Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB3/4510-1-253/16-3/ŁM
z 29 lipca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 4 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawione we wniosku z 24 maja 2016 r. (data wpływu 30 maja 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zastosowania przepisów dotyczących cen transferowych w związku z dobrowolnym umorzeniem własnych udziałów bez wynagrodzenia – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 maja 2016 r. został złożony ww. wniosek – uzupełniony pismem z 3 czerwca 2016 r. (data wpływu 6 czerwca 2016 r.) − o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zastosowania przepisów dotyczących cen transferowych w związku z dobrowolnym umorzeniem własnych udziałów bez wynagrodzenia.

We wniosku przedstawiono następujący opis zdarzenia przyszłego.

„A” Sp. z o.o. (dalej: „Spółka”) jest polskim rezydentem podatkowym, podlegającym w Polsce opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości osiąganych dochodów.

Obecnie planowane jest przeprowadzenie operacji umorzenia udziałów Spółki. Umorzenie udziałów Spółki ma być umorzeniem dobrowolnym i ma zostać przeprowadzone zgodnie z art. 199 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (dalej „k.s.h.”). Stosownie do tego przepisu, udziały Spółki zostaną umorzone za zgodą wspólnika (dalej „Wspólnik”), w drodze nabycia udziałów przez Spółkę. Wspólnik, w dniu rozpoczęcia procedury umorzenia udziałów i w dniu zbycia udziałów w Spółce celem umorzenia, będzie większościowym wspólnikiem Spółki (będzie właścicielem udziałów Spółki gwarantujących zdecydowanie więcej niż 5% udziałów Spółki). Wspólnik jest zagraniczną spółką kapitałową z siedzibą w kraju należącym do Unii Europejskiej.

Zgodnie z możliwością przewidzianą w art. 199 § 3 k.s.h. − za zgodą Wspólnika, którego udziały będą umarzane − umorzenie nastąpi bez wynagrodzenia (będzie to umorzenie nieodpłatne, tj. Wspólnik, którego udziały podlegać będą umorzeniu, nie otrzyma od Spółki żadnego wynagrodzenia).

Spółka pragnie podkreślić, że umowa Spółki na dzień dokonania umorzenia będzie przewidywała możliwość zastosowania powyższego trybu umorzenia udziałów.

Umorzeniu nie będzie towarzyszyć obniżenie wysokości kapitału zakładowego Spółki. Ponieważ − po umorzeniu udziałów − suma wartości nominalnej pozostałych udziałów Spółki nie będzie odpowiadać kwocie wykazywanej jako kapitał zakładowy Spółki planowane jest powzięcie uchwały zmieniającej umowę Spółki, na mocy której doszłoby do zmiany wartości nominalnej udziałów celem dostosowania ich łącznej wartości nominalnej do wartości kapitału zakładowego Spółki.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Spółka zobowiązana jest do przygotowania dokumentacji cen transferowych, o której mowa w art. 9a Ustawy CIT, w związku z dokonaniem czynności polegającej na nieodpłatnym nabyciu od Wspólnika udziałów własnych Spółki celem umorzenia?

Zdaniem Wnioskodawcy, nie jest on zobowiązany do przygotowania dokumentacji cen transferowych, o której mowa w art. 9a Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w związku z dokonywaniem czynności polegającej na nieodpłatnym nabyciu od Wspólnika udziałów własnych Spółki celem umorzenia.

Uzasadnienie.

Zgodnie z art. 199 § 1 k.s.h. udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością mogą być umorzone między innymi w drodze przeniesienia udziałów przez wspólnika na rzecz spółki. Umorzenie to może być przeprowadzone za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziałów przez spółkę (umorzenie dobrowolne) lub bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Art. 199 § 2 k.s.h. stanowi m.in., że nabycie udziałów przez spółkę za zgodą wspólnika następuje za wynagrodzeniem. Co istotne, stosownie do treści art. 199 § 3 k.s.h. umorzenie może za zgodą wspólnika nastąpić również bez wynagrodzenia. W przedmiotowej sprawie Spółka ma nabyć udziały własne celem umorzenia właśnie w tym trybie, tj. nieodpłatnie.

Kwestie związane z obowiązkiem sporządzania dokumentacji transferowej reguluje art. 9a Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z art. 9a ust. 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przepisem podatnicy dokonujący transakcji, w tym zawierający umowy spółki niebędącej osobą prawną, umowy wspólnego przedsięwzięcia lub umowy o podobnym charakterze, z podmiotami powiązanymi z tymi podatnikami − w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 ww. ustawy − lub transakcji, w związku z którymi zapłata należności wynikających z takich transakcji dokonywana jest bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, w tym zawierający umowy spółki niebędącej osobą prawną, umowy wspólnego przedsięwzięcia lub umowy o podobnym charakterze, jeżeli jedną ze stron takiej umowy jest podmiot mający miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, są obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej takiej (takich) transakcji.

W art. 11 ust. 1 i 4 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wskazano podmioty powiązane. Do podmiotów powiązanych ustawodawca zalicza między innymi wspólników spółki kapitałowej (w przepisie mowa jest o podmiotach posiadających udział w kapitale innego podmiotu). W art. 11 ust. 5a Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ustawodawca doprecyzował, że posiadanie udziału w kapitale innego podmiotu, o którym mowa w art. 11 ust. 1 i 4 ww. ustawy, oznacza sytuację, w której dany podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada w kapitale innego podmiotu udział nie mniejszy niż 5%.

W związku z powyższym Spółka i Wspólnik bez wątpienia są podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Mimo to Spółka uważa, że czynność polegająca na nieodpłatnym nabyciu udziałów własnych celem ich umorzenia nie powinna być objęta dokumentacją, o której mowa w art. 9a Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 9a ust. 2 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych obowiązek dokumentacyjny obejmuje transakcję lub transakcje między podmiotami powiązanymi, w których łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekracza równowartość:

1. 100.000 EURO − jeżeli wartość transakcji nie przekracza 20% kapitału zakładowego, określonego zgodnie z art. 16 ust. 7, albo
2. 30.000 EURO − w przypadku świadczenia usług, sprzedaży lub udostępnienia wartości niematerialnych i prawnych, albo
3. 50.000 EURO − w pozostałych przypadkach.
   
   

Zdaniem Spółki czynność nabycia udziałów własnych celem umorzenia nie jest „transakcją”, do której odnosi się powyższy przepis. Umorzenie udziałów to działanie jednorazowe, które w ramach stosunków korporacyjnych zostało dopuszczone przepisami k.s.h. Jego celem jest prawne unicestwienie udziałów wspólnika, którego udziały są umarzane, a nie dokonanie jakiejkolwiek transakcji gospodarczej.

Co istotne operacja nabycia udziałów celem umorzenia może być dokonana wyłącznie pomiędzy spółką kapitałową a jej udziałowcami. Nie jest zatem możliwe przeprowadzenia porównywalnej transakcji rynkowej pomiędzy podmiotami niepowiązanymi, w związku z czym określenie warunków, które mogłyby zostać ustalone przez podmioty niezależne byłoby de facto niemożliwe. Nie można zapominać o tym, że zbycie udziałów celem umorzenia nie jest „zwykłym” zbyciem udziałów. Spółka nabywająca udziały własne musi dokonać ich unicestwienia. Spółka nie może takimi udziałami dowolnie rozporządzać.

Nie można też argumentować, że czynność zbycia udziałów spółki celem ich umorzenia powinna być czynnością odpłatną. Zastosowanie przepisu art. 11 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do czynności zbycia udziałów w celu ich umorzenia w istocie prowadziłoby do kwestionowania zasadności wprowadzenia do Kodeksu spółek handlowych regulacji dopuszczającej umorzenie udziałów bez wynagrodzenia.

Co więcej warto zauważyć, że w przypadku umorzenia bez wynagrodzenia, nie dochodzi w ogóle do powstania przychodu, którego wartość mogłaby być szacowana na podstawie art. 11 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zarówno po stronie Spółki, jak i po stronie Wspólnika nie wystąpi potencjalny przychód bądź koszt, który miałby być przedmiotem korekty, do której wykorzystywana jest dokumentacja cen transferowych.

Taki pogląd aprobują organy podatkowe np.: Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z dnia 6 lutego 2013 r. IPTPB3/423-419/12-3/PM. Zdaniem tego organu podatkowego „do nieodpłatnego zbycia przez podatnika udziałów celu ich umorzenia zastosowania nie znajdą przepisy dotyczące cen transferowych, tj. art. 9a i art. 11 u.p.d.o.p.. a także zasada ustalania ceny rynkowej o której mowa w art. 14 u.p.d.o.p.”.

W wypadku umorzenia nieodpłatnego udziałów nie dochodzi też do przekroczenia któregokolwiek z limitów wskazanych w art. 9a ust. 2 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W związku z powyższym Spółka uważa, że nie ma obowiązku sporządzania dokumentacji cen transferowych do czynności polegającej na nieodpłatnym nabyciu udziałów własnych celem ich umorzenia.

Analogiczne stanowisko jest prezentowane przez inne organy podatkowe, m.in. w interpretacjach:

• Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 8 stycznia 2016 r., znak ILPB4/4510-1-520/ 15-2/ŁM, w której organ podatkowy zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy „W zakresie dobrowolnego umorzenia udziałów nie można również mówić o „cenie”, a takim właśnie pojęciem posługują się art. 9a i 11 ustawy o CIT. Przepisy KSH wiążą bowiem z umorzeniem udziałów pojęcie „wynagrodzenia”, które nie jest tożsame z pojęciem „ceny” użytym na gruncie ustawy o CIT. Skoro zatem umorzenie udziałów nie następuje za „cenę”, to tym bardziej nie można ustalić dla niego ceny rynkowej, czy też nierynkowej. Reasumując, w ocenie Wnioskodawcy, w przypadku umorzenie nieodpłatnego Udziałów nie znajdą zastosowania przepisy art. 9a i art. 11 ustawy o CIT”,
• Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 19 lutego 2015 r. znak ILPB3/423-631/ 14-3/PR, w której wnioskodawca podnosił, że „celem umorzenia udziałów nie jest modyfikacja wysokości dochodów, jakie osiągają podatnicy powiązani, poprzez zastosowanie nierynkowej ceny. Umorzenie udziałów to działanie jednorazowe, które w ramach stosunków korporacyjnych zostało dopuszczone przepisami Kodeksu spółek handlowych, a jego celem jest prawne unicestwienie udziałów wspólnika, którego udziały są umarzane. Ponadto, po stronie udziałowca brak jest jakiegokolwiek przysporzenia. Brak wynagrodzenia dla Wnioskodawcy pozostaje zatem bez jakiegokolwiek wpływu na jego sytuację podatkową. Ponadto należy zauważyć, iż z natury umorzenia udziałów, następuje ono pomiędzy spółką a jej udziałowcem. W konsekwencji brak jest porównywalnych transakcji pomiędzy niezależnymi podmiotami, które mogłyby zostać wykorzystane do ustalenia rynkowego poziomu wynagrodzenia”,
• Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 2 listopada 2010 r. znak IBPBII/2/423- 20/10/AK, w którym organ stwierdził, że „w przypadku określonego w art. 199 Kodeksu spółek handlowych, nabycia od wspólnika udziałów przez spółkę w celu ich umorzenia występuje „wynagrodzenie”, a termin „wynagrodzenie” nie jest tożsamy z „ceną”. Zatem stanowisko Spółki, zgodnie z którym do umorzenia udziałów bez wynagrodzenia nie znajdą zastosowania przepisy art. 9a, 11 i 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych należało uznać za prawidłowe”.
  
  

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji należy stwierdzić, że zapadły one w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego niniejszą interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.