2019.04.25 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT3.4011.81.2019.1.PSZ
z 25 kwietnia 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 12 lutego 2019 r. (data wpływu 25 lutego 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu zapłaconego odszkodowania – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 lutego 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu zapłaconego odszkodowania.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 24 maja 2016 r. pomiędzy spółką cywilną, w której Wnioskodawca jest wspólnikiem, a spółką z o.o. została zawarta umowa użyczenia samochodu na czas określony tj. na czas naprawy innego pojazdu stanowiącego własność spółki cywilnej. Umowa ma charakter użyczenia pojazdu zastępczego. Do umowy załączony został protokół wydania.

W dniu 15 czerwca 2016 r. na drodze krajowej doszło do zdarzenia drogowego z udziałem ww. auta zastępczego prowadzonego przez Wnioskodawcę oraz karetki pogotowia, w którym użyczony samochód został uszkodzony.

Zgodnie z art. 5 umowy użyczenia, biorący w użyczenie (spółka cywilna) odpowiada za stan techniczny pojazdu i zobowiązuje się do zapłaty na rzecz użyczającego (spółka z o.o.) odszkodowanie za wszelkie szkody powstałe w pojeździe w okresie trwania umowy, zgodnie z przedstawionymi przez użyczającego rachunkami lub innymi dokumentami świadczącymi o poniesionych przez niego kosztach naprawienia tych szkód. Na zlecenie spółki użyczającej pojazd wykonana została wycena szkody, z której wynika jej całkowity charakter w wysokości 28.800 zł. Spółka użyczająca wezwała pismem z dnia 17 marca 2017 r. spółkę cywilną do zapłaty za szkodę. Pismem z dnia 12 kwietnia 2017 r. pełnomocnik Wnioskodawcy odmówił w jego imieniu uznania roszczenia twierdząc, że pozwany uważał, że samochód posiada ubezpieczenie AC. Pełnomocnik spółki użyczającej w odpowiedzi zaprzeczył tym twierdzeniom wskazując, że umowa użyczenia (protokół odbioru) wprost wskazuje, że samochód posiada polisę OC i nie wymienia innych ubezpieczeń zatem biorący w użyczenie musiał mieć świadomość, że samochód nie posiada ubezpieczenia AC. Wnioskodawca twierdzi jednak że podczas podpisywania umowy został wyraźnie i jednoznacznie poinformowany, że przekazywany mu samochód posiada pełne ubezpieczenie, w tym ubezpieczenie AC i tylko w oparciu o taką informację zdecydował się wziąć w użyczenie pojazd zastępczy, w innym wypadku nie zdecydowałby się ze względu na zbyt duże ryzyko. Również, oprócz zapewnień pracownika spółki użyczającej, na posiadanie przez przedmiotowy pojazd ubezpieczenia AC wskazywała treść § 6 pkt 3 umowy użyczenia samochodu: „Zobowiązanie zapłaty tytułem odszkodowania ciąży na biorącym od momentu zawarcia umowy a w szczególności jeżeli wystąpią koszty pośrednie i towarzyszące jak np. koszt parkingu, odsetek od niezapłaconej kwoty, utrata zniżek OC, AC itp.”.

Wnioskodawca nie zgodził się zapłacić odszkodowania. Spółka użyczająca podała Wnioskodawcę do sądu. Sąd po rozpatrzeniu sprawy zasądził od Wnioskodawcy na rzecz spółki użyczającej kwotę 24.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami plus koszty postępowania sądowego 2.777 zł.

Wyrok nakazowy Sądu Rejonowego - 21 października 2016 r. Nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 27 września 2017 r. Uzasadnienie wyroku: 6 grudnia 2018r. Uprawomocnienie wyroku: styczeń 2019 r.

Faktyczna zapłata odszkodowania przez Wnioskodawcę 24.000 zł: 22 stycznia 2019 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy Wnioskodawca będzie mógł zaliczyć zapłacone odszkodowanie wraz z ustawowymi odsetkami i kosztami postępowania sądowego do kosztów uzyskania przychodów w spółce cywilnej?
W którym momencie odszkodowanie, odsetki i koszty sądowe będą kosztem uzyskania przychodu?

Zdaniem Wnioskodawcy, zapłacone odszkodowanie wraz z odsetkami i kosztami postępowania sądowego będzie stanowiło koszt uzyskania przychodu, który Wnioskodawca musi ponieść w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą i spełnia warunek art. 22 ust.1, jego celem jest zachowanie i zabezpieczenie źródła przychodów. Wnioskodawca w ten sposób wywiązuje się z podpisanej umowy cywilnoprawnej. Jest to koszt pośredni. Jednocześnie nie jest wymieniony w art. 23.

W ocenie Wnioskodawcy zapłacone odszkodowanie wraz z odsetkami i kosztami postępowania sądowego będzie stanowiła koszt uzyskania przychodów w momencie zapłaty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

W myśl art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1509 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania. Podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą winien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodu. Ponadto, należy mieć na względzie, że podatnik uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu odnosi ewidentne korzyści albowiem o ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Na nim więc spoczywa ciężar udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodu.

Należy więc przyjąć, że koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów to takie koszty, które są poniesione w trakcie dążenia do uzyskania przychodów. Określony cel musi być widoczny w momencie ponoszenia kosztu. Ponadto poniesione koszty winny omawiany cel realizować lub co najmniej zakładać jego realność. Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to takie koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu występowały w nienaruszonym stanie oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast jako zabezpieczenie źródła przychodów powinno się przyjmować koszty poniesione na ochronienie istniejącego źródła przychodów, w taki sposób, aby to źródło funkcjonowało w bezpieczny sposób.

Z przepisu art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wynika zatem, że aby wydatki poczynione przez podatnika można było uznać za koszt uzyskania przychodu, muszą być poniesione w sposób celowy. Podatnik więc podejmując decyzję o dokonaniu wydatku musi być przeświadczony o racjonalności, z punktu widzenia prowadzonej przez niego działalności, wydatkowania środków finansowych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 24 maja 2016 r. pomiędzy spółką cywilną, w której Wnioskodawca jest wspólnikiem, a spółką z o.o. została zawarta umowa użyczenia samochodu na czas określony tj. na czas naprawy innego pojazdu stanowiącego własność spółki cywilnej. Umowa ma charakter użyczenia pojazdu zastępczego. Do umowy załączony został protokół wydania.

Wnioskodawca zapłacił odszkodowanie w dniu 22 stycznia 2019 r.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami i kosztami postępowania, do którego wypłacenia Wnioskodawca został zobligowany wyrokiem Sądu.

Zauważyć należy, że uregulowania dotyczące odszkodowań posługują się terminologią prawa cywilnego i są zawarte w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeksu cywilnego (t. j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1025 ze zm.).

Zgodnie z art. 415 ustawy Kodeks cywilny, kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

Z kolei, art. 363 § 1 i 2 tej ustawy stanowi, że naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.

Co istotne, odszkodowania są sposobem naprawienia szkody, a zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Odszkodowanie jest świadczeniem, jakie należy się poszkodowanemu za wyrządzenie szkody od podmiotu prawa cywilnego, który tę szkodę wyrządził lub ponosi za nią odpowiedzialność.

Zgodzić się należy z Wnioskodawcą, że odszkodowanie, do którego wypłaty został zobowiązany, nie mieści się w katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, zawartym w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże kwestię możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zapłaconego odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami i kosztami postępowania sądowego należy rozpatrywać w kontekście omówionego uprzednio przepisu art. 22 ust. 1 ww. ustawy. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów. Przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów każdy wydatek wymaga indywidualnej oceny według kryterium celowości, tj. poniesienia z zamiarem uzyskania, zwiększenia przychodu, względnie dla zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Analiza ta nie byłaby pełna bez uwzględnienia, czy powstaniu tego kosztu towarzyszyło racjonalne działanie podatnika.

W sytuacji przedstawionej we wniosku, zapłata odszkodowania wraz z odsetkami i kosztami sądowymi nie miała na celu osiągnięcia przychodów ani też zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. Odszkodowanie nie przynosi żadnego przychodu osobie, która je wypłaca. Celem zapłaty odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami i kosztami postępowania było zwolnienie się ze zobowiązania, wynagrodzenie szkody wyrządzonej podmiotowi użyczającemu samochód i jednocześnie wykonanie obowiązków nałożonych przez sąd, który rozpatrywał sprawę z powództwa osoby poszkodowanej. Sąd rozstrzygając sprawę, uznał powództwo strony przeciwnej za zasadne, przychylił się do jej żądania, a więc potwierdził istnienie zobowiązania odszkodowawczego. Należy również zauważyć, że decyzja o wypłacie odszkodowania została podjęta dopiero po wydaniu wyroku w tej sprawie. Takie działanie poprzedzał okres, w którym Wnioskodawca nie zaspokoił zgłoszonego roszczenia. Postępowanie Wnioskodawcy po zgłoszeniu roszczenia użyczającego nie świadczy o tym, że zamierzał On uwzględnić jego żądanie. Dopiero na mocy wyroku sądowego Wnioskodawca został zmuszony do zapłaty odszkodowania, co wiązało się również z obciążeniem odsetkami oraz kosztami postępowania sądowego.

W świetle powyższego, wydatki do poniesienia których zobowiązany został Wnioskodawca przez sąd po przegranym procesie, nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów, gdyż nie występuje tu bezpośredni, czy też nawet pośredni związek pomiędzy poniesieniem tych kosztów, a uzyskaniem jakiegokolwiek przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej. Kosztów tych nie można również zaliczyć do ogólnych kosztów funkcjonowania firmy.

Podsumowując, kwota odszkodowania, zapłacone odsetki a także koszty postępowania sądowego nie mogą być kwalifikowane jako wydatki spełniające omówione powyżej kryteria, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dla uznania wymienionych wydatków za koszty uzyskania przychodów niewystarczającym jest fakt, że koszty dotyczące wypłaty kwoty zasądzonej wyrokiem sądu nie znajdują się w katalogu kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin