Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP1-3.4012.37.2019.2.ISK
z 5 kwietnia 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 31 grudnia 2018 r. (data wpływu 22 stycznia 2019 r.) uzupełnionym pismem z dnia 13 marca 2019 r. nadanym w placówce pocztowej dnia 14 marca 2019 r. (data wpływu 20 marca 2019 r.) w odpowiedzi na wezwanie tut. Organu z dnia 5 marca 2019 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.37.2019.1.ISK (doręczone Stronie w dniu 7 marca 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• możliwości wystawienia faktury VAT z tytułu najmu lokali mieszkalnych osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej bez wniosku najemcy (pytanie nr 1 wniosku) – jest prawidłowe;
  

• obowiązku wysyłki faktury wystawionej na rzecz najemcy będącego osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej oraz momentu powstania obowiązku podatkowego (pytanie nr 2, 3 i 4 wniosku) – jest nieprawidłowe.
  
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 22 stycznia 2019 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, uzupełniony pismem z dnia 13 marca 2019 r. nadanym w placówce pocztowej dnia 14 marca 2019 r. (data wpływu 20 marca 2019 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu z dnia 5 marca 2019 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.37.2019.1.ISK (skutecznie doręczonym w dniu 7 marca 2019 r.), dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości wystawienia faktury VAT z tytułu najmu lokali mieszkalnych osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej bez wniosku najemcy, obowiązku wysyłki faktury najemcy oraz obowiązku podatkowego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest spółką akcyjną, opodatkowaną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości osiąganych dochodów. Rok podatkowy Spółki jest tożsamy z rokiem kalendarzowym. Spółka jest zarejestrowanym polskim podatnikiem VAT czynnym. Jedynym akcjonariuszem Spółki jest Skarb Państwa (100% udział w kapitale zakładowym).

Wnioskodawca odgrywa dominującą rolę w Grupie .. poprzez nadzorowanie i koordynowanie działań pozostałych spółek, tj. prowadzi działalność m.in. w zakresie zarządzania posiadanym majątkiem oraz wynajmuje nieruchomości mieszkalne i niemieszkalne na rzecz osób fizycznych, które działalności gospodarczej nie prowadzą (nie są podatnikami VAT), osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą oraz innych podmiotów prawa zarejestrowanych jako podatnicy VAT.

W przypadku wynajmu lokali mieszkalnych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (niezarejestrowanych jako czynni podatnicy VAT), ewidencjonowanie sprzedaży odbywa się w systemie P. - systemie odrębnym od systemu finansowo-księgowego klasy E. funkcjonującego w Spółce - dalej zwanego E. Obsługa tej części działalności Spółki w P. wymaga m.in. dokonywania utrzymywania interfejsów pomiędzy systemami, znacząco zwiększa nakład pracy związanej z obsługą tej części działalności Spółki, skutkuje mniejszym zakresem możliwości przetwarzania danych niż w E. oraz ich trudniejszą obróbką z uwagi na konieczność połączenia danych z dwóch systemów.

Rozliczenia z tytułu najmu lokali osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (niezarejestrowanych jako podatnicy VAT) ewidencjonowane w P. nie są dokumentowane fakturami VAT z uwagi na brak możliwości technicznych systemu oraz treść przepisu:

• art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, który stanowi, iż podatnik jest zobowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem,
  

• art. 106b ust. 2 w związku z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT, który stanowi, iż podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy o VAT.
  
  
  

Płatności z tytułu najmu lokali osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej (niezarejestrowanych jako podatnicy VAT) są dokonywane bezgotówkowo w formie przelewu bankowego lub przekazu pocztowego. Usługi najmu są rozliczane okresowo (miesięczne).

Spółka zamierza przenieść rozliczenia z tytułu najmu lokali osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (niezarejestrowanych jako podatnicy VAT) do systemu E. funkcjonującego w Spółce. System ten zapewnia możliwość fakturowania dokonywanej sprzedaży w pełnym zakresie tj. łącznie z wystawianiem korekt oraz duplikatów i jest wykorzystywany do wystawiania faktur dokumentujących pozostałą działalność Spółki.

Z uwagi na zapis art. 106b ust. 3 ustawy o VAT, który stanowi, iż na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. czynności, o których mowa w art. 106b ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów - jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z art. 106b ust. 1,
   
2. sprzedaż zwolnioną, o której mowa w art. 106b ust. 2,
   

- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Wnioskodawca, w celu zapewnienia bezproblemowej realizacji wymogu art. 106b ust. 3 ustawy o VAT, ujednolicenia sposobu dokumentacji sprzedaży oraz umożliwieniu realizacji obowiązków nałożonych na Spółkę m.in. w zakresie generowanie JPK, zastanawia się nad wdrożeniem w E. rozwiązania polegającego na dokumentowaniu całości sprzedaży z tytułu najmu lokali osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej fakturami VAT. Faktury te w części przypadków wystawiane byłyby bez wskazywania numeru NIP najemcy.

Faktury takie byłyby wystawiane, księgowane i przechowywane w postaci elektronicznej w systemie E. natomiast ich wysyłka najemcom - w formie papierowej lub e-faktury następowałaby jedynie na wniosek najemcy (brak automatycznej wysyłki po wystawieniu).

W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca powziął wątpliwość w kwestii dopuszczalności wystawiania faktur VAT dokumentujących sprzedaż z tytułu najmu lokali osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej oraz ich doręczenia najemcom jedynie na ich wniosek.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 20 marca 2019 r. Wnioskodawca wskazał, że korzysta ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej sprzedaży usług najmu lokali mieszkalnych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

Aktualną podstawą zwolnienia jest poz. 37 załącznika do rozporządzenia Ministra finansów z 28 grudnia 2018 r. (Dz. U. z 2018, poz. 2519) w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy Wnioskodawca może wystawić faktury VAT z tytułu najmu lokali mieszkalnych osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej bez wniosku najemcy, o którym mowa w art. 106b ust. 3 ustawy o VAT?
   
2. W przypadku twierdzącej odpowiedzi na pytanie 1, czy Wnioskodawca po wystawieniu faktury VAT z tytułu najmu lokali mieszkalnych osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej powinna obligatoryjnie dokonać jej wysyłki najemcom, czy też wysyłka faktury VAT może nastąpić dopiero w przypadku otrzymania stosownego wniosku najemcy?
   
3. W przypadku twierdzącej odpowiedzi na pytanie 1, w jaki sposób będzie powstawał obowiązek podatkowy z tytułu najmu lokali mieszkalnych osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, dla których Wnioskodawca wystawił faktury VAT bez wniosku, o którym mowa w art. 106b ust. 3 ustawy o VAT, które nie zostały wysłane do kontrahenta?
   
4. W przypadku twierdzącej odpowiedzi na pytanie 1, w jaki sposób będzie powstawał obowiązek podatkowy z tytułu najmu lokali mieszkalnych osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, dla których Wnioskodawca wystawił faktury VAT bez wniosku, o którym mowa w art. 106b ust. 3 ustawy o VAT, które zostały następnie wysłane do kontrahenta?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy:

1. Wnioskodawca może wystawić faktury VAT z tytułu najmu lokali mieszkalnych osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, które nie są czynnymi podatnikami podatku VAT bez wniosku najemcy, o którym mowa w art. 106b ust. 3 ustawy o VAT.
2. Spółka po wystawieniu faktury VAT z tytułu najmu lokali mieszkalnych osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej może wysłać faktury VAT najemcy dopiero w przypadku otrzymania stosownego wniosku najemcy, gdyż nie ma bezwzględnego obowiązku dokonywania wysyłki faktury po jej wystawieniu.
3. Obowiązek podatkowy z tytułu najmu lokali mieszkalnych osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, dla których Wnioskodawca wystawił faktury VAT bez wniosku, o którym mowa w art. 106b ust. 3 ustawy o VAT, które nie zostały wysłane do kontrahenta będzie powstał zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 i ust. 7 ustawy o VAT.
4. Obowiązek podatkowy z tytułu najmu lokali mieszkalnych osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, dla których Wnioskodawca wystawił faktury VAT bez wniosku, o którym mowa w art. 106b ust. 3 ustawy o VAT i które zostały następnie wysłane do kontrahenta będzie powstał zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 i ust. 7 ustawy o VAT.
   
   

Uzasadnienie w zakresie pytania 1

Zgodne z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, Wnioskodawca nie jest zobowiązany wystawiać faktury dokumentujące świadczenie usług najmu lokali mieszkalnych osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej z uwagi na fakt, iż nie są oni podatnikami podatku VAT (art. 106a ust.1 pkt 2 ustawy o VAT) a świadczenie usług najmu lokali mieszkalnych jest zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT (art. 106b ust. 2 w związku z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT), za wyjątkiem sytuacji, w którym najemca złożył stosowny wniosek (art. 106b ust. 3 ustawy o VAT).

Wskazane powyżej przepisy jak też inne przepisy ustawy o VAT nie zabraniają Wnioskodawcy wystawiania faktur VAT w przypadku braku wniosku najemcy (art. 106b ust. 3 ustawy o VAT).

Inicjatywa w tym zakresie leży po stronie Wnioskodawcy, która w przypadku braku wniosku najemcy lub złożenia tego wniosku po 3 miesięcznym terminie wskazanym w art. 106b ust. 3 ustawy o VAT może, lecz nie musi wystawić faktury dokumentujące transakcje najmu lokalu mieszkalnego.

Uzasadnienie w zakresie pytania 2

Obowiązujące przepisy dotyczące podatku od towarów i usług nie nakazują obligatoryjnej wysyłki wystawionych faktur VAT najemcom lokali mieszkalnych nieprowadzącym działalności gospodarczej.

Zdaniem Wnioskodawcy to od Spółki jako wystawcy faktury oraz najemcy zależy fakt wysłania faktury najemcy. Wnioskodawca ma obowiązek wysłania faktury jedynie w sytuacji, gdy zostanie na wystawiona na wniosek najemcy lub najemca będzie wnioskował o jej doręczenie.

W przypadku gdyby ustawodawca chciał zabronić przedmiotowego postępowania, to zdaniem spółki stosowny zapis znalazłby się w kodeksie karnoskarbowym. Aktualnie obowiązujące przepisy kodeksu karno-skarbowego przewidują jedynie odpowiedzialność podmiotu wystawiającego faktury, który wbrew obowiązkowi nie wystawia faktury lub rachunku, wystawia je w sposób wadliwy albo odmawia ich wydania.

Uzasadnienie w zakresie pytania 3 i 4

W związku z faktem, iż przedmiotowy wniosek dotyczy usług najmu lokali mieszkalnych dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, które nie są czynnymi podatnikami VAT, w przedmiotowej sytuacji znajdzie zastosowanie art. 19a ust. 5 pkt 4 i 7 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 i ust. 7 ustawy o VAT obowiązek podatkowy dla usług najmu powstaje z chwilą wystawienia faktury, natomiast w sytuacji, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4 Ustawy o VAT, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu - z chwilą upływu terminu płatności.

W świetle art. 106b ust. 2 i 3 oraz art. 19a ust. 5 pkt 4 i ust. 7 ustawy o VAT w przypadku najmu lokali mieszkalnych dla podmiotu nie będącego czynnym podatnikiem podatku VAT obowiązek podatkowy powstaje standardowo w dacie upływu terminu płatności, natomiast w sytuacji gdy Wnioskodawca wystawi samoistnie lub na wniosek najemcy fakturę VAT, obowiązek podatkowy powstanie w dacie wystawienia faktury, z zastrzeżeniem, iż jeżeli termin płatności upłynął przed tą datą wtedy obowiązek powstaje w dacie terminu płatności.

Zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT otrzymanie przez Wnioskodawcę zapłaty przed wystawieniem faktury lub upływem terminu płatności nie rodzi powstania obowiązku podatkowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe w zakresie pytania nr 1 wniosku natomiast w zakresie pytania nr 2, 3 i 4 wniosku jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 cyt. ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 – na mocy art. 8 ust. 1 ustawy – rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Przez pojęcie sprzedaży – według art. 2 pkt 22 ustawy – rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Natomiast zgodnie z art. 2 pkt 31 ustawy, przez pojęcie faktura rozumie się dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.

Kwestie fakturowania czynności regulują przepisy Działu XI „Dokumentacja”, Rozdział I „Faktury”.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 (art. 106b ust. 2 ustawy).

W myśl art. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy, na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów - jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

W przypadku gdy sprzedaż jest dokonywana na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, sprzedawca obowiązany jest wystawić fakturę w sytuacji, gdy nabywcy tego zażądają w terminie określonym w art. 106b ust. 3 ustawy.

Na podstawie art. 106e ust. 1 ustawy, faktura powinna zawierać:

1. datę wystawienia;
   
2. kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
   
3. imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
   
4. numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;
   
5. numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;
   
6. datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;
   
7. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
   
8. miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
   
9. cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
   
10. kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
    
11. wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
    
12. stawkę podatku;
    
13. sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
    
14. kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
    
15. kwotę należności ogółem; (...)
    
    
    

Stosownie do art. 106g ust. 1 ustawy, faktury wystawia się co najmniej w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje nabywca, a drugi zachowuje w swojej dokumentacji podatnik dokonujący sprzedaży.

W myśl art. 106i ust. 1 ustawy, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę, z zastrzeżeniem ust. 2-8.

Zgodnie z art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy, fakturę wystawia się nie później niż z upływem terminu płatności – w przypadku, o którym mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4.

Przedstawione wyżej przepisy wskazują, że podatnik może dokumentować każdą sprzedaż fakturą bez uzyskania żądania, o którym mowa w art. 106b ust. 3 ustawy o VAT. Należy jednak podkreślić, że w przypadku sprzedaży osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, sprzedaż co do zasady powinna być dokumentowana przy pomocy kasy fiskalnej, z wyjątkami wskazanymi w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2018 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2018 r. poz. 2519). W takim przypadku w momencie wydania nabywcy faktury paragon powinien być załączony do egzemplarza faktury pozostającego u sprzedawcy.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca będący czynnym podatnikiem podatku VAT odgrywa dominującą rolę w Grupie .. poprzez nadzorowanie i koordynowanie działań pozostałych spółek, tj. prowadzi działalność m.in. w zakresie zarządzania posiadanym majątkiem oraz wynajmuje nieruchomości mieszkalne i niemieszkalne na rzecz osób fizycznych, które działalności gospodarczej nie prowadzą (nie są podatnikami VAT), osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą oraz innych podmiotów prawa zarejestrowanych jako podatnicy VAT.

W przypadku wynajmu lokali mieszkalnych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (niezarejestrowanych jako czynni podatnicy VAT), płatności są dokonywane bezgotówkowo w formie przelewu bankowego lub przekazu pocztowego. Usługi najmu są rozliczane okresowo (miesięczne). Ponadto Wnioskodawca dla sprzedaży usług najmu lokali mieszkalnych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej korzysta ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej.

Spółka zamierza przenieść rozliczenia z tytułu najmu lokali osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (niezarejestrowanych jako podatnicy VAT) do systemu E. funkcjonującego w Spółce. System ten zapewnia możliwość fakturowania dokonywanej sprzedaży w pełnym zakresie tj. łącznie z wystawianiem korekt oraz duplikatów i jest wykorzystywany do wystawiania faktur dokumentujących pozostałą działalność Spółki. Wnioskodawca zamierza dokumentować całość sprzedaży z tytułu najmu lokali osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej fakturami VAT. Faktury te w części przypadków wystawiane byłyby bez wskazywania numeru NIP najemcy.

Faktury takie byłyby wystawiane, księgowane i przechowywane w postaci elektronicznej w systemie E. natomiast ich wysyłka najemcom - w formie papierowej lub e-faktury następowałaby jedynie na wniosek najemcy (brak automatycznej wysyłki po wystawieniu).

Ad 1 i 2

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawa do wystawiania faktur z tytułu najmu lokali mieszkalnych osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej bez wniosku najemcy, o którym mowa w art. 106b ust. 3 ustawy oraz obowiązku wydania wystawionych faktur najemcy.

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów – co do zasady – podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika.

Generalnie ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż zwolnioną od podatku na podstawie przepisów ustawy lub rozporządzeń wykonawczych do niej oraz sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT.

Niemniej jednak, stosownie do art. 106b ust. 3 ustawy, na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, o której mowa wyżej jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w przewidzianym przepisem terminie.

Należy przy tym mieć na uwadze wynikające expressis verbis z art. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy wyłączenie obowiązku wystawiania na żądanie nabywcy faktur dokumentujących czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy (tj. m.in. usługi najmu). Wyłączenie to odnosi się jednak tylko do sytuacji, gdy nabywcą jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej (obowiązek wystawienia faktury dokumentującej takie czynności dla podatnika VAT wynika z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy). Zgodnie zatem z art. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy sprzedawca nie jest obowiązany do wystawienia faktury dokumentującej usługi najmu, na rzecz nabywcy będącego osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, nawet na żądanie takiego nabywcy.

Z opisu zawartego we wniosku wynika, że Wnioskodawca korzysta ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej świadczonych usług najmu na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Wnioskodawca zamierza dokumentować fakturami świadczenie usług najmu lokali osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, czyli podmiotom niebędącym podatnikami w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. Zatem mając na uwadze brzmienie art. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy Wnioskodawca nie ma obowiązku dokumentowania takiej sprzedaży za pomocą faktury, nawet na żądanie najemcy. Nie oznacza to jednak, że Wnioskodawca nie ma takiego prawa.

Konkludując, należy stwierdzić, że Wnioskodawca ma prawo do udokumentowania fakturą sprzedaż usług najmu lokali na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej bez uzyskania żądania, o którym mowa w art. 106b ust. 3 ustawy.

Tym samym zgodzić należy się z Wnioskodawcą, co do prawa do wystawienia faktury z tytułu najmu lokali mieszkalnych osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej bez wniosku najemcy, o którym mowa w art. 106b ust. 3 ustawy.

Odnosząc się natomiast do obowiązku przekazania najemcy wystawionej faktury, należy wskazać, że z uwagi na brzmienie art. 106g ust. 1 ustawy, Wnioskodawca wystawiając fakturę dokumentującą sprzedaż ma obowiązek wydać jeden egzemplarz nabywcy, a drugi pozostawić w swojej dokumentacji.

W konsekwencji powyższego, w momencie wystawienia przez Wnioskodawcę faktury dokumentującej sprzedaż usług najmu na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej Wnioskodawca ma obowiązek wydać nabywcy fakturę. Zatem nieprawidłowym jest stanowisko Wnioskodawcy, w którym powinien On wysłać fakturę najemcy dopiero w momencie otrzymania od najemcy stosowanego wniosku.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie możliwości wystawienia faktury VAT z tytułu najmu lokali mieszkalnych osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej bez wniosku najemcy (pytanie nr 1 wniosku) należało uznać za prawidłowe. Natomiast stanowisko Wnioskodawcy w zakresie obowiązku wysyłki faktury wystawionej na rzecz najemcy (pytanie nr 2 wniosku) stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Ad 3 i 4

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą powstania obowiązku podatkowego z tytułu najmu lokali mieszkalnych osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, dla których Wnioskodawca wystawił faktury VAT bez wniosku, o którym mowa w art. 106b ust. 3 ustawy o VAT, które nie zostały wysłane do kontrahenta oraz które zostały wysłane do kontrahenta.

Z konstrukcji podatku VAT wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego.

Kwestię tę reguluje art. 19a ust. 1 ustawy, zgodnie z którym obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7–11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Z kolei na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu świadczenia usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze.

Stosownie do art. 19a ust. 7 ustawy w przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 3 i 4, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności.

W art. 19a ust. 8 ustawy określono natomiast, że jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4.

Z konstrukcji przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Powyższy przepis art. 19a ust. 1 ustawy formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres. Natomiast w przypadku usług najmu, dzierżawy, leasingu bądź usług o podobnym charakterze, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury dokumentującej te usługi.

Jednakże jak już wcześniej wskazano w niniejszej interpretacji, w odniesieniu do świadczenia usług najmu na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej nie występuje obowiązek dokumentowania tego świadczenia fakturą. Dlatego też obowiązek podatkowy dla usług najmu świadczonych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej nie udokumentowanych fakturą, powstaje zgodnie z art. 19a ust. 7 ustawy tj. z chwilą upływu terminu płatności.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca chce skorzystać z przysługującego mu prawa i dokumentować całą sprzedaż usług najmu na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej za pomocą faktur. Zatem, skoro Wnioskodawca wystawi faktury w rozumieniu art. 2 ust. 31 ustawy, to obowiązek podatkowy dla tak udokumentowanych usług najmu powstanie zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT tj. z chwilą wystawienia faktury. Jeżeli natomiast faktura dokumentująca usługę najmu na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej zostanie wystawiona w terminie późniejszym, niż określony przepisami art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy - obowiązek podatkowy powstanie zgodnie z art. 19a ust. 7 ustawy tj. z chwilą upływu terminu płatności.

Zgodzić się należy z Wnioskodawcą, że w przedmiotowym przypadku tj. gdy Wnioskodawca wystawi fakturę na rzecz najemcy będącego osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej z tytułu świadczonych usług najmu, otrzymanie przez Wnioskodawcę zapłaty przed wystawieniem faktury nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy.

Podkreślenia wymaga, że skoro Wnioskodawca zamierza wystawiać faktury dokumentujące sprzedaż usług najmu na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, ma obowiązek przekazać je najemcom.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego (pytania nr 3 i 4 wniosku) należało uznać za nieprawidłowe.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Stosownie do § 2 ww. artykułu przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.