Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2-1.4011.30.2019.2.DW
z 1 kwietnia 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 18 stycznia 2019 r. (data wpływu 21 stycznia 2019 r.), uzupełnionym pismem z dnia 5 marca 2019 r. (data wpływu 8 marca 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego jest:

• prawidłowe – w odniesieniu do wydatkowania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości na nabycie budynku mieszkalnego oraz
• nieprawidłowe – w pozostałym zakresie.

UZASADNIENIE

W dniu 21 stycznia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 5 marca 2019 r. (data wpływu 8 marca 2019 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 11 maja 2017 r. na podstawie darowizny od swojej babci Wnioskodawczyni stała się właścicielką niezabudowanej nieruchomości gruntowej.

W dniu 9 lipca 2018 r. na podstawie umowy przedwstępnej Wnioskodawczyni zobowiązała się sprzedać fragment ww. nieruchomości deweloperowi. Na mocy tej umowy do dnia 31 czerwca 2019 r. ma nastąpić przeniesienie własności przedmiotowej nieruchomości na dewelopera w zamian za ustaloną w umowie kwotę.

Za pieniądze uzyskane ze sprzedaży Wnioskodawczyni zamierza w tym roku kupić dom do remontu. Dom, którym zainteresowała się Wnioskodawczyni jest usytuowany na działce rolnej o powierzchni 46 arów. Poza ww. domem na działce znajduje się również dom gospodarczy.

Ponadto, w uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego dla gminy G. teren, na którym znajduje się dom oraz budynek gospodarczy jest terenem zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej MN25. Natomiast pozostała część działki to grunty rolne R19 - teren rolniczy, RS19 i RS20 - teren rolniczy sadów. Zgodnie z ustawą o kształtowaniu ustroju rolnego nieruchomość ta zajęta jest pod budynek mieszkalny oraz budynki, budowle i urządzenia rolnicze niewykorzystywane obecnie do produkcji rolniczej, które wraz z gruntami do nich przyległymi umożliwiającymi ich właściwe wykorzystanie oraz zajęcie na urządzenie ogródka przydomowego tworzą zorganizowaną całość gospodarczą.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy zakup domu z działką rolną można zakwalifikować jako wydatek poniesiony na własny cel mieszkaniowy?
2. Czy praca własna wykonana przez Wnioskodawczynię podczas remontu stanowi wydatek poniesiony na własny cel mieszkaniowy?

Zdaniem Wnioskodawczyni, w myśl art. 21 ust. 21 pkt 1 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uznać można wydatek na zakup domu wraz z terenem, który do niego przynależy.

Poszukując potwierdzenia swojego stanowiska Wnioskodawczyni zasięgnęła opinii w US oraz na infolinii KIS. Obie instytucje były zgodne, wskazując jednocześnie, iż ustawodawca nie określa jakiego typu gruntu dotyczy ww. przepis, tzn. czy wydatkiem poniesionym na własne cele mieszkaniowe może to być jedynie zakup gruntu budowlanego czy może to być również zakup gruntu rolnego. Istotny jest natomiast fakt, że zakup tego domu ma za zadanie zaspokoić potrzeby mieszkaniowe Wnioskodawczyni i jej rodziny oraz że w tym miejscu Wnioskodawczyni ma zamiar skupić swoje centrum życiowe.

Zagadnienie wykonania usługi pracą własnych rąk było natomiast przedmiotem interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 2 października 2017 r., nr 0113-KDIPT1-1.4012.513.2017.1.RG. We wskazanej interpretacji organ uznał, że w sytuacji świadczenia usług „samemu sobie” nie dochodzi do odpłatnego świadczenia usług, o których mowa w ww. art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Usługa nie jest bowiem czynnością wykonywaną na rzecz innej osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, lecz jest świadczona w ramach tego samego podmiotu. Ponadto w przypadku, gdy płatność za usługę ma nastąpić samemu sobie, nie można uznać, że występuje odpłatność za świadczone usługi. W konsekwencji, czynność świadczenia usługi samemu sobie nie podlega udokumentowaniu fakturą zgodnie z ww. art. 106b ust. 1 ustawy o VAT.

W opinii Wnioskodawczyni, bliźniaczą sytuacją jest przywoływana przez nią sytuacja kiedy to ona osobiście nie będąc płatnikiem VAT będzie wykonywała pewne prace remontowo-budowlane dla samej siebie. Wartość wykonanych prac jest bezsporna i łatwo ją wyliczyć na podstawie rynkowej wartości usług. Dokumentacją ogromu przeprowadzonych prac mogą być natomiast zdjęcia robione podczas kolejnych etapów remontu. Ważnym elementem w niniejszej sprawie zdaniem Wnioskodawczyni jest fakt, by wykazać cel osobisty niezwiązany w żadnym stopniu z działalnością gospodarczą. W przypadku Wnioskodawczyni celem tym jest zaspokojenie celów mieszkaniowych jej oraz jej rodziny. Pieniądze w ten sposób zaoszczędzone Wnioskodawczyni chciałaby przeznaczyć na wyposażenie domu w urządzenia, które nie mogą być uznane za wydatki na cele mieszkaniowe.

Reasumując - zdaniem Wnioskodawczyni – jej praca własna powinna być zaliczona jako wydatek poniesiony na własny cel mieszkaniowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509 z późn. zm.) wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Cele mieszkaniowe, których sfinansowanie przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uprawnia do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania, wymienione zostały w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131 uważa się wydatki poniesione na:

1. nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
2. nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
3. nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
4. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
5. rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

• położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Ponadto, zgodnie z art. 21 ust. 28 powołanej ustawy, za wydatki, o których mowa w ust. 25, nie uważa się wydatków poniesionych na:

1. nabycie gruntu lub udziału w gruncie, prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie, budynku, jego części lub udziału w budynku, lub
2. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, adaptację lub remont budynku albo jego części

• przeznaczonych na cele rekreacyjne.

Należy zauważyć, że wszelkiego rodzaju ulgi czy zwolnienia są odstępstwem od konstytucyjnej zasady równości i powszechności opodatkowania, w sposób szczegółowy uregulowanymi w przepisach materialnego prawa podatkowego. Są one przywilejami, z których podatnik ma prawo, a nie obowiązek skorzystania. Zatem oceniając ciążące na nim obowiązki wynikające z zastosowania danej ulgi czy zwolnienia podatkowego należy dokonać ścisłej, literalnej wykładni przepisu regulującego daną ulgę czy zwolnienie.

Z treści przepisu art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że ustawodawca uzależnia skorzystanie z przedmiotowego zwolnienia od wydatkowania przez podatnika w określonym terminie środków uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) na realizację własnego celu mieszkaniowego. Przy czym wydatki, których realizacja uprawnia do zwolnienia określone zostały enumeratywnie w art. 21 ust. 25 ww. ustawy.

Zwolnieniem tym nie są zatem objęte przychody ze sprzedaży nieruchomości i praw przeznaczone na zakup innych nieruchomości lub praw w sytuacji, gdy czynności te wskazują np. na działanie o charakterze zarobkowym, spekulacyjnym, inwestycyjnym lub innym nie wskazującym na działanie ukierunkowane na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych.

Podkreślenia wymaga okoliczność, że zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest regulacją, która nie ma na celu zwalniać każdego wydatkowania środków na zakup nieruchomości. Ze zwolnienia tego wypływa bowiem daleko idąca konsekwencja zawarta w stwierdzeniu „własne cele mieszkaniowe”. Zamiarem ustawodawcy tworzącego ww. zwolnienie przedmiotowe było zachęcanie podatników do nabywania w miejsce zbywanych praw majątkowych czy nieruchomości, innych nieruchomości lub praw przeznaczonych do zaspokajania ich indywidualnych potrzeb mieszkaniowych, co wynika wprost z brzmienia przepisu normującego omawiane zwolnienie.

W tym miejscu podkreślić należy, że uregulowane w art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy zwolnienie od podatku dochodowego dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości mieszkalnej jest normą celu społecznego, która w zamierzeniach ustawodawcy realizować ma cel, jakim jest zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika. Przy czym „własne cele mieszkaniowe” w takim przypadku należy rozumieć jednoznacznie, zgodnie z wykładnią literalną. Realizacja własnych celów mieszkaniowych powinna polegać na tym, że w przypadku nabycia nowej nieruchomości to w niej podatnik faktycznie powinien takie cele realizować.

Wyrażenie „własne cele mieszkaniowe” należy odnosić do zamieszkiwania związanego z wydatkowaniem przychodu, a nie do nabycia budynku w znaczeniu przedmiotowym. Istotnym jest zatem aby podatnik był w stanie racjonalnie udowodnić, że faktycznie zamieszkał lub ma możliwość zamieszkania w nabytym budynku mieszkalnym.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że dla zastosowania przedmiotowego zwolnienia istotne jest, aby nabyty budynek był budynkiem mieszkalnym. O statusie budynku mieszkalnego decyduje jego przeznaczenie dla zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wyłącza okoliczności, że budynek mieszkalny może np. stanowić część gospodarstwa rolnego. Jednakże trzeba mieć na uwadze, że przy zastosowaniu ww. zwolnienia wydatki poniesione przez Wnioskodawczynię nie mogą zostać przeznaczone na nabycie gospodarstwa rolnego czy gruntu rolnego, gdyż co do zasady nie są to wydatki mieszczące się w katalogu wydatków zawartych w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym. Tak więc, wydatki poczynione przez Wnioskodawczynię na zakup budynku mieszkalnego będą korzystały z ww. zwolnienia, natomiast nie podlegają zwolnieniu wydatki przeznaczone na zakup gruntu rolnego. Zatem wydatki na nabycie budynku mieszkalnego będą kwalifikowane jako wydatki na własne cele mieszkaniowe.

Odnosząc się natomiast do możliwości zaliczenia do wydatków na własne cele mieszkaniowe pracy własnej Wnioskodawczyni wykonanej przez nią podczas planowanego remontu budynku mieszkalnego podkreślić należy, że jak już wyżej wskazano podstawową okolicznością decydującą o zastosowaniu zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w stosunku do dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw, jest fakt wydatkowania środków z ich odpłatnego zbycia, począwszy od dnia sprzedaży i nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiła sprzedaż, wyłącznie na enumeratywnie (wyczerpująco) wskazane w ustawie cele mieszkaniowe. Stosownie natomiast do treści art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d) ww. ustawy, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131 uważa się m.in. wydatki poniesione na remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego. Z powyższego wynika zatem, że aby wydatek mógł być uznany jako wydatek na własne cele mieszkaniowe musi być przez podatnika poniesiony.

Termin „ponieść” w znaczeniu językowym oznacza „zostać obarczonym, obciążonym czymś.” Wobec tego nie ulega wątpliwości, że aby doszło do poniesienia konkretnych kosztów musi też dojść do wydatkowania określonej sumy pieniężnej. Aby zatem wydatek mógł być zaliczony jako wydatek na własne cele mieszkaniowe musi być przez podatnika poniesiony ze środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości. W konsekwencji, praca własna Wnioskodawczyni nie stanowi wydatku na własne cele mieszkaniowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego mającego zastosowanie w sprawie na podstawie art. 16 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2159).

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.