Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB1-1/4511-1-13/16-2/AA
z 22 sierpnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 30 czerwca 2016 r. (data wpływu 7 lipca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów z najmu nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 lipca 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów z najmu nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca, dalej podatnik, jest jednym z trzech współwłaścicieli nieruchomości składającej się z działki i stojącego na niej budynku. Parter budynku użytkowany jest przez podatnika na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.

W dniu 28 lutego 2016 r. podatnik zawarł wraz z pozostałymi współwłaścicielami, synami podatnika, w zwykłej formie pisemnej, umowę o podziale do użytkowania (quoad usum). Na mocy podpisanej umowy strony uzgodniły, iż podatnik będzie dysponować parterem budynku w skład którego wchodzi pomieszczenie sklepu wraz z wydzieloną kotłownią i toaletą o powierzchni 75 mkw.

Syn podatnika dysponować będzie 1 piętrem budynku w skład którego wchodzą 4 pomieszczenia oraz korytarz o łącznej powierzchni ok. 70 mkw. Klatka schodowa pozostaje do wspólnego użytkowania. Trzeci współwłaściciel, drugi syn podatnika, zrzeka się użytkowania budynku. Strony umowy zgodnie postanowiły, iż ponoszą wszystkie koszty i pobierają wszystkie pożytki wyłącznie z części oddanej im do użytkowania na podstawie niniejszej umowy. Tym samym zrzekają się prawa do pożytków i kosztów związanych z pozostałą częścią nieruchomości.

W dniu 1 marca 2016 r. syn podatnika zawarł umowę najmu części nieruchomości oddanej mu do użytkowania. Następnie zgłosił do US opodatkowanie przychodów z najmu na zasadach ryczałtu. Obecnie syn podatnika wpłaca zaliczki na podatek dochodowy od całości przychodów uzyskanych z umowy najmu.

Wnioskodawca uznał, że nie uzyskuje przychodów z najmu części nieruchomości oddanej synowi do użytkowania i tym samym nie podlega obowiązkowi podatkowemu z tego tytułu.

Wnioskodawca powziął jednak wątpliwość, czy postępowanie to jest zgodne z przepisami prawa podatkowego, tzn. czy we właściwy sposób określił brak przychodu do opodatkowania. Podatnik informuje, że w budynku nie zostały wydzielone lokale, podatnik prowadzi działalność gospodarczą, jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy podatnik właściwie uznał, że nie uzyskuje przychodu z najmu części nieruchomości oddanej do użytkowania synowi na podstawie quoad usum?

Zdaniem Wnioskodawcy, zawarcie umowy quoad usum jest wiążące także w sferze podatku dochodowego. Z tego względu podatnik nie uzyskuje przychodów z najmu części nieruchomości oddanej do użytkowania synowi. Nie znajdują zatem zastosowania art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 16a wspomnianej ustawy. Podatnik nie uzyskuje również z tytułu najmu wspomnianej części nieruchomości przychodów o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy, źródłem przychodów jest najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

Na mocy art. 9a ust. 6 powołanej ustawy, dochody osiągane przez podatników ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6, są opodatkowane na zasadach określonych w ustawie, chyba że podatnicy złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne oświadczenia o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, na zasadach określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Zgodnie z treścią art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 1998 r. Nr 144, poz. 930, z późn. zm.) ustawa reguluje opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym niektórych przychodów (dochodów) osiąganych przez osoby fizyczne osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Z kolei stosownie do treści art. 6 ust. 1a ww. ustawy, opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają również otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Dla ustalenia wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu tych umów, stosuje się art. 11 ust. 2-2b ustawy o podatku dochodowym.

Powyższe przepisy wyraźnie wskazują, że najem stanowi podlegające opodatkowaniu źródło przychodów. Podstawą uzyskiwania przychodów z tytułu najmu jest zawarcie pomiędzy stronami stosownej umowy. Strony umowy określają w niej wysokość czynszu, który stanowi przychód w rozumieniu przepisów prawa podatkowego. Jednakże do powstania po stronie wynajmującego przychodu konieczne jest otrzymanie lub postawienie czynszu do dyspozycji wynajmującego.

Zgodnie z treścią art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r., poz. 380, z późn. zm.) własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Natomiast w myśl art. 206 Kodeksu cywilnego każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli.

Treść art. 207 ww. kodeksu, stanowi że pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną.

Współwłaściciele mogą jednak w drodze umowy quoad usum, określić sposób i zakres korzystania z rzeczy wspólnej oraz pobierania z niej pożytków i innych przychodów, a także ponoszenia wydatków i ciężarów związanych z rzeczą wspólną.

Umowa quoad usum może kształtować stosunki wzajemne między współwłaścicielami na tle korzystania z rzeczy wspólnej inaczej niż, to wynika z treści art. 206 ww. kodeksu i postanowienia takiej umowy są wiążące. W przypadku nieruchomości oznacza to, że dopuszczalne jest zawarcie przez współwłaściciela korzystającego z tej nieruchomości umowy najmu z osobą trzecią. Jednak skutki takiej umowy ograniczają się wyłącznie do jej stron, nie odnoszą żadnego skutku w stosunku do pozostałych współwłaścicieli. Jeżeli współwłaściciele określają prawo do korzystania z wydzielonej części rzeczy przez współwłaściciela w sposób wyłączny (quoad usum), istnieje domniemanie, że temu współwłaścicielowi przypadają pożytki i dochody z rzeczy również w sposób niepodzielny. Zatem dokonanie podziału quoad usum oznacza „wewnętrzne” zorganizowanie sposobu korzystania z rzeczy wspólnej.

Jeśli więc, współwłaściciele nieruchomości zawarli umowę quoad usum, to tylko ten współwłaściciel, który na mocy takiej umowy uprawniony jest do wyłącznego korzystania z części rzeczy wspólnej uzyskuje przychód z wynajęcia tej nieruchomości. Pozostali współwłaściciele niebędący stroną stosunku najmu nie uzyskują z tego tytułu żadnego przychodu.

W przedmiotowej sprawie wątpliwość Wnioskodawcy budzi fakt, czy nie uzyskuje przychodów z najmu w części nieruchomości oddanej do użytkowania synowi na podstawie umowy quoad usum?

Zatem w sytuacji, gdy – jak to przedstawiono w stanie faktycznym – współwłaściciele zawarli umowę quoad usum, to tylko ten współwłaściciel, tj. syn Wnioskodawcy, który na mocy takiej umowy uprawniony jest do korzystania z części rzeczy wspólnej, uzyskuje przychód z wynajęcia tej części nieruchomości. Pozostali współwłaściciele niebędący stroną stosunku najmu nie uzyskują z tego tytułu żadnego przychodu.

Biorąc powyższe pod uwagę, tylko ten współwłaściciel, który uzyskuje przychód z wynajmowanej części nieruchomości obowiązany jest do uiszczenia podatku dochodowego w obowiązującej go stawce, na zasadach odpowiednich dla wybranej formy, opodatkowania przychodów z najmu.

W konsekwencji, Wnioskodawca słusznie uznał, że nie uzyskuje przychodów z najmu części nieruchomości oddanej do użytkowania synowi na podstawie umowy quoad usum.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.