Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB1-2.4010.311.2017.1.BG
z 12 października 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 201 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z 3 sierpnia 2017 r. (data wpływu 17 sierpnia 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia, czy Spółka zobowiązana będzie rozpoznać przychód podatkowy z tytułu w zwrotu odszkodowań w momencie otrzymania środków (pytanie oznaczone we wniosku nr 3) – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 sierpnia 2017 r. wpłynął do organu wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia czy Spółka zobowiązana będzie rozpoznać przychód podatkowy z tytułu w zwrotu odszkodowań w momencie otrzymania środków.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka S.A. (dalej również: „Spółka” lub „Wnioskodawca”) jest podmiotem zarządzającym Międzynarodowym Portem Lotniczym w Polsce, podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Spółka świadczy głównie usługi związane z obsługą lądowania, parkowania, obsługą pasażerów i ładunków oraz innych o podobnym charakterze na rzecz przewoźników powietrznych oraz innych podmiotów wykonujących przewozy lotnicze, a także inne usługi takie jak np. najem, dzierżawa nieruchomości, reklama, parkingi dla samochodów itp.

Uchwałą z 25 sierpnia 2014 r. Sejmiku Województwa został utworzony dla Międzynarodowego Portu Lotniczego obszar ograniczonego użytkowania, bowiem zgodnie z art. 135 ustawy Prawo o ochronie środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 519 ze zm., zwana dalej: „Prawo ochrony środowiska”) jeżeli z przeglądu ekologicznego albo z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wymaganej przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, albo z analizy porealizacyjnej wynika, że mimo zastosowania dostępnych rozwiązań technicznych, technologicznych i organizacyjnych nie mogą być dotrzymane standardy jakości środowiska poza terenem zakładu lub innego obiektu, to dla oczyszczalni ścieków, składowiska odpadów komunalnych, kompostowni, trasy komunikacyjnej, lotniska, linii i stacji elektroenergetycznej oraz instalacji radiokomunikacyjnej, radionawigacyjnej i radiolokacyjnej tworzy się obszar ograniczonego użytkowania.

§ 4 uchwały z 25 sierpnia 2014 r. Sejmiku Województwa stanowi, że:

„1. W obszarze ograniczonego użytkowania zabrania się:

1. przeznaczania nowych terenów pod zabudowę mieszkaniową, a także pod szpitale, domy opieki oraz zabudowę związaną ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży,
   
   
   
   
2. zmiany sposobu użytkowania budynków w całości lub części na cele mieszkaniowe, a także na szpitale, domy opieki oraz zabudowę związaną ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży, z zastrzeżeniem § 4 ust. 2,
   
3. budowy nowych budynków mieszkalnych, a także szpitali, domów opieki, zabudowy związanych ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży, zastrzeżeniem § 4 ust. 2.
   

2. W obszarze ograniczonego użytkowania dopuszcza się zmianę sposobu użytkowania budynków w całości lub części na cele mieszkaniowe oraz budowę nowych mieszkalnych jednorodzinnych jako towarzyszących innym funkcjom, pod warunkiem spełnienia wymagań dotyczących warunków technicznych budynków.

3. W nowoprojektowanych budynkach należy zapewnić izolacyjność ścian zewnętrznych, okien i drzwi w ścianach zewnętrznych, dachów i stropodachów - zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi izolacyjności akustycznej przegród w budynkach oraz izolacyjności akustycznej elementów budowlanych.

4. W istniejących budynkach należy zastosować zabezpieczenia zapewniające właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach poprzez zwiększenie izolacyjności ścian, okien i drzwi w ścianach zewnętrznych, dachów i stropodachów zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi ochrony przed hałasem pomieszczeń w budynkach”.

W związku z powyższym właściciele, użytkownicy wieczyści, a także osoby, którym przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości położonych na terenie obszaru ograniczonego użytkowania mają prawo wystąpić i wystąpili do Spółki z następującymi roszczeniami:

1. wykup nieruchomości lub jej części (art. 129 ust. 1 Prawa ochrony środowiska),
2. odszkodowanie z tytułu zmniejszenia wartości nieruchomości (art. 129 ust. 1 Prawa ochrony środowiska),
3. odszkodowanie z tytułu kosztów niezbędnych do wypełnienia wymagań technicznych określonych w obrębie obszaru ograniczonego użytkowania przez budynki znajdujące się w obszarze ograniczonego użytkowania (art. 129 ust. 2 Prawa ochrony środowiska) -są to także koszty w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie (art. 136 ust. 3 Prawa ochrony środowiska).
   
   

Zgodnie z art. 136 ust. 2 Prawa ochrony środowiska obowiązanym do wypłaty odszkodowania lub wykupu nieruchomości jest ten, którego działalność spowodowała wprowadzenie ograniczeń w związku z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania. Tym samym na Spółce ciąży obowiązek realizacji przepisów prawa, w szczególności wypłaty odszkodowań. Obecnie toczą się przeciwko Spółce spory sądowe o zapłatę odszkodowań, jak również zostały wniesione do sądu zawezwania do prób ugodowych w sprawie o zapłatę. W kliku sprawach Spółka dokonała już wypłaty odszkodowań związanych z poprawą izolacyjności akustycznej budynków na podstawie ugód sądowych. Wysokość odszkodowań ustalana jest w drodze negocjacji i do tej pory nie przekracza kwot ustalanych na podstawie ekspertyz wykonywanych na zlecenie Spółki. Reasumując Spółka zakłada, że wypłata odszkodowań będzie następowała na podstawie ugód sądowych lub wyroków sądowych.

W tym miejscu należy również wskazać, że Uchwała z 25 sierpnia 2014 r. w sprawie utworzenia Obszaru Ograniczonego Użytkowania dla Międzynarodowego Portu Lotniczego została zaskarżona przez Gminę. W przypadku, gdy w toku postępowania administracyjnego prowadzonego obecnie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w Warszawie dojdzie do uchylenia tej Uchwały bądź stwierdzenia jej nieważności odpadnie podstawa prawna roszczenia i zarazem podstawa prawna świadczenia Wnioskodawcy. W takim przypadku osoby, którym wypłacono odszkodowanie będą zobowiązane do zwrotu świadczenia otrzymanego od Spółki, co również wprost wynika z treści zawieranych ugód sądowych.

W ubiegłych latach Spółka zgodnie z art. 3 ust. 21 i 32g oraz art. 35d ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1047 ze zm.), na wypłatę przyszłych odszkodowań związanych z roszczeniami dotyczącymi obszaru ograniczonego użytkowania utworzyła rezerwę zaliczając jej wartość odpowiednio do pozostałych kosztów operacyjnych i nie zaliczając jej do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 27 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm., winno być: t.j Dz.U. z 2016 r., poz. 1888 ze zm., dalej „updop”). Nie rzadziej niż na koniec roku obrotowego wartość tej rezerwy jest wyceniana (aktualizowana jej wartość na podstawie art. 28 ustawy o rachunkowości). W momencie wypłaty danego odszkodowania jego wartość zmniejsza uprzednio utworzoną rezerwę.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

W przypadku, gdyby doszło do sytuacji, że osoby, którym Spółka wypłaciła odszkodowanie, o których mowa w stanie faktycznym będą je zwracać Spółce, czy Spółka obowiązana będzie rozpoznać przychód podatkowy z tytułu tego w zwrotu w momencie otrzymania tych środków na rachunek bankowy Spółki zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych? (pytanie oznaczone we wniosku nr 3)

Zdaniem Wnioskodawcy, art. 12 ust. 3 updop stanowi, że za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Z kolei, w art. 12 ust. 3a tejże ustawy zapisano, że za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3g oraz 3j-3m, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

1. wystawienia faktury albo
2. uregulowania należności.
   
   

Zgodnie z art. 12 ust. 3c powołanej ustawy, jeżeli strony ustalą, iż usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku, przy czym zgodnie z art. 12 ust. 3d przepis ust. 3c stosuje się odpowiednio do dostawy energii elektrycznej, cieplnej oraz gazu przewodowego.

Natomiast stosowanie do art. 12 ust. 3e updop, w przypadku otrzymania przychodu, o którym mowa w ust. 3, do którego nie stosuje się ust. 3a, 3c, 3d i 3f, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

Zgodnie ze stanem faktycznym należy wskazać, że Uchwała z 25 sierpnia 2014 r. w sprawie utworzenia Obszaru Ograniczonego Użytkowania dla Międzynarodowego Portu Lotniczego została zaskarżona przez Gminę. W przypadku, gdy w toku postępowania administracyjnego prowadzonego obecnie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w Warszawie dojdzie do uchylenia tej Uchwały bądź stwierdzenia jej nieważności, odpadnie podstawa prawna roszczenia i zarazem podstawa prawna świadczenia Spółki. W takim przypadku osoby, którym wypłacono odszkodowanie będą obowiązane do zwrotu świadczenia otrzymanego od Spółki.

W związku z powyższym, w przypadku zaistnienia sytuacji, że osoby, którym wypłacono odszkodowanie związane z obszarem ograniczonego użytkowania będą je zwracać Spółce na skutek uchylenia lub unieważnienia uchwały, o której mowa powyżej, zdaniem Spółki znajdzie zastosowanie przepis art. 12 ust. 3e updop, tzn. Spółka będzie zobowiązana rozpoznać przychód podatkowy w momencie faktycznego otrzymania środków pieniężnych na rachunek bankowy Spółki z tytułu zwrotu odszkodowań.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1888 ze zm., dalej „updop”), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 updop. Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu wydatków enumeratywnie wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 updop, mogą stanowić koszt uzyskania przychodu, o ile pozostają w związku przyczynowo - skutkowym z osiąganymi przychodami, w tym służą zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów. Kosztami uzyskania przychodów są zatem wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów bądź zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów i to zarówno w zakresie kosztów bezpośrednio, jak i pośrednio związanych z uzyskiwanymi przychodami.

Z dniem 1 stycznia 2016 r. weszła w życie ustawa z dnia 10 września 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów (Dz.U. z 2015 r., poz. 1595, dalej: „ustawa nowelizująca”), która wprowadziła zmiany m.in. w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Jedna ze zmian dotyczyła sposobu dokonywania korekt przychodów i kosztów uzyskania przychodów.

Stosownie do art. 15 ust. 4i updop, jeżeli korekta kosztu uzyskania przychodów, w tym odpisu amortyzacyjnego, nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest podmiotem zarządzającym Międzynarodowym Portem Lotniczym w Polsce, podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Uchwałą z 25 sierpnia 2014 r. Sejmiku Województwa został utworzony dla Międzynarodowego Portu Lotniczego obszar ograniczonego użytkowania. W związku z powyższym właściciele, użytkownicy wieczyści, a także osoby, którym przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości położonych na terenie obszaru ograniczonego użytkowania mają prawo wystąpić i wystąpili do Spółki z roszczeniami. Tym samym na Spółce ciąży obowiązek realizacji przepisów prawa, w szczególności wypłaty odszkodowań. Obecnie toczą się przeciwko Spółce spory sądowe o zapłatę odszkodowań, jak również zostały wniesione do sądu zawezwania do prób ugodowych w sprawie o zapłatę. Ponadto, ww. uchwała została zaskarżona przez Gminę. W przypadku, gdy w toku postępowania administracyjnego dojdzie do uchylenia tej Uchwały bądź stwierdzenia jej nieważności to w takiej sytuacji osoby, którym wypłacono odszkodowanie będą zobowiązane do zwrotu świadczenia otrzymanego od Spółki, co wynika z treści zawieranych ugód sądowych.

Odnosząc wyżej cytowane przepisy do przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku stwierdzić należy, że zwrot niesłusznie wypłaconego przez Spółkę odszkodowania nie spowoduje powstania dla niej przychodu. Zatem niewłaściwe jest stanowisko Wnioskodawcy w zakresie rozpoznania na podstawie art. 12 ust. 3e updop przychodu podatkowego w momencie faktycznego otrzymania środków pieniężnych z tytułu zwróconego odszkodowania. Zwrot otrzymanego odszkodowania zaliczonego uprzednio do kosztów uzyskania przychodów, powinien skutkować korektą tych kosztów, na podstawie art. 15 ust. 4i updop. Z opisu sprawy wynika, że podstawą wypłaty odszkodowania była Uchwała Sejmiku Województwa, która została zaskarżona do sądu administracyjnego (obecnie sprawę rozpoznaje Naczelny Sąd Administracyjny). Skoro podstawą wypłaty odszkodowań była zaskarżona Uchwała jej ewentualne uchylenie będzie skutkować koniecznością skorygowania kosztów uzyskania przychodów Spółki o wartość wypłaconych nienależnie właścicielom, użytkownikom wieczystym, osobom którym przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości położonych na terenie obszaru ograniczonego użytkowania, odszkodowań. Korekta winna być dokonana poprzez zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów w okresie rozliczeniowym w którym nastąpi uchylenie przez Sąd administracyjny prawomocnym wyrokiem Uchwały Sejmiku Województwa.

W świetle powyższego stanowisko Spółki należy uznać za nieprawidłowe.

Nadmienia się, że w zakresie pytań nr 1 i 2 zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy opisanego zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1369 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.