Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4.4012.396.2017.1.EK
z 26 września 2017 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 4 sierpnia 2017 r. (data wpływu 9 sierpnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania świadczonych usług – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 sierpnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania świadczonych usług.


We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.


Wnioskodawca (dalej: "SPV") jest spółką założoną w Irlandii, zgodnie z przepisami prawa irlandzkiego. SPV jest Spółką celową założoną dla potrzeb Transakcji (jak zdefiniowano poniżej). SPV jest irlandzkim rezydentem podatkowym. SPV jest irlandzkim rezydentem podatkowym, nie posiada w Polsce zakładu w rozumieniu właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, ani nie posiada w Polsce miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. SPV jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od wartości dodanej oraz dla celów wewnątrzwspólnotowych (jest tzw. podatnikiem VAT-UE).

L. S.A. (dalej: „Spółka”) prowadzi działalność finansową, w szczególności, zawiera umowy leasingu. Celem uzyskania finansowania potrzebnego do prowadzonej działalności Spółka zamierza przeprowadzić transakcję sekurytyzacyjną (dalej: "Sekurytyzacja" lub „Transakcja”) w odniesieniu do wierzytelności wynikających z umów leasingu zawartych przez Spółkę (jako finansującego) z korzystającymi (dalej: "Leasingobiorcy") i stanowiących roszczenia w stosunku do Leasingobiorców przede wszystkim o zapłatę rat leasingowych oraz ewentualnie innych należności ubocznych wynikających z zawartych umów leasingu (dalej łącznie: "Wierzytelności"). Wierzytelności mogą obejmować potencjalne roszczenia Spółki wobec ubezpieczycieli o odszkodowanie, które w razie szkody całkowitej, w sensie ekonomicznym, pokrywa wartość początkową przedmiotu leasingu.

Wierzytelności mogą wynikać zarówno z umów leasingu operacyjnego, jak i finansowego w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej łącznie: "Umowy Leasingu"). Umowy Leasingu dotyczyć będą, w szczególności, środków transportu oraz maszyn i urządzeń. Zgodnie z Umowami Leasingu, z których wynikać będą Wierzytelności, część odsetkowa rat leasingowych będzie wyliczana według zmiennej stopy procentowej. Oznacza to, że zmiany rynkowych stóp procentowych mogą powodować zmiany harmonogramu spłat - zmiany wysokości pozostałych do spłaty rat leasingowych. Wierzytelności nie obejmują podatku od towarów i usług (dalej: "VAT"), który naliczany jest przez Spółkę na ratach leasingowych i innych należnościach z tytułu Umów Leasingu. Nie jest także wykluczone, że w przyszłości będą przenoszone Wierzytelności z Umów Leasingu zakładające obliczenie części odsetkowej raty przy zastosowaniu stałej stopy procentowej.


Wierzytelności, które będą objęte Sekurytyzacją będą wierzytelnościami niewymagalnymi - takimi, które są przewidziane umowami leasingu, ale nie zostały jeszcze zafakturowane.


Na dzień stanowiący tzw. datę graniczną (cut-off date) poprzedzającą przeprowadzenie Sekurytyzacji Wierzytelności (tj. ich zbycie do spółki celowej), umowy, z których wynikają Wierzytelności nie będą istniały przesłanki do uznania tych Wierzytelności za zagrożone nieściągalnością.


Wierzytelności, jak zostało wskazane powyżej, wynikają z Umów Leasingu zawartych przez Spółkę. W przeszłości, Wierzytelności zostały przez Spółkę przelane w drodze umowy sprzedaży do instytucji finansowej z siedzibą w Polsce, podmiotu powiązanego kapitałowo ze Spółką. Jeśli Wierzytelności będą miały zostać objęte Sekurytyzacją, Spółka odkupi je - nastąpi przelew Wierzytelności na Spółkę w ramach zwrotnego nabycia Wierzytelności. Na dzień przeprowadzenia Sekurytyzacji Wierzytelności, Wierzytelności będą więc własnością Spółki.


Planowana Sekurytyzacja zostanie przeprowadzona poprzez odpłatny przelew Wierzytelności w drodze umowy sprzedaży przez Spółkę do SPV.


SPV nie posiada w Polsce siedziby, ani też stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. SPV nie jest również zarejestrowana dla celów polskiego podatku VAT. SPV nie jest powiązana kapitałowo lub personalnie ze Spółką. Spółka nie będzie miała żadnego wpływu na decyzje biznesowe podejmowane przez SPV w toku jej działalności, SPV będzie zarządzana przez zewnętrzny podmiot niepowiązany ze Spółką. SPV nie będzie zatrudniała w Polsce pracowników. Przedmiotem działalności SPV będzie wyłącznie nabywanie wierzytelności oraz uzyskanie finansowania (w szczególności, poprzez emisję papierów wartościowych, o której mowa poniżej lub zaciągnięcie umów pożyczek), a także wykonywanie czynności z tym związanych - SPV zostanie powołana i będzie istniała wyłącznie w celu przeprowadzenia i obsługi Transakcji - nabycia Wierzytelności, emisji obligacji oraz innych czynności związanych z Transakcją. Możliwe, że z uwagi na aspekty regulacyjne, SPV założy w Polsce rachunek bankowy niezbędny do obsługi Transakcji. Nie jest to jednak przesądzone na obecnym etapie.


Planowana Sekurytyzacja nie będzie obejmować wyłącznie zbycia Wierzytelności przez Spółkę do SPV, ale do jej przeprowadzenia konieczne będą także inne kluczowe operacje. Na planowaną Sekurytyzację składać się więc będą m.in. następujące podstawowe elementy transakcyjne:

  1. zawarcie umowy przelewu (sprzedaży) Wierzytelności pomiędzy Spółką i SPV,
  2. zapewnienie finansowania SPV poprzez zawarcie przez SPV umów pożyczek lub dłużnych papierów wartościowych ("Obligacje"),
  3. zawarcie umowy o administrowanie Wierzytelnościami (umowy o obsługę Wierzytelności) na mocy której Spółka będzie administrować Wierzytelnościami na rzecz SPV,
  4. zawarcie innych umów, które zapewnią możliwość przeprowadzenia Transakcji (np. umów o administrowanie rachunkami bankowymi SPV).

Spółka zdecydowała się skorzystać z SPV będącej irlandzkim podmiotem ze względu na szersze możliwości pozyskiwania inwestorów przez podmiot irlandzki, w stosunku do możliwości inwestycyjnych jakie miałaby spółka celowa założona w Polsce. Zaangażowanie SPV będącego podmiotem irlandzkim jest najczęściej spotykanym modelem rynkowym organizacji procesu sekurytyzacji, w którym obligacje emitowane przez powołany na potrzeby transakcji podmiot są oferowane podmiotom zagranicznym.


Szczegółowy przebieg poszczególnych elementów Sekurytyzacji wskazany został poniżej:


Na podstawie umowy sprzedaży Wierzytelności zawartej pomiędzy Spółką i SPV w ramach Sekurytyzacji, Spółka, jako tzw. inicjator Sekurytyzacji, dokona odpłatnego przelewu Wierzytelności na SPV. Przelew będzie wykonany poprzez sprzedaż w rozumieniu prawa cywilnego. Przelew Wierzytelności w ramach Sekurytyzacji będzie dokonywany w sposób rewolwingowy. Oznacza to, że, zgodnie z założeniami planowanej Sekurytyzacji, w każdym okresie rozliczeniowym ustalonym przez strony Transakcji (tj. np. w miesiącu lub kwartale) określona transza Wierzytelności będzie sprzedawana przez Spółkę do SPV przy założeniu, że Wierzytelności ujęte w danej transzy będą spełniać wcześniej ustalone warunki kwalifikujące je do Sekurytyzacji (przede wszystkim, przedmiotowe Wierzytelności muszą wynikać z umów, które leasingobiorcy terminowo realizują). Pierwsza transza Wierzytelności zostanie przelana, zgodnie z założeniami, w dniu zawarcia umowy sprzedaży Wierzytelności między Spółką i SPV, a kolejne transze będą przelewane w późniejszych okresach. W okresie rewolwingowym, kolejne nabycia Wierzytelności będą finansowane ze spłat uzyskanych przez SPV z wcześniej nabytych Wierzytelności.

W zamian za nabyte Wierzytelności SPV zapłaci Spółce cenę. Cena za Wierzytelności będzie odpowiadała ich wartości rynkowej na moment Transakcji, która zostanie ustalona poprzez zsumowanie zdyskontowanych przepływów pieniężnych generowanych z Wierzytelności. Obecnie nie jest możliwe stwierdzenie, czy cena ta będzie wyższa, równa czy niższa od łącznej kwoty części kapitałowej Wierzytelności. Niemniej, cena będzie niższa od łącznej wartości części kapitałowej oraz odsetkowej Wierzytelności, będzie więc niższa od łącznej kwoty zbywanych Wierzytelności, obejmującej ich część kapitałową oraz odsetkową (odsetki naliczone na moment Transakcji oraz odsetki, które będą naliczane po dniu Transakcji).

W ujęciu podatkowym, różnica między sumą Wierzytelności obejmujących raty kapitałowe i odsetkowe, a ceną sprzedaży stanowić więc będzie dyskonto uzyskiwane przez SPV na nabyciu Wierzytelności, a wartość ta będzie wynagrodzeniem należnym SPV od Spółki w zamian za przystąpienie do transakcji Sekurytyzacji.

Wyżej określony sposób ustalania ceny za Wierzytelności oraz wskazany sposób określania, w ujęciu podatkowym, wynagrodzenia (dyskonta) należnego SPV z tytułu udziału w Sekurytyzacji stosowany będzie przy sprzedaży każdej transzy Wierzytelności w trakcie trwania okresu rewolwingowego.

Aby uzyskać środki na zakup Wierzytelności od Spółki, SPV planuje wyemitować dłużne papiery wartościowe - Obligacje, których zabezpieczeniem (źródłem spłaty) będą Wierzytelności nabyte od Spółki. SPV nie wyklucza, że środki na nabycie Wierzytelności nabędzie również poprzez zaciągnięcie pożyczki (kredytu) lub pożyczek (kredytów) Spółka nabędzie część Obligacji wyemitowanych przez SPV lub też SPV uzyska od Spółki pożyczkę. Spółka będzie więc wierzycielem SPV, przy czym zobowiązania wobec Spółki mogą mieć najniższy priorytet spłaty (tzn. będą spłacane dopiero po uregulowaniu wymagalnych zobowiązań Spółki o wyższym priorytecie spłaty). SPV będzie płaciła odsetki od wyemitowanych Obligacji oraz od uzyskanych pożyczek (jeśli pożyczki zostaną uzyskane). Z uwagi na nadrzędny cel transakcji, którym jest uzyskanie finansowania przez Spółkę, Spółka nabędzie niewielką część wszystkich wyemitowanych Obligacji (o ile zdecyduje się na nabycie Obligacji).

Po zbyciu Wierzytelności do SPV, Spółka będzie pełniła usługowo funkcję tzw. serwisera w zakresie administrowania tymi Wierzytelnościami i ich ściągania. Usługi będą świadczone przez Spółkę na rzecz SPV w oparciu o umowę o obsługę nabytych Wierzytelności i będą obejmowały, w szczególności, monitorowanie należności od Leasingobiorców, przyjmowanie płatności rat leasingowych, wysyłkę wezwań do zapłaty w przypadku opóźnienia w zapłacie rat, itp. Ściąganie Wierzytelności, co do zasady, będzie się odbywało w ten sposób, że Spółka będzie uzyskiwała spłaty Wierzytelności od Leasingobiorców. Następnie, Spółka będzie przekazywała kwoty ściągniętych (jedynie faktycznie spłaconych przez Leasingobiorców) Wierzytelności do SPV, jako prawowitego właściciela Wierzytelności. Jak wskazywano powyżej, w skład Wierzytelności mogą wchodzić także potencjalne roszczenia o wypłatę odszkodowań z ubezpieczeń, stąd też, Spółka może przekazywać do SPV kwoty wypłaconych odszkodowań. W zamian za świadczone usługi serwisowe Spółka otrzymywać będzie od SPV określone umową wynagrodzenie w wysokości rynkowej.

Podobnie jak w wielu innych transakcjach sekurytyzacyjnych, w planowanej Sekurytyzacji powołany zostanie tzw. serwiser zastępczy (back-up servicer) lub podmiot, który skoordynuje wstąpienie serwisera zastępczego (back-up servicer facilitator) w sytuacji, gdyby Spółka nie mogła pełnić swojej funkcji w tym zakresie (w szczególności, na skutek ewentualnej upadłości lub też gdyby z innych powodów Spółka nie wykonywała obowiązków na podstawie umowy o świadczenie usług administrowania Wierzytelnościami). Celem powołania takiego zastępczego podmiotu jest zapewnienie ciągłości w ściąganiu Wierzytelności od Leasingobiorców i przekazywania tych należności do SPV. Jest to element kluczowy z uwagi na fakt, iż sekurytyzowane Wierzytelności stanowić będą jedyne zabezpieczenie finansowania uzyskanego przez SPV na zakup Wierzytelności.

Możliwe że będą sytuacje, w których wynagrodzenie należne Spółce z tytułu usług serwisowych nie będzie wypłacane jej w gotówce a regulowane poprzez kompensatę roszczeń SPV z tytułu spłat Wierzytelności otrzymanych przez Spółkę od leasingobiorców lub roszczeń o wypłatę kwoty pożyczki / zapłaty za Obligacje (w przypadku gdy Spółka byłaby pożyczkodawcą lub obligatariuszem Obligacji wyemitowanych przez SPV).


Jak wyżej wskazano, kwoty ściągniętych Wierzytelności przekazanych do SPV będą przeznaczane przez SPV na opłacenie kosztów funkcjonowania SPV, zwrot finansowania (kapitał oraz odsetki) zaciągniętego celem zakupu Wierzytelności lub na zakup kolejnych transz Wierzytelności.


Obligacje mogą być notowane na irlandzkiej lub innej giełdzie papierów wartościowych, co umożliwi obrót tymi papierami wartościowymi.


Przelew Wierzytelności do SPV nie będzie połączony z przeniesieniem na SPV własności przedmiotów leasingu objętych Umowami Leasingu. W konsekwencji, pomimo przeniesienia Wierzytelności na SPV, to Spółka w dalszym ciągu pozostawać będzie stroną Umów Leasingu. Spółka pozostanie właścicielem tych przedmiotów leasingu oraz wystawiać będzie faktury na Leasingobiorców na poszczególne raty leasingowe wchodzące w skład Wierzytelności przelanych na SPV.


Dla ochrony SPV przed ewentualnym ryzykiem upadłości Spółki, w ramach opisanej Transakcji, może być ustanowione odpowiednie zabezpieczenie na rzecz SPV przykładowo w formie przewłaszczenia przedmiotów leasingu na rzecz SPV lub zastawu rejestrowego. Zabezpieczenie takie nie będzie wpływać na zmianę stron Umowy Leasingu, w których finansującym (leasingodawcą) w dalszym ciągu pozostanie Spółka, ani nie będzie wpływać na prawa leasingobiorców do korzystania z przedmiotów leasingu. Przewłaszczenie na zabezpieczenie może obejmować następujące konstrukcje prawne:

  1. Spółka przenosi własność przedmiotów leasingu na SPV bezwarunkowo, z zobowiązaniem do zwrotnego przeniesienia własności na Spółkę pod warunkiem spełnienia przez nią zabezpieczonych konstrukcją przewłaszczenia zobowiązań wynikających z dokumentów transakcyjnych;
  2. Spółka jedynie zobowiązuje się do przeniesienia własności z zastrzeżeniem wystąpienia określonego warunku zawieszającego albo
  3. Spółka przenosi własność przedmiotów leasingu na SPV pod warunkiem zawieszającym, polegającym na niewykonaniu przez Spółkę zabezpieczonych wierzytelności wynikających z dokumentów transakcyjnych po upływie określonego terminu. Instytucja przewłaszczenia na zabezpieczenie nie stanowi więc definitywnego przeniesienia własności a jest jedynie rodzajem zabezpieczenia.

Umowa sprzedaży Wierzytelności pomiędzy Spółką a SPV będzie przewidywała możliwość przeniesienia wierzytelności z powrotem na Spółkę jedynie w ściśle określonych przypadkach. Odkup (przelew w drodze umowy sprzedaży) wybranych Wierzytelności będzie następował z uwagi na fakt iż Wierzytelności te w momencie ich sprzedaży nie spełniały ustalonych wcześniej warunków kwalifikujących je do Sekurytyzacji lub też nie były one przeznaczone do sprzedaży do SPV - odkup Wierzytelności nastąpi po cenie równej cenie sprzedaży tych Wierzytelności przez Spółkę do SPV pomniejszonej o wszelkie kwoty spłat dokonanych w związku z Wierzytelnościami do czasu ich zwrotnego przeniesienia na Spółkę.

Opisane przepływy pieniężne SPV zostaną ustalone w taki sposób, by ewentualne nadwyżki finansowe SPV (po uregulowaniu pozostałych kosztów SPV i po ustanowieniu w SPV rezerwy środków, które będą zabezpieczeniem spłaty zobowiązań Spółki) były przekazywane do wierzycieli z tytułu finansowania SPV o najniższym priorytecie spłaty. Takim wierzycielem będzie Spółka, lecz może również wystąpić inny taki wierzyciel. W efekcie Transakcji, kwoty nadwyżek SPV przelane do Spółki będą rozpoznawane przez Spółkę w przychodach do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych. Dlatego też, ograniczenie podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym lub "transfer" podstawy opodatkowania do innego państwa nie jest celem Transakcji i nie będzie miał miejsca.

SPV nie będzie generowała zysków ani nadwyżek finansowych (gdyż nadwyżki będą rozdysponowywane zgodnie z punktem powyżej, tj. będą przekazywane na spłatę finansowania SPV). Zatem, w efekcie Transakcji, Spółka efektywnie poniesie koszty, które zostałyby poniesione gdyby zamiast transakcji Sekurytyzacyjnej Spółka zaciągnęła zewnętrzne finansowanie w innej formie. Sekurytyzacja pozwala Spółce na uzyskanie finansowania od innych podmiotów, które nie byłyby skłonne udzielić takiego finansowania w inny sposób, albo którego Spółka nie byłaby w stanie pozyskać na analogicznych warunkach w przypadku transakcji innego typu.

Jak wynika z powyższego szczegółowego opisu planowanej transakcji Sekurytyzacji, będzie to skomplikowana operacja finansowa zawierająca wiele istotnych elementów, które są nieodzowne dla skutecznego jej przeprowadzenia. Poza sprzedażą i przelewem Wierzytelności do SPV, istotnymi elementami w Sekurytyzacji będzie także uzyskanie odpowiedniego finansowania przez SPV poprzez emisję Obligacji lub uzyskanie pożyczki (pożyczek) oraz zagwarantowanie skutecznego administrowania i ściągania sekurytyzowanych Wierzytelności pozwalające na terminowe ściąganie ich kwot od Leasingobiorców i w konsekwencji realizację zobowiązań SPV. Celem planowanej Sekurytyzacji nie będzie zbycie przez Spółkę Wierzytelności poprzez ich sprzedaż do SPV celem windykacji, lecz wdrożenie szczególnego instrumentu pozwalającego na uzyskanie przez Spółkę środków finansowych przed wymagalnością Wierzytelności, w drodze finansowania zapewnionego przez SPV w oparciu o zabezpieczenie w postaci Wierzytelności. Przeprowadzona Sekurytyzacja stanowić będzie więc efektywną i z założenia tańszą metodę finansowania Spółki, niż dotychczas stosowane sposoby pozyskania środków finansowych.


W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.


  1. Czy w opisanej Transakcji, SPV będzie świadczyć na rzecz Spółki usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, w ramach której, w szczególności, następować będzie nabycie Wierzytelności Spółki przez SPV, która to usługa będzie zwolniona z podatku VAT?
  2. Czy Spółka będzie podatnikiem w odniesieniu do usługi sekurytyzacyjnej świadczonej przez SPV, zobowiązanym do rozpoznania tej transakcji, jako importu usług dla celów podatku od towarów i usług w Polsce, i w konsekwencji, czy SPV nie będzie zobowiązana do rozpoznania przedmiotowej transakcji dla celów polskiego podatku VAT?

W zakresie pytania 1


Zdaniem SPV, przelewy Wierzytelności przez Spółkę do SPV w ramach transakcji Sekurytyzacji stanowić będą usługę świadczoną przez SPV na rzecz Spółki, podlegającą zwolnieniu z podatku VAT.


Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u. opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.


Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 u.p.t.u., przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 u.p.t.u., w tym również m.in. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.


Zgodnie z jednolitym stanowiskiem TSUE i polskich sądów administracyjnych, co do zasady, warunkami koniecznymi do uznania transakcji za usługę dla celów podatku od towarów i usług są:

  1. działanie w charakterze podatnika w ramach danej transakcji, czyli konieczność uznania danej czynności za wykonaną w ramach działalności gospodarczej,
  2. odpłatność, czyli istnienie bezpośredniego związku między świadczeniem a płatnością,
  3. istnienie konsumenta danej usługi, czyli podmiotu odnoszącego korzyść w wyniku jej wyświadczenia,
  4. istnienie stosunku prawnego będącego podstawą realizacji danej usługi.

W ocenie SPV, opisana powyżej Transakcja, w ramach której Spółka będzie przenosić do SPV Wierzytelności, a SPV będzie te Wierzytelności nabywać w zamian za wynagrodzenie, prowadzi do wniosku, iż wszystkie wyżej wymienione elementy konieczne do uznania tej Transakcji za usługę świadczoną przez SPV na rzecz Spółki, będą spełnione.

Należy wskazać, że podmiotem świadczącym usługę sekurytyzacji będzie SPV- to ten podmiot będzie działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. W dużym uproszczeniu należy stwierdzić, że usługa sekurytyzacji polega na zapewnieniu Spółce finansowania przez SPV. Istotą i celem planowanej Transakcji będzie bowiem uzyskanie przez Spółkę odpowiedniego finansowania przed wymagalnością Wierzytelności. Zgodnie z przedstawionym szczegółowym opisem Sekurytyzacji, celem Spółki, jako inicjatora sekurytyzacji, jest uzyskanie finansowania przed wymagalnością Wierzytelności (czyli rat leasingowych wynikających z zawartych Umów Leasingu).

W tym też celu zorganizowane zostanie całe przedsięwzięcie obejmujące, między innymi, założenie spółki celowej SPV, której rolą będzie nabycie Wierzytelności od Spółki, emisja obligacji i, ewentualnie, zaciągnięcie pożyczek lub kredytów na sfinansowanie zakupu Wierzytelności, a następnie obsługa zaciągniętego finansowania środkami pochodzącymi ze spłaty Wierzytelności przez Leasingobiorców. Podmiotem odpowiedzialnym za dostarczenie środków finansowych będzie więc SPV. Konsumentem usługi sekurytyzacji będzie natomiast Spółka.

Odpłatnością (wynagrodzeniem dla SPV) za usługę finansowania w ramach Sekurytyzacji będzie kwota dyskonta rozumianego jako różnica między łączną kwotą Wierzytelności (obejmującą raty kapitałowe i odsetkowe) oraz ceną sprzedaży. Usługa Sekurytyzacji zostanie wyświadczona w związku z zawartą Transakcją, jej podstawą będą umowy szczegółowo regulujące cały proces Sekurytyzacji i wzajemne obowiązki stron umowy (tj. przede wszystkim Spółki i SPV).


Na marginesie SPV pragnie wyjaśnić prawne traktowanie Sekurytyzacji:


Trzonem usługi sekurytyzacji jest cesja (cesje) Wierzytelności. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami art. 509-517 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Znak 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 509 § 1 wyżej cytowanej ustawy wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl § 2 cytowanego artykułu wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa (...). Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności następuje - w myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego - na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, jest skutkiem rozporządzania tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności, prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja miała, tak jak w opisanym zdarzeniu przyszłym, charakter odpłatny).


Opisywana Transakcja nie polega jednak jedynie na cesji Wierzytelności, a jak wskazywano powyżej, składa się z wielu czynności, obejmujących nie tylko samo nabycie wierzytelności ale i organizację finansowania tej transakcji.


Istnieje wiele definicji „sekurytyzacji”, uzależnionych od przyjętego modelu. Można jednakże przyjąć, że sekurytyzacja wierzytelności to proces, podczas którego z aktywów danego podmiotu (tu: Spółki) zostaje wydzielona określona pula wierzytelności, a następnie przekazana spółce specjalnego przeznaczenia (tu: SPV), która to spółka następnie refinansuje zakupioną pulę wierzytelności przez emisję papierów wartościowych. Najważniejszym celem procesu sekurytyzacji jest więc pozyskanie kapitału na prowadzenie dalszej działalności oraz rozwój.

Zatem w okolicznościach niniejszej sprawy nie będzie miała miejsca wyłącznie cesja Wierzytelności - nabycie Wierzytelności przez SPV będzie stanowiło element świadczonej przez nią szerszej usługi pośrednictwa finansowego. SPV w celu realizacji zawartej ze Spółką umowy będzie zobowiązana do wykonania szeregu ściśle ze sobą powiązanych czynności, które złożą się na jedną kompleksową usługę świadczoną przez SPV mającą za cel zapewnienie Spółce wymaganego finansowania - tj. na usługę sekurytyzacji.

Biorąc pod uwagę przepisy ustawy o podatku od towarów i usług w okolicznościach niniejszej sprawy uznać należy zatem, iż SPV wyświadczy na rzecz Spółki usługę, polegającą na zapewnieniu jej środków finansowych jeszcze przez terminem wymagalności Wierzytelności. Za powyższą usługę SPV uzyska wynagrodzenie w kwocie dyskonta. Zatem SPV wykona czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 w zw. z art. 5 u.p.t.u.

W ocenie SPV, usługa świadczona przez SPV stanowić będzie usługę zwolnioną z VAT. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 u.p.t.u., zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Z kolei art. 43 ust. 1 pkt 40 u.p.t.u. przewiduje zwolnienie z podatku VAT dla usług w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usług pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Biorąc zatem pod uwagę, iż planowana transakcja sekurytyzacyjna ma na celu zapewnienie Spółce finansowania przez SPV poprzez nabycie Wierzytelności przez SPV i emisję obligacji na ich podstawie oraz zaciągnięcie pożyczek lub kredytów przez SPV, transakcja ta, jako specyficzna operacja finansowa, będzie zwolniona z podatku VAT w oparciu o powyższe przepisy.

Celem planowanej przez Spółkę Sekurytyzacji jest uzyskanie finansowania, zatem cel przedmiotowej usługi świadczonej przez SPV będzie analogiczny do transakcji udzielenia pożyczki lub kredytu, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 u.p.t.u. W ocenie SPV, zastosowanie wspomnianego przepisu nie może być ograniczane jedynie do finansowania w formie pożyczki lub kredytu, lecz zwolnienie w nim przewidziane powinno mieć zastosowanie także do innych form finansowania.

Przepis ten stanowi implementację art. 135 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej („Dyrektywa VAT”). Zgodnie z Dyrektywą VAT, państwa członkowskie zwalniają z podatku VAT „udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę”. Pojęcie udzielenia kredytu nie zostało zdefiniowane w Dyrektywie VAT, jednak orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wskazuje na szerokie zastosowanie zwolnienia przewidzianego w tej regulacji. Konkluzję tę potwierdza, między innymi, orzeczenie w sprawie C-281/91 pomiędzy Muys’en De Winter’s Bouw-en Aannemingsbedrijf BV a Staatssecretaris van Financien (Holandia), w którym TSUE definiując termin "udzielenie kredytu", wskazał również, iż: „udzielenie kredytu i pośrednictwo kredytowe jest w zasadzie pojęciem wystarczająco szerokim, aby uwzględniać kredyt udzielony przez dostawcę towarów w formie odroczenia płatności”.

Rozciągnięcie pojęcia „udzielenie kredytu" nawet na odroczenie płatności ceny w umowie sprzedaży (tzw. kredyt kupiecki) potwierdza, iż zakres przedmiotowego tego pojęcia powinien być definiowany szeroko. W zakres ten wchodzą zatem różne formy finansowania, w tym również takie, które dokonywane jest na podstawie umowy o sekurytyzację.

Jak wskazywano powyżej, Sekurytyzacja będzie korzystała ze zwolnienia także na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 u.p.t.u. Sekurytyzację można bowiem potraktować jako usługę w zakresie długów. Przeniesienie Wierzytelności do SPV będzie stanowiło element kompleksowej transakcji finansowej, której sensem i celem ekonomicznym jest zapewnienie Spółce finansowania i poprawa jej płynności finansowej. W efekcie Sekurytyzacji upłynnione zostaną Wierzytelności w stosunku do Leasingobiorców, poprzez ich wprowadzenie do obrotu rynkowego w zmienionej formie, tj. w postaci papierów wartościowych o wyższym stopniu płynności - obligacji wyemitowanych przez SPV. Obligacje te będą jednocześnie zabezpieczone Wierzytelnościami przynoszącymi SPV stały i przewidywalny dopływ finansowania pozwalający na obsługę wyemitowanych obligacji oraz innego finansowania zaciągniętego dla celów Transakcji.

Podkreślić należy, iż do przedmiotowej transakcji nie znajdzie zastosowania art. 43 ust. 15 u.p.t.u., który wyłącza ze zwolnienia, o którym mowa, między innymi, czynności ściągania długów oraz factoringu. Z uwagi na charakter i cel transakcji sekurytyzacyjnej, która będzie przeprowadzona przez Spółkę, brak byłoby uzasadnienia dla uznania tej transakcji za czynność ściągania długów lub też factoring. Cel i specyfika omawianej Transakcji sekurytyzacyjnej i cele czynności ściągania długów lub factoringu są znacząco odmienne. Głównym powodem przeprowadzenia Sekurytyzacji jest uzyskanie finansowania poprzez zamianę niepłynnych aktywów (Wierzytelności) na aktywa płynne (środki pieniężne pozyskane z emisji obligacji). Celem czynności (usługi) ściągania długów jest natomiast wyłącznie windykacja wierzytelności. W umowie, która ureguluje przelew Wierzytelności ze Spółki do SPV brak będzie postanowień przewidujących obowiązek SPV do windykacji Wierzytelności na rzecz Spółki. Co więcej, to Spółka na podstawie odrębnej umowy zawartej z SPV o obsługę sekurytyzowanych Wierzytelności i w ramach odrębnej transakcji pełnić będzie funkcję tzw. serwisera zajmującego się ściąganiem Wierzytelności od Leasingobiorców i przekazywaniem ściągniętych należności do SPV.

Planowana Sekurytyzacja będzie się również w zasadniczy sposób różniła od czynności factoringu. Usługi tego rodzaju składają się z wielu różnych działań podejmowanych przez faktora, obejmujących, między innymi, windykację należności, monitorowanie spłat przez dłużników, dochodzenie należności, udzielenie kredytu faktorantowi, itd. Tymczasem, głównym celem Sekurytyzacji, któremu podporządkowane będą wszystkie jej elementy składowe, jest zapewnienie Spółce finansowania poprzez zamianę aktywów w postaci Wierzytelności na papiery wartościowe emitowane przez odrębną spółkę celową, będącą podmiotem emisyjnym (SPV).


Powyższe stanowisko SPV o zwolnieniu usługi sekurytyzacji z podatku VAT potwierdza orzecznictwo sądowe oraz liczne interpretacje podatkowe. Tytułem przykładu należy wskazać następujące interpretacje podatkowe i wyroki:

  1. Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 18 lipca 2013 r., znak ILPP4/443-185/13-4/EWW),
  2. Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 24 stycznia 2014 r., znak ILPP4/443-500/13-2/BA),
  3. Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 28 stycznia 2015 r., znak IPPP3/443- 1099/14-2/JF),
  4. Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 26 sierpnia 2016 r., znak IPPP1/4512-608/16-3/MPe,
  5. Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 17 marca 2017 r., znak 3063- ILPP1-3.4512.52.2017.1. KB;
  6. Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 31 maja 2017 r. znak (znak 0114-KDIP1-2.4012.93.2017.1.IG);
  7. Wyrok WSA w Warszawie z 29 sierpnia 2012 r. (sygn. akt III SA/Wa 3030/11);
  8. Wyrok WSA w Warszawie z 6 sierpnia 2012 r. (sygn. akt III SA/Wa 3009/11) i wydana w jego efekcie przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie zmieniona interpretacja indywidualna z 13 lutego 2013 r. (znak IPPP2/443-423/11-10/13/S/AK).

Mając na uwadze przedstawione powyżej szerokie uzasadnienie, wsparte licznymi przykładami interpretacji podatkowych oraz orzeczeń sądów, zasadne jest stanowisko SPV, zgodnie z którym, usługa, która będzie świadczona przez SPV w ramach planowanej transakcji Sekurytyzacji korzystać będzie ze zwolnienia z podatku VAT.


W zakresie pytania 2


SPV stoi na stanowisku, że to Spółka będzie podatnikiem w odniesieniu do usługi sekurytyzacyjnej świadczonej przez SPV w zakresie nabywania Wierzytelności. W konsekwencji, to Spółka będzie zobowiązana do rozpoznania tej transakcji, jako importu usług dla celów podatku VAT w Polsce.


Dla ustalenia podmiotu zobowiązanego do rozpoznania dla celów VAT usługi sekurytyzacji nabywanej przez Spółkę od SPV konieczne jest określenie miejsca świadczenia tej usługi.


Stosownie do art. 28b ust. 1 u.p.t.u., co do zasady, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. Za "podatnika" w rozumieniu powyższego przepisu uznaje się (zgodnie z art. 28a u.p.t.u.), między innymi, podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6 u.p.t.u.


Mając na uwadze, że Spółka jest podatnikiem w rozumieniu art. 28 u.p.t.u. i jednocześnie jest usługobiorcą usługi sekurytyzacyjnej świadczonej przez SPV, miejscem świadczenia przedmiotowej usługi będzie Polska, jako kraj, w którym Spółka ma siedzibę działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u., podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

  1. usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e u.p.t.u., podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4 u.p.t.u.,
  2. usługobiorcą, w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b u.p.t.u. (co ma w tym przypadku miejsce), jest podatnik, o którym mowa w art. 15 u.p.t.u. lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4 u.p.t.u.

Wyżej wskazane warunki dla uznania Spółki, jako podatnika z tytułu usług świadczonych przez SPV będą spełnione w omawianej transakcji. Spółka będzie usługobiorcą przedmiotowych usług, a SPV nie posiada w Polsce siedziby działalności gospodarczej, ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.


Stosownie do art. 2 pkt 9 u.p.t.u. pod pojęciem "import usług" rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u. Zgodnie z art. 17 ust. 2 u.p.t.u., w przypadku wymienionym w wyżej powołanym art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u. usługodawca nie rozlicza podatku należnego.


Mając na uwadze powyższe, usługi sekurytyzacji Wierzytelności nabywane przez Spółkę od SPV stanowić będą import usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 u.p.t.u., których miejscem świadczenia jest Polska, a Spółka, jako usługobiorca tych usług, będzie zobowiązana do ich rozliczenia dla celów VAT, jako usług zwolnionych z tego podatku (zgodnie z wnioskami wskazanymi w zakresie pytania nr 1).

Powyższe stanowisko znajduje pełne potwierdzenie m.in. w interpretacjach Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 18 lipca 2013 r. (znak ILPP4/443-185/13-4/EWW) oraz z dnia 24 stycznia 2014 r. (znak ILPP4/443-500/13-2/BA), jak również w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 28 stycznia 2015 r. (znak IPPP3/443-1099/14-2/JF), w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 17 marca 2017 r. (znak IPPP3/443-1099/14-2/JF) oraz z dnia 31 maja 2017 r. (znak 0114-KDIP1-2.4012.93.2017.1.IG). Interpretacje te dotyczyły analogicznych transakcji sekurytyzacyjnych, w których wierzytelności wynikające z umów leasingu były przenoszone do spółki celowej z siedzibą w Irlandii.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.


Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.


W myśl art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).


Natomiast przez świadczenie usług – w świetle art. 8 ust. 1 ustawy – rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów.


Należy zauważyć, że pojęcie usługi zostało zdefiniowane bardzo szeroko. Taka konstrukcja definicji usług pozwala na objęcie zakresem przedmiotowym podatku VAT wszelkich transakcji wykonywanych w ramach działalności gospodarczej. Pojęcie usługi według ustawy jest także szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Oznacza to, że w definicji tej mieszczą się również określone zachowania, które nie zostały sklasyfikowane w PKWiU jako klasyfikacji, o której mowa w art. 5a ustawy.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde powstrzymanie się od działania czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę, w rozumieniu przepisów ustawy.

Z treści powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym, przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Jednocześnie, skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług, określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Reasumując, dostawa towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca - (SPV) jest spółką założoną w Irlandii, zgodnie z przepisami prawa irlandzkiego. SPV jest Spółką celową założoną dla potrzeb Transakcji (jak zdefiniowano poniżej). SPV jest irlandzkim rezydentem podatkowym, nie posiada w Polsce zakładu w rozumieniu właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, ani nie posiada w Polsce miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. SPV jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od wartości dodanej oraz dla celów wewnątrzwspólnotowych (jest tzw. podatnikiem VAT-UE).

L. S A. (Spółka) prowadzi działalność finansową, w szczególności, zawiera umowy leasingu. Celem uzyskania finansowania potrzebnego do prowadzonej działalności Spółka zamierza przeprowadzić transakcję sekurytyzacyjną w odniesieniu do wierzytelności wynikających z umów leasingu zawartych przez Spółkę (jako finansującego) z korzystającymi (Leasingobiorcy) i stanowiących roszczenia w stosunku do Leasingobiorców przede wszystkim o zapłatę rat leasingowych oraz ewentualnie innych należności ubocznych wynikających z zawartych umów leasingu (dalej łącznie: "Wierzytelności"). Wierzytelności mogą obejmować potencjalne roszczenia Spółki wobec ubezpieczycieli o odszkodowanie, które w razie szkody całkowitej, w sensie ekonomicznym, pokrywa wartość początkową przedmiotu leasingu. Wierzytelności mogą wynikać zarówno z umów leasingu operacyjnego, jak i finansowego. Umowy Leasingu dotyczyć będą, w szczególności, środków transportu oraz maszyn i urządzeń. Zgodnie z Umowami Leasingu, z których wynikać będą Wierzytelności, część odsetkowa rat leasingowych będzie wyliczana według zmiennej stopy procentowej. Oznacza to, że zmiany rynkowych stóp procentowych mogą powodować zmiany harmonogramu spłat - zmiany wysokości pozostałych do spłaty rat leasingowych. Wierzytelności nie obejmują podatku od towarów i usług (dalej: "VAT"), który naliczany jest przez Spółkę na ratach leasingowych i innych należnościach z tytułu Umów Leasingu. Nie jest także wykluczone, że w przyszłości będą przenoszone Wierzytelności z Umów Leasingu zakładające obliczenie części odsetkowej raty przy zastosowaniu stałej stopy procentowej. Wierzytelności, które będą objęte Sekurytyzacją będą wierzytelnościami niewymagalnymi - takimi, które są przewidziane umowami leasingu, ale nie zostały jeszcze zafakturowane. Na dzień stanowiący tzw. datę graniczną (cut-off date) poprzedzającą przeprowadzenie Sekurytyzacji Wierzytelności (tj. ich zbycie do spółki celowej), umowy, z których wynikają Wierzytelności nie będą istniały przesłanki do uznania tych Wierzytelności za zagrożone nieściągalnością.

Wierzytelności, jak zostało wskazane powyżej, wynikają z Umów Leasingu zawartych przez Spółkę. W przeszłości, Wierzytelności zostały przez Spółkę przelane w drodze umowy sprzedaży do instytucji finansowej z siedzibą w Polsce, podmiotu powiązanego kapitałowo ze Spółką. Jeśli Wierzytelności będą miały zostać objęte Sekurytyzacją, Spółka odkupi je - nastąpi przelew Wierzytelności na Spółkę w ramach zwrotnego nabycia Wierzytelności. Na dzień przeprowadzenia Sekurytyzacji Wierzytelności, Wierzytelności będą więc własnością Spółki.

Planowana Sekurytyzacja zostanie przeprowadzona poprzez odpłatny przelew Wierzytelności w drodze umowy sprzedaży przez Spółkę do Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie posiada w Polsce siedziby, ani też stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. SPV nie jest również zarejestrowana dla celów polskiego podatku VAT. SPV nie jest powiązana kapitałowo lub personalnie ze Spółką. Spółka nie będzie miała żadnego wpływu na decyzje biznesowe podejmowane przez SPV w toku jej działalności, SPV będzie zarządzana przez zewnętrzny podmiot niepowiązany ze Spółką. SPV nie będzie zatrudniała w Polsce pracowników. Przedmiotem działalności SPV będzie wyłącznie nabywanie wierzytelności oraz uzyskanie finansowania (w szczególności, poprzez emisję papierów wartościowych, o której mowa poniżej lub zaciągnięcie umów pożyczek), a także wykonywanie czynności z tym związanych - SPV zostanie powołana i będzie istniała wyłącznie w celu przeprowadzenia i obsługi Transakcji - nabycia Wierzytelności, emisji obligacji oraz innych czynności związanych z Transakcją. Możliwe, że z uwagi na aspekty regulacyjne, SPV założy w Polsce rachunek bankowy niezbędny do obsługi Transakcji. Nie jest to jednak przesądzone na obecnym etapie.

Planowana Sekurytyzacja nie będzie obejmować wyłącznie zbycia Wierzytelności przez Spółkę do SPV, ale do jej przeprowadzenia konieczne będą także inne kluczowe operacje. Na planowaną Sekurytyzację składać się więc będą m.in. następujące podstawowe elementy transakcyjne: i) zawarcie umowy przelewu (sprzedaży) Wierzytelności pomiędzy Spółką i SPV, ii) zapewnienie finansowania SPV poprzez zawarcie przez SPV umów pożyczek lub dłużnych papierów wartościowych ("Obligacje"), iii) zawarcie umowy o administrowanie Wierzytelnościami (umowy o obsługę Wierzytelności) na mocy której Spółka będzie administrować Wierzytelnościami na rzecz SPV, iv) zawarcie innych umów, które zapewnią możliwość przeprowadzenia Transakcji (np. umów o administrowanie rachunkami bankowymi SPV).

Spółka zdecydowała się skorzystać z SPV będącej irlandzkim podmiotem ze względu na szersze możliwości pozyskiwania inwestorów przez podmiot irlandzki, w stosunku do możliwości inwestycyjnych jakie miałaby spółka celowa założona w Polsce. Zaangażowanie SPV będącego podmiotem irlandzkim jest najczęściej spotykanym modelem rynkowym organizacji procesu sekurytyzacji, w którym obligacje emitowane przez powołany na potrzeby transakcji podmiot są oferowane podmiotom zagranicznym.


Szczegółowy przebieg poszczególnych elementów Sekurytyzacji wskazany został poniżej:


Na podstawie umowy sprzedaży Wierzytelności zawartej pomiędzy Spółką i SPV w ramach Sekurytyzacji, Spółka, jako tzw. inicjator Sekurytyzacji, dokona odpłatnego przelewu Wierzytelności na SPV. Przelew będzie wykonany poprzez sprzedaż w rozumieniu prawa cywilnego. Przelew Wierzytelności w ramach Sekurytyzacji będzie dokonywany w sposób rewolwingowy. Oznacza to, że, zgodnie z założeniami planowanej Sekurytyzacji, w każdym okresie rozliczeniowym ustalonym przez strony Transakcji (tj. np. w miesiącu lub kwartale) określona transza Wierzytelności będzie sprzedawana przez Spółkę do SPV przy założeniu, że Wierzytelności ujęte w danej transzy będą spełniać wcześniej ustalone warunki kwalifikujące je do Sekurytyzacji (przede wszystkim, przedmiotowe Wierzytelności muszą wynikać z umów, które leasingobiorcy terminowo realizują). Pierwsza transza Wierzytelności zostanie przelana, zgodnie z założeniami, w dniu zawarcia umowy sprzedaży Wierzytelności między Spółką i SPV, a kolejne transze będą przelewane w późniejszych okresach. W okresie rewolwingowym, kolejne nabycia Wierzytelności będą finansowane ze spłat uzyskanych przez SPV z wcześniej nabytych Wierzytelności.

W zamian za nabyte Wierzytelności SPV zapłaci Spółce cenę. Cena za Wierzytelności będzie odpowiadała ich wartości rynkowej na moment Transakcji, która zostanie ustalona poprzez zsumowanie zdyskontowanych przepływów pieniężnych generowanych z Wierzytelności. Obecnie nie jest możliwe stwierdzenie, czy cena ta będzie wyższa, równa czy niższa od łącznej kwoty części kapitałowej Wierzytelności. Niemniej, cena będzie niższa od łącznej wartości części kapitałowej oraz odsetkowej Wierzytelności, będzie więc niższa od łącznej kwoty zbywanych Wierzytelności, obejmującej ich część kapitałową oraz odsetkową (odsetki naliczone na moment Transakcji oraz odsetki, które będą naliczane po dniu Transakcji).

W ujęciu podatkowym, różnica między sumą Wierzytelności obejmujących raty kapitałowe i odsetkowe, a ceną sprzedaży stanowić więc będzie dyskonto uzyskiwane przez SPV na nabyciu Wierzytelności, a wartość ta będzie wynagrodzeniem należnym SPV od Spółki w zamian za przystąpienie do transakcji Sekurytyzacji.

Wyżej określony sposób ustalania ceny za Wierzytelności oraz wskazany sposób określania, w ujęciu podatkowym, wynagrodzenia (dyskonta) należnego SPV z tytułu udziału w Sekurytyzacji stosowany będzie przy sprzedaży każdej transzy Wierzytelności w trakcie trwania okresu rewolwingowego.

Aby uzyskać środki na zakup Wierzytelności od Spółki, SPV planuje wyemitować dłużne papiery wartościowe - Obligacje, których zabezpieczeniem (źródłem spłaty) będą Wierzytelności nabyte od Spółki. SPV nie wyklucza, że środki na nabycie Wierzytelności nabędzie również poprzez zaciągnięcie pożyczki (kredytu) lub pożyczek (kredytów). Spółka nabędzie część Obligacji wyemitowanych przez SPV lub też SPV uzyska od Spółki pożyczkę. Spółka będzie więc wierzycielem SPV, przy czym zobowiązania wobec Spółki mogą mieć najniższy priorytet spłaty (tzn. będą spłacane dopiero po uregulowaniu wymagalnych zobowiązań Spółki o wyższym priorytecie spłaty). SPV będzie płaciła odsetki od wyemitowanych Obligacji oraz od uzyskanych pożyczek (jeśli pożyczki zostaną uzyskane). Z uwagi na nadrzędny cel transakcji, którym jest uzyskanie finansowania przez Spółkę, Spółka nabędzie niewielką część wszystkich wyemitowanych Obligacji (o ile zdecyduje się na nabycie Obligacji).

Po zbyciu Wierzytelności do SPV, Spółka będzie pełniła usługowo funkcję tzw. serwisera w zakresie administrowania tymi Wierzytelnościami i ich ściągania. Usługi będą świadczone przez Spółkę na rzecz SPV w oparciu o umowę o obsługę nabytych Wierzytelności i będą obejmowały, w szczególności, monitorowanie należności od Leasingobiorców, przyjmowanie płatności rat leasingowych, wysyłkę wezwań do zapłaty w przypadku opóźnienia w zapłacie rat, itp. Ściąganie Wierzytelności, co do zasady, będzie się odbywało w ten sposób, że Spółka będzie uzyskiwała spłaty Wierzytelności od Leasingobiorców. Następnie, Spółka będzie przekazywała kwoty ściągniętych (jedynie faktycznie spłaconych przez Leasingobiorców) Wierzytelności do SPV, jako prawowitego właściciela Wierzytelności. Jak wskazywano powyżej, w skład Wierzytelności mogą wchodzić także potencjalne roszczenia o wypłatę odszkodowań z ubezpieczeń, stąd też, Spółka może przekazywać do SPV kwoty wypłaconych odszkodowań. W zamian za świadczone usługi serwisowe Spółka otrzymywać będzie od SPV określone umową wynagrodzenie w wysokości rynkowej.

W planowanej Sekurytyzacji powołany zostanie tzw. serwiser zastępczy (back-up servicer) lub podmiot, który skoordynuje wstąpienie serwisera zastępczego (back-up servicer facilitator) w sytuacji, gdyby Spółka nie mogła pełnić swojej funkcji w tym zakresie (w szczególności, na skutek ewentualnej upadłości lub też gdyby z innych powodów Spółka nie wykonywała obowiązków na podstawie umowy o świadczenie usług administrowania Wierzytelnościami). Celem powołania takiego zastępczego podmiotu jest zapewnienie ciągłości w ściąganiu Wierzytelności od Leasingobiorców i przekazywania tych należności do SPV. Jest to element kluczowy z uwagi na fakt, iż sekurytyzowane Wierzytelności stanowić będą jedyne zabezpieczenie finansowania uzyskanego przez SPV na zakup Wierzytelności.

Możliwe że będą sytuacje, w których wynagrodzenie należne Spółce z tytułu usług serwisowych nie będzie wypłacane jej w gotówce a regulowane poprzez kompensatę roszczeń SPV z tytułu spłat Wierzytelności otrzymanych przez Spółkę od leasingobiorców lub roszczeń o wypłatę kwoty pożyczki / zapłaty za Obligacje (w przypadku gdy Spółka byłaby pożyczkodawcą lub obligatariuszem Obligacji wyemitowanych przez SPV).


Jak wyżej wskazano, kwoty ściągniętych Wierzytelności przekazanych do SPV będą przeznaczane przez SPV na opłacenie kosztów funkcjonowania SPV, zwrot finansowania (kapitał oraz odsetki) zaciągniętego celem zakupu Wierzytelności lub na zakup kolejnych transz Wierzytelności.


Obligacje mogą być notowane na irlandzkiej lub innej giełdzie papierów wartościowych, co umożliwi obrót tymi papierami wartościowymi.


Przelew Wierzytelności do SPV nie będzie połączony z przeniesieniem na SPV własności przedmiotów leasingu objętych Umowami Leasingu. W konsekwencji, pomimo przeniesienia Wierzytelności na SPV, to Spółka w dalszym ciągu pozostawać będzie stroną Umów Leasingu. Spółka pozostanie właścicielem tych przedmiotów leasingu oraz wystawiać będzie faktury na Leasingobiorców na poszczególne raty leasingowe wchodzące w skład Wierzytelności przelanych na SPV.

Dla ochrony SPV przed ewentualnym ryzykiem upadłości Spółki, w ramach opisanej Transakcji, może być ustanowione odpowiednie zabezpieczenie na rzecz SPV przykładowo w formie przewłaszczenia przedmiotów leasingu na rzecz SPV lub zastawu rejestrowego. Zabezpieczenie takie nie będzie wpływać na zmianę stron Umowy Leasingu, w których finansującym (leasingodawcą) w dalszym ciągu pozostanie Spółka, ani nie będzie wpływać na prawa leasingobiorców do korzystania z przedmiotów leasingu. Przewłaszczenie na zabezpieczenie może obejmować następujące konstrukcje prawne: (i) Spółka przenosi własność przedmiotów leasingu na SPV bezwarunkowo, z zobowiązaniem do zwrotnego przeniesienia własności na Spółkę pod warunkiem spełnienia przez nią zabezpieczonych konstrukcją przewłaszczenia zobowiązań wynikających z dokumentów transakcyjnych; (ii) Spółka jedynie zobowiązuje się do przeniesienia własności z zastrzeżeniem wystąpienia określonego warunku zawieszającego albo (iii) Spółka przenosi własność przedmiotów leasingu na SPV pod warunkiem zawieszającym, polegającym na niewykonaniu przez Spółkę zabezpieczonych wierzytelności wynikających z dokumentów transakcyjnych po upływie określonego terminu. Instytucja przewłaszczenia na zabezpieczenie nie stanowi więc definitywnego przeniesienia własności a jest jedynie rodzajem zabezpieczenia.

Umowa sprzedaży Wierzytelności pomiędzy Spółką a SPV będzie przewidywała możliwość przeniesienia wierzytelności z powrotem na Spółkę jedynie w ściśle określonych przypadkach. Odkup (przelew w drodze umowy sprzedaży) wybranych Wierzytelności będzie następował z uwagi na fakt iż Wierzytelności te w momencie ich sprzedaży nie spełniały ustalonych wcześniej warunków kwalifikujących je do Sekurytyzacji lub też nie były one przeznaczone do sprzedaży do SPV - odkup Wierzytelności nastąpi po cenie równej cenie sprzedaży tych Wierzytelności przez Spółkę do SPV pomniejszonej o wszelkie kwoty spłat dokonanych w związku z Wierzytelnościami do czasu ich zwrotnego przeniesienia na Spółkę.

Opisane przepływy pieniężne SPV zostaną ustalone w taki sposób, by ewentualne nadwyżki finansowe SPV (po uregulowaniu pozostałych kosztów SPV i po ustanowieniu w SPV rezerwy środków, które będą zabezpieczeniem spłaty zobowiązań Spółki) były przekazywane do wierzycieli z tytułu finansowania SPV o najniższym priorytecie spłaty. Takim wierzycielem będzie Spółka, lecz może również wystąpić inny taki wierzyciel. W efekcie Transakcji, kwoty nadwyżek SPV przelane do Spółki będą rozpoznawane przez Spółkę w przychodach do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych. Dlatego też, ograniczenie podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym lub "transfer" podstawy opodatkowania do innego państwa nie jest celem Transakcji i nie będzie miał miejsca.

SPV nie będzie generowała zysków ani nadwyżek finansowych (gdyż nadwyżki będą rozdysponowywane zgodnie z punktem powyżej, tj. będą przekazywane na spłatę finansowania SPV). Zatem, w efekcie Transakcji, Spółka efektywnie poniesie koszty, które zostałyby poniesione gdyby zamiast transakcji Sekurytyzacyjnej Spółka zaciągnęła zewnętrzne finansowanie w innej formie. Sekurytyzacja pozwala Spółce na uzyskanie finansowania od innych podmiotów, które nie byłyby skłonne udzielić takiego finansowania w inny sposób, albo którego Spółka nie byłaby w stanie pozyskać na analogicznych warunkach w przypadku transakcji innego typu.

Zatem opisana transakcja Sekurytyzacji, będzie to skomplikowana operacja finansowa zawierająca wiele istotnych elementów, które są nieodzowne dla skutecznego jej przeprowadzenia. Poza sprzedażą i przelewem Wierzytelności do SPV, istotnymi elementami w Sekurytyzacji będzie także uzyskanie odpowiedniego finansowania przez SPV poprzez emisję Obligacji lub uzyskanie pożyczki (pożyczek) oraz zagwarantowanie skutecznego administrowania i ściągania sekurytyzowanych Wierzytelności pozwalające na terminowe ściąganie ich kwot od Leasingobiorców i w konsekwencji realizację zobowiązań SPV. Celem planowanej Sekurytyzacji nie będzie zbycie przez Spółkę Wierzytelności poprzez ich sprzedaż do SPV celem windykacji, lecz wdrożenie szczególnego instrumentu pozwalającego na uzyskanie przez Spółkę środków finansowych przed wymagalnością Wierzytelności, w drodze finansowania zapewnionego przez SPV w oparciu o zabezpieczenie w postaci Wierzytelności. Przeprowadzona Sekurytyzacja stanowić będzie więc efektywną i z założenia tańszą metodę finansowania Spółki, niż dotychczas stosowane sposoby pozyskania środków finansowych.

Wątpliwości przedstawione w niniejszym wniosku dotyczą tego czy Wnioskodawca będzie świadczyć na rzecz Spółki usługę, w ramach której następować będzie nabycie Wierzytelności Spółki przez SPV zwolnioną od podatku VAT oraz czy Wnioskodawca będzie zobowiązany do rozpoznania tej transakcji dla celów podatku VAT w Polsce.

Wyjaśnić należy, że wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana w przepisach art. 509-518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459 z późn. zm.), zwanej dalej k.c.


Zgodnie z art. 509 § 1 k.c. – wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.


W myśl § 2 cytowanego artykułu – wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.


Jak stanowi art. 510 § 1 k.c. – umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.


Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na podstawie której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność.


W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja miała charakter odpłatny).


Natomiast pojęcie sekurytyzacji zawarte zostało w przepisach ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 1896) oraz w przepisach ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2016 r., poz. 1988 z późn. zm.).


Zgodnie z art. 2 pkt 30 – pkt 32 ustawy o funduszach inwestycyjnych, pod pojęciem:

  • puli wierzytelności rozumieć należy przynoszącą regularny dopływ kapitału grupę jednolitych rodzajowo wierzytelności, posiadanych i wyodrębnionych przez inicjatora sekurytyzacji, z których każda z wierzytelności stanowiących łącznie co najmniej 75 % grupy przynosi regularny dopływ kapitału oraz każda wierzytelność spełnia kryteria określone w statucie funduszu;
  • inicjatora sekurytyzacji rozumieć należy jednostkę samorządu terytorialnego, związek jednostek samorządu terytorialnego lub podmiot prowadzący działalność gospodarczą, zbywające funduszowi sekurytyzacyjnemu pulę wierzytelności albo zobowiązujące się do przekazywania funduszowi sekurytyzacyjnemu wszystkich świadczeń otrzymanych przez nie z określonej puli wierzytelności;
  • sekurytyzowanych wierzytelnościach rozumieć należy wierzytelności stanowiące przedmiot lokat funduszu sekurytyzacyjnego oraz wierzytelności wyodrębnione przez inicjatora sekurytyzacji albo inny podmiot, który zawarł z funduszem umowę zobowiązującą go do przekazywania funduszowi świadczeń uzyskanych w związku z tymi wierzytelnościami.


Szczegółowe zasady dotyczące funkcjonowania funduszów sekurytyzacyjnych zawiera Rozdział III ww. ustawy o funduszach inwestycyjnych.


W literaturze istnieje wiele definicji „sekurytyzacji”, uzależnionych od przyjętego modelu. Można jednakże przyjąć, że sekurytyzacja wierzytelności to proces, podczas którego z bilansu banku zostaje wydzielona określona pula wierzytelności, a następnie przekazana spółce specjalnego przeznaczenia (Special Purpose Vehicle, SPV), która następnie refinansuje zakupioną pulę wierzytelności przez emisję papierów wartościowych. Najważniejszym celem procesu sekurytyzacji jest pozyskanie kapitałów na prowadzenie dalszej działalności oraz rozwój. Wówczas najczęściej stosowana jest sekurytyzacja wierzytelności przyszłych, a więc takich, które jeszcze nie powstały, natomiast istnieją przesłanki ich prawnego i ekonomicznego ukonstytuowania się w przyszłości.

W niniejszej sprawie planowana sekurytyzacja zostanie przeprowadzona poprzez odpłatny przelew Wierzytelności w drodze sprzedaży przez Spółkę do Wnioskodawcy – SPV. Jak wskazano we wniosku planowana transakcja będzie skomplikowaną operacją finansową zawierającą wiele elementów. Poza sprzedażą i przelewem Wierzytelności do SPV, istotnymi elementami w Sekurytyzacji będzie także uzyskanie odpowiedniego finansowania przez SPV poprzez emisję Obligacji lub uzyskanie pożyczki (pożyczek) oraz zagwarantowanie skutecznego administrowania i ściągania sekurytyzowanych Wierzytelności pozwalające na terminowe ściąganie ich kwot od Leasingobiorców i w konsekwencji realizację zobowiązań SPV. Celem planowanej Sekurytyzacji nie będzie zbycie przez Spółkę Wierzytelności poprzez ich sprzedaż do SPV celem windykacji, lecz wdrożenie szczególnego instrumentu pozwalającego na uzyskanie przez Spółkę środków finansowanych przed wymagalnością Wierzytelności, w drodze finansowania zapewnionego przez SPV w oparciu o zabezpieczenie w postaci Wierzytelności.


Z uwagi na okoliczności niniejszej sprawy oraz przepisy ustawy o podatku od towarów i usług uznać należy, że opisane we wniosku przelewy wierzytelności przez Spółkę na rzecz SPV w ramach transakcji sekurytyzacji, stanowić będą odpłatne świadczenie usług przez SPV, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.


Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy – stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednakże, stosownie do art. 146a pkt 1 ustawy – w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w treści wskazanej ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.


W myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy – zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.


Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy – zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.


Ponadto, jak stanowi art. 41 ust. 15 ustawy – zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

  1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
  2. usług doradztwa;
  3. usług w zakresie leasingu.

W analizowanej sprawie charakter czynności wykonywanych przez SPV na rzecz Spółki wskazuje, że SPV poprzez nabycie wierzytelności udziela Spółce finansowania i poprawia jej płynność finansową. W efekcie przeprowadzonej sekurytyzacji upłynnione zostaną wierzytelności w stosunku do leasingobiorców poprzez ich wprowadzenie do obrotu w zmienionej formie - w postaci papierów wartościowych. Zatem celem transakcji zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a Spółką nie będzie czynność zbycia wierzytelności (uwolnienie się od konieczności odzyskania środków pieniężnych od dłużników), lecz uzyskanie przez Spółkę finansowania.

W konsekwencji, usługę świadczoną przez SPV polegającą na nabyciu wierzytelności i zapewnieniu Spółce finansowania potraktować należy jako usługę w zakresie długów, która korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT. Do powyższej usługi nie mają zastosowania wyłączenia wskazane w art. 43 ust. 15 ustawy o VAT.

W przypadku świadczenia usług bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dana usługa podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.


Kwestie dotyczące miejsca świadczenia przy świadczeniu usług uregulowane zostały w rozdziale 3 działu V ustawy.

Zgodnie z art. 28a ustawy VAT na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

  1. ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:

    1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6 ustawy VAT,
    2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;

  2. podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Wskazany powyżej art. 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.


Stosownie do art. 2 pkt 9 ustawy, przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania, których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.


Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

  1. usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
  2. usługobiorcą jest:
  3. w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b – podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
  4. w pozostałych przypadkach – podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.

Stosownie do art. 17 ust. 2 ustawy, w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.


W myśl art. 17 ust. 1a ustawy przepisy ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 2 stosuje się również, w przypadku gdy usługodawca lub dokonujący dostawy towarów posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, przy czym to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej lub inne miejsce prowadzenia działalności gospodarczej usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów, jeżeli usługodawca lub dokonujący dostawy towarów posiada takie inne miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, nie uczestniczy w tych transakcjach.

Wnioskodawca wskazał, że jest spółką z siedzibą w Irlandii, nie posiada w Polsce siedziby działalności gospodarczej, ani też stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. SPV nie jest również zarejestrowana dla celów polskiego podatku VAT. Spółka na rzecz której SPV świadczy opisane we wniosku usługi jest podatnikiem posiadającym siedzibę działalności w Polsce.

Ze względu na to, że w przedmiotowej sprawie wskazane w art. 28b ust. 1 ustawy zastrzeżenia nie będą miały zastosowania, miejscem świadczenia i opodatkowania usług świadczonych przez Wnioskodawcę zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy będzie terytorium Polski tj. miejsce gdzie usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej. Kontrahent (usługobiorca) na rzecz którego Wnioskodawca świadczy usługi jako podatnik, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, zobowiązany będzie do rozliczenia nabywanej usługi od Wnioskodawcy na terytorium kraju. Zatem to nie Wnioskodawca będzie zobowiązany do rozliczenia podatku VAT w Polsce.


Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie zadanych pytań należy uznać za prawidłowe.


Jednocześnie wskazać należy, że niniejsza interpretacja rozstrzyga w zakresie podatku od towarów i usług, w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.


Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoja aktualność.


Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj