Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4.4012.670.2017.1.IT
z 8 grudnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 14 listopada 2017 r. (data wpływu 29 listopada 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania uzgodnionego odszkodowania oraz prawa do odliczenia podatku VAT - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 listopada 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania uzgodnionego odszkodowania oraz prawa do odliczenia podatku VAT.

Przedstawiono następujący stan faktyczny:

Fundusz Inwestycyjny Aktywów Niepublicznych (dalej: „Fundusz”) jest zamkniętym funduszem inwestycyjnym, który lokuje aktywa bezpośrednio w nieruchomości komercyjne położone w Polsce. Zakres działalności inwestycyjnej Funduszu obejmuje m.in. nabywanie nieruchomości w różnych fazach procesu budowlanego w celu ich ukończenia i dalszej odsprzedaży, nabywanie gruntów w celu realizacji projektów budowlanych na sprzedaż oraz wynajem powierzchni biurowych i handlowych w zakupionych obiektach. Fundusz jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”).

Obecnie, Fundusz jest wyłącznym użytkownikiem wieczystym gruntów wraz z udziałami we własności posadowionych na tych gruntach budynków, (dalej: „Nieruchomość”).

28 czerwca 2013 r. ówczesny użytkownik wieczysty i właściciel Nieruchomości (dalej: „Sprzedawca”), zawarł umowę dzierżawy (dalej: „Umowa Dzierżawy”) części powierzchni dachu jednego z ww. budynków ze spółką P. sp. z o.o. (dalej: „P.”). P. jest operatorem sieci telefonii komórkowej, a na wynajętym dachu zamontowała urządzenia stacji bazowej telefonii komórkowej, niezbędne dla prowadzonej przez nią działalności gospodarczej.

W dniu 27 lipca 2016 r. na podstawie umowy sprzedaży udziałów w Nieruchomości, nowym współużytkownikiem wieczystym gruntów, jak i współwłaścicielem budynków składających się na Nieruchomość, stały się Fundusz (działając jeszcze pod nazwą S. Fundusz Inwestycyjny Aktywów Niepublicznych) w udziale 90/100 części oraz D. sp. z o.o. (dalej: „D.”) w udziale 10/100 części.

Przed ww. sprzedażą Nieruchomości, Sprzedawca zobowiązywał się do rozwiązania Umowy Dzierżawy, jednak umowa ta nie została rozwiązana. Ze względów biznesowych, Fundusz i D. mimo to zdecydowały się na zakup udziałów w Nieruchomości.

30 czerwca 2017 r. Fundusz nabył od D. 10/100 udziałów w Nieruchomości. W związku z powyższym, Fundusz stał się wyłącznym użytkownikiem wieczystym gruntów i wyłącznym właścicielem budynków składających się na Nieruchomość.

W następstwie powyższych zdarzeń, na podstawie art. 678 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 Nr 16 poz. 93 ze zm., dalej: „Kodeks cywilny”) Fundusz stał się stroną Umowy Dzierżawy jako jedyny wydzierżawiający.

Między P., Funduszem i D. przed Sądem Rejonowym zawisł spór o ustalenie obowiązywania Umowy Dzierżawy wobec jej wypowiedzenia przez poprzedniego właściciela Nieruchomości (Sprzedawcę), które według P. nie jest skuteczne.

W lipcu 2017 r. Fundusz zamierzał rozpocząć realizację przedsięwzięcia inwestycyjnego na Nieruchomości. Inwestycja realizowana na Nieruchomości będzie służyła wykonywaniu czynności podlegających opodatkowaniu VAT. W celu zrealizowania przedsięwzięcia, konieczna jest rozbiórka budynku, na którym zamontowane są urządzenia należące do P.

Wobec powyższego, P. otrzymał propozycję wcześniejszego rozwiązania Umowy Dzierżawy na mocy porozumienia stron. Postanowiono również o zawarciu ugody pozasądowej w ww. sprawie zawisłej przed Sądem Rejonowym (dalej: „Ugoda”).

W trakcie prowadzonych dotychczas negocjacji, Fundusz i D. oraz P. postanowiły zgodnie w porozumieniu określić warunki rozwiązania Umowy Dzierżawy. W szczególności, w porozumieniu rozwiązującym Umowę Dzierżawy za porozumieniem stron, zawartym 13 lipca 2017 r. (dalej: „Porozumienie”), strony uzgodniły w szczególności kwotę odszkodowania dla P. z tytułu całości szkody poniesionej przez P. związanej z wcześniejszym rozwiązaniem Umowy Dzierżawy, w tym kosztów przeniesienia istniejącej i budowy nowych zastępujących jej pracę stacji bazowych oraz łączy światłowodowych, przeniesienia transmisji zapewnianej przez dotychczasowy węzeł, kosztów zwiększonych opłat czynszowych na nowych lokalizacjach, kosztów zawartej ugody oraz wyrażenia zgody na wcześniejsze rozwiązanie Umowy Dzierżawy, pozwalające również na zakończenie postępowania sądowego dotyczącego sporu wskazanego powyżej (dalej: „Odszkodowanie”). Zgodnie z porozumieniem, Odszkodowanie w całości zobowiązał się zapłacić Fundusz. P. zobowiązała się do zdemontowania urządzeń stacji bazowej telefonii komórkowej na warunkach określonych w Porozumieniu.

Strony Porozumienia postanowiły, że prawidłowa realizacja zawartego Porozumienia wyczerpuje wzajemnie wszelkie roszczenia stron związane z Umową Dzierżawy oraz, że nie będą wnosić żadnych roszczeń z tytułu łączącej je Umowy Dzierżawy, jak również w przypadku ujawnienia się jakichkolwiek roszczeń związanych z Umową Dzierżawy w przyszłości. Porozumienie nie przewiduje, aby Odszkodowanie miało zostać zwiększone ponad uzgodnioną kwotę na podstawie jakichkolwiek okoliczności.

W dniu zawarcia Porozumienia, strony Porozumienia zawarły również Ugodę. W ramach Ugody strony postanowiły, że zapłata Odszkodowania zaspokaja wszelkie roszczenia P. objęte pozwem w ww. sprawie. W szczególności, w ramach ugody pozasądowej P. zobowiązała się do cofnięcia pozwu wraz ze zrzeczeniem się roszczenia, a Fundusz i D. sp. z o.o. zobowiązały się do cofnięcia wniosków o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Fundusz i D. sp. z o.o. zobowiązały się również do cofnięcia zażalenia na Postanowienie Sądu Rejonowego Wydział Gospodarczy w przedmiocie udzielenia zabezpieczenia powództwa. P., Fundusz i D. sp. z o.o. zobowiązały się także do złożenia w tym samym czasie zgodnych oświadczeń o cofnięciu wniosków o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego (w tym kosztów zastępstwa procesowego).

Strony Ugody zgodnie oświadczyły, że Ugoda kończy wszelkie ich spory co do łączącej je Umowy Dzierżawy i wyczerpuje roszczenia wynikłe lub mogące wyniknąć na tle łączącej ich Umowy Dzierżawy, a koszty wszystkich powyższych procesów (w tym koszty zastępstw prawnych), których dotyczy Ugoda, znoszą się między stronami wzajemnie. W ramach ugody strony postanowiły również, że gdyby któraś ze stron została obciążona dodatkowymi kosztami w związku z wycofaniem ww. pozwu lub zażalenia, strony poniosą koszty wzajemnie w stosunku 50/50.

Podsumowując, Odszkodowanie dla P. jest wypłacane w całości przez Fundusz, wyłącznie na podstawie umowy cywilnoprawnej (Porozumienia).

Wysokość Odszkodowania ustalono w kwocie ryczałtowej netto, powiększonej o należny VAT. P. wystawiła fakturę dokumentującą jej należności z tytułu Odszkodowania.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy uzgodnione Odszkodowanie stanowi wynagrodzenie za usługę, podlegającą opodatkowaniu VAT?
   
2. Czy jeżeli Odszkodowanie stanowi wynagrodzenie za usługę podlegającą opodatkowaniu VAT, to czy Funduszowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury otrzymanej od P., dotyczącej ustalonego Odszkodowania?
   
   

Zdaniem Spółki i Zainteresowanego:

1. Uzgodnione Odszkodowanie stanowi wynagrodzenie za usługę, podlegającą opodatkowaniu VAT.
   
2. Jeżeli Odszkodowanie stanowi wynagrodzenie za usługę podlegającą opodatkowaniu VAT, to Funduszowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury otrzymanej od P., uwzględniającej kwotę ustalonego Odszkodowania.
   
   

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 1

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz. U. z 2016 r. , poz. 1054, z późn. zm., dalej: „ustawa o VAT”), opodatkowaniu VAT podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
   
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
   
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Art. 7 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Z kolei, art. 8 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
   
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Z powyższego wynika, że usługą jest każde świadczenie wykonane przez podatnika w ramach działalności, które nie jest dostawą towarów, w tym m.in. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji.

Oznacza to, że dana czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością, a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można stwierdzić, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Przepisy prawa podatkowego nie zawierają definicji odszkodowania, zatem w niezbędnym zakresie należy posiłkować się przepisami prawa cywilnego. Zgodnie z art. 471 Kodeksu cywilnego, dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową jest więc uzależnione od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto między zdarzeniem, a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć adekwatny związek przyczynowy. Brak tych przesłanek powoduje, że nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania.

W przypadku uzgodnionego Odszkodowania wypłaconego przez Fundusz dla P. występuje bezpośredni związek pomiędzy odpłatnie świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, przejawiający się tym, że zapłacona kwota stanowi rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną (możliwą do określenia) usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego.

Aby ustalić zasady opodatkowania danej czynności, dokonanej w zamian za Odszkodowanie, niezbędne jest rozstrzygnięcie, czy te czynności skutkują uzyskaniem bezpośrednich korzyści przez wypłacającego. W przypadku Funduszu, uzyskanie zgody P. na wcześniejsze rozwiązanie Umowy Dzierżawy w zamian za wynagrodzenie jest taką korzyścią. Zgoda ta pozwoli na sprawne kontynuowanie przedsięwzięcia inwestycyjnego, w które Fundusz jest zaangażowany i które ma przynieść mu w przyszłości wymierne korzyści w ramach prowadzonej działalności inwestycyjnej. Co więcej, osiągnięcie przedmiotowego Porozumienia pozwala ograniczyć koszty, które strony musiałyby ponieść na prowadzenie sporu przed sądem. Porozumienie stanowi wprost, że wyrażenie zgody na wcześniejsze rozwiązanie Umowy Dzierżawy stanowi składową kalkulacji Odszkodowania.

Ponadto, wcześniejsze rozwiązanie Umowy Dzierżawy poprzez zawarcie przez strony Porozumienia prowadzi do wygaśnięcia wiążącego je stosunku prawnego w drodze zgodnego zakończenia istniejącego pomiędzy stronami stosunku w inny sposób niż pierwotnie było to przewidziane, nie jest natomiast rezultatem jednostronnego niewywiązywania się lub nienależytego wywiązania się przez stronę z ciążących na niej obowiązków.

Należy zwrócić szczególną uwagę na to, że Odszkodowanie uzgodniono w kwocie ryczałtowej w momencie, gdy faktyczna wysokość kosztów do poniesienia przez P. w związku ze zmianą lokalizacji przedmiotowych urządzeń jeszcze nie jest znana. Odszkodowanie jedynie uwzględnia przewidywania co do tych kosztów. Ponadto, Porozumienie nie zawiera postanowienia, zgodnie z którym Odszkodowanie miałoby zostać zwiększone, gdyby rzeczywiste koszty byłyby wyższe od uzgodnionej kwoty. Przeciwnie, strony postanowiły, że prawidłowa realizacja zawartego Porozumienia wyczerpuje wzajemnie wszelkie roszczenia stron związane z Umową Dzierżawy oraz, że nie będą wnosić żadnych roszczeń z tytułu łączącej je Umowy Dzierżawy, jak również w przypadku ujawnienia się jakichkolwiek roszczeń związanych z Umową Dzierżawy w przyszłości.

Szkoda nie została ustawowo zdefiniowana. W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, że za szkodę należy uznać uszczerbek w dobrach poszkodowanego, polegający na różnicy między stanem tych dóbr, powstałym wskutek zdarzenia szkodzącego a stanem, jaki by istniał, gdyby nie zaszło to zdarzenie. Uszczerbek ten przybiera postać utraty, zmniejszenia lub niepowiększenia aktywów albo powstania bądź zwiększenia pasywów. Szkodą jest zatem interes poszkodowanego w przywróceniu zachwianego tym zdarzeniem stanu dóbr (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 13 kwietnia 2017 r., sygn. akt I ACa 1599/14). W pojęciu szkody chodzi o uszczerbek poniesiony w dobrach chronionych poszkodowanego, wbrew jego woli, wskutek zdarzenia wyrządzającego szkodę (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 kwietnia 2011 r., sygn. akt I CSK 457/10).

W momencie zawierania Porozumienia, po stronie P. nie występowała szkoda w powyższym rozumieniu, za którą mogłoby przysługiwać Odszkodowanie, a tym bardziej wysokość takiej szkody nie była znana. Co więcej, jak wskazywano wyżej, strony w zgodzie i z własnej woli ustaliły należność za rozwiązanie Umowy Dzierżawy. Uzupełniająco należy dodać, że rozwiązanie umowy stanowi w zasadzie swego rodzaju porozumienie, którego przedmiotem jest zakończenie innego stosunku prawnego łączącego strony (umowy dzierżawy/najmu). Zatem na kanwie niniejszej sprawy do czynienia mamy z umową, której świadczenie polega na zaniechaniu dalszego wykonywania umowy dzierżawy/najmu przez Najemcę w zamian za co Wynajmujący zobowiązany jest do zapłaty Najemcy określonej w porozumieniu kwoty pieniężnej. Kwota jaką Wynajmujący zobowiązany jest do zapłaty Najemcy nie stanowi jednakże odszkodowania lecz wynagrodzenie.

Z uwagi na powyższe, dla ustalenia właściwego opodatkowania VAT z tytułu przedmiotowej czynności, kwota przekazana przez Fundusz dla P. nie stanowi odszkodowania w rozumieniu przepisów o VAT, lecz wynagrodzenie za konkretne świadczenie usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. A zatem, w opisanej w niniejszym wniosku sytuacji - mamy do czynienia z transakcją mającą charakter ekwiwalentny.

Należy zwrócić uwagę, że zaprezentowane stanowisko odnośnie opodatkowania Odszkodowania koresponduje ze stanowiskiem wyrażanym w indywidualnych interpretacjach prawa podatkowego oraz w orzecznictwie sądów administracyjnych, wydawanych w podobnych sprawach. Biorąc pod uwagę zbliżony do siebie charakter umowy najmu i dzierżawy (pozwolenie na użytkowanie cudzej rzeczy), dla oceny skutków VAT przedmiotowego Porozumienia, pomocne jest sięgnięcie do dorobku praktyki i orzecznictwa dotyczących umów najmu i dzierżawy. W szczególności, zwraca się uwagę na:

• wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 czerwca 2017 r., sygn. akt I FSK 1868/15, w uzasadnieniu, którego wskazano, że Sąd pierwszej instancji prawidłowo uznał, że zapłata przez najemcę, na podstawie porozumienia zawartego z wynajmującym, określonej w tym porozumieniu kwoty za przedterminowe rozwiązanie umowy najmu, stanowi wynagrodzenie w zamian za świadczenie usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 VATU i z tego względu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W przepisie powyższym (art. 8 ust. 1 VATU) nie zostały wymienione odszkodowania, a zatem nie stanowią one świadczenia usług w rozumieniu tego przepisu i tym samym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Brak jest jednak podstaw, aby za takie odszkodowanie uznać, jak chciałby tego Skarżący, kwotę otrzymaną od najemcy z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy najmu. W zdarzeniu przyszłym opisanym przez Skarżącego we wniosku o wydanie interpretacji dochodzi bowiem do rozwiązania umowy najmu w drodze porozumienia stron, które to porozumienie samo w sobie także jest umową. W zamian za określoną w porozumieniu kwotę, jaką ma wypłacić najemca, Skarżący zgodził się rozwiązać umowę najmu, zawartą z tym najemcą na czas określony, zanim upłynął okres, na jaki umowa została zawarta. Skoro zaś umowa najmu nie przewidywała możliwości wcześniejszego jej zakończenia, zawarcie porozumienia w tym przedmiocie powodowało, że każda ze stron uzyskiwała określoną korzyść, co sprowadzało się właśnie do tego, że za stosownym wynagrodzeniem Skarżący zgodził się na rozwiązanie umowy najmu, choć możliwość taka nie wynikała z jej postanowień. (...) Dlatego też opisaną we wniosku o interpretację zgodę Skarżącego na wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu w zamian za uiszczenie przez najemcę określonej kwoty, należało ocenić jako zobowiązanie wynajmującego do powstrzymania się od dochodzenia od najemcy realizacji skutków łączącej strony umowy najmu, które to zachowanie mieści się w pojęciu usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 VATU;
  

• wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 15 grudnia 1993 r. w sprawie Lubbock Fine Co. przeciwko Commissioners of Customs and Excise (C-63/92). W orzeczeniu tym Trybunał nie uznał za prawidłowe zastosowanie innych zasad opodatkowania VAT dla „wynagrodzenia należnego jednej stronie od drugiej w związku z rezygnacją z najmu” niż dla czynszu opłacanego w ramach umowy najmu nieruchomości. A zatem z rozstrzygnięcia Trybunału wynika, że odszkodowanie stanowiące rekompensatę za przedterminowe rozwiązanie Umowy Dzierżawy stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu VAT;
  

• wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 czerwca 2014 r., sygn. akt I FSK 981/13, Sąd uznał, że takie odszkodowania/kary umowne, płacone przez najemcę z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy najmu stanowią świadczenia z tytułu wykonania usługi, jednocześnie wskazując, iż ,,(...) kwoty wypłacane na podstawie tak skonstruowanych umów, wynikające wprost z treści tych umów - chociaż nazwane są karami umownymi lub odszkodowaniami - stanowią w istocie fragment rozliczenia z tytułu umowy najmu, rodzaj "odstępnego", zapłatę za zgodę kontrahenta na prawo do wcześniejszego wycofania się z umowy. Objęte są opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług i powinny być dokumentowane fakturami VAT. (...) O tym, że w sprawie nie mamy do czynienia z odszkodowaniem, które ma na celu naprawienie szkody, przemawia to, że sam fakt wcześniejszego rozwiązania umowy za porozumiem stron nie daje podstaw do twierdzenia o wystąpieniu szkody. (...)”;
  

• wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 marca 2017 r., sygn. akt I FSK 1283/15, w uzasadnieniu którego Sąd wskazuje m.in., że „(...) Sąd pierwszej instancji prawidłowo uznał, że zapłata przez najemcę, na podstawie zawartego porozumienia z wynajmującym, określonej w tym porozumieniu kwoty za przedterminowe rozwiązanie umowy najmu, stanowi wynagrodzenie w zamian za świadczenie usług w rozumieniu tego przepisu i z tego względu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Na taki charakter zapłaty, nazwanej przez strony umowy najmu "odszkodowaniem", sądy administracyjne wskazywały już wcześniej. (...) zgoda na wcześniejsze rozwiązanie umowy w zamian za uiszczenie określonej kwoty powinna być oceniana jako zobowiązanie się do powstrzymania od dochodzenia od najemcy realizacji skutków umowy najmu, która łączyła strony, a takie zachowanie mieści się w pojęciu usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT (...)”;
  

• wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 7 lutego 2014 r., sygn. akt I FSK 1664/12, w uzasadnieniu którego Sąd wskazuje, m.in., że „(...) Skrótowo rzecz ujmując, odszkodowanie ma na celu naprawienie wyrządzonej szkody. W swym wniosku spółka podała, że zawiera porozumienie rozwiązujące umowę najmu z wynajmującym i w porozumieniu tym określa kwotę, jaka zostanie wypłacona wynajmującemu w związku z przedterminowym rozwiązaniem umowy najmu z przyczyn leżących wyłącznie po jej stronie. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego tak podany stan faktyczny nie umożliwia stwierdzenia, jaki charakter ma wypłacana przez spółkę kwota, a zwłaszcza nie pozwala na uznanie, że jest to odszkodowanie za wyrządzoną przez spółkę szkodę. (...) umowa najmu sama w sobie nie przewiduje możliwości jej wypowiedzenia, nie oznacza jeszcze, że strony umowy nie mogą później dokonać - w ramach swobody kontraktowej - modyfikacji łączącego je stosunku prawnego, poprzez np. zawarcie porozumienia umowę najmu rozwiązującego. (...)”;
  

• interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 24 czerwca 2016 r., sygn. ILPP3/4512-1-111/16-2/DC, zgodnie z którą „(...) wynagrodzenie otrzymane od nowego właściciela stanowi zatem formę wynagrodzenia za działania Wnioskodawcy - wyrażenie zgody za odstąpienie od umowy. W analizowanym przypadku istnieje bowiem bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem Wnioskodawcy a otrzymaniem wynagrodzenia ze strony nabywcy. Otrzymana od kontrahenta kwota nie stanowi więc formy zadośćuczynienia, lecz wynagrodzenie za konkretne świadczenie usługi w postaci zobowiązania do powstrzymania się od dokonania czynności, które wprost wymienione zostało w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. A zatem, w opisanej we wniosku sytuacji - mamy do czynienia z transakcją mającą charakter ekwiwalentny. (...)”;
  

• interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 4 lipca 2017 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.180.2017.1.SR., w której uzasadnieniu organ interpretacyjny wskazuje, iż „(...) kiedy to dochodzi do wcześniejszego rozwiązania (wypowiedzenia) umowy franczyzy, w związku z którym Wnioskodawcy należna jest określona kwota pieniężna, nie można uznać, że kwota ta stanowi karę umowną czy odszkodowanie niepodlegające regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług. Przedmiotowego wynagrodzenia należnego Wnioskodawcy nie można również uznać za zadośćuczynienie za utracone korzyści, stanowi ono bowiem formę wynagrodzenia za jego działanie - tj. zgodę na zaniechanie określonej czynności (odstąpienie od umowy), za którą Wnioskodawca otrzymuje określoną kwotę pieniężną. W konsekwencji działanie to należy traktować jako określone świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ spełniona jest przesłanka istnienia związku pomiędzy należną opłatą, a otrzymaniem świadczenia wzajemnego. (...)”.
  
  
  

Reasumując, w przedmiotowej sprawie Odszkodowanie wypłacane przez Fundusz na rzecz P. jest ściśle związane z uzyskaniem korzyści przez wypłacającego w postaci uzyskania zgody na wcześniejsze rozwiązanie Umowy Dzierżawy. Wyrażenie tej zgody stanowi świadczenie usług przez P. Zatem istnieje związek pomiędzy wypłatą należności, a świadczeniem wzajemnym. Wobec powyższego należy uznać, iż w świetle regulacji zawartych w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT doszło do odpłatnego świadczenia usług, podlegającego opodatkowaniu na ogólnych zasadach rozliczania VAT, według właściwej stawki dla tego typu usługi.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 2

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124 tej ustawy (przytoczone zastrzeżenia nie znajdują zastosowania w opisywanym zdarzeniu przyszłym). Art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT stanowi, że kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o VAT. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Przesłanki wymienione w tym przepisie nie wystąpią w przedmiotowej sprawie. W szczególności, w sprawie nie znajdzie zastosowania art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik VAT oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Fundusz jest czynnym podatnikiem VAT i prowadzi działalność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. W ramach swojej działalności Fundusz nabywa nieruchomości w różnych fazach procesu budowlanego w celu realizacji projektów budowlanych przeznaczonych na wynajem powierzchni biurowych i handlowych w wybudowanych obiektach oraz na sprzedaż. Czynności wykonywane przez Fundusz w związku z posiadanymi nieruchomościami (najem, sprzedaż) co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT. Inwestycja realizowana na Nieruchomości również będzie służyła wykonywaniu czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

Faktura wystawiona przez P. w związku z uzgodnionym Odszkodowaniem dotyczy rozwiązania Umowy Dzierżawy związanej z Nieruchomością wykorzystywaną przez Fundusz do działalności opodatkowanej VAT. W konsekwencji, wypłata Odszkodowania w kwocie wynikającej z faktury wystawionej przez P., ma bezpośredni związek z prowadzoną przez Fundusz działalnością opodatkowaną VAT. Tym samym zostaje spełniona przesłanka wynikająca z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, stanowiąca podstawę prawa do odliczenia VAT naliczonego z faktury otrzymanej przez podatnika.

Reasumując, w przypadku uznania, że uzgodnione Odszkodowanie stanowi wynagrodzenie za usługę podlegającą opodatkowaniu VAT, Funduszowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty VAT należnego o kwotę VAT naliczonego na podstawie faktury wystawionej przez wystawionej przez P. dla Funduszu, dotyczącej ustalonego Odszkodowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
   
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego stanu faktycznego, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 136, z poźn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.