INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o. reprezentowanej przez Doradcę Prawnego, przedstawione we wniosku z dnia 5 lipca 2011 r. (data wpływu 7 lipca 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 13 października 2011 r. (data wpływu 18 października 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 lipca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (dalej: Spółka) ma zamiar prowadzić działalność gospodarczą m.in. w zakresie wydobywania kruszyw naturalnych. W związku z tym Spółka planuje nabyć od spółki X zespół składników majątkowych należących do prowadzonego przez spółkę X przedsiębiorstwa. Składniki majątkowe będące przedmiotem planowanego zakupu to: niezabudowana nieruchomość gruntowa zawierająca złoże, koncesja na wydobywanie kruszywa naturalnego na powyższym gruncie, maszyny i urządzenia, służące do prowadzenia działalności wydobywczej oraz wierzytelności handlowe. Ponadto, spółka X dokona przeniesienia swoich zobowiązań na rzecz Spółki.

Spółka pragnie podkreślić, że przedmiotem planowanej transakcji zakupu nie będą wszystkie posiadane przez spółkę X maszyny i urządzenia, służące do prowadzenia działalności wydobywczej. Część z nich pozostanie bowiem własnością spółki X i w przyszłości będą one przedmiotem umowy dzierżawy na rzecz Spółki.

Ponadto, wśród powyższych składników nie znajdą się także zawarte pomiędzy spółką X i jej kontrahentami umowy, na mocy których świadczą oni na rzecz spółki X usługi w zakresie prac koparek, spycharek, transportowe, etc. Usługi te wprawdzie służą prowadzeniu działalności wydobywczej, natomiast nie zostaną przeniesione na Spółkę. Nadal nabywać je będzie od kontrahentów spółka X i następnie będzie refakturować na rzecz Spółki.

Spółka pragnie ponadto wskazać, że dla poszczególnych składników majątku będących przedmiotem planowanego zakupu wstępnie określona została ich wartość rynkowa. Niemniej jednak, w toku negocjacji strony transakcji ustalą jedną wspólną cenę nabycia całego zespołu wskazanych powyżej składników majątkowych. Cena ta będzie przewyższać zsumowaną wartość rynkową poszczególnych składników majątku. Jednocześnie, cena ta będzie również uwzględniać (in minus), fakt przejęcia zobowiązań przez Spółkę.

W związku z powyższym powstanie różnica pomiędzy ustaloną ceną nabycia zespołu składników a sumą wartości poszczególnych składników majątku netto (tj. „skorygowanych” o wartości przejętych zobowiązań) zwana dalej goodwill.

W związku z planowanym zakupem, Spółka otrzyma fakturę VAT, na której wskazane będą odrębnie poszczególne składniki majątkowe będące przedmiotem planowanej sprzedaży. Sprzedawca, czyli spółka X będzie bowiem traktował sprzedaż tych składników majątkowych jako dostawę poszczególnych składników, dla których odrębnie określona zostanie m.in. podstawa opodatkowania czy stawka podatku.

Spółka w momencie dokonywania transakcji będzie podatnikiem VAT czynnym.

W piśmie z dnia 6 października 2011 r. stanowiącym uzupełnienie do wniosku Zainteresowany wskazał, iż na dokumencie na podstawie którego Spółka zamierza odliczyć podatek naliczony odrębnie zostaną wykazane poszczególne składniki majątkowe po cenie równej wartości rynkowej, dodatkowo odrębnie zostanie wykazany „goodwill” w wysokości nadwyżki ceny zespołu składników majątkowych nad zsumowaną wartością rynkową poszczególnych składników majątkowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, w związku z planowanym przez Spółkę zakupem poszczególnych składników majątkowych, Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od goodwillu, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 ze zm.; dalej: ustawa o VAT)...

W piśmie z dnia 6 października 2011 r. stanowiącym uzupełnienie do wniosku Zainteresowany doprecyzował, iż przedmiotem pytania Spółki jest prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupu wyodrębnionego świadczenia „goodwill”.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, w związku z planowanym przez Spółkę zakupem poszczególnych składników majątkowych, Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od goodwillu, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Uzasadnienie Stanowiska Spółki.

Sprzedaż przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Natomiast w świetle art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Przepisy ustawy o VAT, ani przepisy do niej wykonawcze nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem posłużyć należy się definicją zawartą w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm.: dalej: kodeks cywilny).

W świetle art. 55 kodeksu cywilnego, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej, który obejmuje w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa),
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości,
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych,
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne,
5. koncesje, licencje i zezwolenia,
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej,
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne,
8. tajemnice przedsiębiorstwa,
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
   
   

Stosownie do powyższej definicji, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny być ze sobą powiązane w ten sposób, żeby stanowić zespół „współgrających” ze sobą elementów. Dla ustalenia, czy sprzedawane jest przedsiębiorstwo czy tylko pewne jego elementy (składniki majątkowe) decydujące jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tzn., aby zbywane składniki majątku mogły posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Natomiast pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa zostało zdefiniowane w ustawie o VAT. Zgodnie z art. 2 pkt 27e ww. ustawy, zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa jest „organizacyjnie finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespól składników materialnych niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania”.

W świetle powyższej definicji, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa muszą zostać spełnione łącznie następujące przesłanki:

• istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
• organizacyjne i finansowe wyodrębnienie tego zespołu składników z istniejącego przedsiębiorstwa,
• składniki te mają być przeznaczone do realizacji określonych zadań gospodarczych,
• zespół tych składników może samodzielnie realizować/kontynuować zadania gospodarcze.
  
  

Brak spełnienia którejś z wymienionych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

W świetle przytoczonej powyżej definicji, zorganizowana część przedsiębiorstwa jest wyodrębnionym organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie zespołem składników majątkowych, który może samodzielnie wykonywać zadania gospodarcze.

Spółka pragnie wyjaśnić, iż zgodnie z praktyką, wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział, itp. Takie organizacyjne wydzielenie powinno być dokonane na podstawie statutu, regulaminu lub aktu o podobnych charakterze.

Wyodrębnienie finansowe oznacza natomiast sytuację, w której możliwe jest przyporządkowanie finansów (przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań) do zorganizowanej części przedsiębiorstwa (poprzez prowadzenie odpowiedniej ewidencji zdarzeń gospodarczych).

Kryterium wyodrębnienia funkcjonalnego sprowadza się natomiast do ustalenia, czy wyodrębnione organizacyjnie składniki majątku pozwolą na samodzielne, niezależne prowadzenie działalności gospodarczej.

Sprzedaż poszczególnych składników majątkowych dokonywana na rzecz Spółki

Spółka pragnie wskazać, iż tak jak zostało wskazane w stanie faktycznym, przedmiotem planowanej sprzedaży składników majątkowych będzie niezabudowana nieruchomość gruntowa zawierająca złoże, koncesja na wydobywanie kruszywa naturalnego na powyższym gruncie, maszyny i urządzenia, służące do prowadzenia działalności wydobywczej oraz wierzytelności handlowe. Ponadto, na Spółkę przeniesione zostaną zobowiązania spółki X.

Natomiast wyłączona ze sprzedaży będzie część maszyn służących do wykonywania działalności wydobywczej, które będą przedmiotem umowy dzierżawy zawartej ze Spółką.

W ocenie Spółki, planowana transakcja nie może być traktowana jako sprzedaż przedsiębiorstwa. Zdaniem Spółki, nie stanowi ona również sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Zespół składników majątkowych nie został bowiem organizacyjnie i finansowo wyodrębniony z istniejącego przedsiębiorstwa spółki X.

Również przesłanka wyodrębnienia funkcjonalnego nie została spełniona. Bowiem poprzez wyłączenie części maszyn i urządzeń z przedmiotowej transakcji, zespół składników majątkowych będący przedmiotem sprzedaży nie będzie posiadał zdolności do niezależnego, samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej. Maszyny, które zostaną wyłączone z transakcji sprzedaży (choć będą przedmiotem umowy dzierżawy) należy uznać za niezbędne w celu prowadzenia działalności wydobywczej.

Ponadto, jak Spółka wskazała, wśród powyższych składników nie znajdą się także zawarte pomiędzy spółką X i jej kontrahentami umowy, na mocy których świadczą oni na rzecz spółki X usługi w zakresie prac koparek, spycharek, transportowe, etc. (nadal nabywać je będzie od kontrahentów spółka X i następnie pędzie je refakturować na rzecz Spółki). Usługi te niewątpliwie służą prowadzeniu działalności wydobywczej, zatem jeżeli odpowiednie umowy nie zostaną przeniesione na Spółkę (i tym samym tak istotne biznesowe kwestie pozostaną w gestii spółki X) nie sposób mówić o transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.

Mając powyższe na uwadze, w opinii Spółki, przepis art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, nie znajdzie zastosowania w niniejszej sytuacji. Przepis ten bowiem, odnosi się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, które w przedmiotowej sytuacji nie wystąpią.

Konsekwentnie uznać należy, iż przedmiotem planowanej sprzedaży są poszczególne, odrębne składniki majątkowe, podlegające opodatkowaniu VAT na zasadach przewidzianych dla dostawy tych składników, tj. według właściwych stawek podatkowych, z zastosowaniem zwolnienia lub w ogóle nie podlegające opodatkowaniu.

Stanowisko organów podatkowych

Spółka pragnie wskazać, iż zaprezentowane przez nią stanowisko znajduje odzwierciedlenie w pismach organów podatkowych. Zostało ono potwierdzone m.in. przez:

• Ministra Finansów w interpretacji indywidualnej z dnia 11 lutego 2011 r., sygn. PT8/033/3/MQR/11/PT-273. Sprawa dotyczyła umowy zbycia szeregu składników materialnych niematerialnych, w szczególności maszyn, materiałów, produktów gotowych, zobowiązań, licencji i pozwoleń, własność intelektualnej, praw autorskich, funduszu socjalnego, rezerwy na odprawy, dokumentacji związanej z prowadzoną działalnością, bazy klientów, listy i katalogów sprzedaży, materiałów reklamowych, specyfikacji produktów, dokumentacji pracowniczej, pięcioletniego kontraktu na dostawę komponentów a także pracowników wraz z dokumentacją pracowniczą i zobowiązaniami pracowniczymi. Minister Finansów odmówił klasyfikacji powyższego zespołu składników jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa ponieważ nieruchomości i część maszyn nie były przedmiotem transakcji sprzedaży, ale zostały nabywcy wydzierżawione. W ocenie Ministra Finansów, „nie zaistniały okoliczności uzasadniające zastosowanie ww. art. 6 ust. 1 ustawy o VAT, ponieważ - jak wynika z opisu stanu faktycznego - w stosunku do części składników koniecznych do kontynuowania działalności gospodarczej polegającej na produkcji wiązek kablowych Spółka nie zbyła praw właścicielskich (zgodnie z wnioskiem „część aktywów, które przeszły na nabywcę w dniu 31 grudnia 2008 r. stanowią prawa do użytkowania nieruchomości oraz maszyn na podstawie umów najmu i dzierżawy”). W związku z tym, że w przedmiotowej sprawie zbycie nie obejmowało w rzeczywistości wszystkich istotnych składników należących uprzednio do zorganizowanej część, przedsiębiorstwa (nieruchomości oraz maszyny przejęto na podstawie umów najmu i dzierżawy), uprawnione jest stwierdzenie, że Spółka faktycznie nie zbyła zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Zdaniem Ministra Finansów, zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa powinno obejmować co najmniej te składniki, które determinują funkcje spełniane przez tę zorganizowaną część przedsiębiorstwa.”
• Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 30 lipca 2010 r., sygn. ILPP1/443-461/10-4/HW, który uznał, iż „akt wydzielenia z przedmiotu sprzedaży wierzytelności, umowy licencyjnej, zobowiązań stanowi istotny element opisanego we wniosku stanu faktycznego niepozwalający uznać, iż przedmiotem transakcji było przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55 k.c. lub zorganizowana część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, lecz składniki majątku przedsiębiorstwa, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych, tj. według właściwych stawek podatkowych lub z zastosowaniem zwolnienia, o ile takie będzie wynikało z przepisów”.
• Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 2 czerwca 2010 r., sygn. IPPP1-443-228/10-4/MP, który wskazał, że „wymienione we wniosku zbywane składniki nie mieszczą się w pojęciu przedsiębiorstwa ani też zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e w związku z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Opisana transakcja stanowić będzie dostawę poszczególnych składników majątku, podlegających opodatkowaniu na zasadach przewidzianych dla dostawy tych składników. W niniejszej sprawie nie znajdzie zatem zastosowania wyłączenie z opodatkowania wynikające z art. 6 pkt 1 ww. ustawy”.
  
  

Goodwill jako świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Przez odpłatne świadczenie usług zaś zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT rozumie się „każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej mniemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Spółka pragnie wskazać, iż pojęcie świadczenia usług jest na gruncie VAT rozumiane bardzo szeroko. Pod pojęciem tym należy rozumieć bowiem zarówno każde zachowanie się, jak i powstrzymanie się od pewnego zachowania. Ponadto Spółka pragnie zaznaczyć, iż świadczeniem usług za wynagrodzeniem, a więc czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT, mogą być tylko takie sytuacje, w których:

• istnieje bezpośredni związek pomiędzy daną czynnością a otrzymywanym z tytułu tej czynności wynagrodzeniem,
• istnieje zidentyfikowany beneficjent danej czynności,
• beneficjent odnosi korzyść z tytułu danego świadczenia.
  
  

Spółka pragnie wskazać, iż w niniejszej sytuacji wszystkie ww. przesłanki zostaną spełnione. Będzie bowiem istniał bezpośredni związek pomiędzy przejęciem goodwillu, a otrzymanym z tego tytułu wynagrodzeniem. Spółka zapłaci bowiem sprzedawcy - spółce X wynagrodzenie, które uwzględnia wartość goodwillu. Określony będzie również beneficjent świadczenia - będzie nim nabywca składników majątkowych, czyli Spółka, która niewątpliwe odniesie z tego tytułu korzyść. Spółka zgodzi się bowiem nabyć poszczególne składniki majątku po cenie, która znacznie przewyższy wartość rynkową samych składników majątkowych. Korzyść, tj. określone świadczenie, które uzyska nabywca goodwillu przejawia się m.in. w tym, że zespół przejmowanych składników współtworzy pewną całość, powoduje powstanie efektu synergii, etc.

W świetle powyższego, w opinii Spółki odpłatne przeniesienie goodwillu jest traktowane jako świadczenie usług za wynagrodzeniem, które podlega opodatkowaniu VAT według podstawowej - 23% stawki VAT.

Stanowisko organów podatkowych

Spółka pragnie wskazać, iż przedstawione powyżej stanowisko zostało potwierdzone m.in. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 25 czerwca 2008 r., sygn. IPPP1/443-871/08-5/SM, który stwierdził, że „przeniesienie dodatniej wartości firmy (stanowiące nadwyżkę ceny zapłaconej przy zbyciu własności zorganizowanej części przedsiębiorstwa ponad wartość rynkową poszczególnych składników majątkowych) jest traktowane jako świadczenie usługi i jako takie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”.

Podobne stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w decyzji w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 28 kwietnia 2006 r., sygn. 1401/HTI/4407/14-42/05/EN oraz Naczelnik Urzędu Skarbowego w Przemyślu w postanowieniu z dnia 17 listopada 2004 r., sygn. US.IX/443-87/HM/04.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, „W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124”.

Z treści tej regulacji wynika, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom podatku VAT, w sytuacji gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

• zostały nabyte przez podatnika tego podatku oraz
• pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.
  
  

Spółka pragnie wskazać, iż składniki majątku jakie nabędzie ona od spółki X będą nabywane przez Spółkę w jej imieniu i na jej rzecz. Na fakturze (fakturach) dokumentującej przedmiotową transakcję jako nabywca zostanie wskazana Spółka, będąca czynnym podatnikiem VAT.

Spółka pragnie ponadto wskazać, iż składniki majątku jakie nabędzie ona od spółki X będą wykorzystywane przez nią do wykonywania czynności opodatkowanych. Spółka ma bowiem zamiar prowadzić działalność gospodarczą w zakresie wydobywania kruszyw naturalnych z wykorzystaniem nabytych składników majątku. Spółka nabędzie bowiem niezabudowaną nieruchomość gruntową zawierającą złoże, koncesję na wydobywanie kruszywa naturalnego na

powyższym gruncie, maszyny i urządzenia, służące do prowadzenia działalności wydobywczej oraz wierzytelności handlowe. Ponadto spółka X dokona przeniesienia swoich zobowiązań na rzecz Spółki. W ramach planowanego zakupu Spółka otrzyma także goodwill.

W świetle powyższego, zdaniem Spółki, z uwagi na fakt, iż składniki majątku jakie nabędzie Spółka, w szczególności goodwill będą miały ścisły związek z wykonywanymi przez Spółkę czynnościami opodatkowanymi (działalność wydobywcza), Spółce przysługiwać zatem będzie prawo do odliczenia VAT naliczonego od goodwillu.

Zdaniem Spółki zatem, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, w związku z planowanym przez Spółkę zakupem poszczególnych składników majątkowych, Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od goodwillu, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Stosownie do treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 – w świetle art. 7 ust. 1 ustawy – rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Na gruncie ustaw podatkowych (rozumianych zgodnie z art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa - t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm., tj. ustaw dotyczących podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych określających podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe oraz regulujących prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich), nie zdefiniowano pojęcia „goodwill”.

Jedynie w ustawach z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r., Nr 74, poz. 391 ze zm.) oraz z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. z 2010 r. Dz. U. Nr 51, poz. 307 ze zm.) występują pojęcia „wartość firmy” oraz „wartość początkowa firmy”.

I tak, zgodnie z art. 16b ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, amortyzacji podlegają również, z zastrzeżeniem art. 16c, niezależnie od przewidywanego okresu używania wartość firmy, jeżeli wartość ta powstała w wyniku nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w drodze:

1. kupna,
2. przyjęcia do odpłatnego korzystania, a odpisów amortyzacyjnych, zgodnie z przepisami rozdziału 4a, dokonuje korzystający,
3. wniesienia do spółki na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji,

   - zwane także wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Podobne brzmienie wykazuje art. 22b ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego amortyzacji podlegają również, z zastrzeżeniem art. 22c, niezależnie od przewidywanego okresu używania wartość firmy, jeżeli wartość ta powstała w wyniku nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w drodze:

1. kupna,
2. przyjęcia do odpłatnego korzystania, a odpisów amortyzacyjnych, zgodnie z przepisami rozdziału 4a, dokonuje korzystający,

   - zwane także wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Jednocześnie stosownie do art. 16g ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wartość początkową firmy stanowi dodatnia różnica między ceną nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, ustaloną zgodnie z ust. 3 i 5, albo nominalną wartością wydanych akcji lub udziałów w zamian za wkład niepieniężny a wartością rynkową składników majątkowych wchodzących w skład kupionego, przyjętego do odpłatnego korzystania albo wniesionego do spółki przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, odpowiednio z dnia kupna, przyjęcia do odpłatnego korzystania albo wniesienia do spółki.

Natomiast zgodnie z art. 22g ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość początkową firmy stanowi dodatnia różnica między ceną nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, ustaloną zgodnie z ust. 3 i 5, a wartością rynkową składników majątkowych wchodzących w skład kupionego, przyjętego do odpłatnego korzystania albo wniesionego do spółki przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, odpowiednio z dnia kupna, przyjęcia do odpłatnego korzystania albo wniesienia do spółki.

Literalne brzmienie cyt. wyżej przepisów wskazuje, że wartość firmy powstaje w momencie nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, a zatem bez nabycia przedsiębiorstwa (lub jego zorganizowanej części) wartość ta - w ujęciu podatkowym - nie istnieje. Zatem wartość firmy powstaje po stronie nabywcy przedsiębiorstwa (lub jego zorganizowanej części). Dodatnia wartość firmy jest bowiem odzwierciedleniem renomy, reputacji nadwartości składników majątku przedsiębiorstwa (lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa), co w efekcie powoduje, że wartość tegoż przedsiębiorstwa (lub jego zorganizowanej części), w chwili jego nabycia jest wyższa niż jego wartość rynkowa.

Jak wynika z powyższego, wartość firmy nie jest wartością samoistną w tym znaczeniu, że nie może istnieć i być przedmiotem obrotu gospodarczego w oderwaniu od przedsiębiorstwa (lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa).

Z danych przedstawionych we wniosku wynika, że Spółka Wnioskodawca (dalej: Spółka) ma zamiar prowadzić działalność gospodarczą m.in. w zakresie wydobywania kruszyw naturalnych. W związku z tym Spółka planuje nabyć od spółki X zespół składników majątkowych należących do prowadzonego przez spółkę X przedsiębiorstwa. Składniki majątkowe będące przedmiotem planowanego zakupu to: niezabudowana nieruchomość gruntowa zawierająca złoże, koncesja na wydobywanie kruszywa naturalnego na powyższym gruncie, maszyny i urządzenia, służące do prowadzenia działalności wydobywczej oraz wierzytelności handlowe. Ponadto, spółka X dokona przeniesienia swoich zobowiązań na rzecz Spółki.

Spółka podkreśliła, że przedmiotem planowanej transakcji zakupu nie będą wszystkie posiadane przez spółkę X maszyny i urządzenia, służące do prowadzenia działalności wydobywczej. Część z nich pozostanie bowiem własnością spółki X i w przyszłości będą one przedmiotem umowy dzierżawy na rzecz Spółki.

Ponadto, wśród powyższych składników nie znajdą się także zawarte pomiędzy spółką X i jej kontrahentami umowy, na mocy których świadczą oni na rzecz spółki X usługi w zakresie prac koparek, spycharek, transportowe, etc. Usługi te wprawdzie służą prowadzeniu działalności wydobywczej, natomiast nie zostaną przeniesione na Spółkę. Nadal nabywać je będzie od kontrahentów spółka X i następnie będzie refakturować na rzecz Spółki.

Spółka pragnie ponadto wskazać, że dla poszczególnych składników majątku będących przedmiotem planowanego zakupu wstępnie określona została ich wartość rynkowa. Niemniej jednak, w toku negocjacji strony transakcji ustalą jedną wspólną cenę nabycia całego zespołu wskazanych powyżej składników majątkowych. Cena ta będzie przewyższać zsumowaną wartość rynkową poszczególnych składników majątku. Jednocześnie, cena ta będzie również uwzględniać (in minus), fakt przejęcia zobowiązań przez Spółkę.

W związku z powyższym powstanie różnica pomiędzy ustaloną ceną nabycia zespołu składników a sumą wartości poszczególnych składników majątku netto (tj. „skorygowanych” o wartości przejętych zobowiązań) zwana dalej goodwill.

W związku z planowanym zakupem, Spółka otrzyma fakturę VAT, na której wskazane będą odrębnie poszczególne składniki majątkowe będące przedmiotem planowanej sprzedaży. Sprzedawca, czyli spółka X będzie bowiem traktował sprzedaż tych składników majątkowych jako dostawę poszczególnych składników, dla których odrębnie określona zostanie m.in. podstawa opodatkowania czy stawka podatku.

Wnioskodawca w swoim stanowisku wskazał również, że przedmiotem planowanej sprzedaży są poszczególne, odrębne składniki majątkowe, podlegające opodatkowaniu VAT na zasadach przewidzianych dla dostawy tych składników, tj. według właściwych stawek podatkowych, z zastosowaniem zwolnienia lub w ogóle nie podlegające opodatkowaniu.

Ponieważ, jak wskazano wyżej, przedmiotem planowanej przez Wnioskodawcę transakcji nie będzie przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, ale zespół poszczególnych składników majątkowych firmy (towarów oraz wartości niematerialnych i prawnych), a także z uwagi na fakt, iż Wnioskodawca w przedmiotowej transakcji występuje w charakterze nabywcy nie przedsiębiorstwa (lub jego zorganizowanej części) tylko poszczególnych składników majątkowych, zatem w analizowanej sprawie nie wystąpi wartość firmy, zwana potocznie „goodwill”. W związku z powyższym rozstrzygnięcie w kwestii odliczenia podatku naliczonego VAT od zakupu wyodrębionego świadczenia „goodwill” staje się bezprzedmiotowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.