2017.10.02 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej - 0113-KDIPT2-1.4011.223.2017.2.DJD

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-1.4011.223.2017.2.DJD
z 2 października 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku dnia 28 lipca 2017 r. (data wpływu 3 sierpnia 2017 r.), uzupełnionym pismem z dnia 5 września 2017 r. (data wpływu 12 września 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie określenia źródła przychodu z tytułu przeniesienia praw majątkowych do umów pożyczek gotówkowych – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 sierpnia 2017 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., Nr 201, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 28 sierpnia 2017 r., Nr 0113-KDIPT2-1.4011.223.2017.1.DJD, na podstawie art. 13 § 2a, art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 28 sierpnia 2017 r. (data doręczenia 31 sierpnia 2017 r.). Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek pismem, które wpłynęło w dniu 12 września 2017 r., nadanym za pośrednictwem placówki pocztowej operatora publicznego w dniu 7 września 2017 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny ostatecznie sformułowany w uzupełnieniu wniosku:

Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą w zakresie gastronomii w formie dwuosobowej Spółki cywilnej (ma zgłoszoną działalność gospodarczą prowadzoną wyłącznie w formie Spółki cywilnej). Spółka jest podatnikiem podatku od towarów i usług, natomiast dochody wspólników opodatkowane są na zasadach ogólnych podatkiem liniowym.

Jako osoba fizyczna (bez związku z działalnością gospodarczą Spółki) w ostatnich latach Wnioskodawczyni podpisała umowę z pewnym przedsiębiorstwem mającym siedzibę w Polsce, które występuje w niej jako Pożyczkodawca, natomiast Wnioskodawczyni została nazwana Użytkownikiem (jako Użytkownik może korzystać z usług świadczonych drogą elektroniczną przez Pożyczkodawcę poprzez sieć internetową za pośrednictwem odpowiedniego serwisu internetowego).

Zgodnie z pozostałymi zapisami umowy, Pożyczkodawca zobowiązuje się m.in. do udzielania pożyczek gotówkowych Pożyczkobiorcom, a następnie do wystawienia praw majątkowych wynikających z tych pożyczek na sprzedaż Użytkownikowi za pomocą ww. serwisu internetowego. Użytkownik z kolei - po zaakceptowaniu oferty (ważnej dwa dni robocze) - zobowiązuje się wobec Pożyczkodawcy, w przypadku zaakceptowania oferty Pożyczkodawcy do przeniesienia praw majątkowych wynikających z umowy pożyczki gotówkowej, do niezwłocznego przelania na rachunek bankowy Pożyczkodawcy ceny zakupu, której wysokość została określona w ofercie (przelew następuje z własnych zasobów finansowych Użytkownika). Poza tym, w przypadku niezwrócenia przez Pożyczkobiorcę kwoty raty pożyczki w określonym terminie, Użytkownik zobowiązuje Pożyczkodawcę do podjęcia prób odzyskania należności. Tym samym, odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat czynności oraz ich wykonywanie ponosi zlecający wykonanie tych czynności (Pożyczkodawca); czynności są wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez zlecającego te czynności (dostęp do odpowiedniego serwisu internetowego i akceptacja oferty w ciągu 2 dni); wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością (należności od Pożyczkobiorcy odzyskuje Pożyczkodawca).

W celu realizacji umowy, Wnioskodawczyni każdorazowo jest zobowiązana do składania deklaracji PCC-3 z tytułu umowy kupna-sprzedaży praw do pożyczki i opłacenia podatku od czynności cywilnoprawnych oraz do opodatkowania dochodów z tytułu przeniesienia praw majątkowych, co też czyni i ostatecznie dochody z tego tytułu wykazuje w zeznaniu podatkowym, jako dochody z praw majątkowych. Wnioskodawczyni nadmienia, że ilość składanych deklaracji PCC-3 w ciągu roku z ww. tytułu przekracza 10 szt.

Umowa na korzystanie z serwisu internetowego została podpisana w dniu 26 stycznia 2016 r., i określa warunki:

Obowiązki Pożyczkodawcy, który zobowiązuje się do:
- udzielania pożyczek gotówkowych Pożyczkobiorcom, a następnie wystawienia praw majątkowych wynikających z tych pożyczek na sprzedaż Użytkownikowi za pomocą serwisu internetowego,
- wystawienia na sprzedaż praw majątkowych wynikających z tych pożyczek najwcześniej po upływie okresu, w którym Pożyczkobiorcy przysługuje prawo do odstąpienia od umowy pożyczki gotówkowej,
- przedstawienia oferty sprzedaży pożyczki gotówkowej Użytkownikowi oraz powiadomienia Użytkownika o ofercie w następujący sposób: wiadomością sms wysłaną na jego numer telefonu, wiadomością e-mail wysłaną na jego adres e-mail,
- w przypadku zaakceptowania przez Użytkownika oferty sprzedaży pożyczki do niezwłocznego przeniesienia praw majątkowych wynikających z zawartej z Pożyczkobiorcą umowy pożyczki na podstawie umowy przeniesienia prawa majątkowego. W przypadku dokonania przez Pożyczkobiorcę wpłaty (tytułem spłaty raty, bądź całość kwoty pożyczki w kasie Pożyczkodawcy lub na jego rachunek bankowy) po zawarciu z Użytkownikiem umowy przeniesienia prawa majątkowego, Pożyczkodawca zobowiązuje się do niezwłocznego przekazania na rachunek bankowy Użytkownika otrzymanej raty, bądź całości kwoty pożyczki.

Pożyczkodawca w przypadku opóźnień w spłacie pożyczki przez Pożyczkobiorcę ma prawo do żądania zwrotnego przeniesienia praw związanych z pożyczką i zobowiązuje się do niezwłocznego przelewu na rachunek bankowy Użytkownika zwrotnej ceny zakupu.

Użytkownik z kolei, po podpisaniu umowy uzyskuje dostęp do serwisu internetowego i zobowiązuje się wobec Pożyczkodawcy, w przypadku zaakceptowania oferty Pożyczkodawcy przeniesienia praw majątkowych wynikających z umowy pożyczki gotówkowej, do niezwłocznego przelania na rachunek bankowy Pożyczkodawcy ceny zakupu, której wysokość została określona w ofercie.

W przypadku niezwrócenia przez Pożyczkobiorcę pożyczki w terminie określonym w umowie pożyczki Pożyczkodawca jest zobowiązany:
- po upływie 7 dni od upływu terminu zwrotu raty wezwać Pożyczkobiorcę do zwrotu raty pożyczki,
- po upływie 7 dni od upływu terminu zwrotu drugiej kolejnej raty pożyczki wszcząć czynności windykacyjne przeciwko Pożyczkobiorcy.

Użytkownik może udzielić pełnomocnictwa do podpisywania w jego imieniu umów przeniesienia praw majątkowych z Pożyczkodawcą.
Zgodnie z umową, strony umowy ustalają, że Pożyczkodawca będzie wykonywał czynności, o których mowa w umowie przy pomocy innych osób, firm, bądź zatrudnionych przez siebie pracowników i ponosi on pełną odpowiedzialność za działania wszystkich osób, przy pomocy których wykonuje umowę, jak i za działania własne. Pożyczkodawca w umowie oświadczył, że prowadzi działalność określoną postanowieniami umowy na własny koszt i na własne ryzyko w ramach działalności gospodarczej. Pożyczkodawca zobowiązał się w umowie do naprawienia Użytkownikowi szkody (nawet po rozwiązaniu umowy) przy wykonywaniu umowy, wynikłej z niewykonania lub niewłaściwego wykonania umowy, a w szczególności w przypadku, gdy przeniesie na Użytkownika prawa majątkowego wynikało z umów pożyczek na osoby nieistniejące, lub które zawarły umowę pożyczki posługując się fałszywymi dokumentami.
Pożyczkodawca jest administratorem danych osobowych Pożyczkobiorców legitymując się przy tym podstawą prawną do ich przetwarzania. Dane te udostępniane są Użytkownikowi w przypadku przeniesienia na Użytkownika praw majątkowych.

Wnioskodawczyni wskazała, że forma prawna przedsiębiorcy, z którym Wnioskodawczyni podpisała umowę na korzystanie z serwisu internetowego to Spółka cywilna. Serwis internetowy służy do wyboru oferty (potwierdzenia zakupu pożyczki) oraz podglądu spłaty rat. Korzystanie z usług elektronicznych nie jest odpłatne. Wnioskodawczyni za pomocą serwisu internetowego nie dokonuje sprzedaży.

Wnioskodawczyni otrzymuje informację drogą sms, że na portalu internetowym została przedstawiona dla Niej oferta. Po zalogowaniu się do portalu internetowego Wnioskodawczyni może zaakceptować przedstawioną ofertę, bądź ją odrzucić. W ofercie przedstawiona jest kwota pożyczki, dane osobowe Pożyczkobiorcy oraz harmonogram spłat pożyczki. Odrzucenie oferty nie wywołuje żadnych skutków formalnych, ani prawnych, natomiast po zaakceptowaniu oferty generowany jest dokument PCC, po czym strona w formie elektronicznej przesyła dokument do właściwego Urzędu Skarbowego i dokonuje wpłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. Ryzyko wynikające z zawarcia umów pożyczek ponosi Pożyczkodawca, który zdaniem Wnioskodawczyni, jest podmiotem profesjonalnie zajmującym się udzielaniem pożyczek. Pożyczki udzielane są w polskich złotych, przeważnie w kwotach od 3 000 zł do 5 000 zł. Jednorazowo zdarzyła się sytuacja udzielenia pożyczki w kwocie 1 700 zł. Pożyczkobiorcy są osobami fizycznymi, nie prowadzącymi działalności gospodarczej,

W treści umowy z Pożyczkodawcą dotyczącej przeniesienia prawa majątkowego nie są powoływane szczególne przepisy stanowiące podstawę umowy cesji wierzytelności. Umowy dotyczące przeniesienia prawa majątkowego z Pożyczkodawcą zawierane są w oparciu o przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim. Przedmiotem przykładowej umowy jest oświadczenie Pożyczkodawcy (organizatora), że przysługuje mu wierzytelność z tytułu pożyczki udzielonej konkretnej osobie (dłużnikowi) w określonej wysokości (np. 5 200 zł) na podstawie zawartej umowy pożyczki. Pożyczkodawca przenosi na nabywcę (Wnioskodawczynię) wszystkie prawa jakie mu przysługują w stosunku do dłużnika, a wynikające z umowy pożyczki.

Pożyczkodawca oświadcza, że na prawa przysługujące mu wobec dłużnika z tytułu umowy pożyczki składają się prawa istniejące i przyszłe, obejmujące:

roszczenie o zwrot kwoty udzielonej pożyczki,

roszczenie o zapłatę odsetek kapitałowych od udzielonej pożyczki, zgodnie z umową pożyczki,

roszczenie o zwrot odsetek za opóźnienie, naliczanych w przypadku niespłacenia przez dłużnika raty pożyczki w całości lub w części w ustalonym terminie.

Na dzień zawarcia umowy wysokość praw majątkowych wynosi np. 5 800 zł, na którą składają się:

niespłacona kwota pożyczki w wysokości np. 5 200 zł,

niewymagalne i niezapłacone na dzień zawarcia umowy odsetki kapitałowe od pożyczki w kwocie np. 600 zł.

W dalszej części umowy przeniesienia prawa majątkowego Pożyczkodawca przenosi na nabywcę (Wnioskodawczynię) ww. prawa przysługujące mu wobec dłużnika z tytułu umowy pożyczki, a nabywca – Wnioskodawczyni – przyjmuje je za cenę np. 4 500 zł (cena nabycia). Cena ta powinna zostać przekazana na rachunek Pożyczkodawcy w ściśle określonym terminie pod rygorem niedojścia do skutku umowy.

Następnie, Wnioskodawczyni wyraża zgodę na prowadzenie przez Pożyczkodawcę obsługi spłaty pożyczki w stosunku do dłużnika, tj. w zakresie przyjmowania od dłużnika płatności oraz podejmowania prób odzyskania należności przysługującej nabywcy od dłużnika. Wszelkie wpłaty winny być przekazywane Wnioskodawczyni w terminie 3 dni roboczych od dnia przyjęcia wpłaty przez Pożyczkodawcę. Nabywca zobowiązuje się w umowie do zapłaty wynagrodzenia (w wysokości odsetek za opóźnienie wynikających z umowy pożyczki) za wykonywane przez Pożyczkodawcę działania mające na celu uzyskanie spłaty pożyczki. Zapłata ww. odsetek następuje poprzez zaliczenie kwot uzyskanych od dłużnika.

W przypadku, gdy dłużnik opóźnia się z zapłatą dwóch kolejnych, w pełnej wysokości, rat pożyczki płatnych w terminach zgodnych z umową pożyczki, jak również z zapłatą przedostatniej lub ostatniej raty pożyczki, Pożyczkodawca ma prawo do żądania zwrotnego, odpłatnego przeniesienia praw z umowy pożyczki z nabywcy na Pożyczkodawcę. Przedmiotem zwrotnego przeniesienia własności są wszelkie prawa przysługujące z zawartej z dłużnikiem umowy pożyczki, z uwzględnieniem wszelkich wpłat dokonanych przez dłużnika tytułem spłaty pożyczki. Ceną zwrotnego przeniesienia praw jest suma równowartości niespłaconego kapitału pożyczki pozostałego do spłaty oraz należnych od dłużnika odsetek kapitałowych.

Na cenę zakupu pożyczek składa się cena nabycia określona w umowie przeniesienia prawa majątkowego (w tym kwota pożyczki powiększona o kwotę odsetek), powiększona o podatek od czynności cywilnoprawnych. Wnioskodawczyni przelewa na konto bankowe Pożyczkodawcy cenę nabycia pożyczki. Według Wnioskodawczyni, cena zakupu praw do pożyczek, przekazana na rachunek Pożyczkodawcy nie stanowi jego wynagrodzenia.

Wnioskodawczyni wykupiła 37 pożyczek w 2016 r., a osiągnięte przychody z tytułu zawierania umów pożyczek zalicza do przychodów z tytułu praw majątkowych i opodatkowuje je wg skali podatkowej. Dochodem Wnioskodawczyni z tytułu udzielenia pożyczki są odsetki.

Wnioskodawczyni wyjaśniła, że kierując się zapisami: „Użytkownik z kolei – po zaakceptowaniu oferty (ważnej dwa dni robocze) – zobowiązuje się wobec Pożyczkodawcy do przeniesienia praw majątkowych wynikających z umowy pożyczki gotówkowej” opierała się na zapisach umowy:

„Użytkownik zobowiązuje się wobec Pożyczkodawcy:

w przypadku zaakceptowania oferty Pożyczkodawcy przeniesienia praw majątkowych wynikających z umowy pożyczki gotówkowej do niezwłocznego przelania na rachunek bankowy Pożyczkodawcy ceny zakupu, której wysokość została określona w ofercie.”

Tym samym, brak znaków interpunkcyjnych w umowie wprowadził pewne nieporozumienie, a tym samym Wnioskodawczyni niefortunnie powołała ww. fragment stanu faktycznego. Fragment ten poprawnie winien brzmieć: „Użytkownik z kolei – po zaakceptowaniu oferty (ważnej dwa dni robocze) – zobowiązuje się wobec Pożyczkodawcy, w przypadku zaakceptowania oferty Pożyczkodawcy przeniesienia praw majątkowych wynikających z umowy pożyczki gotówkowej, do niezwłocznego przelania na rachunek bankowy Pożyczkodawcy ceny zakupu, której wysokość została określona w ofercie (przelew następuje z własnych zasobów finansowych Użytkownika)”.

Prawa majątkowe do pożyczek zbywa Pożyczkodawca, zaś nabywa je Wnioskodawczyni. W przypadku jednak, gdy np. dłużnik opóźnia się z zapłatą dwóch kolejnych rat pożyczki, Pożyczkodawca ma prawo do żądania zwrotnego, odpłatnego przeniesienia praw z umowy pożyczki. Wówczas prawa majątkowe do pożyczek zbywa Wnioskodawczyni, zaś nabywa je Pożyczkodawca.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Do jakiego źródła przychodów należy zaliczyć przychody z czynności przeniesienia wyżej opisanych praw majątkowych z tytułu umów pożyczek gotówkowych, czy do przychodów opodatkowanych w ramach działalności gospodarczej, czy też do przychodów z praw majątkowych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, prawa majątkowe stanowią łącznie z kapitałami pieniężnymi jedną z wyodrębnionych kategorii źródeł przychodów osób fizycznych. Bardziej szczegółowo kategoria ta odnośnie praw majątkowych określona została w art. 18 ww. ustawy, w myśl którego, za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Zgodnie z art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej - oznacza to działalność zarobkową:

wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

–prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9;

Z ww. definicji należy rozumieć, że jednorazowe, bądź sporadyczne uzyskiwanie przychodów nie powoduje konieczności wykonywania ww. czynności w ramach działalności gospodarczej, natomiast jeżeli w sposób zorganizowany i ciągły określone czynności są wykonywane, to należy je traktować jako czynności wykonywane w ramach działalności gospodarczej z uwzględnieniem art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wyłączającym obowiązek zgłoszenia działalności gospodarczej źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c), zaś w przedmiotowym przypadku mamy do czynienia właśnie z przeniesieniem praw majątkowych. Według Wnioskodawczyni powoduje to brak konieczności wielokrotnego wykonywania czynności przeniesienia praw majątkowych w sposób zorganizowany i ciągły w ramach działalności gospodarczej i możliwość opodatkowania dochodów podatkiem dochodowym osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej.

Z dniem 1 stycznia 2007 r. wprowadzono do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych art. 5b. Przepis ten zawiera uzupełnienie określonej w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym definicji pozarolniczej działalności gospodarczej. Jest próbą wyznaczenia kryteriów, które w sytuacjach wątpliwych wskazują, czy osoba fizyczna prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą, czy też uzyskuje dochody z innego niż pozarolnicza działalność gospodarcza źródła przychodów

Treścią art. 5b ustawy o podatku dochodowym, jest określenie przesłanek wyłączających pozarolniczą działalność gospodarczą. Przepis ten określa sytuacje, w których – pomimo wypełnienia „pozytywnych” znamion działalności gospodarczej – czynności wykonywane w jej ramach nie są uznawane przez przepisy podatkowe za taką działalność.

Zgodnie z tym przepisem, za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;
są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;
wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

W tym kontekście Wnioskodawczyni uważa, że spełnione są przez Nią wszystkie z ww. warunków, wobec czego wykonywane przez Nią czynności – nawet w sposób zorganizowany i ciągły – nie stanowią przesłanek do prowadzenia ich i opodatkowania w ramach działalności gospodarczej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Kwestia cesji wierzytelności uregulowana została w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 509 § 1 powołanej ustawy, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W myśl § 2 tego artykułu, wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Stosownie natomiast do treści art. 510 § 1 ww. ustawy, przeniesienie wierzytelności może nastąpić w wyniku wykonania umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, która przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Dochodem ze źródła przychodów jest natomiast zasadniczo – w świetle ust. 2 tego artykułu – nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy, odrębnymi źródłami przychodów są określone w art. 10 ust. 1:

pozarolnicza działalność gospodarcza (pkt 3),

kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c) ( pkt 7).

Stosownie do art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej, oznacza to działalność zarobkową:

wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

Pojęcie pozarolniczej działalności gospodarczej użyte w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych opiera się na trzech przesłankach:

zarobkowym celu działalności,
wykonywaniu działalności w sposób zorganizowany i ciągły,
prowadzeniu działalności we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek.

Literalna wykładnia tego przepisu wskazuje, że jest to działalność zarobkowa, czyli służąca osiąganiu zysków, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły, co oznacza, że jest to działalność przygotowana i uporządkowana oraz ma charakter powtarzalny.

Jednocześnie należy mieć na uwadze, że treść definicji zawartej w wyżej cytowanym art. 5a pkt 6 powołanej ustawy daje podstawę, aby przyjąć, że dla uznania określonej działalności za działalność gospodarczą konieczne jest m.in. łączne spełnienie trzech warunków:

po pierwsze – dana działalność musi być działalnością zarobkową,

po drugie – jest działalnością wykonywaną w sposób zorganizowany oraz

po trzecie – prowadzona jest w sposób ciągły.

Tak więc działalność gospodarcza to taka działalność, która:

jest prowadzona w celu osiągnięcia dochodu, przy czym nawet ewentualna strata będąca wynikiem tej działalności nie pozbawia jej statusu działalności gospodarczej, ponieważ istotny jest sam zamiar osiągnięcia dochodu,

wykonywana jest w sposób ciągły – jednak przesłanki tej nie należy rozumieć jako konieczności wykonywania działalności bez przerwy – istotny jest zamiar powtarzalności określonych czynności, celem osiągnięcia dochodu, np. powtarzalna sprzedaż przedmiotów własności posiadających tożsamy charakter; przy czym o ciągłości nie przesądza wykup praw majątkowych do pożyczek przez dłuższy okres, lecz powtarzalność podejmowanych działań,

prowadzona jest w sposób zorganizowany, co oznacza, że podejmowane działania są podporządkowane obowiązującym regułom, normom i służą osiągnięciu celu, mają wpływ na racjonalność gospodarowania posiadanymi środkami, a tym samym uczestnictwa w obrocie gospodarczym.

Zatem, aby określoną działalność uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, musi ona mieć charakter zarobkowy. Działalność jest wtedy zarobkowa, gdy jest zdolna do potencjalnego generowania zysku, a jej celem jest zapewnienie określonego dochodu. Działalność musi być tak prowadzona i ukierunkowana, aby z jej tytułu było możliwe faktyczne osiąganie zysków. Jednakże brak zysku z podjętych działań noszących znamiona działalności gospodarczej nie oznacza, że działalność taka nie była faktycznie prowadzona. Prowadzenie bowiem działalności gospodarczej zawsze wiąże się z ryzykiem nieosiągnięcia dochodów. Zarobkowego charakteru nie mają natomiast działania, których wyłącznym celem jest zaspokojenie własnych potrzeb osoby podejmującej określone czynności.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymagają również, aby czynności wykonywane były w sposób zorganizowany i ciągły, przy czym możliwe jest osiąganie dochodów z tego rodzaju działalności bez spełnienia niektórych formalnych elementów organizacji (np. rejestracji urzędowej), gdyż prowadzenie działalności gospodarczej jest kategorią obiektywną, niezależnie od tego, jak działalność ocenia sam prowadzący ją podmiot, i jak ją nazywa oraz, czy dopełnia ciążących na nim obowiązków z działalnością tą związanych. Za takim rozumieniem pojęcia „zorganizowany” przemawia również definicja słownikowa. Zgodnie z Nowym Słownikiem Poprawnej Polszczyzny (Wydawnictwo Naukowe PWN pod redakcją Andrzeja Markowskiego, Warszawa 2000), organizować to przygotowywać, zakładać jakieś przedsięwzięcie, bądź w znaczeniu drugim nadawać czemuś reguły, wprowadzać porządek (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 7 maja 2008 r., sygn. akt I SA/Op 18/08).

Co do kryterium ciągłości w wykonywaniu działalności gospodarczej, to jego wprowadzenie przez ustawodawcę miało na celu wyeliminowanie z pojęcia działalności gospodarczej przedsięwzięć o charakterze incydentalnym i sporadycznym. Ciągłość w wykonywaniu działalności gospodarczej oznacza względnie stały zamiar jej wykonywania. Nie wyklucza ono jednak możliwości prowadzenia działalności gospodarczej tylko sezonowo lub do czasu osiągnięcia postawionego przez dany podmiot celu i to bez względu na okres, w którym cel ten miałby być realizowany. Do zachowania ciągłości wystarczające jest, aby z całokształtu okoliczności sprawy wynikał zamiar powtarzania określonego zespołu konkretnych działań w celu osiągnięcia efektu w postaci zarobku.

Przez powtarzalność rozumie się cały szereg wielokrotnie powtarzanych czynności podejmowanych w konkretnym celu. Taki zespół wielokrotnie powtarzanych czynności, (nie zaś czynności sporadyczne, oderwane od siebie, nie powiązane ze sobą) w dziedzinie wytwórczej, usługowej lub handlowej, podejmowanych w celach zarobkowych i na własny rachunek, można uznać za prowadzenie działalności gospodarczej.

Zatem, każde działanie spełniające wskazane wyżej przesłanki stanowi w rozumieniu przepisów ww. ustawy pozarolniczą działalność gospodarczą, niezależnie od tego, czy podatnik dokonał jej rejestracji.

Należy przy tym podkreślić, że nie ma podstaw w zakresie kwalifikowania do pozarolniczej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podejmowanych przez podatnika czynności, które mieszczą się w zwykłym zarządzie własnym majątkiem, tzn. mają na celu zwyczajowe gospodarowanie tym majątkiem. Działań z zachowaniem normalnych, zwyczajowo przyjętych w takich przypadkach reguł gospodarności nie należy utożsamiać z działalnością gospodarczą.

W efekcie działania podatnika w stosunku do stanowiących jego własność lub współwłasność składników majątkowych wykazują cechy zorganizowania i ciągłości, w rozumieniu art. 5a pkt 6 ww. ustawy, gdy podejmowane przez niego czynności, związane z zagospodarowaniem tego mienia i jego rozporządzaniem będą istotnie odbiegały od normalnego wykonywania prawa własności, a nadto podatnik z operacji tych uczyni sobie lub ma zamiar uczynienia stałego (nieokazjonalnego) źródła zarobkowania.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Z przepisu art. 11 ust. 1 ww. ustawy wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody z kapitałów pieniężnych, zgodnie z art. 17. ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, uważa się odsetki od pożyczek.

Jak stanowi art. 30a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od uzyskanych dochodów (przychodów) z odsetek od pożyczek, z wyjątkiem gdy udzielanie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej, pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a.

W świetle art. 30a ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zryczałtowany podatek, o którym mowa w ust. 1 pkt 1-4 oraz pkt 6, 8 i 9, pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 5 pkt 1 i 4, ust. 5a, 5d i 5e.

Natomiast, zgodnie z art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Wobec powyższego, w celu zakwalifikowania działań podjętych przez Wnioskodawczynię należy ocenić zamiar, okoliczności i cel działań związanych z wykupem praw do pożyczek, o których mowa we wniosku.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni jako osoba fizyczna, bez związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w formie Spółki cywilnej w zakresie gastronomii, w ostatnich latach podpisała umowę z pewnym przedsiębiorstwem, które występuje w niej jako Pożyczkodawca, natomiast Wnioskodawczyni została nazwana Użytkownikiem, który może korzystać ze świadczonych drogą elektroniczną przez Pożyczkodawcę usług za pośrednictwem odpowiedniego serwisu internetowego. Serwis internetowy służy do wyboru oferty (potwierdzenia zakupu pożyczki) oraz podglądu spłaty rat. Wnioskodawczyni otrzymuje informację drogą sms, że na portalu internetowym została przedstawiona dla Niej oferta. Po zalogowaniu się do portalu internetowego Wnioskodawczyni może zaakceptować przedstawioną ofertę, bądź ją odrzucić. W ofercie przedstawiona jest kwota pożyczki, dane osobowe Pożyczkobiorcy oraz harmonogram spłat pożyczki. Odrzucenie oferty nie wywołuje żadnych skutków formalnych, ani prawnych, natomiast po zaakceptowaniu oferty generowany jest dokument PCC, po czym Wnioskodawczyni w formie elektronicznej przesyła dokument do właściwego Urzędu Skarbowego i dokonuje wpłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. Ryzyko wynikające z zawarcia umów pożyczek ponosi Pożyczkodawca, który zdaniem Wnioskodawczyni, jest podmiotem profesjonalnie zajmującym się udzielaniem pożyczek. Pożyczki udzielane są w polskich złotych, przeważnie w kwotach: 3 000 zł – 5 000 zł.

Zgodnie z zapisami umowy, Pożyczkodawca zobowiązuje się do udzielania pożyczek gotówkowych Pożyczkobiorcom, a następnie do wystawienia praw majątkowych wynikających z tych pożyczek za pomocą serwisu internetowego na sprzedaż Użytkownikowi – Wnioskodawczyni. Użytkownik po zaakceptowaniu oferty (ważnej dwa dni robocze) – zobowiązuje się wobec Pożyczkodawcy do niezwłocznego przelania na rachunek bankowy Pożyczkodawcy ceny zakupu, której wysokość została określona w ofercie (przelew następuje z własnych zasobów finansowych Użytkownika) oraz przeniesienia praw majątkowych wynikających z umowy pożyczki. W przypadku niezwrócenia przez Pożyczkobiorcę kwoty raty pożyczki w określonym terminie, Użytkownik zobowiązuje Pożyczkodawcę do podjęcia prób odzyskania należności.

W treści umowy z Pożyczkodawcą, dotyczącej przeniesienia prawa majątkowego, nie są powoływane szczególne przepisy stanowiące podstawę umowy cesji wierzytelności. Umowy dotyczące przeniesienia prawa majątkowego z Pożyczkodawcą zawierane są w oparciu o przepisy ustawy o kredycie konsumenckim. Przedmiotem przykładowej umowy jest oświadczenie Pożyczkodawcy (organizatora), że przysługuje mu wierzytelność z tytułu pożyczki udzielonej konkretnej osobie (dłużnikowi) w określonej wysokości na podstawie zawartej umowy pożyczki. Pożyczkodawca przenosi na nabywcę prawa majątkowe wynikające z umowy pożyczki, a nabywca – Wnioskodawczyni – przyjmuje je za określoną cenę. Na cenę zakupu pożyczek składa się cena nabycia określona w umowie (w tym kwota pożyczki powiększona o kwotę odsetek), powiększona o podatek od czynności cywilnoprawnych. Wnioskodawczyni przelewa na konto bankowe Pożyczkodawcy cenę nabycia pożyczki w ściśle określonym terminie pod rygorem niedojścia do skutku umowy. Według Wnioskodawczyni, cena zakupu praw do pożyczek, przekazana na rachunek Pożyczkodawcy nie stanowi jego wynagrodzenia. Następnie, Wnioskodawczyni wyraża zgodę na prowadzenie przez Pożyczkodawcę obsługi spłaty pożyczki w stosunku do dłużnika, tj. w zakresie przyjmowania od dłużnika płatności oraz podejmowania prób odzyskania należności przysługującej nabywcy od dłużnika. Wszelkie wpłaty winny być przekazywane Wnioskodawczyni w terminie 3 dni roboczych od dnia przyjęcia wpłaty przez Pożyczkodawcę. Nabywca zobowiązuje się w umowie do zapłaty wynagrodzenia (w wysokości odsetek za opóźnienie wynikających z umowy pożyczki) za wykonywane przez Pożyczkodawcę działania mające na celu uzyskanie spłaty pożyczki. Zapłata ww. odsetek następuje poprzez zaliczenie kwot uzyskanych od dłużnika.

Mając na uwadze przedstawiony przez Wnioskodawczynię opis stanu faktycznego oraz powołane przepisy prawa, należy stwierdzić, że uzyskiwane przez Wnioskodawczynię przychody z tytułu wykupu (za pomocą serwisu internetowego) pożyczek gotówkowych i przeniesienia praw majątkowych wynikających z tych umów na Wnioskodawczynię, stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Czynności wykupu i przeniesienia praw majątkowych wynikających z pożyczek gotówkowych od Pożyczkodawcy nie mają charakteru okazjonalnego, mieszczącego się w zwykłym zarządzie własnym majątkiem (zasobami finansowymi), lecz realizowane są w sposób wypełniający znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Sposób wykupu praw majątkowych istotnie odbiega od normalnego, zwyczajowo przyjętego wykonywania prawa własności – składników majątku prywatnego. Wnioskodawczyni z wykonywanych działań uczyniła bowiem stałe (nieokazjonalne) źródło zarobkowania, o czym świadczy ilość wykupywanych praw do pożyczek.

Działania Wnioskodawczyni dotyczące wykupu praw majątkowych mają wobec tego charakter długofalowy, ukierunkowany na wykorzystanie posiadanych zasobów finansowych w sposób zorganizowany i ciągły. Zatem, przychody z opisanego we wniosku wykupu praw majątkowych, z uwagi na sposób jego prowadzenia, nie mogą stanowić źródła przychodów, o którym mowa w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. z praw majątkowych. W rozpatrywanej sprawie tego rodzaju działania nie mają charakteru przypadkowego, incydentalnego, gdyż jak sama Wnioskodawczyni wskazała, czynności przez Nią wykonywane są w sposób zorganizowany i ciągły. Zatem, wykup praw majątkowych wymaga podejmowania szeregu zaplanowanych oraz przemyślanych działań i czynności, wypełniających znamiona działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni zawarte we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego jest nieprawidłowe.

Jednocześnie Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego przedstawionego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Zgodnie z art. 14na ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin