Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
113-KDIPT2-1.4011.288.2018.2.EJ
z 16 lipca 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni – przedstawione we wniosku z dnia 30 kwietnia 2018 r. (data wpływu 7 maja 2018 r.), uzupełnionym pismem z dnia 25 czerwca 2018 r. (data wpływu 27 czerwca 2018 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania zadośćuczynienia – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 maja 2018 r. do tutejszego Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 13 czerwca 2018 r., Nr 0113-KDIPT2-1.4011.288.2018.1.MGR, na podstawie art. 13 § 2a, art. 169 § 1 i § 2 w związku z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 13 czerwca 2018 r. (data doręczenia 18 czerwca 2018 r.). Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek pismem z dnia 25 czerwca 2018 r. (data wpływu 27 czerwca 2018 r.), nadanym za pośrednictwem Poczty Polskiej w dniu 25 czerwca 2018 r.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wyrokiem Sądu Rejonowego … z dnia …. w sprawie …, w pkt 1 Sąd nakazał, aby Y (były pracodawca) wydała Wnioskodawczyni nowe świadectwo pracy zawierające stwierdzenie, że stosunek pracy został rozwiązany za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę oraz stwierdzenie o wysokości wynagrodzenia Wnioskodawczyni w kwocie 1 805 zł miesięcznie.

Pozwana Y po uprawomocnieniu się ww. wyroku w sprawie … nie wydała Wnioskodawczyni nowego świadectwa pracy. Wobec powyższego Wnioskodawczyni wystąpiła z wnioskiem do Sądu Rejonowego … o egzekucję czynności niezastępowalnej, bo taka zaistniała w sprawie, w której dłużnik (Y) miał wydać Wnioskodawczyni nowe świadectwo pracy o określonej treści. Sprawa o egzekucję czynności niezastępowalnej została zarejestrowana pod sygn. akt ….

Egzekucja sądowa czynności niezastępowalnej przebiega w dwóch etapach. Pierwszy, w myśl art. 10501 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego (dalej: K.p.c) w zw. z art. 1050 § 1 K.p.c. wiąże się z zagrożeniem dłużnikowi nakazem zapłaty na rzecz wierzycieli określonej kwoty za każdy dzień zwłoki w wykonaniu zobowiązania. Drugi etap egzekucji (w przypadku dalszego niewykonania zobowiązania przez dłużnika) wiąże się zasądzeniem od dłużnika określonej sumy pieniężnej na rzecz wierzyciela z powodu niewykonywania przez dłużnika w całości ciążącego na nim zobowiązania (art. 1050 ¹ § 2 K.p.c).

Postanowieniem z dnia …. Sąd Rejonowy …, sygn. akt …, wyznaczył dłużnikowi – Y – termin 7-dniowy od dnia uprawomocnienia się niniejszego postanowienia, na wykonanie czynności wskazanej w pkt 1, wyroku Sądu Rejonowego … z dnia …. w sprawie …, w postaci wydania Wnioskodawczyni nowego świadectwa pracy zawierającego stwierdzenie, że stosunek pracy został rozwiązany za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę oraz stwierdzenie o wysokości wynagrodzenia Wnioskodawczyni w kwocie 1 805 zł miesięcznie, pod rygorem nakazania zapłaty na Jej rzecz kwoty 200 zł za każdy dzień zwłoki w wykonaniu czynności w przypadku niewykonania czynności. Dłużnik (Y) nie wykonał nadal zobowiązania do wydania świadectwa pracy. Z uwagi na niewykonanie obowiązku oraz upływ 118 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia z dnia …, Sąd Rejonowy … przeszedł do drugiego etapu egzekucji. Postanowieniem z dnia … wydanym w sprawie o sygn. akt … nakazał Y zapłacić na rzecz Wnioskodawczyni kwotę 23 600 zł (200 zł za każdy dzień zwłoki x 118 dni zwłoki w wykonaniu zobowiązania do wydania świadectwa pracy). Postanowienie z dnia …, wydane w sprawie o sygn. akt. …, przez Sąd Rejonowy … uprawomocniło się w dniu ….. Podstawą zasądzenia kwoty 23 600 zł był art. 1050¹ § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeksu postępowania cywilnego.

Kwota 23 600 zł została wyegzekwowana przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym … w toku postępowanie egzekucyjnego prowadzonego pod sygn. akt … na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego … z dnia …, wydanego w sprawie o sygn. akt …, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia …. Ww. kwota została przekazana przez Komornika Sądowego na rachunek bankowy Wnioskodawczyni w częściach tj.: kwoty: 1 075,93 zł, 905,85 zł, 1 884,76 zł, 465,35 zł – w dniu 6 listopada 2017 r., kwoty: 1 940,95 zł, 909,61 zł, 1 938,96 zł – w dniu 30 listopada 2017 r., kwoty: 4 438,39 zł, 2 692,20 zł, 2 919,43 zł, 4 428,57 zł – w dniu 20 grudnia 2017 r. łącznie (23 600 zł).

Dodano, że w uzasadnieniu postanowienia z dnia …. Sąd Rejonowy … przywołał pogląd reprezentowany w literaturze prawniczej, zgodnie z którym „Zapłata na rzecz wierzyciela na podstawie art. 1050¹ i 1051¹ K.p.c. jest szczególnego rodzaju środkiem przymusu (środkiem sui generis), zbliżonym swym charakterem do zadośćuczynienia - wynagrodzeniem za znoszenie przez wierzyciela stanu spowodowanego niewykonywaniem świadczenia w terminie” (H. Pietrzkowski, Egzekucja prowadzona na podstawie art. 1050-1051¹ K.p.c., s. 50; tenże, [w:] Kodeks, t. 4, pod red. T. Erecińskiego, s. 723; Krakowiak w: J. Jankowski (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Postępowanie egzekucyjne. Komentarz do art. 730-1217., Wyd. 2. Warszawa 2015).

Przyznana Wnioskodawczyni na podstawie art. 1050¹ K.p.c. suma pieniężna stanowi zatem zbliżone do zadośćuczynienia, wynagrodzenie za znoszenie przez wierzyciela stanu spowodowanego niewykonaniem świadczenia w terminie. Wypłacona kwota nie dotyczyła utraconych korzyści i nie była związana z prowadzoną działalnością gospodarczą, bowiem Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej.

W kwotę zasądzoną na rzecz Wnioskodawczyni w wysokości 23 600 zł nie są wliczone żadne odsetki (ani ustawowe, ani za zwłokę).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy otrzymana przez Wnioskodawczynię kwota 23 600 zł, zasądzona przez Sąd na podstawie art. 1050¹ § 2 Kodeksu postępowania cywilnego, stanowi po Jej stronie przysporzenie majątkowe, podlegające opodatkowaniu, jako przychód z innych źródeł w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, otrzymana przez Nią kwota 23 600 zł nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, bowiem korzysta ze zwolnienia przedmiotowego, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z ww. przepisem ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
   
   

Żeby świadczenie mogło skorzystać z ww. zwolnienia muszą zostać spełnione następujące przesłanki:

1. świadczenie musi mieć charakter odszkodowania lub zadośćuczynienia,
2. świadczenie musi zostać otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej,
3. świadczenie musi zostać otrzymane w wysokości określonej przez wyrok lub ugodę sądową,
4. świadczenie nie może być odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem otrzymanym w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
5. świadczenie nie może być odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem dotyczącym korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni, wszystkie przesłanki zostały spełnione:

1. otrzymana kwota ma charakter zadośćuczynienia,
2. kwota otrzymana została na podstawie postanowienia (orzeczenia) sądowego,
3. świadczenie zostało przyznane w wysokości określonej w ww. postanowieniu Sądu,
4. świadczenie to nie zostało otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą (Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej),
5. świadczenie nie dotyczy korzyści, które Wnioskodawczyni mogłyby osiągnąć, gdyby Jej szkody nie wyrządzono.
   
   

Jak wynika z uzasadnienia orzeczenia sądowego, na podstawie którego zasądzono na rzecz Wnioskodawczyni przedmiotowe świadczenie: „zapłata na rzecz wierzyciela na podstawie art. 1050¹ i 1051¹ K.p.c. jest szczególnego rodzaju środkiem przymusu (środkiem sui generis), zbliżonym swym charakterem do zadośćuczynienia - wynagrodzeniem za znoszenie przez wierzyciela stanu spowodowanego niewykonywaniem świadczenia w terminie”.

Zdaniem Wnioskodawczyni, przyznane Jej na mocy orzeczenia sądowego świadczenie w kwocie 23 600 zł ma charakter zadośćuczynienia, a zatem wypłacona Wnioskodawczyni kwota spełnia wszelkie przesłanki do skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego, określonego w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, wobec czego będzie ona wolna od podatku dochodowego od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 przywołanej wyżej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Rodzaje źródeł przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie między innymi w pkt 9 wymieniono „inne źródła”.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 cyt. ustawy. Ustawodawca sformułował bowiem tak wskazany przepis, aby stanowił on kategorię otwartą. Nie jest bowiem możliwym, aby przewidzieć każdy rodzaj przychodu, który wystąpi.

O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni, zgodnie z wyrokiem Sądu, miała otrzymać od byłego pracodawcy nowe świadectwo pracy zawierające stwierdzenie, że stosunek pracy został rozwiązany za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę oraz stwierdzenie o wysokości wynagrodzenia Wnioskodawczyni w kwocie 1 805 zł miesięcznie, pod rygorem nakazania zapłaty na Jej rzecz kwoty 200 zł za każdy dzień zwłoki w wykonaniu czynności w przypadku niewykonania czynności. Były pracodawca nie zastosował się do wyroku Sądu, w związku z czym miał zapłacić na rzecz Wnioskodawczyni kwotę 23 600 zł (200 zł za każdy dzień zwłoki x 118 dni zwłoki w wykonaniu zobowiązania do wydania świadectwa pracy). W toku postępowania egzekucyjnego wyegzekwowano na rzecz Wnioskodawczyni zasądzoną kwotę od byłego pracodawcy. Podstawą zasądzenia tej kwoty był art. 10501 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeksu postępowania cywilnego, zgodnie z którym zapłata na rzecz wierzyciela jest szczególnego rodzaju środkiem przymusu (środkiem sui generis), zbliżonym swym charakterem do zadośćuczynienia - wynagrodzeniem za znoszenie przez wierzyciela stanu spowodowanego niewykonywaniem świadczenia w terminie.

Wypłacona Wnioskodawczyni kwota nie dotyczyła utraconych korzyści i nie była związana z prowadzoną działalnością gospodarczą, bowiem Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej. Kwota ta nie obejmuje także żadnych odsetek (ani ustawowych, ani za zwłokę).

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
   
   

Zakres zwolnienia wynikający z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmuje tylko odszkodowania lub zadośćuczynienia za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści oraz świadczeń otrzymanych w związku z działalnością gospodarczą. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i odszkodowanie/zadośćuczynienie z tytułu utraconego zysku. Odszkodowanie/zadośćuczynienie z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Z literalnego brzmienia powołanego wyżej przepisu jednoznacznie wynika, że dyspozycją jego objęte są jedynie te zadośćuczynienia bądź odszkodowania, których prawo do otrzymania oraz ich wysokość wynika z wyroku lub ugody sądowej, z wyjątkiem otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą lub dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego na zasadach przewidzianych w podatku dochodowym będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych powyżej przesłanek.

Mając na uwadze przedstawiony opis stanu faktycznego oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że otrzymane przez Wnioskodawczynię na podstawie wyroku Sądu zadośćuczynienie stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, korzystający ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem zostało one otrzymane na podstawie wyroku Sądu i nie znajdują do niego zastosowania wyjątki przewidziane w ww. przepisach.

Należy pokreślić, że wszelkie zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, a przepisy dotyczące zwolnień podatkowych powinny być interpretowane ściśle, zgodnie przede wszystkim z ich wykładnią językową. Wykluczone jest w tym wypadku stosowanie wykładni rozszerzającej, jak i zawężającej.

Ponadto zauważyć należy, że rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (zdarzeniem przyszłym) podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Zgodnie z art. 14na ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), przepisów art. 14k - 14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.