Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/4511-470/16/TJ
z 8 sierpnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 13 kwietnia 2016 r. (data wpływu 9 maja 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 maja 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Pomiędzy dwoma podmiotami gospodarczymi została zawarta umowa podwykonawstwa (świadczenie usług pośrednictwa). W umowie tej zawarta była wartość wynagrodzenia za świadczone usługi, zakres praw i obowiązków oraz informacja o zakazie prowadzenia podobnej działalności gospodarczej lub pracy w oparciu o umowę o pracę przez okres 2 lat. W 2013 r. umowa została rozwiązana przez obie strony. W tej sytuacji strona będąca odpowiedzialna za pozyskiwanie klientów, a tym samym mająca przez okres dwóch lat zakaz konkurencji, pozostaje bez dochodu. W związku z zawartą umową zakończyła bowiem prowadzoną działalność gospodarczą i wystąpiła na drogę sądową o odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji. Sąd zasądził odszkodowanie, które wypłacone zostało w 2014 r. i 2015 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy otrzymane odszkodowanie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, otrzymane odszkodowanie jest zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że pomiędzy dwoma podmiotami gospodarczymi została zawarta umowa podwykonawstwa (świadczenie usług pośrednictwa). W umowie tej zawarta była wartość wynagrodzenia za świadczone usługi, zakres praw i obowiązków oraz informacja o zakazie prowadzenia podobnej działalności gospodarczej lub pracy w oparciu o umowę o pracę przez okres 2 lat. W 2013 r. umowa została rozwiązana przez obie strony. W tej sytuacji strona będąca odpowiedzialna za pozyskiwanie klientów, a tym samym mająca przez okres dwóch lat zakaz konkurencji, pozostaje bez dochodu. W związku z zawartą umową zakończyła bowiem prowadzoną działalność gospodarczą i wystąpiła na drogę sądową o odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji. Sąd zasądził odszkodowanie, które wypłacone zostało w 2014 r. i 2015 r.

W związku z tak przedstawionym opisem wskazać należy, że zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Natomiast z pkt 3b ww. przepisu wynika, że ze zwolnienia z opodatkowania korzystają również inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Z zacytowanych przepisów wynika wprost, że ze zwolnienia z opodatkowania korzystają w szczególności takie odszkodowania lub zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na ich podstawie oraz te odszkodowania, które otrzymane zostały na podstawie wyroku lub ugody sądowej, do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie.

Jednocześnie, co istotne z punktu widzenia niniejszej sprawy, w przepisach tych wskazane zostały świadczenia mające charakter odszkodowawczy, które jednak – pomimo spełnienia innych warunków w nich przewidzianych – nie korzystają ze zwolnienia. Są to m.in. odszkodowania przyznane stosownie do przepisów o zakazie konkurencji wskazane w art. 21 ust. 1 pkt 1 lit. d) oraz otrzymane odszkodowania związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a).

Powyższe oznacza więc, że zasadą jest traktowanie otrzymanych odszkodowań jako przychodu podlegającego opodatkowaniu, który tylko w pewnych przypadkach, szczegółowo opisanych w ustawie, korzystać może ze zwolnienia z opodatkowania.

Mając na uwadze powyższe wyjaśnienia oraz przedstawiony stan faktyczny konieczne jest więc ustalenie, czy w opisanym przypadku zasądzone na rzecz Wnioskodawczyni odszkodowanie spełnia warunki do zastosowania zwolnienia z opodatkowania.

Wskazać więc należy, że w aktualnie obowiązującym porządku prawnym przepisy o zakazie konkurencji określone zostały w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.), w rozdziale IIA. Przepisy te dotyczą jednak wyłącznie osób pozostających w stosunku pracy. Natomiast w przypadku osób nie będących pracownikami, a więc pomiędzy podmiotami wykonującymi określone czynności na podstawie umów cywilnoprawnych, w tym prowadzących działalność gospodarczą, zakaz konkurencji może obowiązywać – pomimo braku odrębnych przepisów w tym zakresie – na zasadzie swobody umów. Zgodnie bowiem z orzecznictwem Sądu Najwyższego to, że w Kodeksie cywilnym nie ma szczegółowej regulacji odnoszącej się do tego stosunku prawnego wprost świadczy o woli ustawodawcy dopuszczenia szerokiego zakresu swobody kontraktowej, która umożliwia ukształtowanie umowy w sposób odpowiadający celowi gospodarczemu i indywidualnym interesom stron. Konsekwencją takiego rozwiązania jest jednak oparcie odpowiedzialności odszkodowawczej wyłącznie na jej zasadach ogólnych i woli stron.

W rezultacie stwierdzić należy, że wypłacone Wnioskodawczyni odszkodowanie, jako że jego wysokość lub zasady ustalania nie wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na ich podstawie nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odszkodowanie to nie może również zostać uznane za zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jak bowiem wskazano we wniosku podstawą do jego wypłaty była umowa o świadczenie usług pośrednictwa zawarta pomiędzy dwoma podmiotami gospodarczymi. Po rozwiązaniu umowy podmiot uprawniony do odszkodowania (Wnioskodawczyni) zakończyła prowadzoną działalność gospodarczą. Niewątpliwie więc odszkodowanie to pozostawało w związku z prowadzoną działalność gospodarczą. Roszczenie do jego wypłaty oparte było bowiem na umowie zawartej w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą i wiązało się z zakazem jej wykonywania po zakończeniu trwania umowy. Tym samym, pomimo tego, że odszkodowanie wypłacone zostało na podstawie wyroku sądowego, nie będzie ono korzystało ze zwolnienia z opodatkowania. Mieści się bowiem w dyspozycji art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.