2016.07.22 - Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi - 1061-IPTPB2.4511.292.2016.2.SŻ

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
1061-IPTPB2.4511.292.2016.2.SŻ
z 22 lipca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 31 marca 2016 r. (data wpływu 14 kwietnia 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 8 lipca 2016 r. (data wpływu 13 lipca 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 kwietnia 2016 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.), w związku z powyższym, pismem z dnia 28 czerwca 2016 r., Nr 1061-IPTPB2.4511.292.2016.1.SŻ, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, wezwał Wnioskodawcę do usunięcia braków wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 29 czerwca 2016 r. (skutecznie doręczono w dniu 4 lipca 2016 r.), zaś w dniu 13 lipca 2016 r. Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek (data nadania 11 lipca 2016 r.).

We wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

Rodzice Wnioskodawcy, tj. ….. byli właścicielami nieruchomości, położonej …. przy ul. …., nr działki 261/3, KW nr ….. Ojciec Wnioskodawcy – … zmarł w dniu 18 października 2001 r., a matka – ….. zmarła w dniu 8 października 2013 r.

Spadek po ojcu Wnioskodawcy – …. nabyli na podstawie ustawy:

matka Wnioskodawcy – …., w 25/40 części,

siostra Wnioskodawcy – …., w 3/40 części,

brat Wnioskodawcy – …., w 3/40 części,

brat Wnioskodawcy – …., w 3/40 części,

brat Wnioskodawcy – …., w 3/40 części,

Wnioskodawca – ….., w 3/40 części.

Spadek po matce Wnioskodawcy nabyli na podstawie ustawy:

siostra Wnioskodawcy – …., w 1/5 części,

brat Wnioskodawcy – ….., w 1/5 części,

brat Wnioskodawcy – ….., w 1/5 części,

brat Wnioskodawcy – ….., w 1/5 części,

Wnioskodawca – ….., w 1/5 części.

Wnioskodawca wraz z rodzeństwem posiadali w spadku po ojcu i po matce udział po 8/40 części każdy.

W sporządzonej przed notariuszem …… umowie darowizny Rep. A nr ….., rodzeństwo w dniu 2 grudnia 2014 r. darowało Wnioskodawcy swoje udziały po 8/40 każdy (łącznie 32/40), w związku z czym Wnioskodawca nabył 40/40, tj. całość majątku spadkowego (po ojcu nabył 3/40, po matce 5/40, po umowach darowizny posiada 40/40).

W dniu 5 marca 2015 r. Wnioskodawca zbył ww. nieruchomość (działkę) za cenę 120 000 zł. Dokonane przez Wnioskodawcę odpłatne zbycie nieruchomości nie nastąpiło w związku z wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W dniu 29 lipca 2008 r. Wnioskodawca zaciągnął kredyt hipoteczny w kwocie 36 162,63 CHF w Banku …... Kredyt był przeznaczony na zakup mieszkania przeznaczonego na własne cele mieszkaniowe Wnioskodawcy i Jego bliskich, tj. córki. Datą zakupu lokalu mieszkalnego położonego przy ul. ….. jest dzień 26 czerwca 2008 r. Wnioskodawca jest współwłaścicielem tej nieruchomości. Użyte określenie mieszkanie oznacza spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. W mieszkaniu zakupionym na kredyt, zamieszkiwała bezpośrednio po jego nabyciu, córka Wnioskodawcy (od 2008 r. do 2012 r.). W mieszkaniu mieszkał również sam Wnioskodawca. Z uwagi na sytuację osobistą i materialną rodziny, mieszkanie w okresie od grudnia 2012 r. do 2015 r. było wynajmowane. Od kwietnia 2016 r. mieszkanie również jest wynajmowane, do chwili obecnej. Wnioskodawca podkreśla, że mieszkanie zostało zakupione w celu realizowania własnych potrzeb mieszkaniowych Wnioskodawcy i Jego rodziny. Mieszkanie nie zostało zakupione w celu osiągania dochodu, a jest wynajmowane jedynie okresowo, gdyż córka Wnioskodawcy nie jest w stanie go, w chwili obecnej utrzymać. Docelowo, mieszkanie zostanie przekazane córce lub wnuczce.

Na chwilę sprzedaży działki …., do zapłaty pozostawał kredyt hipoteczny w kwocie około 21 615 CHF, tj. około 84 000 zł. Kredyt hipoteczny we frankach szwajcarskich nie został spłacony:

kwota udzielonego kredytu: 36 000 CHF,

kwota pozostająca do spłaty na chwilę uzupełnienia wniosku: 11 660 CHF.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy Wnioskodawca może skorzystać z ulgi mieszkaniowej w całości w przypadku, gdy spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu zostało nabyte w 2008 r. na własne cele mieszkaniowe ze środków pochodzących z kredytu hipotecznego, ale okresowo od 2012 r. do 2015 r. było wynajmowane?

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie doprecyzowanym w uzupełnieniu wniosku), może On skorzystać z ulgi w całości i przeznaczyć przychód na spłatę kredytu hipotecznego pomimo tego, że okresowo wynajmuje mieszkanie. Mieszkanie zostało nabyte na własne cele mieszkaniowe, w latach 2008 – 2012 Wnioskodawca zamieszkiwał w mieszkaniu z córką, a docelowo mieszkanie jest przeznaczone dla córki lub dla wnuczki. Zdaniem Wnioskodawcy, taki stan faktyczny wyczerpuje znaczenie zwrotu nabyte na „własne cele mieszkaniowe”.

W art. 21 ust. 25 ustawy, zawarta jest ustawowa definicja pojęcia „własne cele mieszkaniowe”, użytego w art. 21 ust. 1 pkt 131 i na podstawie, tak skonstruowanej definicji należy przyjąć, że własne cele mieszkaniowe realizuje ten, kto ponosi wydatki m.in. na nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu. Zdaniem Wnioskodawcy, wykładnia powołanych wyżej przepisów jest taka, że dla zaistnienia prawa do zwolnienia ustawa niczego więcej nie wymaga, zatem to, czy i w jaki sposób, faktycznie będzie wykorzystywane nabyte mieszkanie nie ma żadnego znaczenia prawnego. Mieszkanie zostało nabyte dla własnych celów mieszkaniowych, w celu realizacji własnych potrzeb mieszkaniowych w 2008 r. Następnie w 2012 r. w związku z sytuacją rodzinną było przejściowo wynajmowane. Mając na uwadze powyższe, taki stan faktyczny realizuje przedstawioną wykładnię przepisów w zakresie rozumienia „własnych celów mieszkaniowych” i nie pozbawia Wnioskodawcy możliwości skorzystania z ulgi.

Tak orzekł również Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 28 kwietnia 2015 r., nr IBPBII/2/4511-129/15/ŁCz oraz w dużo dalej idącej sprawie Wojewódzki Sąd Administracyjny w sprawie o sygn. akt. III SA/Wa 1028/14.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji Podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
prawa wieczystego użytkowania gruntów,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany z odpłatnego zbycia w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Pod pojęciem „nabycie” należy rozumieć każde zdarzenie i każdą czynność prawną, w efekcie której dochodzi do przeniesienia prawa własności do nieruchomości, jej części lub udziału w niej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że rodzice Wnioskodawcy byli właścicielami nieruchomości – nr działki 261/3. Ojciec Wnioskodawcy zmarł w dniu 18 października 2001 r., a spadkobiercami po nim byli matka Wnioskodawcy, Wnioskodawca, siostra Wnioskodawcy i troje Jego braci. W dniu 8 października 2013 r. zmarła matka Wnioskodawcy, a spadkobiercami po niej byli Wnioskodawca, siostra Wnioskodawcy i troje Jego braci.

W zawartej przed notariuszem w dniu 2 grudnia 2014 r. umowie darowizny, rodzeństwo Wnioskodawcy (siostra i trzech braci) darowało Wnioskodawcy swoje udziały spadkowe po zmarłym ojcu i matce, wskutek czego Wnioskodawca został właścicielem nieruchomości.

W dniu 5 marca 2015 r. Wnioskodawca zbył ww. nieruchomość za cenę 120 000 zł. Dokonane przez Wnioskodawcę odpłatne zbycie nieruchomości nie nastąpiło w związku z wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W dniu 29 lipca 2008 r. Wnioskodawca zaciągnął w Banku kredyt hipoteczny w kwocie 36 162,63 CHF, na zakup mieszkania, tj. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, przeznaczonego na cele mieszkaniowe Wnioskodawcy i Jego bliskich, tj. córki. Mieszkanie, czyli spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego zostało zakupione w dniu 26 czerwca 2008 r., a Wnioskodawca jest jego współwłaścicielem.

W ww. mieszkaniu zakupionym na kredyt bezpośrednio po jego nabyciu zamieszkiwała córka Wnioskodawcy, tj. od 2008 r. do 2012 r. W mieszkaniu mieszkał również sam Wnioskodawca. Z uwagi na sytuację osobistą i materialną rodziny, mieszkanie w okresie od grudnia 2012 r. do 2015 r., było wynajmowane. Od kwietnia 2016 r. do chwili obecnej mieszkanie również jest wynajmowane.

Wnioskodawca podkreśla, że mieszkanie zostało zakupione w celu realizowania potrzeb mieszkaniowych Wnioskodawcy i Jego rodziny, czyli córki. Mieszkanie nie zostało zakupione w celu osiągania dochodu, a jest wynajmowane jedynie okresowo, gdyż córka Wnioskodawcy nie jest w stanie by je w chwili obecnej utrzymać. Docelowo mieszkanie zostanie przekazane córce lub wnuczce.

Wnioskodawca podał, że na chwilę sprzedaży działki nr 261/3, pozostawał do zapłaty kredyt hipoteczny w kwocie około 21 615 CHF, tj. około 84 000 zł.

W związku z powyższym wskazać należy, że zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.) prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że dla ustalenia daty nabycia nieruchomości lub praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy istotny jest dzień otwarcia spadku, czyli śmierci spadkodawcy.

Z kolei zgodnie z art. 888 § 1 ww. ustawy, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Świadczenie darczyńcy może polegać na działaniu lub zaniechaniu działania. Istotną cechą darowizny jest jej bezpłatny charakter. Umowa darowizny jest bez wątpienia jednym ze sposobów nabycia prawa własności.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że Wnioskodawca udziały w nieruchomości (działce nr 261/3) nabył w różnym czasie i w różny sposób:

w 2001 r. udział nabyty w spadku po ojcu,

w 2013 r. udział nabyty w spadku po matce,

w 2014 r. udziały nabyte w drodze darowizny od rodzeństwa.

Skoro nabycie ww. nieruchomości przez Wnioskodawcę nastąpiło w różnych datach i udziałach, pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy oddzielnie liczyć w stosunku do każdego nabytego udziału.

Oznacza to, że przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości w 2015 r., odpowiadający udziałowi nabytemu w spadku po ojcu w 2001 r., w ogóle nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ 5-letniego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast przychód z tej sprzedaży odpowiadający udziałowi nabytemu przez Wnioskodawcę w 2013 r. w drodze spadku po matce oraz udziałom nabytym w 2014 r. w drodze darowizny od rodzeństwa, dokonanej w 2015 r., czyli przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce ich nabycie, stanowi źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy – podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością), np. koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego w związku ze sprzedażą, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości.

Ustalenie kosztów uzyskania przychodu odbywa się natomiast zgodnie z art. 22 ust. 6c lub 6d ww. ustawy w zależności od tego czy zbywaną nieruchomość lub prawo nabyto odpłatnie, czy nieodpłatnie.

Stosownie do art. 22 ust. 6d ww. ustawy, za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość nakładów, o których mowa w art. 22 ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ustawy).

Zgodnie z art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł – stosownie do art. 30e ust. 5 ww. ustawy.

Należny podatek wynikający z tego zeznania jest płatny w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 4 pkt 4 w zw. z art. 45 ust. 1b ww. ustawy).

Natomiast w przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie (art. 30e ust. 7 ww. ustawy).

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy, wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Należy wyjaśnić, że powyższe zwolnienie obejmować będzie taką część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia.

Dochód zwolniony należy obliczyć według następującego wzoru:

dochód zwolniony = D x W/P, gdzie:

D – dochód z odpłatnego zbycia,

W – wydatki poniesione na cele mieszkaniowe,

P – przychód z odpłatnego zbycia.

Stosownie do art. 21 ust. 25 pkt 1 i 2 ww. ustawy, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się:

wydatki poniesione na:
1. nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
2. nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
3. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
4. rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej,

wydatki poniesione na:
1. spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na cele określone w pkt 1,
2. spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na spłatę kredytu (pożyczki), o którym mowa w lit. a),
3. spłatę każdego kolejnego kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w lit. a) lub b)

- w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem ust. 29 i 30.

Zgodnie z art. 21 ust. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d) i e), rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach.

Stosownie do art. 21 ust. 29 ww. ustawy, w przypadku gdy kredyt (pożyczka), o którym mowa w ust. 25 pkt 2 lit. a)-c), stanowi część kredytu (pożyczki) przeznaczonego na spłatę również innych niż wymienione w tych przepisach zobowiązań kredytowych (pożyczkowych) podatnika, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki przypadające na spłatę kredytu (pożyczki) określonego w ust. 25 pkt 2 lit. a)-c) oraz zapłacone odsetki od tej części kredytu (pożyczki), która proporcjonalnie przypada na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w ust. 25 pkt 2 lit. a)-c).

Należy również wskazać, że przepis ust. 1 pkt 131 nie ma zastosowania do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, które podatnik uwzględnił korzystając z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym oraz do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, którymi sfinansowane zostały wydatki określone w ust. 25 pkt 1, uwzględnione przez podatnika korzystającego z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym (art. 21 ust. 30).

Podstawową okolicznością decydującą o zastosowaniu zwolnienia wynikającego z przywołanego wyżej art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym jest fakt wydatkowania (począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie) środków z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych na wskazane w ustawie „własne cele mieszkaniowe podatnika”.

Katalog wydatków stanowiących „własne cele mieszkaniowe” podatnika wskazany w art. 21 ust. 25 ustawy ma charakter zamknięty – jest to wyliczenie enumeratywne. Ustawodawca formułując zwolnienie przedmiotowe w sposób jednoznaczny wskazał realizację celów mieszkaniowych, które pozwalają na skorzystanie ze zwolnienia z opodatkowania dochodu ze sprzedaży. Jednymi z takich celów – zgodnie z art. 21 ust. 25 pkt 2 ww. ustawy – jest spłata kredytu oraz odsetek od tego kredytu zaciągniętego na cele mieszkaniowe określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ww. ustawy czyli zaciągniętego na nabycie wymienionych w ww. przepisie nieruchomości i praw. Cel zaciągniętego kredytu musi wynikać z umowy kredytowej. Istotnym jest także to, aby kredyt zaciągnięty był przez podatnika przed uzyskaniem przychodu ze zbycia.

Poprzedzenie wyrażenia „cele mieszkaniowe” przymiotnikiem „własne” świadczy bowiem o tym, że ustawodawca przewidując podstawę do zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 i dopisując ten przymiotnik, przesądził, że celem nadrzędnym jest możliwość uwzględnienia przy obliczaniu dochodu zwolnionego z opodatkowania tylko takich wydatków, które poniesione zostały na zaspokojenie „własnych” potrzeb mieszkaniowych. Tak więc uregulowane w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy zwolnienie od podatku dochodowego w zamierzeniach ustawodawcy realizować ma cel, jakim jest zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika.

Przy omawianym zwolnieniu uwzględnić można tylko takie wydatki, które poniesione zostaną na „własne cele mieszkaniowe”. Przy czym „własne cele mieszkaniowe” należy rozumieć jednoznacznie zgodnie z wykładnią literalną. Realizacja własnych celów mieszkaniowych powinna polegać na tym, że w przypadku spłaty kredytu zaciągniętego na nabycie lokalu mieszkalnego ze środków ze sprzedaży nieruchomości podatnik faktycznie powinien w nabytym za kredyt lokalu takie cele realizować, a więc mieszkać. Nie wystarczy być zatem, właścicielem lub współwłaścicielem mieszkania – w mieszkaniu tym trzeba jeszcze faktycznie mieszkać. Podkreślenia wymaga bowiem, że ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wypływa daleko idąca konsekwencja zawarta w stwierdzeniu „własne cele mieszkaniowe”. U podstaw omawianego zwolnienia legło założenie, że nie powinny być opodatkowane środki wydane na realizację własnego celu mieszkaniowego zbywającego. Powyższy warunek wynika wprost z brzmienia przepisu normującego zwolnienie.

Wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe oznacza, według stanowiska prezentowanego w orzecznictwie i doktrynie, że celem podatnika jest realizacja potrzeby zapewnienia sobie tzw. „dachu nad głową”. Ustawodawca nie uzależnił skorzystania z prawa do zwolnienia z opodatkowania od zadeklarowania zamiaru zamieszkania w nabytych nieruchomościach lub czasowego w nich przebywania, lecz wyraźnie wskazał, że nabycie musi być dokonane na własne cele mieszkaniowe, a te, realizowane są w dłuższym okresie czasu.

Odnosząc powyższe wyjaśnienia do rozpatrywanej sprawy nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że spłata kredytu zaciągniętego na zakup nieruchomości/mieszkania (spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego), które jest wynajmowane stanowi wydatek na własne cele mieszkaniowe Wnioskodawcy. Realizacja własnych celów mieszkaniowych powinna polegać na tym, że w przypadku spłaty kredytu (rat kredytu) zaciągniętego na nabycie mieszkania ze środków ze sprzedaży nieruchomości, podatnik faktycznie powinien w nabytym mieszkaniu swoje cele mieszkaniowe realizować, a więc w nim mieszkać. Tymczasem we wniosku Wnioskodawca wskazał, że od kwietnia 2016 r. do czasu złożenia wniosku, nabyte mieszkanie jest wynajmowane, wynajmowane było również w okresie od grudnia 2012 r. do 2015 r. Bezpośrednio po zakupie mieszkania, co miało miejsce w dniu 26 czerwca 2008 r. do 2012 r., w mieszkaniu mieszkała córka Wnioskodawcy. Wnioskodawca podaje, że również mieszkał w nabytym mieszkaniu, jednakże nie wskazał w jakim okresie. Jednocześnie Wnioskodawca podkreślił, że mieszkanie jest wynajmowane jedynie okresowo, ponieważ córka, nie jest w stanie tego mieszkania, w chwili obecnej utrzymać. Docelowo mieszkanie zostanie przekazane córce lub wnuczce.

Wobec przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, nie można zatem stwierdzić, że Wnioskodawca realizuje w nabytym mieszkaniu (Wnioskodawca jest jego współwłaścicielem) własne cele mieszkaniowe. Nieruchomość Wnioskodawcy służy bowiem zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych innych osób (osób trzecich lub samodzielnej córki), co nie pozostawia wątpliwości, że nabyte mieszkanie (spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego), sfinansowane kredytem hipotecznym zaciągniętym w banku w 2008 r., nie służy zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych Wnioskodawcy.

W orzecznictwie dość jednolicie przyjmuje się, że cel mieszkaniowy wiąże się z zaspokojeniem potrzeb mieszkaniowych przy czym chodzi tu o potrzeby mieszkaniowe w sensie obiektywnym, a zatem potrzeby przeciętnego podatnika, który o ulgę się ubiega. Zawsze bowiem centrum życiowe koncentruje się w konkretnym budynku (lokalu) i ten właśnie budynek (lokal) służy zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że w świetle art. 21 ust. 1 pkt 131 i ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest dla Wnioskodawcy wydatkiem na własne cele mieszkaniowe, wydatkowanie środków ze sprzedaży na spłatę rat kredytu hipotecznego zaciągniętego na zakup udziału w nieruchomości (spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego), która jest wynajmowana i która nie służy Wnioskodawcy do realizacji Jego celów mieszkaniowych. Potrzeba realizacji własnych celów mieszkaniowych jest bowiem najważniejszym elementem przedmiotowego zwolnienia. Wnioskodawca wynajmując ww. nieruchomość (mieszkanie) lub przeznaczając do samodzielnego zamieszkania przez córkę nie zaspakaja własnych potrzeb mieszkaniowych, lecz zaspakaja cudze potrzeby mieszkaniowe.

Należy podkreślić, że zwolnienia podatkowe oraz ulgi są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, dlatego do interpretacji przepisów ustanawiających zwolnienia podatkowe, jak również ulgi, należy stosować wykładnię ścisłą, która nie wychodzi poza literalne brzmienie przepisów. Stąd też, korzystanie z przedmiotowego zwolnienia przysługuje podatnikowi tylko i wyłącznie, w sytuacji spełnienia wszystkich przesłanek wskazanych w przepisie prawa. Należy również zastrzec, że w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych, wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązek udowodnienia, że określony wydatek został poniesiony przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

W przypadku nabycia lokalu mieszkalnego podatnik faktycznie powinien w nabytej nieruchomości własne cele mieszkaniowe realizować, a więc mieszkać. Nie wystarczy być zatem właścicielem lub współwłaścicielem nieruchomości – w nieruchomości tej trzeba jeszcze faktycznie zamieszkać. Innymi słowy podatnik, który nabywa lokal dla własnych potrzeb ma w tym lokalu faktycznie mieszkać. Lokal, który nie jest zamieszkały przez podatnika, jest niewykorzystywany przez niego do zamieszkania lub jest wykorzystywany do innych celów niż zaspokojenie własnych potrzeb podatnika (np. jest wynajmowany, zamieszkują go inne niż podatnik osoby) nie jest lokalem, którego zakup może zostać uznany za realizację własnego celu mieszkaniowego.

Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz przepisy prawa stwierdzić należy, że przychód ze sprzedaży nieruchomości (działki nr 261/3) dokonanej w dniu 5 marca 2015 r., odpowiadający udziałowi nabytemu przez Wnioskodawcę w spadku w 2001 r., w ogóle nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, z uwagi na upływ 5-letniego terminu, o którym mowa w tym przepisie.

Natomiast, przychód z tej sprzedaży odpowiadający udziałowi w nieruchomości nabytemu przez Wnioskodawcę w spadku w 2013 r. oraz udziałom nabytym przez Wnioskodawcę w drodze darowizny w 2014 r., stanowi źródło przychodu zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 30e ww. ustawy.

Podsumowując, przeznaczenie dochodu z odpłatnego zbycia tej nieruchomości, na spłatę rat kredytu hipotecznego zaciągniętego przez Wnioskodawcę na nabycie w 2008 r. udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, nie może być uznane za wydatkowanie dochodu na własne cele mieszkaniowe uprawniające Wnioskodawcę do zwolnienia tego dochodu od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na brak spełnienia przez Wnioskodawcę, przesłanki realizacji własnych celów mieszkaniowych.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się do powołanego przez Wnioskodawcę orzeczenia sądu, Organ podatkowy przeanalizował rozstrzygnięcie w nim zawarte, jednakże należy zauważyć, że jakkolwiek orzeczenia sądowe kształtują pewną linię wykładni obowiązującego prawa, dotyczą one wyłącznie konkretnych spraw, w danym stanie faktycznym. To samo dotyczy powołanej we wniosku interpretacji wydanej w indywidualnej sprawie przez organ podatkowy. Zatem, rozstrzygnięcia w nich zawarte nie mają charakteru wiążącego tak dla sądów administracyjnych, jak i organów podatkowych w przypadku rozpoznawania innych spraw i to pomimo możliwego podobieństwa zaistniałych stanów faktycznych. Rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i w świetle art. 87 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 483, z poźn. zm.), nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa.

Końcowo wskazać należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodne ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny różnić się będzie od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Jednocześnie wskazać należy, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną), a zatem wywiera skutki prawne w stosunku do tego podmiotu, do którego są skierowane. Niniejsza interpretacja jest wiążąca dla Wnioskodawcy, jako osoby występującej z wnioskiem, natomiast nie wywiera skutków wobec innych osób.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tutejszy Organ informuje, że w związku z dokonaniem przez Wnioskodawcę w dniu 8 kwietnia 2016 r. wpłaty w kwocie 40 zł oraz w dniu 11 lipca 2016 r. wpłaty w kwocie 40 zł, na konto bankowe Izby Skarbowej w Łodzi, tytułem opłaty od wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, nienależna opłata w kwocie 40 zł zostanie zwrócona na adres zamieszkania Wnioskodawcy wskazany we wniosku ORD-IN w części F, stosownie do art. 14f § 2a ustawy Ordynacja podatkowa.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego ….., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin