-1 -2.4510.913.2016.1.BD;
• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 22 listopada 2016 r., sygn. 1462- EPPB6.4510.536.2016.1.AP;
• interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 3 listopada 2016 r., sygn. 2461- IBPB-1-1.4510.289.2016.2.EN;
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 28 października 2016 r., sygn. 1462- IPPB6.4510.504.2016.1.AP.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca zwraca się z prośbą o potwierdzenie, że zaprezentowane powyżej stanowisko jest prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego – jest prawidłowe.

Art. 15d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 1888 z późn. zm.; dalej: ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych), dodany został ustawą z dnia 13 kwietnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2016 r., poz. 780 dalej: ustawa zmieniająca), wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2017 r. Ma on zastosowanie do płatności dokonywanych w roku podatkowym rozpoczynającym się po 31 grudnia 2016 r. z wyłączeniem wynikającym z art. 4 ust. 2 i ust. 3 ww. ustawy zmieniającej.

Na wstępie wyjaśnić należy, że przedmiotem niniejszej interpretacji adekwatnie do postawionego pytania jest kwestia możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków, które zostały uregulowane w formie kompensaty, w świetle brzmienia cytowanego art. 15d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a nie możliwość ich zaliczenia do kosztów w świetle art. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z treścią art. 15d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 584 z późn. zm.) została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego.

W ustępie 2 cytowanego powyżej artykułu wskazano, że w przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego, podatnicy:

1. zmniejszają koszty uzyskania przychodów albo
2. w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów - zwiększają przychody

• w miesiącu, w którym została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego.

W myśl art. 22 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2017 r. dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:

1. stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
2. jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 zł, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.

Jedną z form regulowania rozrachunków pomiędzy kontrahentami jest kompensata należności ze zobowiązaniami - zwana także potrąceniem wierzytelności. W wyniku kompensaty, każdy z podmiotów mających wobec siebie wzajemne wierzytelności z tych samych lub różnych stosunków zobowiązaniowych, zostaje zwolniony ze swego zobowiązania całkowicie albo do wysokości wierzytelności niższej.

Przedmiot potrąceń wierzytelności został uregulowany w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r., poz. 380 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 498 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.

W związku z powyższym należy uznać, że kompensata jest efektywnym sposobem wygaśnięcia zobowiązania, ale bez przepływu środków pieniężnych. Tym samym art. 15d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który odnosi się do płatności dokonanej bez pośrednictwa rachunku bankowego nie ma zastosowania.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Należy przy tym wskazać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli więc opis przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego nie jest zgodny ze stanem rzeczywistym wydana interpretacja nie chroni Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Podkreślenia również wymaga, że przepisy rozdziału 1a ustawy Ordynacja podatkowa stanowią, że interpretacja indywidualna wydana w tym trybie może dotyczyć tylko przepisów prawa podatkowego, przy czym wnioskodawca jest zobowiązany wskazać je w złożonym wniosku.

Zakres żądania wnioskodawcy wyznacza natomiast w szczególności:

• stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) przedstawiony we wniosku o indywidualną interpretację prawa podatkowego,
• stan prawny (przepisy prawa) wskazany przez wnioskodawcę oraz
• zagadnienie prawne, które ma być przedmiotem interpretacji, a które wskazuje pytanie (pytania) wnioskodawcy w kontekście jego wątpliwości interpretacyjnych w odniesieniu do przepisów prawa podatkowego oraz własne stanowisko w sprawie.

Ze względu zatem na zakres żądania Wnioskodawcy – zakreślony postawionym pytaniem, ocenie zostało poddane przedstawione stanowisko Wnioskodawcy dotyczące skutków podatkowych kompensaty zobowiązań Wnioskodawcy jako formy wygaśnięcia zobowiązania bez przepływu środków pieniężnych w kontekście art. 15d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, czyli zastrzegającym określoną formę płatności kosztów dla uznania ich za koszty uzyskania przychodów.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych i wyroków sądów administracyjnych, tutejszy organ informuje, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.