Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4.4012.30.2018.1.IT
z 23 stycznia 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 17 stycznia 2018 r. (data wpływu 17 stycznia 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania czynności udzielania pożyczek – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 stycznia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania czynności udzielania pożyczek.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca zajmuje się szeroko rozumianą działalnością holdingową i kupnem/sprzedażą nieruchomości. Spółka jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”). Wnioskodawca rozważa w przyszłości rozszerzyć przedmiot prowadzonej działalności gospodarczej o udzielanie pożyczek pieniężnych poza systemem bankowym (kod PKD: 64.92.Z „Pozostałe formy udzielania kredytów”). Udzielanie tego typu pożyczek nie jest obecnie ujawnione we wpisie Spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS), tym niemniej możliwe jest późniejsze dopasowanie treści wpisu. Niezależnie jednak od treści wpisu w KRS, Spółka udzielałaby pożyczek osobom trzecim, w tym w szczególności udziałowcom / członkom Zarządu.

Przedmiotem takich pożyczek byłyby sumy pieniężne w walucie polskiej albo też obcej. Waluta oraz kwota udzielonej pożyczki byłaby każdorazowo warunkowana zarówno zapotrzebowaniem danego pożyczkobiorcy, jak i środkami będącymi w dyspozycji Spółki. Usługi udzielania pożyczek miałyby charakter sporadyczny (prawdopodobnie nie więcej niż kilka pożyczek w roku) i dodatkowy wobec głównego przedmiotu działalności gospodarczej Wnioskodawcy, stanowiąc sposób lokowania jego nadwyżek finansowych. Pożyczki udzielane byłyby z własnych środków obrotowych, zaangażowanych w działalność gospodarczą Spółki. Za udzielenie pożyczki Wnioskodawca uzyskiwałby wynagrodzenie w wysokości rynkowej, którego wysokość uzależniona byłaby w szczególności od kwoty i waluty pożyczki, czasu trwania umowy, ustalonych zabezpieczeń spłaty itp. Celem udzielania takich pożyczek byłoby czerpanie zysku z takiej działalności, jako że pożyczkobiorca będzie każdorazowo zobowiązywany zwrócić Spółce kwotę (kapitał) pożyczki wraz z należnymi odsetkami. W związku z tym, czynność udzielenia pożyczek będzie dla Spółki działaniem ukierunkowanym na osiąganie dodatkowych przychodów/zysków. Spółka będzie zatem osiągała korzyść, wykorzystując własny majątek (pieniądze) do bezpiecznego inwestowania środków finansowych, w zamian za zyski w postaci odsetek.

Wnioskodawca pragnie wskazać, że przedmiotem niniejszego wniosku będą pożyczki spełniające warunki wskazane w art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej: „PCC”), a więc potencjalnie podlegające temu podatkowi.

Spółka planuje dokumentować wymagalne odsetki za pomocą faktur.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy udzielone przez Wnioskodawcę pożyczki będą, począwszy od pierwszej, stanowiły czynności podlegające VAT, jako odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, opodatkowane na zasadzie zwolnienia, na gruncie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy?

Zdaniem Wnioskodawcy, udzielone przez nią pożyczki będą, począwszy od pierwszej, stanowiły czynności podlegające VAT, jako odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, opodatkowane na zasadzie zwolnienia, na gruncie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z kolei art. 8 ust. 1 ustawy o VAT wskazuje, że przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 tejże ustawy.

Jednak aby dana czynność w ogóle podlegała VAT, konieczne jest, aby podmiot działający w zakresie tej czynności występował w charakterze podatnika VAT.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców, usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W ocenie Spółki, udzielanie pożyczek przez podatnika VAT spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem (inwestowanie wolnych środków obrotowych), można bowiem identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w VAT. Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres (czas). Udzielenie pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, w zamian za wynagrodzenie (odsetki), stanowi zatem odpłatne świadczenie usługi podlegające opodatkowaniu VAT.

W świetle powyższego, mając na uwadze również status Spółki jako czynnego podatnika VAT oraz przedmiot prowadzonej działalności gospodarczej, Spółka stoi na stanowisku, że już w przypadku udzielenia pierwszej takiej pożyczki wystąpi ona w charakterze podatnika VAT, świadcząc usługi podlegające temu podatkowi. Ponadto, zdaniem Wnioskodawcy, udzielane przez niego pożyczki stanowiłyby świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres (czas).

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W świetle brzmienia ww. przepisu, świadczone przez Spółkę usługi (pożyczki) powinny być zatem opodatkowane w VAT na zasadzie zwolnienia.

Taki sposób rozliczeń będzie miał wpływ zarówno na obowiązki podatkowe Spółki (rozliczenie VAT w deklaracji), jak również na obowiązki podatkowe pożyczkobiorców (głównie w zakresie PCC, z uwagi na art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC).

W związku z powyższym, Spółka wnosi o potwierdzenie, że udzielone przez nią pożyczki będą, począwszy od pierwszej, stanowiły czynności podlegające VAT, jako odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, opodatkowane na zasadzie zwolnienia, na gruncie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
  
  

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza - według ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jako czynny podatnik podatku VAT rozważa w przyszłości rozszerzyć przedmiot prowadzonej działalności gospodarczej o udzielanie pożyczek pieniężnych poza systemem bankowym (kod PKD: 64.92.Z „Pozostałe formy udzielania kredytów”). Spółka udzielałaby pożyczek osobom trzecim, w tym w szczególności udziałowcom / członkom Zarządu. Przedmiotem pożyczek byłyby sumy pieniężne w walucie polskiej albo też obcej. Usługi udzielania pożyczek miałyby charakter sporadyczny (prawdopodobnie nie więcej niż kilka pożyczek w roku) i dodatkowy wobec głównego przedmiotu działalności gospodarczej Wnioskodawcy, stanowiąc sposób lokowania jego nadwyżek finansowych. Pożyczki udzielane byłyby z własnych środków obrotowych, zaangażowanych w działalność gospodarczą Spółki. Za udzielenie pożyczki Wnioskodawca uzyskiwałby wynagrodzenie w wysokości rynkowej, którego wysokość uzależniona byłaby w szczególności od kwoty i waluty pożyczki, czasu trwania umowy, ustalonych zabezpieczeń spłaty itp. Celem udzielania takich pożyczek byłoby czerpanie zysku z takiej działalności, jako że pożyczkobiorca będzie każdorazowo zobowiązywany zwrócić Spółce kwotę (kapitał) pożyczki wraz z należnymi odsetkami. W związku z tym, czynność udzielenia pożyczek będzie dla Spółki działaniem ukierunkowanym na osiąganie dodatkowych przychodów/zysków. Spółka będzie zatem osiągała korzyść, wykorzystując własny majątek (pieniądze) do bezpiecznego inwestowania środków finansowych, w zamian za zyski w postaci odsetek. Spółka planuje dokumentować wymagalne odsetki za pomocą faktur.

W zaistniałej sytuacji Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy udzielone przez Wnioskodawcę pożyczki będą, począwszy od pierwszej, stanowiły czynności podlegające VAT, jako odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, opodatkowane na zasadzie zwolnienia, na gruncie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z poźn. zm.). Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz wskazane wyżej przepisy należy stwierdzić, że czynność udzielenia pożyczki, będzie spełniać przesłanki uznania tej czynności za podlegającą opodatkowaniu. Udzielenie bowiem pożyczki przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług. Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres czasu.

W konsekwencji czynność udzielania przez Wnioskodawcę pożyczek, począwszy od pierwszej, będzie stanowiła odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Stosownie jednak do art. 146a pkt 1 tej ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%, z zastrzeżeniem art. 146f.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W odniesieniu do przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, należy wskazać, że czynność udzielenia pożyczki przez Wnioskodawcę będzie stanowiła czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Z uwagi na to, że usługa ta mieści się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymieniona wprost w tym przepisie - usługa udzielania pożyczek przez Wnioskodawcę, będzie korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.

Tym samym należy zgodzić się z argumentacją Wnioskodawcy, że udzielone przez nią pożyczki będą, począwszy od pierwszej, stanowiły czynności podlegające VAT, jako odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, opodatkowane na zasadzie zwolnienia, na gruncie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywiste zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego zdarzenia przyszłego, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.