2016.09.15 - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP1/4512-403/16-2/AL
z 15 września 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 30 maja 2016 r. (data wpływu 1 czerwca 2016 r.), uzupełnionym pismem z 29 sierpnia 2016 r. (data wpływu 31 sierpnia 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania sprzedaży nakładów za usługę podlegającą opodatkowaniu VAT wg 23% stawki VAT oraz obowiązku opodatkowania całej kwoty należnej z tytułu tej usługi, a nie wyłącznie różnicy wynikającej z rozliczeń finansowych pomiędzy stronami transakcji – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 czerwca 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług m.in. w zakresie uznania sprzedaży nakładów za usługę podlegającą opodatkowaniu VAT wg 23% stawki VAT oraz obowiązku opodatkowania całej kwoty należnej z tytułu tej usługi, a nie wyłącznie różnicy wynikającej z rozliczeń finansowych pomiędzy stronami transakcji.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 29 sierpnia 2016 r. będącymi odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 17 sierpnia 2016 r. znak IBPP1/4512-403/16-1/AL.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółdzielnia „J” w X. na podstawie umowy użyczenia zawartej w 1985r. korzystała z lokalu biurowego o pow. 521 m² położonego w X. przy ul. S. (lokal obejmuje III piętro budynku), stanowiącego własność Skarbu Państwa. Lokal powstał jako nadbudowa istniejącego budynku w latach 1976-1979 r.

W 1990 r., Spółdzielnia zawarła umowę z WZ w X., zwany, dalej „WZ” w sprawie użytkowania poszczególnych części tego budynku tj. III piętra.

Na podstawie niniejszej umowy Spółdzielnia miała prawo do bezpłatnego i bezterminowego użytkowania III pietra budynku. Strony określiły zasady ponoszenia opłat i kosztów związanych z utrzymaniem części wspólnych budynku (elewacji, dachu, ciągów komunikacyjnych, instalacji wewnętrznych itp.). Koszty te były ponoszone proporcjonalnie do zajmowanych powierzchni tj. Spółdzielnia 21% a „WZ” 79%. W umowie strony określiły, iż prawa i obowiązki wynikające z umowy przechodzą na następców prawnych stron.

Umowa stanowiła, że poszczególni użytkownicy (Spółdzielnia i „WZ”), wynajmują niektóre lokale mieszczące się w użytkowanych przez nich częściach budynków określonym najemcom, a to jednostkom gospodarki uspołecznionej i spółkom.

W zawartej umowie strony nie określiły zasad pobierania pożytków oraz rozliczania się względem siebie.

Lokal użytkowany przez Spółdzielnię był wynajmowany różnym podmiotom gospodarczym. Z tytułu najmu Spółdzielnia jako wynajmujący pobierała przychody i wystawiała faktury VAT.

W grudniu 1998 r., w budynku wydzielono dwa odrębne lokale użytkowe, które wpisano do Ksiąg Wieczystych. Lokal nr 1, obejmował parter, I i II piętro. Lokal nr 2 obejmował III piętro.

W grudniu 2009 r. Spółdzielnia wystąpiła do Sądu Rejonowego, z wnioskiem o nabycie przez zasiedzenie lokalu nr 2. Sąd Rejonowy oddalił wniosek, uznając, że nie upłynął okres niezbędny do zasiedzenia. Postanowienie zostało zaskarżone apelacją, którą Sąd Okręgowy oddalił apelację Spółdzielni, postanowieniem z dnia 15 listopada 2011 r. Następnie Spółdzielnia wnioskiem z dnia 12 kwietnia 2013 r., ponownie wystąpiła o stwierdzenie zasiedzenia, z uwagi na to, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, postępowanie o zasiedzenie może być prowadzone ponownie, jeżeli wcześniejszy wniosek został oddalony, z uwagi na brak upływu terminu niezbędnego do zasiedzenia. Wniosek został oddalony przez Sądy I i II instancji, a Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia kasacji do rozpoznania.

Na podstawie przepisów ustawy z 1998 r. przepisy Wprowadzające ustawy reformujące własność Lokali nr 1 i 2, z mocy prawa nabyło „W”, jako jednostka Samorządu terytorialnego na mienie Skarbu Państwa, które w dniu 31 grudnia 1998 r., znajdowało się we władaniu państwowych jednostek organizacyjnych, przejmowanych przez samorząd „W”. Na podstawie decyzji Wojewody z dnia 15 lutego 2010 r. „W” nabyło z mocy prawa własność lokalu nr 2.

Lokal numer 2 jako nadbudowa w całości została wybudowana z środków poprzednika prawnego Wnioskodawcy tj. Spółdzielni. Spółdzielnia użytkuje ten lokal od 1991 roku pobierając pożytki i ponosząc koszty utrzymania.

W latach 2009 – 2012 roku Spółdzielnia ponosiła nakłady na przedmiotowy lokal nr 2 zwiększając wartość inwestycji w obcym środku trwałym lub kwalifikowała wydatki jako remonty bieżące obciążając koszty bezpośrednie, a będąc płatnikiem VAT od tych wydatków odliczała na bieżąco podatek VAT.

Samorząd pozwem z dnia 8 sierpnia 2014 r. do Sądu Rejonowego, zażądał wydania lokalu. W odpowiedzi na to Spółdzielnia zgłosiła zarzut zatrzymania lokalu do czasu zwrotu na jej rzecz kwoty stanowiącej wartość nakładów poniesionych na przedmiotowy lokal ustalony jako wartość tego lokalu. „W” jako właściciel lokalu domaga się zwrotu na jego rzecz pobranych przez Spółdzielnię pożytków, począwszy od 2004r., jako świadczenia nieprzedawnionego. Spółdzielnia w związku z wypowiedzeniem umowy użyczenia musi wydać lokal.

Na podstawie wyceny rzeczoznawcy majątkowego ustalono, że wartość lokalu (nakładów) wynosi 1.778.000 zł netto zaś suma pobranych przez Spółdzielnię pożytków wynosi 1.032.300 zł netto.

W uzupełnieniu z 29 sierpnia 2016 r. wskazano, że:

VI.1.l) Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Jaki konkretnie pomiot wybudował przedmiotowy lokal nr 2 i kiedy został oddany do użytkowania? ( proszę podać datę)” wskazano cyt.: „Budynek wybudowała 1979 roku (zakończenie budowy) Spółdzielnia „H”. Poprzednik prawny Wnioskodawcy. Majątek w postaci nakładów poniesionych na budowę przejął Wnioskodawca.

VI.1.2) Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Jakie konkretnie pomioty były w poszczególnych latach właścicielami budynku przy ul. S.?” wskazano cyt.: „Właścicielem budynku do 28 maja 1990r. był Skarb Państwa. 29 grudnia 1998r. kierownik Urzędu Rejonowego wyodrębnił w budynku dwa samodzielne lokale użytkowe. Decyzją z dnia 20 grudnia 200l r. Wojewoda na podstawie art. 5 ust. 1 w zw. z art. 18 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 10 maja 1990r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 32 poz. 191 z późn. zm.) stwierdził nabycie przez Gminę z mocy prawa nieodpłatnie prawa własności działki położonej w X. nr 1375/4 w 54132/253328 częściach zabudowanej budynkiem S w X. Decyzją nr xxx z dnia 30 listopada 2009 Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji stwierdził nieważność decyzji Wojewody z dnia 20 grudnia 2001 r. Budynek stał się ponownie własnością Skarbu Państwa.
„W” od 1 stycznia 1999 r. nabycie z mocy prawa na podstawie przepisów art. 60 ust. 1 i 3 w zw. z art. 25 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz.U. Nr 133 poz. 872 z późn. zm.).”

VI.1.3) Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Co dokładnie Wnioskodawca (poprzednik prawny wziął w użyczenie w 1985 r. - już wybudowany lokal czy lokal w trakcie budowy?” wskazano cyt.: „W 1985 roku lokal był wybudowany i użytkowany umowa z 1985 roku ma charakter umowy o wspólne administrowanie budynkiem.”

VI.1.4 Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Czy i w jaki sposób Wnioskodawca (poprzednik prawny Wnioskodawcy) użytkował przedmiotowy lokal w latach 1985 - 1991 oraz w latach 1979 - 1985?” wskazano cyt.: „W latach 1979 - 1985 i 1985 - 1990 lokal był użytkowany na własne potrzeby biurowe poprzednika prawnego Wnioskodawcy były to jednostki handlu spółdzielczego.”

VI.1.5 i 6) Na pytania tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Czy wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę (poprzednika prawnego Wnioskodawcy) na „nadbudowę lokalu” stanowiły inwestycję w obcym środku trwałym i kiedy były ponoszone?” oraz „Czy nakłady ponoszone przez Spółdzielnię na lokal w latach 2009 – 2012 były kolejnymi nakładami poniesionymi przez Spółdzielnię na ten lokal tj. czy najpierw przed 1991 rokiem były ponoszone nakłady na budowę lokalu a następnie w latach 2009 - 2012 dodatkowe nakłady jako zwiększenie inwestycji w obcym środku trwałym lub remont?” wskazano cyt.: „Budowa budynku zakończyła się w roku 1979 r. lokal (III piętro) został oddany do użytkowania. Lokal był cały czas użytkowany. W latach 2009 - 2012 dokonano remontu tego budynku użytkownicy tzn. Wnioskodawca III piętro i Państwowa jednostka organizacyjna pietra I i II. Remont obejmował remont dachu i elewacji, wyminę stolarki zewnętrznej i wewnętrznej. Kapitalny remonty sanitariatów instalacji wewnętrznych, podłóg, klatki schodowej, centrali telefonicznej itp.”

VI.1.7) Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Kto był właścicielem lokalu biurowego o pow. 521 m² w 1985 r. i z jakim podmiotem Wnioskodawca (poprzednik prawny Wnioskodawcy) podpisał w 1985 r. umowę użyczenia? Czy umowa ta określała termin jej obowiązywania (od-do), czy była zawarta na czas nieokreślony?” wskazano cyt.: „W 1985 r. właścicielem lokalu był Skarb Państwa. Umowa z 1985 r. była podpisana z „WD” jako państwową jednostką organizacyjną, która miała oddany budynek S. (poprzednia nazwa – O. ) w trwały zarząd. Była to umowa bezterminowa, nie określono sposobu i terminu jej rozwiązania.”

VI.1.8) Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Czy umowa użyczenia zawarta w 1985 r. została wypowiedziana, rozwiązana jeżeli tak to kiedy (proszę podać datę) i przez jaki pomiot?” wskazano cyt.: „Umowa z 1985 r. nie została rozwiązana. Umowa z 1990 r. obejmowała taki sam zakres, jedynie uszczegółowiała obowiązki stron w zakresie ponoszenia szczegółowych kosztów utrzymania budynku.”

VI.1.9) Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Jaką rolę pełnił w 1990 r. „WZ” wobec przedmiotowego lokalu - czy był jego właścicielem i jako kto zawarł ze Spółdzielnią umowę w sprawie użytkowania III pietra budynku? Czy też „WZ” nie był właścicielem lecz był również tylko użytkownikiem części III piętra budynku na podstawie umowy zawartej z właścicielem?” wskazano cyt.: „WZ” był jednostką organizacyjną Skarbu Państwa (bez osobowości prawnej), budynek przed nadbudową (miał wówczas tylko I i II piętro) został oddany tej jednostce w trwały zarząd, w rozumieniu ustawy o gospodarce nieruchomościami). Jednostka Skarbu Państwa nigdy nie była posiadaczem ani użytkownikiem, tego lokalu (III piętra). Inwestorem tej nadbudowy było „WS” (poprzednik prawny Wnioskodawcy). Lokal został przekazany protokołem odbioru przez wykonawcę bezpośrednio na rzecz tego inwestora.
W 1998 roku „WZ” stał się z mocy prawa jednostką organizacyjną Samorządu „W” i od tego czasu nosi nazwę „PZM”.”

VI.1.10) Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Jakiego rodzaju była to umowa (ta z 1990 zawarta z WZ) czy była to umowa użyczenia, najmu, dzierżawy, inna?” wskazano cyt.: „Umowy zawarte z WZ to umowy użyczenia, które określają zasady ponoszenia kosztów utrzymania obiektu przez dwa podmioty użytkujące wyodrębnione części (bez prawnego wyodrębnienia lokali). „WZ” i „WD” oraz „PZM” to ten sam podmiot. Zmieniała się tylko nazwa tej jednostki Skarbu Państwa.”

VI.1.11) Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Czy umowa zawarta z „WZ” wygasła (kiedy i dlaczego) czy też WZ wypowiedział przedmiotową umowę, jeżeli tak to kiedy i z jakiego powodu?” wskazano cyt.: „Umowa zawarta 3 listopada 1990 r., nie została formalnie wypowiedziana. Zarząd „W” po uzyskaniu decyzji Wojewody z 15 lutego 2010r. stwierdzającej nabycie własności lokalu nr 2 wystąpił o fizyczne wydanie nieruchomości pismem z dnia 17 marca 2010 r. i 27 września 2010 r.”

VI.1.12) Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Czy w latach 1985-2015 w jakimś okresie Spółdzielnia użytkowała przedmiotowy lokal bezumownie lub bezprawnie i bez zgody właściciela, jeżeli tak to jaki to był okres i dlaczego?” wskazano cyt.: „Spółdzielnia użytkowała przedmiotowy lokal na podstawie wskazanych umów.”

VI.1.13) Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „W jakim okresie Wnioskodawca (poprzednik prawny) dokonywali wynajmu lokali nr 2 poszczególnym podmiotom gospodarczym?” wskazano cyt.: „Wnioskodawca wynajmował pomieszczenia wchodzące w skład lokalu nr 2 podmiotom gospodarczym, częściowo lub w całości od 1990r.”

VI.1.14) Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Czy po zakończeniu umowy użyczenia lub umowy z 1990 r. Wnioskodawca lub poprzednik prawny nadal dokonywali wynajmu lokalu nr 2 podmiotom gospodarczym? Jeżeli tak to w jakich okresach i czy do nadal?” wskazano cyt.: „Lokale (pomieszczenia) były wynajmowane nieprzerwanie od 1990 r., wobec wystąpienia przez Samorząd „W” do sądu z pozwem o wydanie lokalu umowy najmu nie są przedłużane i przestaną wiązać Spółdzielnię najpóźniej do końca września 2016r., bowiem strony ustaliły końcową datę przekazania lokalu właścicielowi.”

VI. 2. Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Na podstawie jakich konkretnie przepisów (proszę wskazać nazwę aktu prawnego wraz z publikatorem) Województwo nabyło z mocy prawa lokal nr 2?” wskazano cyt.: „Nabycie własności lokalu nastąpiło na podstawie art. 60 ust. 1 i 3 w zw. z art. 25 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz. U. nr 133 poz. 872 z późn. zm.).”

VI. 3. Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Z jakim dniem „W” nabyło z mocy prawa lokal na podstawie decyzji z dnia 15 lutego 2010 r.” wskazano cyt.: „Nabycie własności lokalu z mocy prawa nastąpiło z dniem 1 stycznia 1999 r.”

VI. 4. Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Czy umowa użyczenia zawarta przez Wnioskodawcę z poprzednim właścicielem nie została rozwiązana (wypowiedziana) i była kontynuowana przez „W” (jako podmiot, który nabył nieruchomość z mocy prawa) tj. czy „W” wstąpiło w ciągłość umowy użyczenia?” wskazano cyt.: „W” formalnie nie wypowiedziało umowy użyczenia z 1990 r., nie domagało się zapłaty czynszu ani odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu w związku z tym uznajemy, że wstąpiło w ciągłość umowy użyczenia. Dopiero po wyczerpaniu drogi prawnej zmierzającej do nabycia własności lokalu przez zasiedzenie (odmowa przyjęcia skargi kasacyjnej Spółdzielni przez Sąd Najwyższy), pismem z dnia 19 września 2012 r. „W” domagało się wydania lokalu.”

VI. 5. Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Czy po nabyciu lokalu przez „W” Wnioskodawca użytkował nieruchomość za wiedzą i zgodą „W”?” wskazano cyt.: „Wnioskodawca użytkował nieruchomość za wiedzą i zgodą „W” po nabyciu przez niego własności lokalu. Wnioskodawca nie regulował na rzecz właściciela żadnych opłat z tytułu korzystania z lokalu. Właściciel wiedział o pobieraniu pożytków z wynajmu lokalu przez Spółdzielnię.”

VI. 6. Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Czy przed złożeniem pozwu przez „W” (Samorząd „W”) o wydanie lokalu „W” podejmowało jakiekolwiek działania w celu odzyskania lokalu nr 2 - jeżeli tak to jakie i kiedy, jeżeli nie to dlaczego?” wskazano cyt.: „W” przed wniesieniem pozwu o wydanie lokalu nie podejmowało czynności prawnych i faktycznych w celu odzyskania władania lokalem nr 2. Poza pismami zawierającymi wezwanie do wydania lokalu z dnia 17 marca 2010 r., 27 września 2010 r., 19 września 2012 r.”

VI. 7. Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Jaki okres czasu upłynął od momentu zakończenia (rozwiązania) umowy użyczenia lub innej umowy na podstawie której wnioskodawca użytkował lokal do momentu podjęcia przez „W” działań zmierzających do uregulowania stanu lokalu nr 2?” wskazano cyt.: „„W” w dniu 19 stycznia 2010 r. podjęło działania zmierzające do uregulowania stanu prawnego lokalu nr 2 składając wniosek do Wojewody o stwierdzenie nabycia z mocy prawa i uzyskując decyzje Wojewody z 19 lutego 2010r., stwierdzającą nabycie własności z mocy prawa.

VI. 8. Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Czy po nabyciu lokalu „W” kontaktowało się z Wnioskodawcą w celu odzyskania od niego lokalu nr 2, jeżeli tak to kiedy, ile razy, w jaki sposób, jeżeli nie to dlaczego?” wskazano cyt.: „„W” kontaktowało się ze Spółdzielnią „w spawie” lokalu nr 2, najczęściej z inicjatywy Spółdzielni, bowiem Spółdzielnia dążyła do uzyskania prawa wieczystego użytkowania gruntu i własności lokalu legitymując się poniesionymi nakładami oraz posiadaniem lokalu od 1979 roku. Prawa Spółdzielni i roszczenia nie były kwestionowane, jednak do przeniesienia własności nie doszło. W grudniu 1998 roku kierownik Urzędu Rejonowego w X działając w imieniu Skarbu Państwa dokonał wyodrębnienia lokalu nr 1 i 2 celem zaspokojenia praw Spółdzielni, jednak wówczas zmieniły się przepisy prawne i Spółdzielnia nie uzyskała własności lokalu nr 2. Nabycie własności lokalu nr 1 w tym budynku, którego posiadaczem był „WZ” w X nastąpiło na podstawie decyzji Wojewody z dnia 30 kwietnia 2001r., zaś lokalu nr 2 15 lutego 2010r. Spotkań tych było kilka. Zarząd „W” prezentował stanowisko, iż Spółdzielnia powinna przekazać lokal właścicielowi a potem realizować swoje roszczenia o zwrot nakładów. Spółdzielnia nie godziła się z tym żądała uzgodnienia wartości nakładów poniesionych na budowę i utrzymanie jego substancji.”

VI. 9. Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Czy „W” przedstawiło Wnioskodawcy jakiekolwiek propozycje dotyczące uregulowania stanu prawnego co do korzystania z nieruchomości np. zawarcie umowy najmu (lub innej, jakiej?) - jeżeli tak to jakie konkretnie i kiedy?” wskazano cyt.: „„W” nie proponowało zawarcia umowy dotyczącej korzystania z lokalu. Spółdzielnia uważała, że obowiązuje umowa z 3 listopada 1990r., zawarta pomiędzy „WZ” a Spółdzielnią. „WZ” nie dokonał wypowiedzenia tej umowy, nie prowadził korespondencji ze Spółdzielnią. Zarząd „W” wiedział o zawartej umowie, jako organ prowadzący „WZ”. A ponadto umowa ta była składana do akt w postępowaniach sądowych o zasiedzenie.”

VI. 10. Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Czy od momentu nabycia lokalu przez „W” zamiarem „W” było odzyskanie lokalu nr 2 czy też „W” wraz z Wnioskodawcą dążyli do prawnego uregulowania stanu rzeczy i „W” wyrażało zgodę na użytkowanie lokalu nr 2 przez Wnioskodawcę?” wskazano cyt.: „Zdaniem Spółdzielni, „W” wyrażało zgodę na użytkowanie lokalu nr 2 przez Wnioskodawcę. Spółdzielnia dążyła do nabycia własności lokalu na drodze prawnej wszczynając postępowania sądowe i administracyjne, które zakończyły się prawomocnie 30 sierpnia 2012 r.”

VI. 11. Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Z jaką datą „W” złożyło pozew do sądu o wydanie lokalu? W opisie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) Wnioskodawca wskazał datę 8 sierpnia 2014 r., a we własnym stanowisku wskazuje 5 sierpnia 2014 r.?” wskazano cyt.: „Pozew o wydanie lokalu wpłynął do sądu 4 sierpnia 2014r. stronie pozwanej został doręczony przez sąd 29 wrześnian 2014 r.”

VI. 12. Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Na jakiej podstawie prawnej Spółdzielnia miała prawo ponosić nakłady na przedmiotowy lokal i czy miała na to zgodę właściciela lokalu? Jeżeli nie miała takiej zgody to na jakiej podstawie prawnej ponosiła takie wydatki?” wskazano cyt.: „Zasady ponoszenia nakładów na lokale w budynku przy ul. S. określały umowy z dnia 24 maja 1985 r. i 3 listopada 1990 r., zawarte z podmiotem, który sprawował trwały zarząd budynkiem. Użytkownicy lokali zawierali wspólnie umowy na wykonanie poszczególnych remontów, ustalając zasady ponoszenia wynagrodzenia wykonawcy za wykonane roboty budowlane (np. umowa nr xxx z 27 maja 2010 r.). Umowa bezpośrednia z właścicielem nie była zawierana.”

VI. 13. Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Czy z umowy użyczenia bądź z jakiejkolwiek innej umowy (jakiej, kiedy i z kim zawartej) pisemnej lub ustnej, na podstawie której Spółdzielnia użytkowała przedmiotowy lokal, wynikało w jaki sposób zostaną rozliczone z właścicielem budynku nakłady poniesione przez Spółdzielnie na ten lokal oraz czy zostaną rozliczone odpłatnie czy nieodpłatnie?” wskazano cyt.: „Strony nie dokonywały umownego uregulowania zasad rozliczenia nakładów poczynionych na lokal pomiędzy posiadaczem, a właścicielem.”

VI. 14. Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Na jakiej podstawie prawnej Wnioskodawca domaga się od „W” zwrotu nakładów poniesionych na przedmiotowy lokal?” wskazano cyt.: „Spółdzielnia domaga się zwrotu poniesionych nakładów na zasadzie art. 224 do 230 KC.”

VI. 15. Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Na jakiej podstawie prawnej „W” domaga się od Wnioskodawcy wydania pożytków i o jakie konkretnie pożytki chodzi?” wskazano cyt.: „„W” domaga się zwrotu pożytków za okres 10 lat w postaci pobieranego czynszu od najemców na zasadzie art. 224 i 230 KC.”

VI. 16. Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Czy zwrot pożytków jakich domaga się „W” ma stanowić zapłatę na rzecz „W” z tytułu użytkowania przez Spółdzielnię przedmiotowego lokalu i za jaki okres lub też ma stanowić zapłatę za jakąś inną czynność (jaką) dokonaną na rzecz Wnioskodawcy przez „W”?” wskazano cyt.: „Według treści pism procesowych kwota 1.032.300 to łączna wartość pobranych pożytków należna właścicielowi lokalu, zgodnie z art. 224 KC, zdanie ostatnie. „W” nie występuje o zasądzenie wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z lokalu przez Spółdzielnię, jako posiadacza zależnego. Prawdopodobnie z uwagi na treść umów z 1985 r. i 1990 r.”

VI. 17. Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Czy Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT - jeśli tak to od kiedy i z jakiego tytułu oraz czy składa deklaracje VAT-7 i odprowadza podatek należny?” wskazano cyt.: „Tak.”

VI. 19. Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Czy otrzymana przez Wnioskodawcę faktura VAT dokumentująca zwrot pożytków od „W” będzie dokumentowała czynności mające związek z działalnością opodatkowaną Wnioskodawcy?” wskazano cyt.: „Zdaniem Wnioskodawcy faktura VAT dokumentująca zwrot pożytków będzie dokumentowała czynności mające związek z działalnością opodatkowaną, bowiem Wnioskodawca świadczył usługi w postaci wynajmu pomieszczeń podmiotom trzecim, jednocześnie świadczył usługi administracji lokali, utrzymania czystości i porządku, ponoszenia opłat za dostawę mediów na rzecz przedsiębiorstw przesyłowych, prowadził dokumentacje księgową, rozliczał zużycie poszczególnych mediów na poszczególnych najemców, ubezpieczał lokal jako całość, regulował podatki i opłaty publicznoprawne.”

VI. 20. Na pytanie tut. organu zawarte w wezwaniu cyt.: „Za jaki okres ma nastąpić zwrot pożytków pobranych przez Wnioskodawcę, a należnych „W”?” wskazano cyt.: „W” domaga się zwrotu pożytków za okres 2004-2014.”

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Zagadnienie I.

Czy zwrot nakładów w rozumieniu ustawy o VAT należy potraktować jako odpłatną usługę czy dostawę towarów opodatkowaną podatkiem VAT według stawki 23 % od pełnej wysokości nakładów oszacowanej przez biegłego tj. 1.778.000,00 zł netto?

Zagadnienie III.

Czy Spółdzielnia zbywając nakłady, a Samorząd „W” dokona potrącenia wierzytelności z tytułu pożytków, może opodatkować tylko pozostałą różnicę podatkiem VAT? (nakłady Spółdzielni przewyższają kwotę pożytków)?

Zdaniem Wnioskodawcy

Stanowisko do zagadnienia nr I

Ustawy podatkowe kwalifikują poniesione na cudzą rzecz nakłady do odrębnej, specyficznej kategorii środków trwałych, nazywanej inwestycjami w obcych środkach trwałych. Szczególnym rodzajem inwestycji w obcy środek trwały są budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie.

Przez czas korzystania z cudzej rzeczy, ulepszonej przez podatnika, wartość nakładów stanowi jednak jego składnik majątkowy. Co do zasady, poniesione wydatki są kosztem podatkowym, a podatek naliczony związany z tym składnikiem majątkowym, podlega co do zasady odliczeniu. W pewnym jednakże momencie dochodzi do zakończenia czy rozwiązania umowy, która dawała podstawę do wykreowania inwestycji w obcym środku trwałym.

Zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w wyroku z 8 lipca 2010 r. (II CSK 85/10), roszczenie o zwrot wartości nakładów ma jedynie na celu zapłatę dotychczasowemu najemcy za wykonane przez niego ulepszenia przedmiotu najmu. Najemca otrzymuje więc wynagrodzenie za poczynione i użytkowane przez niego do tej pory ulepszenia, które w wyniku zakończenia stosunku najmu będą mogły być w pełni wykorzystywane przez wynajmującego. W następstwie dokonanych ulepszeń powstaje wiec pewnego rodzaju wartość dodana do przedmiotu najmu, a jeśli ta wartość dodana jest przekazywaną przez jeden podmiot drugiemu, w szczególności za odpłatnością, to zdarzenie takie staje się przedmiotem zainteresowania podatku VAT.

Poniesione nakłady stanowią inwestycję w obcym środku trwałym i są sumą wydatków poniesionych przez Spółkę w stosunku do niestanowiącego jej własności środka trwałego. W takim znaczeniu inwestycja ta nie jest towarem, o którym mowa w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT i w związku z tym przeniesienie jej kosztów na właściciela środka trwałego nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako dostawa towaru.

Z uwagi na powyższe okoliczności Wnioskodawca uznaje, że dokona zbycia wycenionych nakładów na podstawie Faktury Vat w wysokości l .778.000,00 zł netto na rzecz właściciela lokalu stanowiących świadczenie usług, które na gruncie ustawy o VAT, podlegać będą opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki podstawowej 23%.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej ustawa VAT), opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez odpłatną dostawę towarów na terytorium kraju rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust 1 ustawy VAT).

Zgodnie zaś z art. 8 ust. 1 ustawy VAT, przez odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy VAT. Opodatkowaniu podlega także użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż jego działalność gospodarcza jeżeli przysługiwało mu w całości lub w części, prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia lub wytworzenia towarów, jak również nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. Definicja świadczenia usług stanowi zatem dopełnienie definicji dostawy towarów i obejmuje wszelkie pozostałe świadczenia wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Jest niewątpliwym, że ulepszenia w cudzej rzeczy, w tym w nieruchomości, jako połączone od razu z tą rzeczą, stające się tym samym własnością właściciela rzeczy, nie mogą być przedmiotem samodzielnego obrotu, w szczególności trudno przenieść ich własność na ich właściciela.

W świetle definicji ustawy VAT, zwrot poniesionych nakładów powinien być kwalifikowany jako świadczenie usług podlegające VAT. Jak bowiem wskazywały organy podatkowe i sądy administracyjne, nakład jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego.

W wyroku z 30 sierpnia 2011 r., sygn. akt I FSK 1149/10 wskazywano mianowicie, że dla kwalifikacji czynności jako odpłatnej dostawy towarów na gruncie przepisów o VAT nie jest niezbędne przeniesienie tytułu własności towarów w rozumieniu cywilnoprawnym. NSA orzekł, że jeżeli po zakończeniu dzierżawy, właściciel rzeczy decyduje się na zatrzymanie ulepszeń w zamian za zapłatę byłemu dzierżawcy za pozostawione ulepszenia przedmiotu dzierżawy, a ulepszenia takie mieszczą się w definicji towaru w rozumieniu ustawy VAT - z czym niewątpliwie mamy do czynienia w przypadku budynku wybudowanego na cudzym gruncie - dochodzi do dostawy towaru w świetle art. 7 ust. 1 ustawy VAT, która jest czynnością opodatkowaną podatkiem VAT, gdyż zwrot przez właściciela użytkownikowi wartości nakładów poczynionych w związku z wybudowaniem budynku uznać należy za spełnienie przesłanki „odpłatności” dostawy. A contrario, można wysnuć wniosek, że jeżeli zatrzymane w zamian za zapłatę ulepszenia nie mieszczą się w definicji towaru, mamy do czynienia z usługą, która jest opodatkowana podatkiem VAT z uwagi na spełnienie przesłanki odpłatności.

Rozwijając wątek rozliczenia nakładów jako dostawy towarów, NSA wskazał w przywołanym wyroku, że w orzecznictwie sądów administracyjnych ugruntował się pogląd, zgodnie z którym „rozporządzanie towarami jak właściciel” rozumieć należy szeroko i w oderwaniu od cywilnego prawa własności, a podstawowe znaczenie dla opodatkowania podatkiem od towarów i usług ma nie tyle aspekt prawny, ile aspekt faktyczny i ekonomiczny sprowadzający się do faktycznej możliwości dysponowania towarem, a nie rozporządzania nim w sensie prawnym. Także orzecznictwo ETS potwierdza, że pojęcie „dostawa towaru” oznacza również przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel, nawet jeżeli nie dochodzi do przeniesienia własności rzeczy w sensie prawnym. ETS w swoim orzecznictwie kładzie zatem raczej nacisk na faktyczne dysponowanie rzeczą jak właściciel (własność ekonomiczna), a nie na zbycie prawa własności. Mając to na uwadze, NSA uznał, że w aspekcie ekonomicznym i faktycznym w trakcie trwania umowy dzierżawy, dzierżawca dysponował postawionym przez siebie budynkiem, podczas gdy trudno dopatrzyć się tak rozumianego prawa do rozporządzania tymże towarem przez wydzierżawiającego. Mimo istniejącego po stronie wydzierżawiającego prawa własności budynku w znaczeniu cywilnoprawnym, jako części składowej gruntu, nie miał on bowiem w istocie prawa do rozporządzania tym towarem jak właściciel w rozumieniu ustawy o VAT. Dopiero w momencie ustania stosunku użyczenia właściciel decydując się na zatrzymanie nakładów za wynagrodzeniem uzyskuje prawo do rozporządzania towarem jak właściciel w rozumieniu ustawy VAT. Rozliczenie nakładów powinno być jednak uznawane na gruncie VAT za świadczenie usługi. Stanowisko takie było prezentowane także po wydaniu omówionego wyżej orzeczenia, m.in. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 06 października 2011 r., sygn. ILPP1/443-937/11-4/NS czy też poprzez utrzymanie w mocy przez NSA wyrokiem z 24 lutego 2012 r., sygn. akt I FSK 656/11, orzeczenia WSA z Gdańsku z 22 grudnia 2010 r. WSA stwierdził w tym wyroku w szczególności, że „poniesione nakłady stanowią inwestycję w obcym środku trwałym i są sumą wydatków poniesionych przez Spółkę w stosunku do niestanowiącego jej własności środka trwałego. W takim znaczeniu inwestycja ta nie jest towarem, o którym mowa w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT i w związku z rym przeniesienie jej kosztów na właściciela środka trwałego nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako dostawa towaru. (...) Również w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE, np. orzeczenie z dnia 20 lutego 1997 r. C-260/95 sprawa Commissioners of Customs and Excise a DFDS A/S (Wielka Brytania), kwalifikacja danej czynności na potrzeby podatku od wartości dodanej (a więc i krajowego podatku od towarów i usług) Trybunał stwierdził, że kryterium ekonomiczne jest fundamentalne dla systemu VAT. Skutkiem tym w niniejszym przypadku (polegającym na zwrocie nakładów za zapłatę sumy odpowiadającej ich wartości) jest realizacja czynności o charakterze ekwiwalentnym w wykonaniu istniejącego prawnie obowiązku, która polega na zatrzymaniu ulepszeń za zapłatą sumy odpowiadającej ich wartości w chwili zwrotu. Okoliczności te pozwalają zatem na zakwalifikowanie tej czynności do kategorii usług, które podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (...)”. Określenie stawki VAT, która ma zastosowanie do opodatkowania rozliczenia pomiędzy właścicielem rzeczy a dokonującym nakładów, nie powinna budzić wątpliwości w przypadku, gdy mamy do czynienia ze zwrotem nakładów kwalifikowanym jako świadczenie usług. Wówczas bowiem, z uwagi na brak odmiennych przepisów w tym zakresie (wskazanie stawki obniżonej), zastosowanie znajdzie podstawowa stawka w wysokości 23 %.

Z uwagi na powyższe okoliczności Wnioskodawca uznaje, że dokona zbycia wycenionych nakładów na podstawie Faktury VAT w wysokości 1.778.000,00 zł netto na rzecz właściciela lokalu stanowiących świadczenie usług, które na gruncie Ustawy o VAT, podlegać będą opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki podstawowej 23%.

Stanowisko do zagadnienia nr III.

Całkowita wartość zbywanych nakładów w kwocie 1 788 000,00 zł będzie opodatkowane VAT.

Spółdzielnia wystawi fakturę VAT. Z tak uzyskanych kwot brutto strony mogą dokonać potrącenia tylko w kwestii finansowego, faktycznego rozliczenia, a nie rozliczenia podatkowego.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca podał, że Spółdzielnia musi naliczyć podatek VAT od kwoty 1.778.000 zł obejmującej wartość poczynionych nakładów na cudzy budynek.

Zdaniem Wnioskodawcy Spółdzielnia w dacie wydania lokalu właścicielowi, która jest ustalona na wrzesień 2016 r. powinna wystawić fakturę VAT i doliczyć do kwoty 1 778 000 zł podatek VAT według stawki 23%. Po stronie Spółdzielni powstanie obowiązek podatkowy z tytułu tego podatku. W razie braku podstaw do odliczenia podatku VAT zobowiązana będzie odprowadzić go do Urzędu Skarbowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe w zakresie uznania sprzedaży nakładów za usługę podlegającą opodatkowaniu VAT wg 23% stawki VAT oraz obowiązku opodatkowania całej kwoty należnej z tytułu tej usługi, a nie wyłącznie różnicy wynikającej z rozliczeń finansowych pomiędzy stronami transakcji.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016, poz. 710 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W świetle art. 2 pkt 6 ww. ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z powołanych regulacji zawartych w art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Z pojęcia usługi będzie natomiast wyłączone takie świadczenie, którego treścią jest przeniesienie na inny podmiot prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stanowi ono bowiem dostawę towarów. Przy ocenie charakteru świadczenia, jako usługi, należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów.

Z kolei przy określeniu, czy miała miejsce czynność podlegająca opodatkowaniu istotne jest określenie, czy wykonywane było świadczenie i czy wynagrodzenie z tytułu wykonywania tego świadczenia miało być wypłacone. Istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy usługą i otrzymaną zapłatą. Czynnikiem decydującym o tym, czy mamy do czynienia z wynagrodzeniem jest także określenie, czy wynagrodzenie takie było należne z tytułu danego świadczenia. Czynność opodatkowana powstaje bowiem wyłącznie w związku z zaistnieniem stosunku prawnego określonego umową między stronami. Zatem wystąpić musi bezpośredni i niezbędny związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia oparty o relacje cywilnoprawne pomiędzy podmiotami. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej.

Zgodnie z art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 380 ze zm.) nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Stosownie do treści art. 47 § 1 Kodeksu cywilnego, część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.

Z treści art. 47 § 2 Kodeksu cywilnego wynika natomiast, że częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.

W myśl art. 47 § 3 Kodeksu cywilnego, przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych.

Jak stanowi art. 48 Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.

Zatem rzecz, która stała się częścią składową innej rzeczy (rzeczy nadrzędnej), traci samodzielny byt prawny i dzieli losy prawne rzeczy nadrzędnej.

Odnośnie powyższego należy wskazać, że z punktu widzenia prawa cywilnego nakłady na nieruchomość (np. wybudowanie, modernizację budynku lub budowli) stanowią część składową gruntu i tym samym własność właściciela gruntu.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca na podstawie umowy użyczenia zawartej w 1985 r. korzystał z lokalu biurowego o pow. 521 m² położonego w X. przy ul. S. (lokal obejmuje III piętro budynku), stanowiącego własność Skarbu Państwa. Umowa ta została podpisana z „WD”, która miała oddany budynek S. w trwały zarząd. Była to umowa bezterminowa, nie określono sposobu i terminu jej rozwiązania.

Budynek, w którym znajduje się lokal, wybudowała 1979 roku (zakończenie budowy) Spółdzielnia „Handlu” w X. poprzednik prawny Wnioskodawcy. Majątek w postaci nakładów poniesionych na budowę przejął Wnioskodawca.

Właścicielem budynku do 28 maja 1990r. był Skarb Państwa. 29 grudnia 1998r. kierownik Urzędu Rejonowego wyodrębnił w budynku dwa samodzielne lokale użytkowe. Decyzją z dnia 20 grudnia 2001 r. Wojewoda na podstawie art. 5 ust. 1 w zw. z art. 18 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 10 maja 1990r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 32 poz. 191 z późn. zm.) stwierdził nabycie przez Gminę Miasto z mocy prawa nieodpłatnie prawa własności działki położonej w X. nr 1375/4 w częściach zabudowanej budynkiem S. w X. Decyzją z dnia 30 listopada 2009 Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji stwierdził nieważność decyzji Wojewody z dnia 20 grudnia 2001 r. Na mocy decyzji z dnia 15 lutego 2010 r. „W” od 1 stycznia 1999 r. nabyło budynek z mocy prawa na podstawie przepisów art. 60 ust. 1 i 3 w zw. z art. 25 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz.U. Nr 133 poz. 872 z późn. zm.).

Lokal nr 2 powstał jako nadbudowa istniejącego budynku w latach 1976-1979. Lokal numer 2 jako nadbudowa w całości została wybudowana ze środków poprzednika prawnego Wnioskodawcy. Natomiast w grudniu 1998 r., w ww. budynku wydzielono dwa odrębne lokale użytkowe, które wpisano do Ksiąg Wieczystych. Lokal nr 1, obejmował parter, I i II piętro. Lokal nr 2 obejmował III piętro.

W dniu 3 listopada 1990 r., Spółdzielnia zawarła umowę z „WZ” w X., w sprawie użytkowania poszczególnych części tego budynku tj. III piętra.

Umowa z 1990 r. obejmowała taki sam zakres, jak umowa zawarta w 1985 r., jedynie uszczegółowiała obowiązki stron w zakresie ponoszenia szczegółowych kosztów utrzymania budynku.

Na podstawie niniejszej umowy Spółdzielnia miała prawo do bezpłatnego i bezterminowego użytkowania III pietra budynku. Strony określiły zasady ponoszenia opłat i kosztów związanych z utrzymaniem części wspólnych budynku (elewacji, dachu, ciągów komunikacyjnych, instalacji wewnętrznych itp.). Koszty te były ponoszone proporcjonalnie do zajmowanych powierzchni tj. Spółdzielnia 21%, a „WZ” 79%. W umowie strony określiły, iż prawa i obowiązki wynikające z umowy przechodzą na następców prawnych stron.

Strony nie dokonywały umownego uregulowania zasad rozliczenia nakładów poczynionych na lokal pomiędzy posiadaczem, a właścicielem. Umowa zawarta 3 listopada 1990 r., nie została formalnie wypowiedziana.

Samorząd „W” pozwem z dnia 8 sierpnia 2014 r. do Sądu Rejonowego w X., zażądał wydania lokalu. W odpowiedzi na to Spółdzielnia zgłosiła zarzut zatrzymania lokalu do czasu zwrotu na jej rzecz kwoty stanowiącej wartość nakładów poniesionych na przedmiotowy lokal ustalony jako wartość tego lokalu.

Na podstawie wyceny rzeczoznawcy majątkowego ustalono, że wartość lokalu (nakładów) wynosi 1.778.000 zł netto zaś suma pobranych przez Spółdzielnię pożytków wynosi 1.032.300 zł netto.

Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Z uwagi na fakt, iż „W” zażądało wydania przez Wnioskodawcę przedmiotowego lokalu nr 2, Wnioskodawca z racji poniesienia na tenże lokal nakładów domaga się zwrotu tych nakładów od „W”. Zdaniem Wnioskodawcy dokonane przez niego zbycie wycenionych nakładów na podstawie faktury VAT na rzecz właściciela lokalu, na gruncie ustawy o VAT stanowić będzie świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki podstawowej 23%.

Należy zauważyć, że definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej. Zatem usługą jest każda czynność podatnika, w ramach jego działalności gospodarczej, która nie kwalifikuje się jako dostawa towarów. Przez świadczenie usług należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Spod pojęcia usługi będzie wyłączone takie świadczenie, którego treścią jest przeniesienie na inny podmiot prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca nie jest właścicielem gruntu ani budynku, w którym znajduje się lokal nr 2. Wnioskodawca ma zamiar dokonać sprzedaży nakładów poczynionych na przedmiotowy lokal.

Jak wynika z cyt. przepisów ustawy Kodeks cywilny co do zasady grunt jest zawsze odrębnym przedmiotem własności, natomiast budynki trwale z gruntem związane, co do zasady, stanowią części składowe takich gruntów. Jeżeli zatem ktoś wybuduje trwale związany z gruntem budynek na cudzym gruncie, budynek staje się własnością właściciela gruntu, a budowniczy budynku będzie tylko właścicielem nakładów poniesionych na wzniesienie obiektu. Tak samo jeśli ktoś dokona nakładów w istniejącym cudzym budynku. Zatem z punktu widzenia prawa cywilnego nakłady na nieruchomość (np. wybudowanie budynku lub budowli, ewentualnie ulepszenie i modernizacja istniejących budynków lub budowli posadowionych na cudzym gruncie) stanowią część składową gruntu i tym samym własność właściciela gruntu. W konsekwencji podmiot, który wybudował obiekt posadowiony na cudzym gruncie, ponosząc nakłady na jego wybudowanie lub poniósł na cudzym obiekcie nakłady remontowe, ulepszeniowe, nie może go sprzedać, ponieważ nie ma do niego tytułu prawnego. Niemniej jednak podmiot ten dysponuje pewnym prawem do poniesionych nakładów i może to prawo przenieść na rzecz innego podmiotu. Jednakże zbycie nakładów poniesionych na nieruchomości, nie będącej własnością podmiotu ponoszącego nakłady, nie może zostać uznane za odpłatną dostawę towarów, gdyż nie mamy tu do czynienia z odrębną rzeczą (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT), która mogłaby stanowić towar.

W konsekwencji, sprzedaż nakładów poczynionych na gruncie, niestanowiących odrębnych od gruntu przedmiotów własności, nie może zostać uznana za odpłatną dostawę towarów, gdyż nie mamy tu do czynienia z odrębną rzeczą, która mogłaby stanowić towar. Z tych też względów, przeniesienie nakładu budowlanego na Nabywcę należy traktować jako świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podlegające opodatkowaniu tym podatkiem na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o VAT.

Zatem przeniesienie za wynagrodzeniem kosztów inwestycji przez Wnioskodawcę na „W” należy traktować jako świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 cyt. ustawy. Mamy tu bowiem do czynienia ze świadczeniami wzajemnymi, bezpośrednimi i ekwiwalentnymi polegającymi z jednej strony na pozyskaniu przez „W” nakładów poniesionych przez Wnioskodawcę, z drugiej zaś strony - na zapłacie sumy odpowiadającej ich wartości.

Skoro zatem zbycie nakładów poniesionych na cudzym gruncie należy zaliczyć do świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, a tym samym podlega ono opodatkowaniu tym podatkiem na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT – stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Przy czym, zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Towary i usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, niewymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej podlegają opodatkowaniu stawką w wysokości 22%, z wyjątkiem tych, dla których w ustawie lub przepisach wykonawczych określono inną stawkę (art. 41 ust. 13 ustawy).

Natomiast stosownie do art. 146a pkt 1 ustawy – w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110 wynosi 23%.

Z powyższego wynika, że w przypadku, gdy ani ustawa, ani przepisy wykonawcze nie przewidują dla danego świadczenia obniżonej stawki bądź zwolnienia, należy je opodatkować według stawki podatku w wysokości 23%.

Kwestię dokumentowania transakcji podlegających opodatkowaniu regulują przepisy ustawy o VAT zawarte w Dziale XI. Dokumentacja Rozdział 1. Faktury.

Stosownie bowiem do art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Zatem skoro Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, będzie on zobowiązany do udokumentowania ww. świadczenia usług fakturą VAT.

Podsumowując należy stwierdzić, że zbycie nakładów jest odpłatnym świadczeniem usług podlegającym opodatkowaniu stawką 23%, zgodnie z art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT i wymagającym od Wnioskodawca udokumentowania fakturą VAT.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, że dokona zbycia nakładów na podstawie faktury VAT na rzecz właściciela lokalu stanowiących świadczenie usług, które na gruncie ustawy o VAT podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki podstawowej 23% należało uznać za prawidłowe.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczę również kwestii konieczności opodatkowania podatkiem VAT całej kwoty wynikającej ze zbywanych nakładów, a nie różnicy pomiędzy kwotą otrzymaną z tytułu sprzedaży nakładów a kwotą z tytułu zwrotu pożytków należną „W”.

Jednocześnie Wnioskodawca wskazał we wniosku, iż w dacie wydania lokalu właścicielowi winien wystawić fakturę VAT, a jednocześnie po stronie Spółdzielni powstanie obowiązek podatkowy z tytułu tego podatku. W razie braku podstaw do odliczenia podatku VAT Spółdzielnia zobowiązana będzie odprowadzić go do Urzędu Skarbowego.

Jak wynika z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Natomiast w myśl art. 99 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c i art. 133.

Zgodnie z art. 103 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy oraz podmioty wymienione w art. 108 są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 1a-4 oraz art. 33 i art. 33b.

W odniesieniu do powyższego należy stwierdzić, że podmiot świadczący usługę zobowiązany jest opodatkować całą kwotę należną z tytułu danej sprzedaży niezależnie od tego w jaki sposób zostanie dokonana zapłata, czy to w gotówce, czy innym towarem lub usługą, czy poprzez kompensatę wzajemnych należności. Niezależnie zatem od tego, w jaki sposób zostaną dokonane rozliczenia finansowe pomiędzy stronami transakcji, jak i niezależnie od tego czy czynność dokonana przez kontrahenta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT czy nie, Wnioskodawca jest obowiązany do opodatkowania całej kwoty należnej z tytułu poniesienia nakładów na rzecz Województwa, a nie tylko różnicy wynikającej z kompensaty wzajemnych rozliczeń finansowych.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, iż całkowita wartość nakładów winna być opodatkowana podatkiem VAT należało uznać za prawidłowe.

Ponadto, jak już wskazano wyżej zgodnie z art. 14b § 3 ustawy – Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Natomiast w myśl art. 14c § 1 tej ustawy, interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Z powyższych przepisów wynika, że przedmiotem interpretacji może być jedynie ocena stanowiska Wnioskodawcy dotyczącego przedstawionego we wniosku stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego).

Podkreślenia wymaga, że specyfika postępowania w sprawie wydania pisemnej interpretacji polega między innymi na tym, iż organ podatkowy rozpatruje sprawę tylko i wyłącznie w ramach stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz wyrażonej przez niego oceny prawnej (stanowiska). Dlatego też organ podatkowy nie przeprowadza w tego rodzaju sprawach postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża następnie swoje stanowisko, które musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez Wnioskodawcę.

Organ wydający interpretację nie jest zatem uprawniony ani zobowiązany do analizowania i oceny dokumentów załączonych do wniosku o interpretację lub uzupełnienia do wniosku z 29 sierpnia 2016 r. Dokumenty te nie mogą być zatem przedmiotem merytorycznej oceny tut. organu.

W pozostałym zakresie objętym wnioskiem wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja indywidualna traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego przysługuje prawo do wniesienia skargi z powodu jej niezgodności z prawem.

Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie ul. Józefa Ignacego Kraszewskiego 4A, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 718 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin