Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL4.4012.581.2017.1.HW
z 27 grudnia 2017 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 23 października 2017 r. (data wpływu 30 października 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy nieodpłatne świadczenie usług wyżywienia dla pracowników niebędących nauczycielami (pracownicy kuchni) przez jednostki organizacyjne Gminy pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 października 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy nieodpłatne świadczenie usług wyżywienia dla pracowników niebędących nauczycielami (pracownicy kuchni) przez jednostki organizacyjne Gminy pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Gmina (miasto na prawach powiatu) jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.).

Jak stanowi art. 92 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tekst jednolity Dz. U. z 2017 r., poz. 1868) miasto na prawach powiatu jest jednocześnie gminą realizującą zadania na zasadach określonych w tej ustawie. Stosownie do przepisów ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2017 r. poz. 1875, zwana dalej ustawą o samorządzie gminnym), gmina jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną, wykonującą zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność (art. 2 ust. 1 i 2 ustawy o samorządzie gminnym). Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, między innymi w zakresie pomocy społecznej, w tym funkcjonowania ośrodków i zakładów opiekuńczych (art. 7 ust. 1 pkt 8). Natomiast art. 4 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym wskazuje, że powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym, między innymi w zakresie edukacji publicznej i pomocy społecznej.

W celu wykonywania zadań nałożonych na gminę mocą odrębnych ustaw, gmina może powoływać jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym także z organizacjami pozarządowymi. Do jednostek powołanych w celu realizacji zadań własnych gminy oraz zadań własnych powiatu z zakresu:

  • pomocy społecznej, zalicza się m.in. placówki opiekuńczo-wychowawcze działające na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (tekst jedn. Dz. U. z 2017 r., poz. 697, z późn. zm.);
  • edukacji publicznej – powoływane są m.in. przedszkola, szkoły, placówki oświatowe i jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej przedszkoli, szkół i placówek oświatowych, specjalne ośrodki wychowawcze, działające na podstawie przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r., poz. 59, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 106 Prawa oświatowego, szkoła (przedszkole) w celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych, w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, może zorganizować stołówkę. Stołówki nie są odrębnymi podmiotami gospodarczymi, ale stanowią integralną część tych placówek i są prowadzone przez ich pracowników. Korzystanie z posiłków w stołówkach jest odpłatne, a warunki korzystania ze stołówek, jak również odpłatności ustala dyrektor placówki w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę. Co istotne, celem funkcjonujących w przedszkolach i szkołach stołówek nie jest świadczenie usług gastronomicznych jako takich, ale wyłącznie pełnienie funkcji socjalno-bytowych, polegających na zapewnieniu wychowankom oraz uczniom wyżywienia. Ze stołówek mogą korzystać uczniowie, wychowankowie, pracownicy pedagogiczni oraz pracownicy niepedagogiczni – pracownicy administracji, obsługi oraz pracownicy kuchni (kucharze, pomoce kuchenne). Od uczniów, wychowanków i pracowników pedagogicznych oraz w większości od pracowników niepedagogicznych pobierane są opłaty za wydawane posiłki. Opłaty za posiłki są skalkulowane wyłącznie na poziomie zapewniającym pokrycie faktycznych kosztów wytworzenia posiłków (tzw. wsad do kotła). Opłaty te szacowane są przez dyrektorów jednostek, którzy wewnętrznymi zarządzeniami ustalają stawki odpłatności za posiłki obowiązujące w danym roku szkolnym.

Z kolei z przepisów art. 93 ust. 4 ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej, wynika, że placówka opiekuńczo-wychowawcza zapewnia dziecku całodobową opiekę i wychowanie oraz zaspokaja jego niezbędne potrzeby, w szczególności emocjonalne, rozwojowe, zdrowotne, bytowe, społeczne i religijne. Natomiast art. 115 ww. ustawy reguluje, iż zryczałtowana kwota środków finansowych na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej obejmuje wydatki między innymi na wyżywienie dostosowane do potrzeb rozwojowych dziecka. W celu wypełnienia tychże obowiązków w placówkach opiekuńczo-wychowawczych zatrudnieni są kucharze oraz pomoce kuchenne odpowiedzialni za wyżywienie dzieci pozostających pod opieką placówki. Zgodnie z regulaminami pracy pracowników administracji i obsługi obowiązującymi w szkołach, przedszkolach miejskich, specjalnych ośrodkach wychowawczych oraz placówkach opiekuńczo-wychowawczych, pracownikom zatrudnionym w kuchni przyznano prawo do jednego bezpłatnego posiłku w ciągu dnia, w formie obiadu. Pracownicy otrzymują to świadczenie w formie posiłku do spożycia, a wartość pieniężna tego świadczenia w naturze wyliczona jest w oparciu o zużyty surowiec, bez uwzględniania kosztów przygotowania posiłku.

Wartość pieniężną świadczeń w formie posiłków stanowi iloczyn dni roboczych, w których pracownik korzystał z wyżywienia w formie obiadu i ceny jednostkowej za obiad. Powstała w ten sposób kwota obciążana jest podatkiem dochodowym od osób fizycznych w wysokości 18% przyznanego świadczenia. Wynagrodzenie pracowników kuchni często jest niewysokie, co może powodować wysoką rotację na stanowiskach pracy oraz trudności w znalezieniu dobrze wykwalifikowanych pracowników. Sytuacja taka może zakłócać organizację pracy w stołówkach jednostek organizacyjnych Gminy i narażać je na straty związane ze spadkiem efektywności czy zakłóceniem ciągłości zadania.

W celu uniknięcia powyższych zagrożeń Gmina gwarantuje na mocy postanowień zawartych w Regulaminach wynagradzania pracowników administracji i obsługi, pracownikom kuchni prawo do korzystania z bezpłatnego wyżywienia w czasie wykonywania pracy. Bezpłatne wyżywienie zagwarantowane przez Gminę jest najbardziej racjonalnym rozwiązaniem, eliminującym ryzyko trudności w obsadzeniu miejsc pracy oraz niskiej jakości pracy.

Pracownicy nie mogą wybrać ani miejsca, ani czasu, ani też rodzaju posiłku oferowanego im bezpłatnie w ramach zapisów regulaminów wynagradzania. Zapewnienie bezpłatnych posiłków pracownikom kuchni jest dokonywane w celach związanych z prowadzaną przez jednostki działalnością.

Nieodpłatne świadczenie usług objętych zakresem pytania nie wynika z przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz.U. z 1996 r., Nr 60, poz. 279) – pracownicy, na rzecz których następuje nieodpłatne świadczenie usług, o których mowa w niniejszym wniosku, nie są zatrudnieni w warunkach szczególnie uciążliwych.

Nieodpłatne świadczenie usług żywienia pracowników kuchni, a także towary i usługi nabywane w związku z tym świadczeniem jest związane z:

  1. czynnościami wyłączonymi z opodatkowania na podstawie art. 15 ustawy VAT:
    ‒ usługi żywienia uczniów i wychowanków (zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 9 sierpnia 2017 r. sygn. akt III SA/Gl 566/17 według którego pobieranie opłat z tyt. opieki i wyżywienia w żłobkach oraz przedszkolach i szkołach nie podlega przepisom ustawy o VAT, a tym samym nie stanowią wynagrodzenia za usługi świadczone przez Gminę, lecz są wykonywane w ramach zadań własnych gminy co jest równoznaczne z wyrokiem WSA w Krakowie I SA/Kr 11246/15 z dnia 22 września 2015 r.);
  2. czynnościami zwolnionymi od podatku VAT – usługi wyżywienia nauczycieli;
  3. czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT – usługi żywienia osób trzecich, tj. wszystkich osób niebędących uczniami, wychowankami czy nauczycielami (np. pracownicy administracji czy obsługi).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy nieodpłatne świadczenie usług wyżywienia dla pracowników niebędących nauczycielami (pracownicy kuchni) przez jednostki organizacyjne Gminy – przedszkola, szkoły, placówki oświatowe i jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej przedszkoli, szkół i placówek oświatowych działających na podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r., poz. 59, z późn. zm.) oraz placówki opiekuńczo-wychowawcze działające na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (tekst jednolity Dz. U. z 2017 r., poz. 697, z późn. zm.) wynikające z zapisów obowiązujących w tych jednostkach regulaminów pracy i wynagradzania, pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, nieodpłatne świadczenie usług wyżywienia dla pracowników niebędących nauczycielami, zatrudnionych na stanowisku kucharza i pomocy kuchennej przez jednostki organizacyjne Gminy, a wynikające z zapisów regulaminów pracy i wynagradzania, pozostają poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT. Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ww. ustawy. Jak stanowi natomiast art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

  • użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika, pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni, ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało w całości lub w części prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia towarów lub ich części składowych,
  • nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione określone warunki:

  • w przypadku użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa – użycie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika oraz istnienie prawa podatnika do odliczenia – w całości lub w części – podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów (warunki te muszą być spełnione łącznie),
  • w przypadku nieodpłatnego świadczenia usług – świadczenie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Do nieodpłatnego świadczenia usług na cele działalności gospodarczej dochodzi, jeżeli nieodpłatne świadczenie usług następuje w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez podatnika i jest związane (bezpośrednio lub pośrednio) z wykonywanymi w ramach tej działalności czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT.

Należy zatem stwierdzić, że opodatkowaniu podlegają te nieodpłatne usługi, które nie mają związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Natomiast za usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej należy rozumieć te usługi, które są wykonywane nieodpłatnie w związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej podmiotu, potrzebami związanymi z funkcjonowaniem prowadzonej działalności gospodarczej.

W omawianej sprawie można stwierdzić, że istnieje związek pomiędzy oferowanymi na rzecz pracowników kuchni, nieodpłatnymi usługami gastronomicznymi a potrzebami prowadzonej przez jednostki organizacyjne Gminy działalności gospodarczej.

Mając na uwadze treść powyżej przywołanych przepisów oraz opis stanu faktycznego, należy stwierdzić, że zapewniając pracownikom kuchni bezpłatne wyżywienie Gmina wyświadcza na ich rzecz usługę, jednakże w świetle art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ związana jest z prowadzoną przez jednostki organizacyjne Gminy działalnością gospodarczą. Podsumowując, świadczone przez Gminę usługi nieodpłatnego wyżywienia pracowników kuchni będą stanowić czynności pozostające poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT. Nieodpłatne posiłki są wydawane pracownikom przedszkoli, szkół, placówek oświatowych działających na podstawie prawa oświatowego oraz placówek opiekuńczo-wychowawczych, zatrudnionym na stanowisku kucharza i pomocy kuchennej. Wynagrodzenie tych pracowników często jest niewysokie. Z jednej strony jest to korzystne dla jednostek budżetowych, ponieważ zapewnia niskie koszty utrzymania stołówki, ale z drugiej strony może to powodować wysoką rotację na tych stanowiskach oraz trudności w znalezieniu dobrze wykwalifikowanych pracowników, co może zakłócać organizację pracy w kuchni. W celu wyeliminowania powyższych problemów, Gmina gwarantuje na podstawie przepisów regulaminu pracy, iż pracownicy zatrudnieni na stanowisku kucharza i pomocy kuchennej uprawnieni są do bezpłatnego korzystania z wyżywienia w czasie wykonywania pracy, w okresie prowadzenia żywienia w placówce, w której są zatrudnieni.

Z uwagi na fakt, że zapewnienie pracownikom kuchni posiłków leży w interesie jednostek organizacyjnych Gminy, koszty tego wyżywienia są w całości pokrywane przez jednostki organizacyjne Gminy.

Zgodnie z art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (Dz. U. z 2016 r., poz. 1666, z późn. zm.), ilekroć w Kodeksie Pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu Pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa obowiązki stron stosunku pracy Z powyższej regulacji wynika, że postanowienia regulaminów pracy oparte na ustawie stanowią źródło prawa pracy. Należy uznać, iż świadczenia wynikające z Regulaminów pracy i wynagradzania, są czynnościami mającymi na celu zaspakajanie potrzeb pracowniczych. Czynności te, jak wskazano we wniosku miały związek z prowadzoną przez jednostki organizacyjne Gminy działalnością gospodarczą. Gmina realizując postanowienia Regulaminów pracy i wynagradzania udostępnia wyżywienie dla kucharza i pomocy kuchennej, co bez wątpliwości wynika z faktu pozostawania pracodawcą.

Ponadto na uwagę zasługuje fakt, że pracownicy nie mogą wybrać czasu, miejsca ani rodzaju oferowanego im pożywienia. Osobista korzyść pracownika w stosunku do korzyści pracodawcy ma tutaj charakter uboczny w stosunku do korzyści pracodawcy polegających na organizacji efektywnej pracy w jednostkach Gminy prowadzących stołówki oraz wzmocnienie więzi pracowników z pracodawcą, wzrost motywacji do pracy, a co za tym idzie zwiększenie wydajności pracy na słabo wynagradzanych stanowiskach.

Zwrócił na to uwagę TSUE w orzeczeniu z dnia 11 grudnia 2008 r. w sprawie C-371/07.

W takich okolicznościach udostępnienie bezpłatnego posiłku w formie obiadu kucharzowi i pomocy kuchennej na podstawie zapisów Regulaminów pracy i wynagradzania nie wypełniają przesłanek zawartych w art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z tym należy stwierdzić, że Gmina w omawianej sprawie nie jest zobowiązana do opodatkowania podatkiem od towarów i usług bezpłatnego korzystania z wyżywienia przez pracowników kuchni.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Według art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

  1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
  2. wszelkie inne darowizny

jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

  1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
  2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Na mocy art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. 2016 r., poz. 1666, z późn. zm.), ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.

Jak stanowi art. 9 § 2 – § 4 Kodeksu pracy, postanowienia układów zbiorowych pracy i porozumień zbiorowych oraz regulaminów i statutów nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż przepisy Kodeksu pracy oraz innych ustaw i aktów wykonawczych. Postanowienia regulaminów i statutów nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż postanowienia układów zbiorowych pracy i porozumień zbiorowych. Postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów oraz statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy, naruszające zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, nie obowiązują.

Z powyższej regulacji wynika zatem, że postanowienia regulaminów pracy oparte na ustawie stanowią źródło prawa pracy.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Gmina (miasto na prawach powiatu) jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Jak stanowi art. 92 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym, miasto na prawach powiatu jest jednocześnie gminą realizującą zadania na zasadach określonych w tej ustawie. Stosownie do przepisów ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, gmina jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną, wykonującą zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność (art. 2 ust. 1 i 2 ustawy o samorządzie gminnym). Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, między innymi w zakresie pomocy społecznej, w tym funkcjonowania ośrodków i zakładów opiekuńczych (art. 7 ust. 1 pkt 8). Natomiast art. 4 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym wskazuje, że powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym, między innymi w zakresie edukacji publicznej i pomocy społecznej.

W celu wykonywania zadań nałożonych na gminę mocą odrębnych ustaw, gmina może powoływać jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym także z organizacjami pozarządowymi. Do jednostek powołanych w celu realizacji zadań własnych gminy oraz zadań własnych powiatu z zakresu:

  • pomocy społecznej, zalicza się m.in. placówki opiekuńczo-wychowawcze działające na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej;
  • edukacji publicznej – powoływane są m.in. przedszkola, szkoły, placówki oświatowe i jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej przedszkoli, szkół i placówek oświatowych, specjalne ośrodki wychowawcze, działające na podstawie przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe.

Zgodnie z art. 106 Prawa oświatowego, szkoła (przedszkole) w celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych, w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, może zorganizować stołówkę. Stołówki nie są odrębnymi podmiotami gospodarczymi, ale stanowią integralną część tych placówek i są prowadzone przez ich pracowników. Korzystanie z posiłków w stołówkach jest odpłatne, a warunki korzystania ze stołówek, jak również odpłatności ustala dyrektor placówki w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę. Co istotne, celem funkcjonujących w przedszkolach i szkołach stołówek nie jest świadczenie usług gastronomicznych jako takich, ale wyłącznie pełnienie funkcji socjalno-bytowych, polegających na zapewnieniu wychowankom oraz uczniom wyżywienia. Ze stołówek mogą korzystać uczniowie, wychowankowie, pracownicy pedagogiczni oraz pracownicy niepedagogiczni – pracownicy administracji, obsługi oraz pracownicy kuchni (kucharze, pomoce kuchenne). Od uczniów, wychowanków i pracowników pedagogicznych oraz w większości od pracowników niepedagogicznych pobierane są opłaty za wydawane posiłki. Opłaty za posiłki są skalkulowane wyłącznie na poziomie zapewniającym pokrycie faktycznych kosztów wytworzenia posiłków (tzw. wsad do kotła). Opłaty te szacowane są przez dyrektorów jednostek, którzy wewnętrznymi zarządzeniami ustalają stawki odpłatności za posiłki obowiązujące w danym roku szkolnym.

Z kolei z przepisów art. 93 ust. 4 ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej wynika, że placówka opiekuńczo-wychowawcza zapewnia dziecku całodobową opiekę i wychowanie oraz zaspokaja jego niezbędne potrzeby, w szczególności emocjonalne, rozwojowe, zdrowotne, bytowe, społeczne i religijne. Natomiast art. 115 ww. ustawy reguluje, iż zryczałtowana kwota środków finansowych na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej obejmuje wydatki między innymi na wyżywienie dostosowane do potrzeb rozwojowych dziecka. W celu wypełnienia tychże obowiązków w placówkach opiekuńczo-wychowawczych zatrudnieni są kucharze oraz pomoce kuchenne odpowiedzialni za wyżywienie dzieci pozostających pod opieką placówki. Zgodnie z regulaminami pracy pracowników administracji i obsługi obowiązującymi w szkołach, przedszkolach miejskich, specjalnych ośrodkach wychowawczych oraz placówkach opiekuńczo-wychowawczych, pracownikom zatrudnionym w kuchni przyznano prawo do jednego bezpłatnego posiłku w ciągu dnia, w formie obiadu. Pracownicy otrzymują to świadczenie w formie posiłku do spożycia, a wartość pieniężna tego świadczenia w naturze wyliczona jest w oparciu o zużyty surowiec, bez uwzględniania kosztów przygotowania posiłku.

Wartość pieniężną świadczeń w formie posiłków stanowi iloczyn dni roboczych, w których pracownik korzystał z wyżywienia w formie obiadu i ceny jednostkowej za obiad. Powstała w ten sposób kwota obciążana jest podatkiem dochodowym od osób fizycznych w wysokości 18% przyznanego świadczenia. Wynagrodzenie pracowników kuchni często jest niewysokie, co może powodować wysoką rotację na stanowiskach pracy oraz trudności w znalezieniu dobrze wykwalifikowanych pracowników. Sytuacja taka może zakłócać organizację pracy w stołówkach jednostek organizacyjnych Gminy i narażać je na straty związane ze spadkiem efektywności czy zakłóceniem ciągłości zadania.

W celu uniknięcia powyższych zagrożeń Gmina gwarantuje na mocy postanowień zawartych w Regulaminach wynagradzania pracowników administracji i obsługi, pracownikom kuchni prawo do korzystania z bezpłatnego wyżywienia w czasie wykonywania pracy. Bezpłatne wyżywienie zagwarantowane przez Gminę jest najbardziej racjonalnym rozwiązaniem, eliminującym ryzyko trudności w obsadzeniu miejsc pracy oraz niskiej jakości pracy.

Pracownicy nie mogą wybrać ani miejsca, ani czasu, ani też rodzaju posiłku oferowanego im bezpłatnie w ramach zapisów regulaminów wynagradzania. Zapewnienie bezpłatnych posiłków pracownikom kuchni jest dokonywane w celach związanych z prowadzaną przez jednostki działalnością.

Nieodpłatne świadczenie usług objętych zakresem pytania nie wynika z przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. z 1996 r., Nr 60, poz. 279) – pracownicy, na rzecz których następuje nieodpłatne świadczenie usług, o których mowa w niniejszym wniosku, nie są zatrudnieni w warunkach szczególnie uciążliwych.

Nieodpłatne świadczenie usług żywienia pracowników kuchni, a także towary i usługi nabywane w związku z tym świadczeniem jest związane z:

  1. czynnościami wyłączonymi z opodatkowania na podstawie art. 15 ustawy VAT:
    ‒ usługi żywienia uczniów i wychowanków (zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 9 sierpnia 2017 r. sygn. akt III SA/Gl 566/17, według którego pobieranie opłat z tyt. opieki i wyżywienia w żłobkach oraz przedszkolach i szkołach nie podlega przepisom ustawy o VAT, a tym samym nie stanowią wynagrodzenia za usługi świadczone przez Gminę, lecz są wykonywane w ramach zadań własnych gminy co jest równoznaczne z wyrokiem WSA w Krakowie I SA/Kr 11246/15 z dnia 22 września 2015 r.);
  2. czynnościami zwolnionymi od podatku VAT – usługi wyżywienia nauczycieli;
  3. czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT – usługi żywienia osób trzecich, tj. wszystkich osób niebędących uczniami, wychowankami czy nauczycielami (np. pracownicy administracji czy obsługi).

Przy tak przedstawionym opisie sprawy wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy nieodpłatne świadczenie usług wyżywienia dla pracowników niebędących nauczycielami (pracownicy kuchni) przez jednostki organizacyjne Gminy – przedszkola, szkoły, placówki oświatowe i jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej przedszkoli, szkół i placówek oświatowych działających na podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe oraz placówki opiekuńczo-wychowawcze działające na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej wynikające z zapisów obowiązujących w tych jednostkach regulaminów pracy i wynagradzania, pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Analiza przedstawionego opisu sprawy oraz treści powołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że skoro świadczenie przez jednostki organizacyjne Gminy (przedszkola, szkoły, placówki oświatowe i jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej przedszkoli, szkół i placówek oświatowych oraz placówek opiekuńczo-wychowawczych) usług nieodpłatnego wyżywienia dla pracowników zatrudnionych w kuchni, w czasie wykonywania pracy oraz w okresie prowadzenia żywienia w placówce oświatowej, wynika z Regulaminów pracy i wynagradzania pracowników administracji i obsługi, i jednocześnie jest związane z prowadzoną przez Jednostki działalnością gospodarczą, to czynności te nie wypełniają przesłanek określonych w art. 8 ust. 2 ustawy, a zatem nie można ich uznać za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu.

Podsumowując, w odpowiedzi na zadane pytanie należy stwierdzić, że nieodpłatne świadczenie usług wyżywienia dla pracowników niebędących nauczycielami (pracownicy kuchni) przez jednostki organizacyjne Gminy – przedszkola, szkoły, placówki oświatowe i jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej przedszkoli, szkół i placówek oświatowych działających na podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe oraz placówki opiekuńczo-wychowawcze działające na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, wynikające z zapisów obowiązujących w tych jednostkach regulaminów pracy i wynagradzania, pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w niniejszej sprawie należało uznać za prawidłowe.

Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy (opis zdarzenia przyszłego) będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj