Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL2-3.4012.8.2018.1.WB
z 10 kwietnia 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 2 stycznia 2018 r. (data wpływu 10 stycznia 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stwierdzenia:

• czy rozliczenia Lidera Konsorcjum na rzecz Partnera za procentowy udział Partnera Konsorcjum w pracach wykonywanych przez Konsorcjum na rzecz Wykonawcy będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT i powinny być dokumentowane fakturą – jest nieprawidłowe;
• czy prowizja dla Lidera Konsorcjum za pełnienie funkcji będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT i powinna być dokumentowana fakturą – jest nieprawidłowe;
• czy, podział kosztów wymienionych w pkt B.2 opisu sprawy pomiędzy uczestników Konsorcjum będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT i powinien być dokumentowany fakturą – jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 10 stycznia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stwierdzenia:

• czy rozliczenia Lidera Konsorcjum na rzecz Partnera za procentowy udział Partnera Konsorcjum w pracach wykonywanych przez Konsorcjum na rzecz Wykonawcy będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT i powinny być dokumentowane fakturą;
• czy prowizja dla Lidera Konsorcjum za pełnienie funkcji będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT i powinna być dokumentowana fakturą;
• czy, podział kosztów wymienionych w pkt B.2 opisu sprawy pomiędzy uczestników Konsorcjum będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT i powinien być dokumentowany fakturą.
  
  

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka podpisała jako podwykonawca umowę na wykonanie i montaż na budynku fasad aluminiowo-szklanych z Wykonawcą, który działa na rzecz Inwestora. Równocześnie Spółka zawarła umowę Konsorcjum z Innym podmiotem zwanym w dalszej części Partnerem. Wszystkie wymienione powyżej podmioty są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług. Spółka otrzymała interpretację podatkową, że świadczenia Spółki na rzecz Wykonawcy dla potrzeb podatku od towarów i usług stanowić będą dostawę towarów z montażem. A więc świadczenie Spółki na rzecz Wykonawcy będzie dla potrzeb podatku od towarów i usług traktowane jako dostawa z montażem. Spółka otrzymała również interpretację, że faktury wystawiane na rzecz Wykonawcy przez Wnioskodawcę na podstawie protokołów zaawansowania robót przed przekazaniem przedmiotu umowy Wykonawcy stanowić będą tzw. faktury zaliczkowe (na przedpłaty). Celem prawidłowego wykonania przedmiotu umowy z Wykonawcą Spółka zamierza zawrzeć umowę Konsorcjum z innym podmiotem (Partnerem) prowadzącym działalność zbliżoną do działalności Spółki.

Zgodnie z projektem umowy Konsorcjum, Wnioskodawca będzie Liderem Konsorcjum. Każdy z uczestników Konsorcjum będzie zobowiązany do przygotowania, wykonania, dostarczenia oraz montażu fasad szklano-aluminiowych na budynku wskazanym przez Wykonawcę. Spółka będzie odpowiadać za wykonanie i montaż fasad na części pięter, a Partner za wykonanie i montaż fasad na reszcie pięter budynku. Celem umowy Konsorcjum jest wspólne przygotowanie oferty dla Wykonawcy, a następnie wspólna realizacja przedmiotu umowy. Najistotniejsze zapisy projektowanej umowy Konsorcjum przedstawiają się następująco.

Spółka jako tzw. Gwarant ponosić będzie bezpośrednią odpowiedzialność względem Wykonawcy z tytułu należytej realizacji Inwestycji przez Konsorcjum (odpowiedzialność z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy oraz odpowiedzialność z tytułu gwarancji i rękojmi), natomiast Partner Konsorcjum ponosi bezpośrednią odpowiedzialność względem Wnioskodawcy jako Gwaranta z tytułu należytej realizacji Inwestycji przez Konsorcjum, na zasadach określonych poniżej:

• W przypadku, gdy Wykonawca wystąpi do Spółki jako Gwaranta z roszczeniami dotyczącymi realizacji Inwestycji przez Konsorcjum, Gwarant może według własnego wyboru i bezwarunkowo, bez badania zasadności roszczeń wynikłych z przyczyn leżących po stronie Partnera Konsorcjum:
  1. spełnić wszystkie roszczenia względem Wykonawcy, lub
  2. zaspokoić jedynie roszczenia Wykonawcy, dotyczące realizacji Inwestycji przez Konsorcjum, należące do zakresu prac Gwaranta (Lidera) i wynikłe z przyczyn leżących po stronie Gwaranta oraz wezwać Partnera Konsorcjum do wypełnienia roszczeń Inwestora dotyczących realizacji Inwestycji przez Konsorcjum, a należących do zakresu prac Partnera Konsorcjum i zaistniałych z przyczyn leżących po stronie Partnera Konsorcjum, lub
  3. zaspokoić wszystkie roszczenia Wykonawcy w przypadku, gdy Partner Konsorcjum nie zaspokoi roszczeń dotyczących obowiązującego go zakresu prac i wynikłych z przyczyn leżących po jego stronie, w terminie określonym w Umowie z Wykonawcą, pod warunkiem uprzedniego wezwania, o którym mowa w pkt b).
• W przypadku zaspokojenia przez Spółkę jako Gwaranta roszczeń Wykonawcy zgodnie z postanowieniami pkt a) i/lub c), Spółce jako Gwarantowi przysługuje roszczenie regresowe względem Partnera Konsorcjum do wysokości spełnionego świadczenia, wynikłego z przyczyn leżących po stronie Partnera Konsorcjum wraz z dodatkowymi uzasadnionymi kosztami oraz należnymi odsetkami wynikającymi z obowiązujących przepisów prawa, począwszy od dnia spełnienia świadczenia.
• Celem zabezpieczenia roszczeń regresowych Spółki, o których mowa w ust. 6, Partner Konsorcjum ustanawia prawne zabezpieczenie w postaci bezwarunkowej i płatnej na każde żądanie gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej do kwoty 2,5% wartości zakresu robót (netto) przydzielonego Partnerowi Konsorcjum.
  
  

Realizacją projektu kierować będzie przedstawiciel Lidera posiadający stosowne pełnomocnictwo Lidera, którego zastępcą będzie przedstawiciel Partnera, posiadający stosowne pełnomocnictwo Partnera. Zawarcie niniejszej Umowy Konsorcjum nie oznacza zawarcia umowy spółki cywilnej lub spółki handlowej, czy to osobowej, czy też kapitałowej. Każdy z partnerów jest zobowiązany do przygotowania projektu oferty w części przypadającego na niego zakresu zadań i wynagrodzenia, z uwzględnieniem postanowień § 2 ust. 3. Partnerzy będą realizować ustalone zakresy prac niezależnie od siebie, a wszystkie koszty poniesione przez każdą ze Stron w celu realizacji ustalonego dla niej zakresu prac będą obciążać odpowiednio każdą ze Stron Konsorcjum. Szczegółowego podziału zakresu robót, z uwzględnieniem postanowień ust. 3, Strony będą dokonywać na bieżąco.

Partner Konsorcjum zapewnia wykonanie gotowych elementów oraz ich montaż o łącznej wartości brutto około 50% wartości netto przyjętej do zrealizowania całego przedmiotu umowy, jaki zostanie określony w przyszłej umowie o wykonanie Inwestycji przez Konsorcjum i Wykonawcę wraz z jej ewentualnymi aneksami.

A. Płatności w projektowanej umowie Konsorcjum zostały określone w następujący sposób:

1. Po zrealizowaniu częściowego oraz całkowitego zakresu robót, Lider Konsorcjum przedłoży Wykonawcy – do akceptacji, w formie Protokołu zaawansowania robót lub Protokołu Końcowego – zrealizowany przez Konsorcjum zakres prac, a po uzyskaniu akceptacji, wystawi fakturę na cały zakres robót objętych Protokołem zaawansowania lub Protokołem końcowym, o czym poinformuje Partnera w terminie 1 dnia roboczego od daty akceptacji. Powiadomienie nastąpi w sposób pisemny. Partner natomiast wystawi Liderowi fakturę stanowiącą procentowy udział prac wykonywanych przez Partnera dla robót objętych tymże Protokołem zaawansowania prac lub Protokołem końcowym zaakceptowanym przez Wykonawcę.
2. Za pełnienie funkcji Lidera ustanawia się prowizję w wysokości 0,5% wartości netto zakresu prac realizowanego przez Partnera. Z tego tytułu Lider będzie – po każdym zaakceptowanym przez Wykonawcę Protokole zaawansowania robót – wystawiał na Partnera fakturę w wysokości stanowiącej wartość 0,5% netto zatwierdzonych robót. Należność przysługująca Liderowi będzie rozliczana z wierzytelnościami Partnera, w formie kompensaty, na co Partner wyraża zgodę. W przypadku nieistnienia tychże wierzytelności, Należność przysługująca Liderowi będzie przekazana – w terminie 30 dni od daty otrzymania faktury – przelewem na wskazany przez Lidera rachunek bankowy. Wyliczona w ten sposób prowizja zostanie podwyższona o należny podatek VAT w wysokości obowiązującej w dniu wystawienia faktury. Partner będzie sukcesywnie wystawiał Liderowi faktury za wykonane przez Partnera prace i odebrane przez Wykonawcę. Lider dokonywać będzie zapłaty należności na rzecz Partnera przelewem, na konto wskazane na fakturze, w terminie 2 dnia roboczego od otrzymania od Wykonawcy wynagrodzenia należnego Partnerowi. O otrzymaniu zapłaty od Wykonawcy, Lider powiadomi Partnera w sposób określony w ust. 1.
   
   

B. Koszty związane z realizacją umowy:

1. Dotyczące zakresu prac danego Partnera obciążać będą tego Partnera.
2. Projektów i badań wykonanych na rzecz Konsorcjum, oraz inne niemożliwe do przydzielenia do zakresu prac danego Partnera, a związane z obowiązkami Konsorcjum wynikającymi z umowy z Wykonawcą będą dzielone proporcjonalnie do wartości realizowanego przez każdego z Partnerów zakresu prac.
   
   

C. Obowiązki Lidera:

Lider prowadzić będzie rozmowy, negocjacje i korespondencję z Wykonawcą, z zachowaniem uprawnień Partnera. Lider reprezentować będzie interesy Konsorcjum przed Wykonawcą oraz innymi instytucjami lub podmiotami z zastrzeżeniem, że wszelkie decyzje w zakresie działalności Partnerów Konsorcjum podejmowane będą w drodze obopólnych uzgodnień potwierdzonych dokumentem podpisanym przez umocowanych przedstawicieli obu Stron. Na etapie realizacji umowy zawartej z Wykonawcą obowiązki Lidera obejmują w szczególności:

1. koordynację robót;
2. obsługę prawno-organizacyjną, finansowo-księgową oraz reklamową w trakcie realizacji umowy, w tym wystawianie faktur i zgłoszenia odbioru w zakresie realizacji umowy Konsorcjum z Wykonawcą;
3. przyjmowanie zgłoszeń Wykonawcy o istnieniu wad stwierdzonych przy odbiorze oraz w okresie gwarancji jakości i w okresie rękojmi oraz bezzwłoczne powiadamianie o tym Partnera.
   

1. Ponadto obowiązkiem Lidera jest zapewnienie przedstawicielowi Partnera możliwości brania udziału we wszelkich spotkaniach i naradach koordynacyjnych organizowanych przez Wykonawcę, w których udział bierze Lider.
2. W razie konieczności przeprowadzenia negocjacji z Wykonawcą dotyczących jakichkolwiek elementów umowy zawartej z Wykonawcą, negocjacje te zorganizuje Lider zapewniając możliwość udziału w nich przedstawicielowi Partnera i poinformuje go z odpowiednim wyprzedzeniem czasowym.
3. W czasie trwania umowy, tzn. do czasu zakończenia realizacji przedmiotu umowy zawartej z Wykonawcą i rozliczenia gwarancji jakości oraz przed upływem okresu rękojmi nie jest dopuszczalna zmiana lub wystąpienie Lidera bez zgody Wykonawcy oraz Partnera, jak też rozwiązanie niniejszej Umowy. Lider oraz Partner będzie realizować wyznaczone zadania za pomocą sił i środków własnych lub za pomocą Podwykonawców.
   
4. Ponadto do obowiązków Lidera będącego wykonawcą robót należy:
   1. sumienna realizacja robót w celu osiągnięcia przez Konsorcjum maksymalnej korzyści wynikającej z realizacji umowy z Wykonawcą,
   2. lojalność wobec Partnera,
   3. informowanie Partnera o wystąpieniu jakichkolwiek ryzyk oraz wszelkich innych okolicznościach mających wpływ na realizację umowy z Wykonawcą,
   4. przekazywanie Partnerowi zgłoszonych przez Wykonawcę informacji dotyczących wad lub zastrzeżeń do robót wykonanych przez Partnera,
   5. udzielenie Wykonawcy zabezpieczenia należytego wykonania umowy oraz zabezpieczenia roszczeń z tytułu gwarancji i rękojmi na warunkach określonych w umowie pomiędzy Wykonawcą a Konsorcjum,
   6. regulowanie zobowiązań, w tym również finansowych w stosunku do Partnera zgodnie z niniejszą Umową.

D. Prawa Lidera:

1. Lider ma prawo do realizacji robót w uzgodnionym zakresie rzeczowym.
2. Lider ma prawo do żądania współdziałania Partnera w zakresie wskazanym w niniejszej Umowie oraz w każdym przypadku, w którym współdziałanie to będzie konieczne.
3. Lider ma prawo fakturowania całego zakresu wykonanych robót, w tym robót wykonanych przez Partnera oraz do przyjmowania za nie zapłaty.
4. W sytuacji, gdy Partner opóźnia się z realizacją zakresu robót w stosunku do harmonogramu robót stanowiącego integralną część umowy z Wykonawcą, Lider ma prawo po pisemnym wezwaniu przejąć do realizacji tę część robót, co do której istnieje opóźnienie, samodzielnie lub zlecić realizację podmiotowi trzeciemu na koszt i ryzyko Partnera po uprzednim jego wezwaniu i udzieleniu dodatkowego terminu. Przejęcie robót przez Lidera nie zwalnia Partnera od odpowiedzialności wobec Wykonawcy za opóźnienie ani od obowiązku zwrotu Liderowi wszelkich kosztów wynikłych z opóźnienia, które poniósł.
   
   

E. UBEZPIECZENIE, UDZIELANIE GWARANCJI I ZABEZPIECZEŃ:

1. Jeżeli Lider będzie zobowiązany na rzecz Wykonawcy do wniesienia zabezpieczeń należytego wykonania umowy oraz roszczeń z tytułu rękojmi gwarancji, to Partner będzie zobowiązany w terminie 14 dni od dnia wezwania przez Lidera do złożenia regwarancji o wartości proporcjonalnej w stosunku do zakresu robót, które będzie realizował w oparciu o niniejszą umowę.
2. Jeżeli Lider będzie zobowiązany do ubezpieczenia Umowy z Wykonawcą, Partner zwróci Liderowi koszty ubezpieczenia w wysokości proporcjonalnej w stosunku do zakresu robót, które będzie realizował w oparciu o niniejszą umowę.
3. W przypadku, gdy za zaistniałą szkodę odpowiedzialność ubezpieczyciela jest wyłączona na podstawie polisy ubezpieczającej realizację umowy z Wykonawcą, wówczas odpowiedzialność za szkodę spoczywa na tym Partnerze, które jest odpowiedzialny za szkodę.
   
   

F. Obowiązki Partnera:

1. W czasie trwania Umowy, tzn. do czasu zakończenia realizacji przedmiotu umowy zawartej z Wykonawcą i rozliczenia gwarancji jakości oraz przed upływem okresu rękojmi nie jest dopuszczalna zmiana lub wystąpienie Partnera z Konsorcjum bez zgody Wykonawcy oraz Lidera, jak też rozwiązanie niniejszej Umowy.
2. Całkowita realizacja umowy z Wykonawcą, w tym płatności, odbywać się będzie za pośrednictwem Lidera.
3. Zobowiązania wobec Wykonawcy w imieniu i na rzecz Partnera Lider zaciągnąć może tylko na warunkach uprzednio uzgodnionych na piśmie z Partnerem.
4. W razie zorganizowania przez Lidera negocjacji z Wykonawcą dotyczących jakichkolwiek elementów umowy zawartej z Wykonawcą, przedstawiciel Partnera będzie uczestniczył czynnie w tych negocjacjach na prawach takich jak Lider Konsorcjum.
5. Partner realizować będzie wyznaczone zadania za pomocą sił i środków własnych lub za pomocą Podwykonawców.
6. Do obowiązków Partnera należy:
   1. sumienna realizacja robót w celu osiągnięcia przez Konsorcjum maksymalnej korzyści wynikającej z realizacji umowy,
   2. udział we wszelkich spotkaniach i naradach koordynacyjnych organizowanych przez Wykonawcą oraz negocjacjach z Wykonawcą,
   3. lojalność wobec Lidera,
   4. informowanie Lidera o wystąpieniu jakichkolwiek ryzyk oraz wszelkich innych okolicznościach mających wpływ na realizację umowy z Wykonawcą.

G. Prawa Partnera:

1. Partner ma prawo do realizacji uzgodnionego z Wykonawcą zakresu umowy, zgodnie z postanowieniami niniejszej Umowy.
2. Partner ma prawo do otrzymania zapłaty za wykonane prace w terminie określonym w niniejszej umowie.
3. Partner ma prawo żądania od Lidera wglądu do dokumentów rozliczeniowych dotyczących realizacji Umowy pomiędzy Wykonawcą na każdym etapie realizacji Umowy.
4. Partner ma prawo do samodzielnego zawierania umów ze swoimi dostawcami lub ewentualnymi usługodawcami bądź podwykonawcami.
   
   

H. Zobowiązania Lidera i Partnera jako Partnerów Konsorcjum oraz ich odpowiedzialność:

1. Wszelkie decyzje w zakresie przedmiotu umowy jaka zostanie zawarta z Wykonawcą podejmowane będą w drodze obopólnych uzgodnień potwierdzonych dokumentem podpisanym przez umocowanych przedstawicieli obu Stron.
2. PARTNER zobowiązuje się do realizacji przyjętych do wykonania projektów w systemie z Wykonawcą po uprzednim zapoznaniu się z proponowanymi rozwiązaniami. Partner ma prawo do wniesienia uwag do rozwiązań projektowych a Lider ma obowiązek je przeanalizować pod kątem późniejszej odpowiedzialności.
3. Partnerzy wykonają swój zakres prac po cenach uzgodnionych i przekazanych do ofertowania na rzecz Wykonawcy oraz zaakceptowanych w przyszłej umowie z Wykonawcą.
4. Partnerzy zobowiązują się do wspólnego uzgadniania harmonogramów realizacji robót na każdym etapie ich uzgadniania.
5. Każdy z Partnerów dla swojego zakresu robót przyjmuje całe ryzyko techniczne, ekonomiczne (zyski i straty), podatkowe i prawne, związane z wykonaniem przydzielonego mu w ramach Konsorcjum zakresu obowiązków, nie wyłączając odpowiedzialności z tytułu gwarancji jakości i rękojmi, w tym również robót dodatkowych. Nie dotyczy to błędów w rozwiązaniach systemowych za które pełną odpowiedzialność ponosi Wnioskodawca.
6. Odpowiedzialność wobec siebie każdego z Partnerów w ramach Konsorcjum jest uzależniona od zakresu rzeczowego przydzielonych mu robót. Partner, który w wyniku niewykonania lub nienależytego wykonania swojego zakresu robót spowodował stratę u drugiego Partnera, zobowiązany jest do jej zrekompensowania.
7. W przypadku, gdy jeden z Partnerów nie będzie mógł zrealizować przypadającego na niego zakresu robót (o czym winien uprzednio na piśmie poinformować Partnera z co najmniej 60-dniowym wyprzedzeniem), drugi z Partnerów dokończy realizację całego przedmiotu umowy z Wykonawcą. Rozliczenia Partnerów uwzględniać będą ewentualne przejęcie zakresu robót Partnera przez drugiego Partnera. Przejęty do wykonania przez jedną ze Stron zakres drugiej Strony będzie stanowił „dodatkową wartość” dla Strony przejmującej.
8. Jeżeli Partnerem, który nie będzie mógł wykonać przypadającego na niego zakresu prac, będzie Lider Konsorcjum i jego zakres będzie musiał wykonywać Partner Konsorcjum, wówczas Partner przejmie obowiązki i prawa Lidera, wówczas z tego tytułu (bycia Liderem) od dnia przejęcia funkcji Lidera Partnerowi przysługiwać będzie wynagrodzenie w wysokości określonej w § 3 ust. 1 Umowy.
9. Począwszy od dnia przejęcia funkcji Lidera Konsorcjum przez Partnera Konsorcjum, w sytuacji o której mowa w ust. 10, Liderowi Konsorcjum nie będą przysługiwały żadne uprawnienia przewidziane w niniejszej umowie oraz w umowie zawartej z Wykonawcą, w tym również prawo reprezentacji Konsorcjum.
10. Żaden z Partnerów nie przystąpi do ofertowania i/lub realizacji robót dodatkowych z pominięciem drugiego z Partnerów.
11. W braku innego uzgodnienia Partnerów, prace dodatkowe lub nowe zakresy prac w ramach przyjętej inwestycji Partnerzy dzielić będą między siebie proporcjonalnie do dotychczasowego zakresu prac.
12. Strona, która dopuściła się naruszenia obowiązku określonego w ust. 12 zobowiązana jest na wezwanie drugiej Strony do zapłaty kary umownej w wysokości 12-krotności średniego, miesięcznego wynagrodzenia wypłacanego temu pracownikowi przez dotychczasowego pracodawcę, po dokonaniu wszelkich potrąceń, w tym składek ZUS i zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, obliczonego na podstawie 12 ostatnich miesięcy pracy, co nie wyklucza możliwości żądania odszkodowania na zasadach ogólnych.
    
    

I. Postanowienia dodatkowe regulujące stosunki wewnętrzne:

1. Strona umowy, której działanie lub zaniechanie spowoduje powstanie jakiegokolwiek roszczenia Wykonawcy lub osoby trzeciej, które może być skierowane solidarnie do Stron niniejszej Umowy, zobowiązuje się zwolnić drugą Stronę z tych roszczeń.
2. Stronie, która zaspokoiła roszczenia Wykonawcy lub osoby trzeciej, powstałe na skutek działania lub zaniechania drugiej Strony, służy roszczenie regresowe do drugiej Strony o zwrot całego spełnionego świadczenia, o ile to zaspokojenie było zasadne.
   
   

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy określone w pkt A1. – Rozliczenia Lidera Konsorcjum na rzecz Partnera za procentowy udział Partnera Konsorcjum w pracach wykonanych przez Konsorcjum na rzecz Wykonawcy, które to prace zgodnie z umową będzie fakturował w całości na Wykonawcę Lider Konsorcjum podlegają pod przepisy ustawy o podatku od towarów i usług i powinny być dokumentowane fakturą VAT?
2. Czy określona w pkt A2. prowizja dla Lidera za pełnienie funkcji Lidera Konsorcjum płacona przez Partnera podlega pod przepisy ustawy o podatku od towarów i usług i powinny być dokumentowane fakturą VAT?
3. Czy podział Kosztów określony w pkt B2. w sytuacji gdy koszt poniesie jeden z uczestników Konsorcjum, a następnie proporcjonalnie będzie obciążał drugiego z uczestników Konsorcjum podlegają pod przepisy ustawy o podatku od towarów i usług i powinny być dokumentowane fakturą VAT?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad 1., Ad 2. oraz Ad 3.

Zarówno płatności dokonywane przez Lidera Konsorcjum na rzecz Partnera Konsorcjum za jego procentowy udział w wartości wykonanych prac na rzecz Wykonawcy nie będą podlegać pod przepisy ustawy o podatku od towarów i usług. Gdyż Partner Konsorcjum nie wykonuje żadnego świadczenia na rzecz Lidera Konsorcjum (czyli na rzecz Wnioskodawcy). Natomiast Lider Konsorcjum zobowiązany jest wystawić fakturę na rzecz Wykonawcy obejmującą całą wartość świadczeń na rzecz Wykonawcy, w tym również faktura ta będzie zawierać wartość świadczeń wykonanych przez Partnera Konsorcjum. Jak i również prowizja za pełnienie Funkcji Lidera płacona przez Partnera Konsorcjum na rzecz Lidera Konsorcjum jak i dzielenie się kosztami przez uczestników Konsorcjum nie powinny być dokumentowane poprzez wystawienie faktur VAT. Powyższe wynika z faktu, że czynności rozliczeniowe między konsorcjantami nie są świadczeniem usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Są one bowiem jedynie czynnościami organizacyjno-technicznymi, które mają na celu rozliczenie okresowych lub ostatecznych obrotów uzyskiwanych przez poszczególnych członków konsorcjum. Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 8 lutego 2017 r. (III SA/Wa 3413/15). Komentowany wyrok jest przejawem umacniającej się linii orzeczniczej, zgodnie z którą czynności rozliczeniowe między konsorcjantami, polegające na podziale wyniku wypracowanego przez konsorcjum, są czynnościami o charakterze wewnętrznym, przez co nie podlegają opodatkowaniu VAT (podobne zdanie zaprezentowano m.in. w wyrokach NSA z 10 października 2014 r., I FSK 1493/13 i z 24 lutego 2015 r., I FSK 1954/13 oraz w wyroku WSA w Poznaniu z 18 listopada 2015 r., I SA/Po 1026/15). Zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym przez sądy administracyjne, umowa konsorcjum co do zasady nie stanowi takiego rodzaju stosunku prawnego, w którym zdarzenie polegające na podziale zysku pomiędzy uczestnikami konsorcjum mogłoby być przedmiotem opodatkowania VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie stwierdzenia:

• czy rozliczenia Lidera Konsorcjum na rzecz Partnera za procentowy udział Partnera Konsorcjum w pracach wykonywanych przez Konsorcjum na rzecz Wykonawcy będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT i powinny być dokumentowane fakturą – jest nieprawidłowe;
• czy prowizja dla Lidera Konsorcjum za pełnienie funkcji będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT i powinna być dokumentowana fakturą – jest nieprawidłowe;
• czy, podział kosztów wymienionych w pkt B.2 opisu sprawy pomiędzy uczestników Konsorcjum będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT i powinien być dokumentowany fakturą – jest prawidłowe.
  
  

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Zgodnie z art. 7 ust. 8 ustawy, w przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, uznaje się, że dostawy towarów dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tych czynnościach.

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do katalogu usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Pojęcie usługi według ustawy o podatku od towarów i usług jest szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Oznacza to, że w definicji tej mieszczą się również określone zachowania, które nie zostały sklasyfikowane w PKWiU, o której mowa w art. 5a ustawy. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zatem aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Czynność może być albo odpłatna albo nieodpłatna. Na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane „po kosztach” ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie.

Kwestia „odpłatności” była niejednokrotnie przedmiotem rozstrzygania przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Jak zauważył Trybunał w wyroku 102/86 „czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem”. Należy też zwrócić uwagę na wyrok C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, gdzie Trybunał zauważył, iż czynność „podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.

Kwestie dotyczące dokumentowania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług uregulowane są w dziale XI ustawy.

W myśl art. 106a ustawy o VAT przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do:

1. sprzedaży, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów;
2. dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej - posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:
   1. państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,
   2. państwa trzeciego.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy o VAT podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.
   
   

Stosownie do art. 106j ust. 1 ustawy o VAT w przypadku gdy po wystawieniu faktury:

1. udzielono obniżki ceny w formie rabatu, o której mowa w art. 29a ust. 7 pkt 1,
2. udzielono opustów i obniżek cen, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1,
3. dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,
4. dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,
5. podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury

– podatnik wystawia fakturę korygującą.

W analizowanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii, stwierdzenia, czy rozliczenia Lidera Konsorcjum na rzecz Partnera za procentowy udział Partnera Konsorcjum w pracach wykonywanych przez Konsorcjum na rzecz Wykonawcy; prowizja dla Lidera Konsorcjum za pełnienie funkcji oraz podział kosztów wymienionych w pkt B.2 opisu sprawy pomiędzy uczestników Konsorcjum – będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT i powinny być dokumentowane fakturą VAT.

Odnosząc się do przedstawionego we wniosku opisu sprawy należy wskazać, że co do zasady konsorcjum jest organizacją zrzeszającą kilka podmiotów gospodarczych na określony czas, w konkretnym celu. Jakkolwiek ani w prawie cywilnym, ani w prawie podatkowym nie występuje legalna definicja konsorcjum, przyjmuje się, że zawarcie umowy konsorcjum możliwe jest na podstawie art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.), w ramach tzw. swobody umów.

W konsekwencji strony zawierające umowę konsorcjum mogą ją ukształtować w sposób dowolny, byleby jej treść lub cel nie sprzeciwiały się ustawie, zasadom współżycia społecznego oraz właściwości takiego stosunku. Konsorcjum nie jest jednak podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum są, co do zasady, niezależne w swoich dotychczasowych działaniach (czyli w działaniach niezwiązanych z konsorcjum), a w działaniach związanych z konsorcjum realizują wspólne przedsięwzięcie objęte porozumieniem. Zawierając umowę konsorcjum podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz (może to być także osoba trzecia). Co do zasady, konsorcja nie mają też wspólnego majątku (chociaż mogą mieć wspólne konto rozliczeniowe), a wszelkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum.

Przechodząc zatem na grunt prawa podatkowego należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych – art. 15 ust. 2 ustawy.

Należy dodać, że polski ustawodawca nie skorzystał z możliwości wynikającej z art. 11 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym, po konsultacji z komitetem doradczym ds. podatku od wartości dodanej (zwanym dalej „Komitetem ds. VAT”), każde państwo członkowskie może uznać za jednego podatnika osoby mające siedzibę na terytorium tego samego państwa członkowskiego, które będąc niezależnymi pod względem prawnym, są ściśle powiązane pod względem finansowym, ekonomicznym i organizacyjnym.

Konsorcjum – w świetle obowiązujących przepisów prawa podatkowego – nie może być zatem uznane za podatnika VAT. Oznacza to, że relacji zachodzących pomiędzy stronami umowy konsorcjum (podatnikami VAT), dla potrzeb podatku od towarów i usług, nie należy oceniać na zasadach wewnętrznych rozliczeń konsorcjum. Powyższego nie zmienia okoliczność, że w przypadku umów konsorcjum dopuszczalne jest zawarcie ustaleń, że rozliczenia gospodarcze i księgowe, w tym dotyczące podpisywania umów i wystawiania faktur za prace wykonane przez uczestników konsorcjum na rzecz podmiotów zamawiających te prace na podstawie zawartego z nimi kontraktu – będzie dokonywał wytypowany przez uczestników konsorcjum podmiot wiodący.

Zatem przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami VAT. Powyższe oznacza, że działając w ramach konsorcjum powinni oni do wzajemnych rozliczeń stosować ogólne reguły wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych do niej, w tym także w zakresie wystawiania faktur VAT dokumentujących wykonywane przez nich czynności.

W tym miejscu raz jeszcze należy podkreślić, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlega czynność (tj. dostawa towarów lub świadczenie usług), a nie sama płatność.

Za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

1. istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
2. wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,
   
3. istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
4. odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
5. istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.
   
   

Mając na uwadze powołane przepisy stwierdzić należy, że samo rozliczenie przychodów i kosztów Konsorcjum, dokonywane w trakcie realizacji kontraktu odpowiadające udziałowi stron w Konsorcjum nie stanowi dostawy towarów ani świadczenia usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 i w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy, a zatem nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W przypadku tym nie dochodzi bowiem do przeniesienia władztwa ekonomicznego nad towarami ani do rzeczywistych świadczeń pomiędzy konsorcjantami. Nie można zidentyfikować korzyści o charakterze majątkowym, jakie w związku z takim rozliczeniem uzyskuje konsorcjant.

Powyższe potwierdza jednolite orzecznictwo sądów administracyjnych. Przykładowo Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 10 października 2014 r. sygn. akt I FSK 1418/13 wskazał, że: „okolicznością, która w świetle art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT decyduje o opodatkowaniu jest odpłatność za świadczoną usługę, którą należy rozumieć jako wynagrodzenie należne za dane świadczenie. Jest ono najczęściej określane umową pomiędzy stronami transakcji i stanowi skutek określonego przysporzenia. Trudno taką cechę przypisywać operacji księgowej dokonywanej przez lidera na rzecz partnerów konsorcjum. Brak jest takiego stosunku prawnego, z którego wynikałaby wzajemność świadczenia lidera przybierającego postać rozdziału przychodów całego przedsięwzięcia. Nie jest to zatem świadczenie wzajemne lidera konsorcjum, a jedynie umownie określony obowiązek „rozdziału” przychodów całego przedsięwzięcia. Lider konsorcjum nie pozostaje dłużnikiem partnerów z tytułu świadczenia na ich rzecz usługi rozdziału przychodów. Rozdział ten w odpowiednich proporcjach wynika z mocy samej umowy konsorcjum, a nie z jakiegoś świadczenia wzajemnego, do którego zobligowany został jego lider”.

Podobnie NSA orzekał w wyrokach np. z dnia 12 czerwca 2013 r. sygn. akt I FSK 1128/12, z dnia 4 czerwca 2014 r. sygn. akt I FSK 1012/13, z dnia 6 sierpnia 2014 r. sygn. akt I FSK 1288/13.

W analizowanej sprawie Wnioskodawca zamierza zawrzeć z Partnerem umowę konsorcjum w celu realizacji projektu polegającego na wykonaniu montażu na budynkach fasad aluminiowo szklanych, które to prace stanowić będą – jak wskazał Wnioskodawca – dostawę z montażem. Wnioskodawca w ramach konsorcjum pełnić będzie funkcję Lidera. Realizacją projektu będzie kierować przedstawiciel Lidera posiadający stosowane pełnomocnictwo Lidera. Z informacji przedstawionych we wniosku wynika również, że Partner zapewnia wykonanie gotowych elementów oraz ich montaż o łączne wartości około 50% przyjętej do realizacji całego przedmiotu umowy. Ponadto co istotne w analizowanym przypadku Wnioskodawca (Lider) będzie gwarantem umowy, tj. będzie ponosić bezpośrednią odpowiedzialność względem Wykonawcy z tytułu należytej realizacji Inwestycji przez Konsorcjum, natomiast Partner będzie ponosił bezpośrednią odpowiedzialność względem Lidera. Jak wskazał również Zainteresowany we wniosku – po realizacji częściowego oraz całkowitego zakresu robót Lider Konsorcjum przedłoży do akceptacji Wykonawcy protokół końcowy zrealizowanych przez Konsorcjum prac, oraz wystawi fakturę na cały zakres robót, natomiast Partner wystawi Liderowi fakturę stanowiąca procentowy udział prac wykonywanych przez Partnera robót.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa oraz zasady funkcjonowania konsorcjum, w tym zasadę odrębności podatników, którzy występują wobec siebie w relacji Lider Konsorcjum – Partner Konsorcjum, stwierdzić należy, że uczestnicy Konsorcjum zobowiązani są do dokumentowania wzajemnych świadczeń oraz wyboru podmiotu który będzie odpowiedzialny za rozliczenia z zleceniodawcą (wykonawcą). W przedmiotowej sprawie jak wyjaśniono wyżej, Wnioskodawca – Lider Konsorcjum będzie odpowiedzialny względem Wykonawcy za realizację wykonywanych robót oraz będzie zobowiązany wystawiać faktury na rzecz Wykonawcy dokumentujące całość wykonanych przez Konsorcjum robót.

Zatem w analizowanej sprawie „na zewnątrz”, tj. wobec Wykonawcy, występuje tylko jeden podmiot, który dokonuje sprzedaży całości zamówienia – Lider Konsorcjum – który w zamian otrzymuje od Wykonawcy wynagrodzenie za całość wykonanych przez Konsorcjum prac. W analizowanej sprawie musi zatem dojść pomiędzy Liderem a Partnerem Konsorcjum będącymi odrębnymi podmiotami do sprzedaży towarów czy usług w celu wykonania wspólnego zadania. W przedmiotowej sprawie bowiem Lider nie mógłby dokonać sprzedaży całości zamówienia zleceniodawcy (Wykonawcy) gdyby nie nabył wcześniej jego części składowych. Fakt ten potwierdzony jest w opisie sprawy, gdzie wskazano, że po akceptacji Protokołu końcowego przez Wykonawcę i przekazaniu tej informacji Partnerowi przez Lidera, Partner wystawia Liderowi fakturę dokumentującą procentowy udział wykonanych przez niego robót objętych protokołem.

Zatem w ocenie tutejszego organu kwota jaką Wnioskodawca przekaże Partnerowi, będzie stanowić w istocie zapłatę za usługi czy towary dostarczone Wnioskodawcy (Liderowi) przez Partnera w ramach realizacji przez Partnera jego części projektu i udokumentowane przez Partnera fakturą.

Podsumowując, mając na uwadze fakt, że w przypadku konsorcjum jego członkowie nie tracą swojej podmiotowości podatkowej i są odrębnymi podatnikami VAT należy uznać, że czynności dokonywanie pomiędzy nimi, stanowiące w istocie wzajemną odsprzedaż towarów i usług za wynagrodzeniem, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i jako takie podlegają udokumentowaniu fakturami.

Przepisy w zakresie podatku od towarów i usług nie odnoszą się natomiast do „rozliczenia przychodów” czy „rozliczenia kosztów”, takie pojęcia nie funkcjonują na gruncie ustawy tym samym nie można mówić o ich opodatkowaniu podatkiem VAT czy udokumentowaniu fakturami.

Tak więc Wnioskodawca jak i Partner Konsorcjum powinni fakturami udokumentować wyłącznie wzajemną odsprzedaż towarów lub usług, a nie „rozliczenie przychodów” czy „rozliczenie kosztów”.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie wynagrodzenie otrzymane przez Partnera (za procentowy udział wykonanych przez niego prac) od Lidera Konsorcjum z wynagrodzenia zapłaconego przez Wykonawcę za całość wykonanych prac Konsorcjum, będzie stanowić zapłatę za podlegające opodatkowaniu VAT świadczenie zrealizowane przez Partnera na rzecz Lidera w ramach wykonania przez Partnera jego części projektu, tj. towary i usługi dostarczone przez Partnera Liderowi.

Natomiast sama czynność rozdziału przez Lidera wynagrodzenia otrzymanego przez niego od Wykonawcy, czyli rozliczenie przychodu i przekazanie Partnerowi wynagrodzenia za procentowy udział wykonanych przez Partnera prac w ramach Konsorcjum, jako że nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, ani też świadczenia usług w myśl art. 8 ust. 1 tej ustawy, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Konsekwentnie czynności tej nie należy dokumentować fakturą.

Jak wynika z powyższego tut. Organ podziela stanowisko Wnioskodawcy, że płatności dokonywane przez Lidera Konsorcjum na rzecz Partnera Konsorcjum za jego procentowy udział w wartości wykonanych prac na rzecz Wykonawcy nie będą podlegać opodatkowaniu. Jednakże z uwagi na fakt, że w uzasadnieniu własnego stanowiska Wnioskodawca wskazał jednocześnie, że „(…) Gdyż Partner Konsorcjum nie wykonuje żadnego świadczenia na rzecz Lidera Konsorcjum (czyli na rzecz Wnioskodawcy)” – oceniając stanowisko Wnioskodawcy w ww. zakresie całościowo – należało uznać je za nieprawidłowe.

Odnosząc się natomiast do kwestii opodatkowania wynagrodzenia w postaci prowizji za pełnienie przez Wnioskodawcę funkcji Lidera Konsorcjum tutejszy organ wyjaśnia co następuje.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca w ramach zawartej umowy Konsorcjum będzie pełnił funkcję Lidera Konsorcjum. Jak wskazał Zainteresowany we wniosku do obowiązków Lidera będzie należało m.in. prowadzenie rozmów, negocjacji i korespondencji z Wykonawcą. Ponadto Lider będzie reprezentować interesy Konsorcjum przed Wykonawcą oraz innymi instytucjami lub podmiotami. Lider będzie także na podstawie zawartej umowy Konsorcjum zobowiązany do koordynowania robót, obsługi prawno-finansowej, reklamowej, wystawiania faktur i zgłaszania doboru prac, przyjmowania zgłoszeń od Wykonawcy o istnieniu wad.

Zatem w przedmiotowej sprawie, Wnioskodawca jako Lider wykonuje przewidziane umową Konsorcjum zadania odciążające Partnera Konsorcjum, który byłby zobowiązany do wykonywania powyższych czynności osobiście gdyby działał samodzielnie. Zatem niewątpliwie Partner jest beneficjentem czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę w ramach Lidera Konsorcjum. Otrzymane przez Lidera wynagrodzenie prowizyjne w wysokości stanowiącej wartość 0,5% zatwierdzonych robót, będzie zatem w istocie wynagrodzeniem za świadczenie usług na rzecz Partnera, a tym samym będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując stwierdzić należy, że wynagrodzenie należne Wnioskodawcy z tytułu pełnienia funkcji Lidera Konsorcjum (wykonywania z tego tytułu opisanych we wniosku czynności na rzecz Konsorcjum) będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, a tym samym Wnioskodawca będzie zobowiązany ww. czynność udokumentować poprzez wystawienie faktury VAT zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy.

Z uwagi na powyższe, stanowisko Zainteresowanego w przedmiotowym zakresie należało ocenić jako nieprawidłowe.

Obok rozstrzygniętych wyżej kwestii, wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również stwierdzenia, czy podział kosztów wymienionych w pkt B.2 opisu sprawy, w sytuacji, gdy koszt poniesie jeden z uczestników Konsorcjum, a następnie proporcjonalnie będzie obciążał drugiego z uczestników, będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak wyjaśniono wyżej, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega czynność (tj. dostawa towarów lub świadczenie usług), a nie sama płatność.

Zatem samo „rozliczenie kosztów” nie może podlegać opodatkowaniu. W takim przypadku nie dochodzi bowiem do przeniesienia władztwa ekonomicznego nad towarami ani do rzeczywistych świadczeń pomiędzy konsorcjantami. Nie można zidentyfikować korzyści o charakterze majątkowym, jakie w związku z takim rozliczeniem uzyskuje konsorcjant.

Wnioskodawca w opisie sprawy wskazał, że część kosztów związanych z realizacją umowy których nie da się przypisać do zakresu prac Lidera Konsorcjum czy Partnera Konsorcjum będą dzielone proporcjonalnie do wartości realizowanego przez każdego z uczestników Konsorcjum zakresu prac (jeden z uczestników Konsorcjum poniesie przedmiotowy koszt, a następnie proporcjonalnie obciąży drugiego z uczestników). Ponadto Wnioskodawca wskazał, ż koszty poniesione przez każdą ze stron w celu realizacji ustalonego dla niej zakresu prac będą obciążać odpowiednio każdą ze stron Konsorcjum.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz jednolite orzecznictwo sądów w tym zakresie należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku podział kosztów takich jak koszty projektów i badań wykonanych na rzecz Konsorcjum oraz innych niemożliwych do przydzielenia do zakresu prac danego Partnera, a związanych z obowiązkami Konsorcjum, w sytuacji, gdy koszt poniesie jeden z uczestników Konsorcjum, a następnie proporcjonalnie będzie obciążał drugiego z uczestników, nie będzie stanowić dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, ani też świadczenia usług w myśl art. 8 ust. 1 tej ustawy. Konsekwentnie czynności te nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i obowiązkowi dokumentowania fakturą.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w ww. zakresie należało ocenić jako prawidłowe.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Ze wskazanej wyżej regulacji wynika, że z wnioskiem może wystąpić podmiot, u którego wystąpił lub może wystąpić określony stan faktyczny (zdarzenie przyszłe), który może rodzić określone konsekwencje w sferze prawa podatkowego. Zatem, interpretacja wydawana jest w indywidualnej sprawie zainteresowanego, który złożył wniosek o jej wydanie i nie wywołuje skutków prawnych dla innych podmiotów.

Mając powyższe na uwadze, wyjaśnić należy, że niniejsza interpretacja nie wywołuje skutków prawnych dla innych podmiotów niż Wnioskodawca (Lider Konsorcjum), np. dla Partnera Konsorcjum. Partner Konsorcjum chcąc uzyskać interpretację indywidualną odnoszącą się do jego praw i/lub obowiązków podatkowych w zakresie podatku od towarów i usług wynikających z uczestnictwa w Konsorcjum, powinien wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej wydanie.

Wyjaśnić również należy, że stosownie do przepisu art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Należy zatem zaznaczyć, że wydając przedmiotową interpretację tutejszy organ oparł się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego, w tym na informacji, że świadczenie realizowane przez Konsorcjum na rzecz Wykonawcy stanowi dostawę z montażem.

W świetle powyższego tutejszy organ podkreśla, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile zdarzenie przyszłe będzie pokrywać się z opisem tego zdarzenia podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. Tym samym w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisanego zdarzenia przyszłego, udzielona interpretacja straci swoją aktualność.

Odnosząc się natomiast do powołanych przez Zainteresowanego w przedmiotowym wniosku wyroków sądu tutejszy organ wyjaśnia, że powołane wyroki są rozstrzygnięciami w indywidualnych sprawach, osadzonych w określonym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym i tylko do nich się zawężają. Zatem wskazane we wniosku wyroki sądu nie mają wpływu na podjęte w niniejszej interpretacji rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.