Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB1-2.4010.92.2018.1.MS
z 12 kwietnia 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 23 lutego 2018 r. (data wpływu 7 marca 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy w związku z przeniesieniem przez Wnioskodawcę na Akcjonariusza wierzytelności z tytułu pożyczki jako wynagrodzenia za nabycie akcji własnych Wnioskodawcy w celu ich dobrowolnego umorzenia, Wnioskodawca będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kwotę udzielonej pożyczki (tj. kwotę główną pożyczki wyrażoną w wartości nominalnej pożyczki w części niespłaconej przez pożyczkobiorcę do dnia przeniesienia wierzytelności na Akcjonariusza) –jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 marca 2018 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy w związku z przeniesieniem przez Wnioskodawcę na Akcjonariusza wierzytelności z tytułu pożyczki jako wynagrodzenia za nabycie akcji własnych Wnioskodawcy w celu ich dobrowolnego umorzenia, Wnioskodawca będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kwotę udzielonej pożyczki (tj. kwotę główną pożyczki wyrażoną w wartości nominalnej pożyczki w części niespłaconej przez pożyczkobiorcę do dnia przeniesienia wierzytelności na Akcjonariusza).

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest spółką akcyjną z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegającą obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania i niekorzystającą ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło.

W 2015 r. Wnioskodawca sprzedał akcje w niemieckiej spółce X AG. Nabywcą akcji była inna niemiecka spółka. Zgodnie z umową zawartą przez Wnioskodawcę z nabywcą akcji, nabywca zapłacił część ceny sprzedaży akcji gotówką a pozostałą część zamiast spłacać w gotówce, zaciągnął u Wnioskodawcy pożyczkę i zobowiązał się do jej spłaty na rzecz Wnioskodawcy wraz z odsetkami (dalej jako „Pożyczka”). Umowa Pożyczki została zawarta zgodnie z prawem niemieckim i podlega temu prawu.

W związku ze sprzedażą akcji w niemieckiej spółce X AG Wnioskodawca rozpoznał w 2015 r. przychód należny w wysokości równej cenie sprzedaży akcji w tej spółce.

Pożyczka nie została dotychczas spłacona w całości i stanowi wierzytelność własną Wnioskodawcy. Według informacji posiadanych przez Wnioskodawcę akcjonariusz Wnioskodawcy zamierza dobrowolnie umorzyć za wynagrodzeniem część akcji w kapitale zakładowym Wnioskodawcy.

Wnioskodawca nie posiada środków finansowych pozwalających na wypłacenie Akcjonariuszowi wynagrodzenia za dobrowolnie umorzone akcje w formie pieniężnej. W związku z tym Akcjonariusz i Wnioskodawca rozważają dobrowolne umorzenie części akcji posiadanych przez Akcjonariusza w kapitale zakładowym Wnioskodawcy za wynagrodzeniem w postaci wierzytelności z tytułu Pożyczki.

Wynagrodzenie za akcje Wnioskodawcy zbywane przez Akcjonariusza w celu umorzenia zostanie określone w wysokości równej niespłaconemu kapitałowi Pożyczki oraz odsetek naliczonych do dnia przeniesienia przez Wnioskodawcę na Akcjonariusza wierzytelności z tytułu Pożyczki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z przeniesieniem przez Wnioskodawcę na Akcjonariusza wierzytelności z tytułu pożyczki jako wynagrodzenia za nabycie akcji własnych Wnioskodawcy w celu ich dobrowolnego umorzenia Wnioskodawca będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kwotę udzielonej pożyczki (tj. kwotę główną pożyczki wyrażoną w wartości nominalnej pożyczki w części niespłaconej przez pożyczkobiorcę do dnia przeniesienia wierzytelności na Akcjonariusza)?

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z przeniesieniem przez Wnioskodawcę na Akcjonariusza wierzytelności z tytułu pożyczki jako wynagrodzenia za nabycie akcji własnych Wnioskodawcy w celu ich dobrowolnego umorzenia Wnioskodawca będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kwotę udzielonej pożyczki (tj. kwotę główną pożyczki wyrażoną w wartości nominalnej pożyczki w części niespłaconej przez pożyczkobiorcę do dnia przeniesienia wierzytelności na Akcjonariusza).

Wynika to z poniższej argumentacji.

Umarzanie akcji w spółce akcyjnej stanowi instytucję uregulowaną przepisami ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1577, dalej jako „KSH”). Zgodnie z art. 359 § 1 KSH, akcje mogą być umorzone w przypadku, gdy statut tak stanowi. Akcja może być umorzona między innymi za zgodą akcjonariusza w drodze jej nabycia przez spółkę (umorzenie dobrowolne). W przypadku dobrowolnego umorzenia akcji, kwestia sposobu określenia wynagrodzenia oraz określenia wysokości wynagrodzenia za nabywane w tym celu akcje została pozostawiona uznaniu akcjonariuszy.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 2343 z późn. zm., dalej: „Ustawa o PDOP”), przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Z kolei stosownie do przepisu art. 14 ust. 1 Ustawy o PDOP, przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, z zastrzeżeniem ust. 4, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

W myśl art. 14a Ustawy o PDOP w przypadku, gdy podatnik przez wykonanie świadczenia niepieniężnego reguluje w całości lub w części zobowiązanie, w tym z tytułu zaciągniętej pożyczki (kredytu), dywidendy, umorzenia albo zbycia w celu umorzenia udziałów (akcji), przychodem takiego podatnika jest wysokość zobowiązania uregulowanego w następstwie takiego świadczenia. Jeżeli jednak wartość rynkowa świadczenia niepieniężnego jest wyższa niż wysokość zobowiązania uregulowanego tym świadczeniem, przychód ten określa się w wysokości wartości rynkowej świadczenia niepieniężnego. Przepisy art. 14 ust. 1-3 stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy o PDOP, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 Ustawy o PDOP.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej ocenie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku pomiędzy poniesionym kosztem a powstaniem przychodu lub zabezpieczeniem źródła uzyskiwania przychodów. Kosztami uzyskania przychodów będą przy tym zarówno wydatki, których poniesienie bezpośrednio przekłada się na uzyskanie konkretnych przychodów, jak i te, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia.

Zatem, warunkiem uznania wydatku poniesionego przez podatnika za koszt uzyskania przychodów jest, aby wydatek łącznie spełniał następujące przesłanki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
  
  

W związku z powyższym należy stwierdzić, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, które nie są wymienione w art. 16 ust. 1 Ustawy o PDOP. Koszty ponoszone przez podatnika należy oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku musi mieć wpływ na powstanie, zwiększenie lub zabezpieczenie tego przychodu.

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu wydatków enumeratywnie wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 Ustawy o PDOP, stanowić mogą koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami, a właściwa i zgodna z treścią ustawowej regulacji kwalifikacja kosztów uzyskania przychodów powinna brać pod uwagę:

• przeznaczenie wydatku (jego celowość, zasadność dla funkcjonowania podmiotu) oraz
• potencjalną możliwość (analizowaną w dacie poniesienia wydatku na podstawie obiektywnych przesłanek) przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodu.
  
  

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 11 Ustawy o PDOP, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów).

W myśl art. 16 ust. 1 pkt 39 Ustawy o PDOP, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności, chyba że wierzytelność ta uprzednio, na podstawie art. 12 ust. 3, została zarachowana jako przychód należny.

Odnosząc opisany powyżej stan prawny do przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że Wnioskodawca może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kwotę udzielonej pożyczki (kwotę główną wyrażoną w wartości nominalnej pożyczki, tj. w części kapitału pożyczki niespłaconego przez pożyczkobiorcę na moment przeniesienia wierzytelności z tytułu pożyczki na akcjonariusza tytułem wynagrodzenia za nabycie akcji własnych Wnioskodawcy w celu ich dobrowolnego umorzenia). Udzielenie pożyczki wiąże się bowiem z faktycznym pomniejszeniem majątku pożyczkodawcy. Wartość ta nie może być oczywiście uznana za koszt podatkowy w momencie udzielania pożyczki, ale w przypadku, gdy wierzytelność nie jest już w majątku podatnika, kwota udzielonej i niespłaconej pożyczki stanowi rzeczywisty koszt podatkowy, gdy podatnik osiągnie przychód związany z wierzytelnością z innego tytułu niż jej spłata. Po jego stronie dochodzi w tym zakresie do faktycznego uszczuplenia majątkowego warunkującego osiągnięcie przychodu.

Podsumowując, w opisanym przez Wnioskodawcę zdarzeniu przyszłym należy uznać, że w chwili nabycia akcji własnych w celu umorzenia i przeniesienia na Akcjonariusza wierzytelności z tytułu Pożyczki, Wnioskodawca uzyska przychód, o którym mowa w art. 14a ust. 1 Ustawy PDOP, w wysokości równej kwocie wynagrodzenia za akcje własne w celu umorzenia. Kosztem uzyskania tego przychodu będzie równowartość niespłaconego dotychczas kapitału Pożyczki. Wnioskodawca nie będzie mógł rozpoznać jako kosztu uzyskania przychodów odsetek od Pożyczki, ponieważ zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 39 Ustawy o PDOP, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności, chyba że wierzytelność ta uprzednio, na podstawie art. 12 ust. 3, została zarachowana jako przychód należny. Oznacza to, że nadwyżka wartości wynagrodzenia za zbycie akcji Wnioskodawcy w celu umorzenia ponad wysokością kapitału Pożyczki będzie dochodem Wnioskodawcy.

Powyższa wykładnia przepisów Ustawy o PDOP znajduje potwierdzenie w:

• indywidualnej interpretacji prawa podatkowego z 29 grudnia 2017 r. znak 0111-KDIB1-3.4010.486.2017.1.IZ, wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej;
• indywidualnej interpretacji prawa podatkowego z 7 lutego 2017 r. znak 1462- IPPB3.4510.1125.2016.1.DP, wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie;
• indywidualnej interpretacji prawa podatkowego z 3 czerwca 2016 r. znak IBPB-1-3/4510-339/16/MO, wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach;
• indywidualnej interpretacji prawa podatkowego z 8 stycznia 2016 r. znak ILPB4/4510-1-517/15-2/ ŁM, wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu.
  
  

W związku z powyższym stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę należy uznać za prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Na marginesie tut. Organ informuje, że na podstawie art. 2 pkt 14 i 15 ustawy z 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 2017 r., poz. 2175) dokonano zmiany:

• art. 14 ust. 1 updop, który otrzymał brzmienie: przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy, praw majątkowych lub świadczenia usług jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionych przyczyn ekonomicznych znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy, praw lub usług, organ podatkowy określa ten przychód w wysokości wartości rynkowej,
• art. 15 ust. 1 updop, zgodnie z którym kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Okoliczność ta pozostaje jednak bez wpływu na ocenę stanowiska Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny/zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-001 Rzeszów w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2017 r., poz. 1369 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.