2018.02.09 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4.4012.679.2017.2.IT
z 9 lutego 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27 listopada 2017 r. (data wpływu 4 grudnia 2017 r.), uzupełnionym pismem z dnia 22 stycznia 2018 r. (data wpływu 29 stycznia 2018 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 10 stycznia 2018 r. (skutecznie doręczone w dniu 15 stycznia 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT usług pośrednictwa sprzedaży produktu finansowego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 grudnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT usług pośrednictwa sprzedaży produktu finansowego. Wniosek uzupełniony został pismem z dnia 22 stycznia 2018 r., złożonym w dniu 22 stycznia 2018 r. (data wpływu 29 stycznia 2018 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z dnia 10 stycznia 2018 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Stan faktyczny 1 (przyszły)

Spółka P. sp. z o.o. będąca w niniejszej sprawie składającym zapytanie wnioskodawcą, zarejestrowana w Polsce, czynny podatnik VAT, zamierza pośredniczyć w procesie sprzedaży pochodnego produktu finansowego oferowanego przez zarejestrowaną i działającą w Wielkiej Brytanii spółkę A. limited liability partnership (spółka A. LLP).

Produkt ten polegałby na możliwości pokrycia przez klienta kosztów postępowania sądowego prowadzonego przez spółkę A. LLP (kancelarię prawną) na rzecz osoby trzeciej, w zamian za procentowy udział osoby pokrywającej ten koszt w zasądzonym roszczeniu, w wypadku wygrania sprawy lub wartości przyznanej kwoty w ugodzie oraz procentowym udziale w zwrocie opłat sądowych.

W proces sprzedaży zaangażowane są również podmioty pozyskujące i przedstawiające klientów (potencjalnych nabywców tak opisanych produktów finansowych), tj. spółki: B - zarejestrowana w Zjednoczonych Emiratach Arabskich oraz spółka C zarejestrowana w Belize.

Spółka P. sp. z o.o. w zakresie swojej działalności pośredniczyłaby w przedstawianiu klientów/potencjalnych nabywców wskazanych przez spółki B zarejestrowaną w Zjednoczonych Emiratach Arabskich oraz C zarejestrowanej w Belize. Przedstawienie tych klientów odbywałoby się zarówno na rzecz innych spółek współpracujących ze spółką A LLP z Wielkiej Brytanii ale również bezpośrednio na rzecz tej ostatniej.

Zatem wnioskodawca pośredniczyłby w przedstawianiu tych spółek (B i C) spółce A. LLP z Wielkiej Brytanii i współpracującej z nią spółkami i tym samym, przedstawiałby przedstawionych przez spółki B i C klientów docelowej spółce A. LLP z Wielkiej Brytanii.

W razie dokonania sprzedaży przez A. LLP na rzecz finalnego klienta, spółka P. sp. z o.o. zarejestrowana w Polsce, w ramach umowy zawartej pomiędzy nią, a spółkami B i C, o świadczenie usług handlowych polegających na wprowadzaniu przedsiębiorstw wprowadzających klientów lub inne przedsiębiorstwa wprowadzające do udziału w sprzedaży produktu finansowego spółki A. LLP z Wielkiej Brytanii, wypłacałaby procentowo określone od wysokości sprzedaży wynagrodzenie na ich rzecz.

Jednocześnie spółka P. sp. z o.o. zarejestrowana w Polsce jako płatnik VAT, za wykonaniem usługi pośrednictwa sprzedaży na rzecz dalszych pośredników uzyskiwałaby od spółki A. LLP wynagrodzenie z tytułu pośrednictwa w tak opisanym procesie sprzedaży, za wystawieniem faktury VAT.

Dodać należy, że podmioty te - spółka B zarejestrowana w Zjednoczonych Emiratach Arabskich oraz spółka C zarejestrowana w Belize nie mają żadnego oddziału lub zakładu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, a ich wynagrodzenie płatne byłoby przez A. LLP na rachunek ich wskazanego kraju rezydencji gdzie dokonują rozliczeń podatkowych.

Klientami, a więc podmiotami nabywającymi produkt finansowy za pośrednictwem Spółki P. sp z o.o. byłyby zarówno osoby prawne jak i fizyczne.

W uzupełnieniu wniosku Strona podaje, że Wnioskodawca przekazuje informacje i dane kontaktowe pomiędzy klientem, a A. LLP. Informacje te przekazywałby przy użyciu korespondencji email, telefonicznej lub poprzez internetową platformę wymiany danych. Proces ten co do zasady przebiegałby wieloetapowo t.j. - Wnioskodawca jedynie część danych Klientów zainteresowanych tak opisanym produktem finansowym pozyskałby z własnych baz danych. Te bazy danych zawierałyby uprzednio już pozyskane informacje o osobach zainteresowanych tego typu inwestycjami. W przeważającej mierze wnioskodawca byłby jednym z ogniw procesu tj. przedstawił A. LLP spółki B i C, które to również dysponowałyby informacjami o takich klientach, tym samym pośrednio przedstawiając A. LLP klientów tych spółek.

Klientów oraz spółki B i C Wnioskodawca pozyskałby z istniejących swoich kontaktowych baz danych lub w marginalnym zakresie poprzez pozyskanie nowych kontaktów poprzez kontakty biznesowe zawierane przy pozostałej swojej działalności polegającej na administracyjnej obsłudze biura.

Wnioskodawca nie negocjuje warunków ani nie ma wpływu na ostateczny kształt umowy pomiędzy kontrahentami. Wnioskodawca jedynie przedstawia, przekazuje kontakt do potencjalnie zainteresowanej strony, która wyraziła uprzednio zainteresowanie danego typu rozwiązaniem.

Wnioskodawca posiada bazy danych potencjalnych klientów. Jednocześnie nie dokonuje analizy możliwości finansowych ani w żaden sposób nie weryfikuje zdolności podjęcia współpracy z A. LLP.

Wnioskodawca nie pośredniczy w załatwianiu formalności potrzebnych do zawarcia umowy.

Wnioskodawca jedynie podejmuje kontakt z obydwoma stronami, po czym przekazuje kontakt A. LLP.

Wg. stanowiska Wnioskodawcy opisany "pochodny produkt finansowy" wykazywałby cechy pochodnego instrumentu finansowego w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2017 r. poz. 1768 z późn. zm.). Podstawą prawną byłby art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. i) ww. ustawy w zw. z art. 38 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1287/2006 z dnia 10 sierpnia 2006 r. wprowadzającego środki wykonawcze do dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do zobowiązań przedsiębiorstw inwestycyjnych w zakresie prowadzenia rejestrów, sprawozdań z transakcji, przejrzystości rynkowej, dopuszczania instrumentów finansowych do obrotu oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tejże dyrektywy (Dz. Urz. UE L 241 z 02.09.2006, str. 1). Instrumentem bazowym stanowiącym podstawę wyceny byłby wynik sprawy sądowej i wysokość zasądzonego roszczenia. Instrument nie byłby przedmiotem obrotu na rynku regulowanym. Instrument należałoby skategoryzować jako nienazwany.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Jaką stawkę podatku VAT powinna stosować spółka P. sp. z o.o. z tytułu dochodu uzyskanego od A. LLP przy wskazanym pośrednictwie sprzedaży tak opisanego produktu finansowego lub jeżeli korzystałaby ze zwolnienia przedmiotowego to na jakiej podstawie? (pytanie oznaczone we wniosku numerem 2)

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm. zwana dalej „ustawą VAT” lub „ustawą o opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług” podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Stawka podatku wynosi aktualnie 23%.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictw; w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 39 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowym przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, zwolnieniem od podatku objęte są usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usług pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Z kolei na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 zwalnia się od podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (…)

Z kolei w myśl art. 43 ust. 15 ww, ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

czynności ściągania długów, w tym factoringu;
usług doradztwa;
usług w zakresie leasingu.

W tym miejscu zauważyć należy, że przepisy art. 43 ust. 1 pkt 7 i 37-41 miały na celu implementację do krajowego porządku prawnego przepisów art. 135 ust. 1 lit. a-f dyrektywy VAT, zgodnie z którymi zwolnieniu od tego podatku podlegają wymienione transakcje z dziedziny finansów i ubezpieczeń. Jednocześnie przytoczenia wymaga treść orzeczenia wydanego w sprawie C-2/95 Sparekassernes Datacenter (SDC) dotyczącym zwolnień przedmiotowych na gruncie wspólnego systemu VAT. TSUE wskazał cechy charakterystyczne usługi finansowej w kontekście ustalenia warunków stosowania zwolnienia dla konkretnych podtypów usług finansowych wymienionych w art. 13 (B) B(d) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy (obecnie art. 135 ust. 1 lit. d i lit. f Dyrektywy 2006/112/WE). Sprawa dotyczyła usług świadczonych przez SDC (stowarzyszenie) przede wszystkim na rzecz banków oraz innych jednostek podłączonych do jego systemu informatycznego. SDC świadczyło usługi przetwarzania danych związanych z transakcjami prowadzonymi przez jego klientów, a także pewnych usług związanych ze sprawami administracyjnymi swoich członków. Trybunał orzekł, że ani sposób wykonywania usług, ani charakter prawny usługodawcy, ani nawet brak bezpośredniej umowy podmiotu wykonującego usługi z ostatecznym odbiorcą nie wykluczają zastosowania zwolnień, o których mowa w art. 13 (B) (D) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy, pod warunkiem, że usługi świadczone przez dany podmiot są przez klienta Banku postrzegane jako element otrzymanej usługi finansowej.

Z analizy ww. przepisów i orzeczeń wynika więc, że ze zwolnienia będą korzystać usługi stanowiące element usług finansowych, jeżeli:

ogólnego punktu widzenia stanowią osobną całość,
obejmują funkcje charakterystyczne dla usługi zwolnionej,
świadczone usługi muszą pociągać za sobą zmiany w sytuacji prawnej i finansowej zainteresowanych podmiotów.

W orzeczeniu z dnia 26 maja 2016 r. w sprawie C-607/14 Bookit Ltd TSUE podkreślił, że transakcje zwolnione na podstawie art. 135 ust. 1 lit. d) dyrektywy VAT zostały zdefiniowane ze względu na charakter świadczonych usług a nie ze względu na usługodawcę lub usługobiorcę. Zwolnienie nie jest zatem uzależnione od spełnienia wymogu by transakcje były dokonywane przez określony rodzaj zakładu lub osoby prawnej, jeśli wchodzą one w zakres transakcji finansowych. Nie jest zatem przeszkodą, iż świadczącym tak opisany produkt finansowy jest w tym wypadku kancelaria prawna - spółka A. LLP, a nie podmiot stricte regulowany przez ustawodawstwo określające stricte instytucje rynków finansowych.

Określając zasady opodatkowania podatkiem VAT usług świadczonych przez Spółkę P. sp. z o.o. na rzecz kontrahenta - spółki A. LLP, należy zatem przede wszystkim zwrócić uwagę na art. 43 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. 2017.06.24 ze zm. dalej jako ustawa o VAT), w którym zostały wymienione kategorie usług zwolnionych od podatku VAT. Wśród usług zwolnionych od podatku VAT, w art. 43 ust. 1 pkt 41 są usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 1636, 1948 i 1997 oraz z 2017 r. poz. 724, 768 i 791), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Z uwagi na charakter świadczonych usług oraz powyżej wskazany sposób wykładni przepisów, należy wg Wnioskodawcy zakwalifikować pochodny produkt finansowy, który oferowany jest przez spółkę A. LLP jako objęty dyspozycją wskazanego art. 43 ust. 1 pkt 41.

W celu uściślenia tej kwalifikacji przytoczenia wymaga ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 1636, z późn. zm.) w zakresie wyliczenia zawartego w jej art. 2. 1„ zgodnie z którym :

Instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są:

papiery wartościowe;
niebędące papierami wartościowymi:
1. tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,
2. instrumenty rynku pieniężnego,
3. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne,
4. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentowa oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,
5. opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez dostawę, pod warunkiem, że są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu,
6. niedopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani w alternatywnym systemie obrotu opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar, które mogą być wykonane przez dostawę, które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
7. instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,
8. kontrakty na różnice,
9. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych, uprawnień do emisji oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także wszelkiego rodzaju inne instrumenty pochodne odnoszące się do aktywów, praw, zobowiązań, indeksów oraz innych wskaźników, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych.

Zgodnie z utrwalonym poglądem Organów przez wykazywanie właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. i, rozumie się spełnianie warunków określonych w art. 38 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1287/2006 z dnia 10 sierpnia 2006 r. wprowadzającego środki wykonawcze do dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do zobowiązań przedsiębiorstw inwestycyjnych w zakresie prowadzenia rejestrów, sprawozdań z transakcji, przejrzystości rynkowej, dopuszczania instrumentów finansowych do obrotu oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tejże dyrektywy (Dz. Urz. UE L 241 z 2 września 2006 r.). W zakresie wskazanego Rozporządzenia nr 1287/2006 przytoczyć należy jego artykuł 39 (Artykuł 4 ust. 1 ppkt 2 dyrektywy 2004/39/WE), zatytułowany: Instrumenty pochodne objęte sekcją C pkt 10 załącznika I do dyrektywy 2004/39/WE, z godnie z którym:

Poza kontraktami na instrumenty pochodne w rodzaju tych, jakie określono w sekcji C pkt 10 załącznika I do dyrektywy 2004/39/WE, sekcja ta obejmuje kontrakty na instrumenty pochodne odnoszące się do jednej z wymienionych niżej pozycji, jeżeli kontrakty te spełniają kryteria wymienione w tej sekcji i art. 38 ust. 3

szerokość pasma telekomunikacyjnego;
pojemność magazynowa dla towaru;
skala możliwości w zakresie przesyłu lub transportu towarów za pomocą przewodów, rurociągu lub w innych środków;
przydział, kredyt, zezwolenie, prawo lub inne aktywa, które są bezpośrednio związane z dostawą, dystrybucją lub zużyciem energii ze źródeł odnawialnych;
zmienna geologiczna, środowiskowa lub inna zmienna fizyczna;
wszelkie inne aktywa lub prawa o charakterze wymiennym, inne niż prawo do otrzymywania usługi, które są zbywalne;
wskaźnik lub miara odnoszące się do ceny, wartości lub wolumenu transakcji na aktywach, prawach, usługach lub zobowiązaniach.

Uznać zatem należy, iż sprzedaż produktu polegającego na możliwości finansowania postępowania sądowego osoby trzeciej, z możliwością uzyskania procentowo ustalonego zysku w razie wygranej lub w przypadku zawarcia korzystnej ugody za ww. produkt pochodny albowiem istota świadczenia mieści się w tak scharakteryzowanych kryteriach tj. w szczególności wg zapisu dyspozycji ustawy o obrocie instrumentami finansowymi zawartego w art. 2.1 pkt 2 lit. i, a także wszelkiego rodzaju inne instrumenty pochodne odnoszące się do aktywów, praw zobowiązań, indeksów oraz innych wskaźników, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych, czy w przytoczonym, powiązanym rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1287/2006, w zakresie art. 38 ust. 3 lit. f i g. Dodatkowym argumentem przemawiającym za zwolnieniem świadczonych przez podatnika usług może być stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu przedstawione w interpretacji indywidualnej z dnia 12 maja 2014 r. o sygn. ILPP2/443-142/14-4/AD. Organ ten uznał, że czynności polegające na przyjmowaniu od osób zainteresowanych zlecenia zbycia lub odkupienia jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa funduszy, a następnie przekazywaniu tych zleceń do właściwego podmiotu, np. do funduszu inwestycyjnego w celu zbycia lub odkupienia jednostek uczestnictwa od zainteresowanych, stanowi usługę pośrednictwa finansowego, która na mocy art. 43 ust. 1 pkt 41 Ustawy VAT korzysta ze zwolnienia z VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza - według ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca, czynny podatnik VAT, zamierza pośredniczyć w procesie sprzedaży pochodnego produktu finansowego oferowanego przez zarejestrowaną i działającą w Wielkiej Brytanii. Produkt ten polegałby na możliwości pokrycia przez klienta kosztów postępowania sądowego prowadzonego przez spółkę A. LLP (kancelarię prawną) na rzecz osoby trzeciej, w zamian za procentowy udział osoby pokrywającej ten koszt w zasądzonym roszczeniu, w wypadku wygrania sprawy lub wartości przyznanej kwoty w ugodzie oraz procentowym udziale w zwrocie opłat sądowych. W proces sprzedaży zaangażowane są również podmioty pozyskujące i przedstawiające klientów (potencjalnych nabywców tak opisanych produktów finansowych), tj. spółki: B - zarejestrowana w Zjednoczonych Emiratach Arabskich oraz spółka C zarejestrowana w Belize.

Spółka w zakresie swojej działalności pośredniczyłaby w przedstawianiu klientów/ potencjalnych nabywców wskazanych przez spółki B zarejestrowaną w Zjednoczonych Emiratach Arabskich oraz C zarejestrowanej w Belize. Przedstawienie tych klientów odbywałoby się zarówno na rzecz innych spółek współpracujących ze spółką A. LLP z Wielkiej Brytanii ale również bezpośrednio na rzecz tej ostatniej.

Spółka zarejestrowana w Polsce jako płatnik VAT, za wykonaniem usługi pośrednictwa sprzedaży na rzecz dalszych pośredników uzyskiwałaby od spółki A. LLP wynagrodzenie z tytułu pośrednictwa w tak opisanym procesie sprzedaży, za wystawieniem faktury VAT.

Klientami, a więc podmiotami nabywającymi produkt finansowy za pośrednictwem Spółki byłyby zarówno osoby prawne jak i fizyczne.

Wnioskodawca przekazuje informacje i dane kontaktowe pomiędzy klientem, a A. LLP. Informacje te przekazywałby przy użyciu korespondencji email, telefonicznej lub poprzez internetową platformę wymiany danych. Proces ten co do zasady przebiegałby wieloetapowo t.j. - Wnioskodawca jedynie część danych Klientów zainteresowanych tak opisanym produktem finansowym pozyskałby z własnych baz danych. Te bazy danych zawierałyby uprzednio już pozyskane informacje o osobach zainteresowanych tego typu inwestycjami. W przeważającej mierze wnioskodawca byłby jednym z ogniw procesu tj. przedstawił A. LLP spółki B i C, które to również dysponowałyby informacjami o takich klientach, tym samym pośrednio przedstawiając A. LLP klientów tych spółek.

Wnioskodawca posiada bazy danych potencjalnych klientów. Jednocześnie nie dokonuje analizy możliwości finansowych ani w żaden sposób nie weryfikuje zdolności podjęcia współpracy z A. LLP.

Wnioskodawca nie pośredniczy w załatwianiu formalności potrzebnych do zawarcia umowy.

Wnioskodawca jedynie podejmuje kontakt z obydwoma stronami, po czym przekazuje kontakt A. LLP.

Opisany "pochodny produkt finansowy" wykazywałby cechy pochodnego instrumentu finansowego w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2017 r. poz. 1768 z późn. zm.). Podstawą prawną byłby art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. i) ww. ustawy w zw. z art. 38 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1287/2006 z dnia 10 sierpnia 2006 r. wprowadzającego środki wykonawcze do dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do zobowiązań przedsiębiorstw inwestycyjnych w zakresie prowadzenia rejestrów, sprawozdań z transakcji, przejrzystości rynkowej, dopuszczania instrumentów finansowych do obrotu oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tejże dyrektywy (Dz. Urz. UE L 241 z 02.09.2006, str. 1). Instrumentem bazowym stanowiącym podstawę wyceny byłby wynik sprawy sądowej i wysokość zasądzonego roszczenia. Instrument nie byłby przedmiotem obrotu na rynku regulowanym. Instrument należałoby skategoryzować jako nienazwany.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii jaką stawkę podatku VAT powinna stosować spółka z tytułu dochodu uzyskanego od A. LLP przy wskazanym pośrednictwie sprzedaży tak opisanego produktu finansowego lub jeżeli korzystałaby ze zwolnienia przedmiotowego to na jakiej podstawie.

Na wstępie należy zauważyć, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „pośrednictwa” w świadczeniu usług finansowych. Natomiast zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN S.A., strona internetowa – www.sjp.pwn.pl), przez pośrednictwo rozumie się „działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron; kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych oraz umożliwianie kontaktu uczestnikom rynku pracy”.

Pośrednictwo obejmuje zatem czynności dokonywane w imieniu oraz na rzecz innego podmiotu gospodarczego, w wyniku których dochodzi do zawarcia transakcji między tym przedsiębiorcą a podmiotem trzecim. Działanie „w imieniu” oznacza działanie z czyjegoś upoważnienia, w zastępstwie kogoś, natomiast działanie na czyjąś korzyść oznacza działanie dla kogoś, dla czyjegoś dobra.

W celu rozstrzygnięcia, co w świetle ww. przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa”, należy odnieść się do wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05 (Volker Ludwig), w której TSUE stwierdził, że pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy tym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy.

Ponadto, TSUE wskazał, że zastosowanie zwolnienia nie może zależeć od istnienia stosunku umownego między podmiotem świadczącym usługi pośrednictwa kredytowego a jedną ze stron umowy kredytowej, lecz powinno być badane w świetle samego charakteru wykonanego świadczenia i jego celu. Nie ma przeszkód, aby na usługę pośrednictwa kredytowego składały się dwa świadczenia, jedno wykonywane przez agenta głównego, w ramach negocjacji z instytucjami kredytowymi oraz drugie wykonywane przez subagenta. Pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową (pkt 38 wyroku).

Z wyroku tego wypływa wniosek, że okoliczność, iż podatnik nie jest związany umownie z żadną ze stron umowy kredytowej, do której zawarcia się przyczynił, oraz że nie kontaktuje się bezpośrednio z jedną z tych stron, nie stanowi przeszkody do tego, aby świadczył on usługę pośrednictwa kredytowego, zwolnioną z VAT.

Na podstawie powołanego wyroku, ze zwolnionym z podatku pośrednictwem mamy do czynienia również wtedy, gdy pośrednik wykonuje tylko niektóre czynności nakierunkowane na zawarcie umowy o produkt bankowy. Zwolnienie ma zastosowanie także wtedy, gdy zadaniem pośrednika jest poszukiwanie klienta na usługę finansową, przekazanie mu ewentualnych informacji o usłudze i wskazanie okazji do zawarcia umowy o produkt bankowy. Warunkiem jest jednak to, że działalność pośrednika nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową (czynności administracyjnych). Pośrednik nie musi zatem koniecznie uczestniczyć w innych czynnościach związanych z zawarciem umowy, w szczególności nie musi negocjować w imieniu stron warunków umowy ani uczestniczyć w jej zawieraniu, reprezentując jedną ze stron. Można więc powiedzieć, że działalność takiego pośrednika sprowadza się do kojarzenia podmiotów zainteresowanych udzieleniem pożyczki, kredytu, itp. z potencjalnymi klientami. W przedmiotowym orzeczeniu TSUE uznał, że usługi pośrednictwa są zwolnione z opodatkowania również w przypadku, gdy brak jest bezpośredniej relacji pomiędzy pośrednikiem a stronami czynności podstawowej, zwolnionej z opodatkowania. Zdaniem TSUE, usługa świadczona przez subagenta jest w dalszym ciągu usługą pośrednictwa ze względu na faktyczny zakres podejmowanych czynności. O ile celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę, a pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy, usługa pośrednika będzie zwolniona z podatku.

Natomiast w wyroku z dnia 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 Trybunał orzekł, że pojęcie pośrednictwa obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa. Działalność ta może obejmować m.in. wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych. Celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. TSUE w orzeczeniu tym uznał, że znaczenie słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13 część B lit. d pkt 5 VI Dyrektywy odnosi się „do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy”.

W powołanych wyżej orzeczeniach TSUE wskazał zatem przykładowe elementy wchodzące w skład usługi „pośrednictwa”. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału, usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić:

usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie,
z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej,
celem jest dążenie do zawarcia umowy, przy czym pośrednik nie ma żadnego interesu co do treści umowy,
usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).

W przedstawionej sprawie Wnioskodawca wskazał, że usługi pośrednictwa sprzedaży opisanego produktu świadczone przez niego sprowadzają się do przekazania - przy użyciu korespondencji email, telefonicznej lub poprzez internetową platformę wymiany danych - informacji i danych kontaktowych pomiędzy klientem a A. LLP. Wnioskodawca część danych Klientów zainteresowanych opisanym produktem finansowym pozyskałby z własnych baz danych (te bazy danych zawierałyby uprzednio już pozyskane informacje o osobach zainteresowanych tego typu inwestycjami), w marginalnym zakresie poprzez pozyskanie nowych kontaktów poprzez kontakty biznesowe zawierane przy pozostałej swojej działalności polegającej na administracyjnej obsłudze biura. Wnioskodawca nie negocjuje warunków ani nie ma wpływu na ostateczny kształt umowy pomiędzy kontrahentami. Wnioskodawca jedynie przedstawia, przekazuje kontakt do potencjalnie zainteresowanej strony, która wyraziła uprzednio zainteresowanie danego typu rozwiązaniem. Wnioskodawca nie dokonuje analizy możliwości finansowych ani w żaden sposób nie weryfikuje zdolności podjęcia współpracy z A LLP. Wnioskodawca nie pośredniczy w załatwianiu formalności potrzebnych do zawarcia umowy. Wnioskodawca jedynie podejmuje kontakt z obydwoma stronami, po czym przekazuje kontakt A LLP.

Oceniając powyższe okoliczności sprawy na tle powołanych regulacji prawnych nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że świadczone usługi, tj. w zasadzie przekazanie kontaktu kontrahentowi, stanowią usługi pośrednictwa finansowego. Wnioskodawca de facto nie wykonuje żadnych czynności, które mogłyby zostać zakwalifikowane jako usługa pośrednictwa.

Usługą pośrednictwa nie może być czynność polegająca wyłącznie na udostępnianiu posiadanych już informacji i danych kontaktowych podmiotu. Wnioskodawca nie negocjuje warunków umowy, nie przekazuje żadnych informacji na temat produktu ani dokumentów z nim związanych, nie pośredniczy w załatwianiu jakichkolwiek formalności. To z kolei jednoznacznie potwierdza fakt, że w przedstawionym opisie sprawy Wnioskodawca nie świadczy usług pośrednictwa.

Podstawowa stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednocześnie, zgodnie z art. 146a pkt 1 ww. ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Ponadto ustawodawca przewidział obniżone stawki oraz zwolnienia od podatku dla dostaw niektórych towarów i świadczenia niektórych usług oraz określił warunki stosowania obniżonych stawek i zwolnień.

I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 39 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, zwalnia się od podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 1636, 1948 i 1997 oraz z 2017 r. poz. 724, 768 i 791), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Z kolei w myśl art. 43 ust. 15 ww. ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 nie mają zastosowania do:

czynności ściągania długów, w tym factoringu;
usług doradztwa;
usług w zakresie leasingu.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu VAT.

Z wniosku nie wynika, aby Wnioskodawca świadczył usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych bądź usługi zarządzania kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę, w związku z czym wykonywane czynności nie korzystają ze zwolnienia z podatku na podstawi art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Również z wniosku nie wynika, aby Wnioskodawca świadczył usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi zarządzania gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę, w związku z czym wykonywane czynności nie korzystają ze zwolnienia z podatku na podstawi art. 43 ust. 1 pkt 39 ustawy o VAT.

Ponadto z wniosku nie wynika, aby Wnioskodawca świadczył usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, w związku z czym wykonywane czynności nie korzystają ze zwolnienia z podatku na podstawi art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

Natomiast w celu określenia, czy świadczone przez Spółkę usługi mogą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, konieczna jest ich ocena pod kątem spełnienia dyspozycji wynikających z tego przepisu.

Ustawodawca, zakreślając ramy przedmiotowe art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy odwołał się do definicji zawartych w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2017 r. poz. 1768 z późn. zm).

Według art. 2 ust. 1 tej ustawy, instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są:

papiery wartościowe;
niebędące papierami wartościowymi:
1. tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,
2. instrumenty rynku pieniężnego,
3. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne,
4. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,
5. opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez dostawę, pod warunkiem, że są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu,
6. niedopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani w alternatywnym systemie obrotu opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar, które mogą być wykonane przez dostawę, które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
7. instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,
8. kontrakty na różnicę,
9. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych, uprawnień do emisji oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także wszelkiego rodzaju inne instrumenty pochodne odnoszące się do aktywów, praw, zobowiązań, indeksów oraz innych wskaźników, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych.

Z kolei na mocy art. 3 pkt 28a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, przez instrumenty pochodne rozumie się opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości instrumentów finansowych, walut, stóp procentowych, rentowności, indeksów finansowych, wskaźników finansowych, towarów, zmian klimatycznych, stawek frachtowych, poziomów emisji, stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, a także innych aktywów, praw, zobowiązań, indeksów lub wskaźników (instrumentów bazowych) oraz instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego.

Przy dokonywaniu interpretacji przepisów art. 43 ust. 1 pkt 7 i 38–41 ustawy o VAT uwzględnić należy orzecznictwo TSUE dotyczące usług finansowych (w tym usług stanowiących element usług finansowych). Ze zwolnienia będą korzystały usługi stanowiące element usług których przedmiotem są instrumenty finansowe wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 41, jeżeli takie zwolnienie wynika z orzecznictwa TSUE.

W tym miejscu należy przywołać wyrok TS UE z dnia z dnia 28 lipca 2011 r. w sprawie C-350/10 Nordea Pankki Suomi Syj, w którym Trybunał wypowiedział się w zakresie warunków uznania za zwolnione od VAT transakcji, których przedmiotem są papiery wartościowe. TSUE stwierdził, w odniesieniu do operacji dotyczących przelewów w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 3 szóstej dyrektywy, że „świadczone usługi muszą skutkować przekazaniem środków pieniężnych oraz prowadzić do zmian prawnych i finansowych. Należy dokonać rozróżnienia między usługą zwolnioną w rozumieniu wspomnianej dyrektywy a dostarczeniem zwykłego świadczenia fizycznego lub technicznego, takiego jak udostępnienie bankowi systemu informatycznego”. Przelew jest bowiem „operacją polegającą na realizacji dyspozycji przekazania określonej sumy pieniędzy z jednego konta na drugie. Cechuje się ona w szczególności tym, że powoduje zmianę sytuacji prawnej i finansowej istniejącej, z jednej strony, miedzy udzielającym dyspozycji a beneficjentem, a z drugiej strony, między nimi a bankiem”. Trybunał wskazał, że powyższa analiza ma również zastosowanie odpowiednio do transakcji dotyczących papierów wartościowych. Dalej TSUE stwierdził, że „sama tylko okoliczność, iż dany składnik jest nieodzowny do realizacji określonej transakcji objętej zwolnieniem, nie pozwala uznać, że usługa odpowiadająca temu składnikowi objęta jest zwolnieniem”. Zauważył także: „(...) skoro usługi Swift są usługami elektronicznego przesyłania wiadomości, których wyłącznym przedmiotem jest przekazywanie danych, nie spełniają one jako takie żadnej z funkcji którejkolwiek z transakcji finansowych, o których mowa w art. 13 część B lit. d) pkt 3 i 5 szóstej dyrektywy, tj. nie skutkują przeniesieniem środków lub papierów wartościowych i nie posiadają zatem ich cech”.

Podobne stanowisko zostało przedstawione przez Trybunał w wyroku z dnia 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 CSC Financial Services Ltd. W wyroku tym TSUE stwierdził, że „obrót papierami wartościowymi polega na działaniach zmieniających sytuację prawną i finansową między stronami i działania te są porównywalne do przypadków przeniesienia lub płatności. Dostawa zwykłej usługi technicznej lub administracyjnej, nie zmieniającej sytuacji prawnej lub finansowej nie wydaje się więc być objęta zwolnieniem ustalonym w art. 13 część B lit. d pkt 5 Szóstej dyrektywy (…) Wynika z tego więc, że usługi o charakterze administracyjnym nie zmieniające prawnej bądź finansowej pozycji stron nie są objęte zwolnieniem ustalonym w art. 13 część B lit. d pkt 5”.

Ponadto, w wyroku w sprawie C-2/95 Sparekassernes Datacenter (SDC) dotyczącym zwolnień przedmiotowych na gruncie wspólnego systemu VAT, TSUE wskazał cechy charakterystyczne usługi finansowej w kontekście ustalenia warunków stosowania zwolnienia dla konkretnych podtypów usług finansowych wymienionych w art. 13 (B) (D) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy (obecnie art. 135 ust. 1 lit. d i lit. f Dyrektywy 2006/112/WE). W orzeczeniu tym, TS UE zaznaczył, że dla zastosowania zwolnienia istotne jest, aby usługa pomocnicza, z ogólnego punktu widzenia, stanowiła osobną całość, w rezultacie obejmując funkcje charakterystyczne dla usługi finansowej. Trybunał orzekł, że ani sposób wykonywania usług, ani charakter prawny usługodawcy, ani nawet brak bezpośredniej umowy podmiotu wykonującego usługi z ostatecznym odbiorcą nie wykluczają zastosowania zwolnień, o których mowa w art. 13 (B) (D) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy, pod warunkiem, że usługi świadczone przez dany podmiot są przez klienta Banku postrzegane jako element otrzymanej usługi finansowej. Ponadto, aby świadczone usługi korzystały ze zwolnienia powinny stosownie do orzecznictwa TS UE dotyczyć specyficznych i istotnych elementów związanych z daną usługą finansową (udzielanie kredytów/pożyczek).

Należy nadmienić, że zwolnienia od podatku uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek implementacji odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, poz. 1, z późn. zm.). Sprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie od podatku od towarów i usług dla usług finansowych ma na celu zapewnienie jednolitego stosowania tego zwolnienia w odniesieniu do rynku wspólnotowego, jak również zapewnienie spójności przepisów dotyczących podatku od towarów i usług z przepisami krajowymi regulującymi funkcjonowanie rynku finansowego. Podkreślić trzeba, że zwolnienia przewidziane w Dyrektywie VAT stanowią autonomiczne pojęcia prawa unijnego, określenia zaś użyte do opisania tych zwolnień powinny być poddawane wykładni ścisłej, stanowią one bowiem odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą opodatkowaniu VAT podlega każda usługa i każda dostawa towarów dokonywana odpłatnie przez podatnika. Interpretacja rozszerzająca zakres zwolnienia poza ten, który wynika wprost z treści przepisu, jest niedozwolona. Powyższe potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE (dla przykładu wyrok w sprawie C-175/09 Axa UK – pkt 25 i przywołane tam orzecznictwo).

Odniesienie powyższych uwag do analizowanej sprawy prowadzi do wniosku, że czynności wykonywane przez Wnioskodawcę, polegające na pośredniczeniu w sprzedaży produktu polegającego na możliwości pokrycia przez klienta kosztów postępowania sądowego prowadzonego przez spółkę A. LLP (kancelarię prawną) na rzecz osoby trzeciej, w zamian za procentowy udział osoby pokrywającej ten koszt w zasądzonym roszczeniu, w wypadku wygrania sprawy lub wartości przyznanej kwoty w ugodzie oraz procentowym udziale w zwrocie opłat sądowych, nie stanowią usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe, ponieważ nie spełniają one jako takie, specyficznych i istotnych funkcji zwolnionej usługi finansowej, co jest warunkiem zastosowania zwolnienia – zgodnie z orzecznictwem TSUE (wyroki C-2/95 SDC – pkt 66, C-235/00 CSC Financial Services Ltd. – pkt 28, C-350/10 Nordea Pankki Suomi Oyj – pkt 24). Przede wszystkim, Wnioskodawca ograniczając się jedynie do czynności przekazania informacji o danych kontaktowych stron jest całkowicie poza usługami, których świadczenie odbywa się między tymi stronami i których przedmiotem są instrumenty finansowe. Innymi słowy, Wnioskodawca nie jest żadną ze stron (usługodawcą bądź usługobiorcą), między którymi dochodzi do świadczenia usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe, a tylko taka okoliczność (oprócz pośrednictwa, które również nie ma miejsca w przedmiotowej sprawie), dopuszcza możliwość zastosowania omawianego zwolnienia do świadczonych usług. Skoro zaś Wnioskodawca nie świadczy usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi, ani nie pośredniczy w tym zakresie, nie spełnia przesłanek pozwalających na skorzystanie ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy.

Mając na uwadze fakt, że usługi świadczone przez Wnioskodawcę nie korzystają ze zwolnienia od podatku VAT, świadczone przez Wnioskodawcę usługi opisane we wniosku, będą podlegały opodatkowaniu podstawową stawką podatku w wysokości 23%.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie uznano za nieprawidłowe.

W związku z tym, że niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie zakresu podatku od towarów i usług, w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku dochodowego od osób fizycznych zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywiste zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego zdarzenia przyszłego, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin