Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP2-3.4010.10.2019.1.MC
z 21 lutego 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 3 stycznia 2019 r. (data wpływu 9 stycznia 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

• uznania czy Stałe Wynagrodzenie płacone w związku z transakcjami CDS na rzecz Przejmującego Ryzyko, będzie stanowiło koszt uzyskania przychodów Spółki inny niż bezpośrednio związany z przychodami, potrącalny w dacie jego poniesienia, tj. w dniu, na który zostanie zaksięgowany w księgach rachunkowych Spółki ‒ jest prawidłowe,
  

• w jaki sposób należy ustalić przychód z tytułu należnego Spółce Zmiennego Wynagrodzenia w razie zbycia wierzytelności w ramach rozliczenia transakcji CDS ‒ jest prawidłowe,
  

• w jaki sposób należy ustalić kwotę kosztów uzyskania przychodu z tytułu zbywanych wierzytelności w części dotyczącej kapitału pożyczki w razie zbycia wierzytelności w ramach rozliczenia transakcji CDS ‒ jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 9 stycznia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie sposobu zaliczenia w koszty uzyskania przychodów stałego wynagrodzenia płaconego w związku z transakcjami CDS, ustalenia przychodu z tytułu zmiennego wynagrodzenia oraz kosztu uzyskania przychodów z tytułu zbywanych wierzytelności w części dotyczącej kapitału pożyczki.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Sp. z o.o. jest spółką kapitałową utworzoną zgodnie z przepisami prawa polskiego z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, gdzie podlega opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania (dalej: „Spółka” lub „Wnioskodawca”). Przedmiotem działalności gospodarczej Spółki jest udzielanie pożyczek krótkoterminowych osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej (konsumentom). Działalność Spółki łączy się z ryzykiem związany nieotrzymaniem spłat pożyczek lub też otrzymaniem spłat z poważnym opóźnieniem. Jeżeli klient Spółki spóźnia się ze spłatą, Spółka podejmuje działania, które mają na celu odzyskanie należnych jej wierzytelności wielu przypadkach pomimo podjęcia przez Spółkę prób odzyskania należności, dłużnicy nie spłacaj pożyczek. W efekcie, Spółka może utracić nie tylko przychody (np. w postaci odsetek lub prowizji), ale także kwoty pożyczek, które wypłaciła wcześniej pożyczkobiorcom w ramach umów pożyczek, co generuje ryzyko utraty płynności finansowej lub uniemożliwienie udzielania dalszych pożyczek i w konsekwencji może oznacza utratę źródła przychodów poprzez ograniczenie lub uniemożliwienie Spółce udzielania pożyczek kolejny klientom, którym mogłaby ich udzielić gdyby dysponowała niespłaconymi przez dłużników kwotami pożyczek.

W celu zabezpieczenia się przed ryzykiem niespłacalności pożyczek i utraty płynności finansowej zawiera transakcje kredytowych instrumentów pochodnych typu swap ryzyka kredytowego (ang. Credit Default Swap alej: „CDS”) z podmiotem z siedzibą na Łotwie. który specjalizuje się w przejmowaniu ryzyka niewypłacalności dłużników (dalej: „Przejmujący Ryzyko”). Skutkiem zawarcia przedmiotowych transakcji CDS jest przeniesieni ryzyka niespłacalności pożyczek udzielonych przez Spółkę na Przejmującego Ryzyko, w zamian za ustalone nagrodzenie (dalej: „Stałe Wynagrodzenie”) płacone przez Spółkę na rzecz Przejmującego Ryzyko transakcje CDS są zawierane cyklicznie, w ustalonych okresach i zabezpieczają Spółkę przed brakiem spłat udzielonych przez niego pożyczek.

Transakcje CDS zawierane są na podstawie umowy (w formie pisemnej) ‒ potwierdzenie transakcji kredytowego instrumentu pochodnego (dalej: „Potwierdzenie CDS"), określającym w szczególności: datę zawarcia transakcji, datę rozpoczęcia transakcji, datę zakończenia transakcji, kwotę Stałego Wynagrodzenia, datę płatności Stałego Wynagrodzenia, warunki rozliczenia transakcji CDS pomiędzy stronami w tym: sposób ustalenia Zmiennego Wynagrodzenia oraz termin rozliczenia transakcji CDS.

Zgodnie z brzmieniem Potwierdzenia CDS, Przejmujący Ryzyko, jest zobowiązany w ramach rozliczeni transakcji CDS do nabycia w ramach transakcji CDS, wierzytelności pożyczkowych przysługujących Spółce spełniających określone warunki opisane w Potwierdzeniu CDS (dalej: „Zdarzenie Kredytowe”), prowadzące d realizowania się zobowiązania Przejmującego Ryzyko, o którym mowa powyżej, to przykładowo: brak spłat części albo całości pożyczki w ciągu określonego w Potwierdzeniu CDS czasu.

W ramach rozliczenia transakcji CDS Spółka w zamian za określoną cenę (dalej: „Zmienne Wynagrodzenie”) dokonuje przelewu (cesji) na rzecz Przejmującego Ryzyko wierzytelności pożyczkowych, w stosunku do który stąpiło Zdarzenie Kredytowe, a które podlegały transakcji CDS, Transakcja CDS może dotyczyć kwoty nominalnej tj. kapitał udzielonych pożyczek lub/oraz pozostałych opłat związanych z pożyczką tj. prowizji odsetek oraz innych opłat (np. odsetki za opóźnienie).

Spółka jest zobowiązana do zapłaty na rzecz Przejmującego Ryzyko, Stałego Wynagrodzenia. Wysokość Stałego Wynagrodzenia skalkulowana jest m.in. w oparciu o poziom ryzyka braku spłaty pożyczek objętych transakcją CDS. Wydatki na Stałe Wynagrodzenie poniesione przez Spółkę nie będą zwracane Spółce w żadnej formie.

Spółka osiąga korzyści z zawarcia CDS albowiem efektywnie jest ona zabezpieczona przed ryzykiem niespłacalności udzielonych pożyczek poprzez przeniesienie tego ryzyka do zewnętrznego specjalizowanego podmiotu. Transakcja CDS daje większą pewność i stabilność prowadzenia przez Spółkę działalności w zakresie udzielania pożyczek, a w konsekwencji osiąganie przychodów z tego tytułu przykładowo prowizji, odsetek oraz innych opłat należnych z tytułu udzielonych pożyczek oraz zabezpieczenie przyszłego źródła przychodów poprzez odzyskanie kapitału umożliwiającego Spółce udzielanie pożyczek kolejnym klientom.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy Stałe Wynagrodzenie płacone w związku z transakcjami CDS na rzecz Przejmującego Ryzyko, będzie stanowiło koszt uzyskania przychodów Spółki inny niż bezpośrednio związany z przychodami, potrącalny w dacie jego poniesienia, tj. w dniu, na który zostanie zaksięgowany w księgach rachunkowych Spółki, stosowni o art. 15 ust. 4d oraz ust. 4e ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. 2018, poz. 1036 ze zm.)?
2. W jaki sposób w razie zbycia wierzytelności w ramach rozliczenia transakcji CDS należy ustalić przychód z tytułu należnego Spółce Zmiennego Wynagrodzenia?
   
3. W jaki sposób w razie zbycia wierzytelności w ramach rozliczenia transakcji CDS należy ustalić kwotę kosztu uzyskania przychodu z tytułu zbywanych wierzytelności w części dotyczącej kapitału pożyczki?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, (Ad. 1) Stałe Wynagrodzenie płacone w związku z transakcją CDS na rzecz Przejmującego Ryzyko, będzie stanowiło koszt uzyskania przychodów Wnioskodawcy inny niż bezpośrednio związany z przychodami, potrącalny w dacie jego poniesienia, tj. w dniu, na który koszt zostanie zaksięgowany w księgach rachunkowych Spółki, stosownie do art. 15 ust. 4d oraz art. 15 ust. 4e Ustawy CIT

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 15 ust. 1 ustawy CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy CIT.

Ustawowa definicja kosztów uzyskania przychodów oznacza, że wydatki związane z prowadzoną działalności gospodarczą, po wyłączeniu wydatków wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy CIT, są kosztami uzyskani przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami, bądź służy zabezpieczeniu źródła przychodów.

W kontekście wskazanego wyżej przepisu można więc uznać, że Stałe Wynagrodzenie płacone w ramach transakcji CDS ma na celu zabezpieczenie źródła przychodów Spółki, którym jest udzielanie pożyczek zyskiwanie z tego tytułu przychodów w postaci m in. należnych odsetek, prowizji oraz innych opłat.

Niespłacanie przez klientów pożyczek w terminie wiąże się z ograniczeniem środków pieniężnych, które Spółka może wykorzystać w celu udzielenia nowych pożyczek i uzyskania przychodów z tytułu udzielenia taki owych pożyczek. Ponadto, niespłacenie pożyczek w terminie przez klientów generuje po stronie Spółki dodatkowe koszty związane z próbami odzyskania środków pieniężnych.

Zawarcie przez Spółkę transakcji CDS i poniesienie związanych z tym kosztów jest więc uzasadnionym dążeniem Spółki do zminimalizowania ryzyka niespłacenia pożyczki przez klienta. Realizacja ryzyka niespłacenia pożyczki wiąże się ze stratami dla Spółki i z zagrożeniem utraty płynności finansowej.

W przypadku braku zawartej transakcji CDS Spółka mogłaby nie otrzymać należnych kwot nominalnych pożyczek raz m in. odsetek, prowizji lub innych opłat od udzielonej pożyczki, co w krótkim okresie mogłoby doprowadzi o utraty płynności finansowej, a co za tym idzie, konieczności zaprzestania działalności gospodarczej, jaką jest udzielanie przez Spółkę pożyczek. Dzięki zawieranym transakcjom CDS w ramach realizacji transakcji i wykup wierzytelności pożyczkowych przez Przejmującego Ryzyko efektywnie Spółka otrzyma od Przejmującego Ryzyko spłatę pełnej wartości udzielonych pożyczek objętych transakcją CDS i związanych z nimi należności wobec powyższego wymienione warunki uznania Stałego Wynagrodzenia płaconego przez Spółkę w ramach transakcji CDS za koszt uzyskania przychodów można uznać za spełnione.

Potraktowanie Stałego Wynagrodzenia płaconego Przejmującemu Ryzyko w ramach transakcji CDS jako koszt uzyskania przychodu znajduje potwierdzenie w indywidualnych interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe, przykładowo:

• interpretacja Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 28 sierpnia 2018 r., sygn. 0111-KDIB1-24010.259.2018.2.PH,
  

• interpretacja Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 17 października 2017 r., sygn. 0114 KDIP2-3.4010.244.2017.1.PS,
  

• interpretacja Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 22 sierpnia 2017 r., sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.104.2017.2.EC,
  

• interpretacja Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 1 września 2017 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.157.2017.1.JG,
  

• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 26 października 2016 r., sygn. 1462-IPPB3.4510.907.2016.2.AG,
  

• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 marca 2016 r., sygn. IPPB3/4510-78/16-2/AG.
  
  
  

Wnioskodawca uważa jednocześnie, że Stałe Wynagrodzenie płacone przez niego w związku z transakcją CDS, będzie stanowić koszt uzyskania przychodu Wnioskodawcy inny niż bezpośrednio związany przychodami, potrącalny w dacie jego poniesienia, tj. w dniu, na który koszt zostanie zaksięgowany w księgach rachunkowych Spółki, stosownie do art. 15 ust. 4d oraz art. 15 ust. 4e Ustawy CIT.

Zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy CIT koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego ro podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Ponadto zgodnie z art. 15 ust. 4e Ustawy CIT za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Spółka podkreśla, iż zgodnie z utrwaloną linią interpretacyjną, poniesione koszty mogą pozostawać w bezpośrednim lub pośrednim związku z przychodami. Stałe Wynagrodzenie płacone w ramach transakcji CD tanowi koszt pośrednio związany z przychodami, jest to bowiem koszt powiązany z zabezpieczeniem źródło przychodów Spółki w postaci zabezpieczenia się przed stratami i utratą płynności w związku z niespłacenie pożyczek przez klientów. W związku z tym, na podstawie art. 15 ust. 4e ustawy CIT koszt ten powinien być rozpoznany przez Spółkę w dniu, na który koszt ten zostanie ujęty w księgach rachunkowych Spółki, w innej pozycji iż jako rezerwa albo bierne rozliczenie międzyokresowe kosztów.

Opinia, iż wynagrodzenie płacone w związku z umową instrumentu pochodnego, jest kosztem innym niż bezpośrednio związany z przychodami została potwierdzona przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z dnia 12 grudnia 2012 r., sygn. II FSK 849/11 oraz z dnia 1 lutego 2011 r., sygn. II FSK 1725/09. Potwierdzają to również następujące interpretacje podatkowe:

• interpretacja Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 28 sierpnia 2018 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.259.2018.2.PH,
  

• interpretacja Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 17 października 2017 r., sygn. 0114-KDIP2-3.4010.244.2017.1.PS,
  

• interpretacja Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 22 sierpnia 2017 r., sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.104.2017.2.EC,
  

• interpretacja Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 1 września 2017 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.157.2017.1.JG,
  

• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 26 października 2016 r., sygn. 1462 IPPB3.4510.907.2016.2.AG,
  

• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 marca 2016 r., sygn. IPPB3/4510-78/16-2/AG.
  
  
  

Zdaniem Spółki w świetle przepisów Ustawy CIT, transakcja CDS jest pochodnym instrumentem finansowym w rozumieniu art. 4a pkt 22 Ustawy CIT. W myśl art. 4a pkt 22 Ustawy CIT ilekroć w ustawie jest mowa o pochodnych instrumentach finansowych, oznacza to instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z 2 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. z 2016 r. poz. 1636 dalej: „Ustawa OIF”), z wyłączenie tytułów uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania oraz instrumentów rynku pieniężnego. Z kolei, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 Ustawy OIF, instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy OIF są m.in. instrument pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego. Oznacza to, że do instrumentów finansowych zaliczone zostały wszystkie rodzaje instrumentów pochodnych dotyczących przenoszenia ryzyka kredytowego, niezależnie od ich konstrukcji prawnej lub dopuszczenia do obrotu na rynku regulowanym. Grupa ta obejmuje wszystkie prawa pochodne, które mają na celu zabezpieczenie ryzyka kredytowego. Należy więc uznać, że również transakcja CD tanowi pochodny instrument finansowy w rozumieniu art. 4a pkt 22 Ustawy CIT.

Transakcja CDS jest pochodnym instrumentem finansowym, który polega na powstaniu wzajemnych zobowiązań stron takiej transakcji, jedna strona zobowiązuje się do wypłaty z góry ustalonej kwoty (Stałe Wynagrodzenie), ruga strona do wypłaty kwoty odpowiadającej wartości niespłaconych pożyczek objętych transakcją CDS (Zmienne Wynagrodzenie).

W przypadku transakcji CDS żadna ze stron nie ponosi więc wydatków związanych z nabyciem pochodnych instrumentów finansowych, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 8b Ustawy CIT.

Zgodnie z tym przepisem nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z nabycie pochodnych instrumentów finansowych - do czasu realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo rezygnacji z realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo ich odpłatnego zbycia ‒ o ile wydatki te, stosownie do art. 16g ust. 3 i 4, nie powiększają wartości początkowej środka trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Specyfika transakcji swap (w tym swap ryzyka kredytowego ‒ CDS) polega na tym, iż w kontraktach tych ni stępują wydatki na nabycie instrumentu pochodnego. Przedmiotem umowy CDS jest wymiana określony płatności, a w przypadku kontraktów rzeczywistych rozliczenie transakcji CDS wiąże się z fizycznym dostarczenie instrumentu bazowego (np. przelewem wierzytelności). Wartość kontraktu swap oraz przede wszystkim wartość świadczeń stron takiej umowy jest uzależniona od zmiany wartości określonego instrumentu bazowego ( w przypadku transakcji CDS są to wierzytelności pożyczkowe). Ekonomicznym celem kontraktu swap jest zamian pomiędzy stronami umowy ustalonych świadczeń, które są efektem rożnych ryzyk. Strony umowy swap przenoszą pomiędzy sobą ryzyka (np. ryzyko kredytowe).

Instrumentami pierwotnymi (bazowymi) kontraktów swap mogą być dowolne zmienne, np. wierzytelności pożyczkowe. Strony kontraktu swap zawierają umowę, w celach zabezpieczających, tj. strona przyjmuje na siebie ryzyko, które jest dla niej akceptowalne oraz w zamian oddaje inne ryzyko.

Płacone przez Spółkę Stałe Wynagrodzenie w ramach transakcji CDS nie stanowi więc wynagrodzenia za zawarcie pochodnego instrumentu finansowego, lecz formę wyrażenia wartości ryzyka jakie Spółka jest w stanie zaakceptować. Spółka płaci na rzecz Przejmującego Ryzyko ustaloną kwotę Stałego Wynagrodzenia i w zamian o zyskuje pewność, że wysokość potencjalnych strat poniesionych przez Spółkę w związku z niespłacenie pożyczek przez klientów jest ograniczona do wysokości wypłaconego przez Spółkę wynagrodzenia. Przejmujący Ryzyko za to przejmuje na siebie w pełni ryzyko związane z niespłaceniem pożyczek przez klientów, w ramach realizacji swoich zobowiązań wynikających z transakcji CDS, jest on bowiem zobowiązany do pokrycia pełne wartości należnych Spółce pożyczek.

Powyższe stanowisko, zgodnie z którym Stałe Wynagrodzenie ponoszone w związku z transakcją CDS nie stanowi wydatku na nabycie instrumentu pochodnego, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 8b ustawy CIT, zostało potwierdzone w następujących interpretacjach podatkowych:

• interpretacja Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 28 sierpnia 2018 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.259.2018.2.PH,
  

• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 26 października 2016 r., sygn. 1462.IPPB3.4510.907.2016.2.AG,
  

• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 marca 2016 r., sygn. IPPB3/4510-78/16-2/AG,
  

• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 5 listopada 2015 r., sygn. IPPB3/4510-670/15-2/JB,
  

• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 4 listopada 2015 r., sygn. ITPB3/4510-431/15-2/MKo,
  

• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 3 sierpnia 2015 r., sygn. ITPB3/4510-246/15-4/KK.
  
  
  

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, transakcje CDS są zawierane w celu zabezpieczenia źródła przychodów, wydatki związane z realizacją tych transakcji (Stałe Wynagrodzenie płacone przez Spółkę) nie stanowią wydatków na nabycie instrumentów pochodnych, a tym samym nie należą one do wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 8b Ustawy CIT. Oznacza to, iż Stałe Wynagrodzenie uiszczane przez Wnioskodawcę stanowi dla Spółki koszt uzyskania przychodów inny niż bezpośrednio związany przychodami, potrącalny na zasadach ogólnych tj. w dacie jego poniesienia tj. w dniu, na który koszt zostanie zaksięgowany w księgach rachunkowych Spółki, stosownie do art. 15 ust. 4d oraz ust 4e Ustawy CIT.

Ad. 2) Zdaniem Wnioskodawcy Zmienne Wynagrodzenie należne w związku z rozliczeniem transakcji CDS stanowi przychód podatkowy w wysokości określonej w umowie zawartej pomiędzy stronami transakcji CDS w dniu je rozliczenia, kiedy następuje zbycie wierzytelności na rzecz Przejmującego Ryzyko.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Zgodnie z art. 12 Ustawy CIT, co do zasady, wszelkie otrzymane przez podatnika świadczenia stanowią przychody podlegające opodatkowaniu, z wyłączeniem przychodów enumeratywnie wymienionych w ust. 4 tego artykułu.

Stosownie do art. 14 ust. 1 Ustawy CIT przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, z zastrzeżeniem ust. 4, jest ich wartość wyrażona w cenie odkreślonej w umowie.

Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw przychód ten Określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Wedle art. 12 ust. 3 Ustawy CIT za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnym produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie Otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zgodnie z art. 12 ust. 3a Ustawy CIT za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3g oraz 3j-3m, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień 1) wystawienia faktury albo 2) uregulowania należności.

Stosownie do art. 12 ust 3f Ustawy CIT za datę powstania przychodu z tytułu realizacji praw wynikających pochodnych instrumentów finansowych uważa się moment realizacji tych praw.

W ocenie Wnioskodawcy przez „moment realizacji praw” z pochodnych instrumentów finansowych należy rozumieć dzień rozliczenia transakcji CDS określony uprzednio w Potwierdzeniu CDS, bowiem wtedy dochodzi do realizowania się prawa Wnioskodawcy jako przenoszącego ryzyko do otrzymania płatności od Przejmującego Ryzyko w związku z wystąpieniem Zdarzenia Kredytowego i obowiązkiem wykupu wierzytelności przez Przejmującego Ryzyko.

Zdaniem Wnioskodawcy Zmienne Wynagrodzenie należne w związku z rozliczeniem transakcji CDS będzie stanowiło przychód podatkowy w wysokości określonej w umowie zawartej pomiędzy stronami transakcji CDS w dniu jej rozliczenia. Przychód z tytułu Zmiennego Wynagrodzenia powstanie w dniu rozliczenia transakcji CDS kiedy to nastąpi zbycie wierzytelności na rzecz Przejmującego Ryzyko.

Przedstawiony powyżej pogląd w odniesieniu do zasad ustalenia przychodu z tytułu Zmiennego Wynagrodzenia otrzymywanego w związku z transakcją CDS został potwierdzony w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 26 października 2016 r., sygn. 1462-IPPB3.4510.939.2016.1.AG, interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 3 sierpnia 2015 r., sygn. ITPB3/4510-246/15-5/KK oraz interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 4 listopada 2015 r., sygn. ITPB3/4510-431/15-2/Mko.

Ponadto, taki sposób rozpoznawania przychodu z tytułu zbycia wierzytelności w ramach realizacji innego pochodnego instrumentu finansowego jakim jest kontrakt opcyjny znajduje potwierdzenie w interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe, przykładowo w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 2 września 2011 r., sygn. ILPB4/423-224/11-2/DS oraz interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia kwietnia 2015 r. sygn. IBPBI/2/4510-92/15/JD.

Ad. 3) Spółka stoi na stanowisku, iż w przypadku rozliczenia transakcji CDS, aby wyliczyć koszt z tytułu zbycia wierzytelności (Zmienne Wynagrodzenie) przypadający na kwotę zbywanego kapitału pożyczki należy najpierw kalkulować, w jakiej proporcji kapitał wierzytelności pozostaje do całkowitej wartości nominalnej wierzytelności pożyczkowej. W przypadku kapitału pożyczki, będącego elementem wierzytelności, Spółka uprawniona będzie do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty niespłaconego kapitału do wysokości przychodu z cesji (Zmiennego Wynagrodzenia) alokowanego proporcjonalnie na kwotę zbywanego kapitału pożyczki.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Stosownie do art. 15 ust 1 ustawy CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 Ustawy CIT

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 39 Ustawy CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności, chyba że wierzytelność ta uprzednio została zarachowana jako przychód należny na podstawie art. 12 ust 3 Ustawy CIT.

Natomiast art. 12 ust. 3 Ustawy CIT stanowi, że za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy CIT, do przychodów nie zalicza się otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), w tym również uregulowanych w naturze, z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów). Na gruncie wyżej wyszczególnionych przepisów pożyczki są neutralne podatkowo, tj. nie jest kosztem uzyskania przychodów wartość udzielonej pożyczki (kapitał) i nie jest przychodem wartość zwróconego kapitału. Przychodem są odsetki (faktycznie otrzymane), a także inne opłaty i prowizje. W związku z tym, kapitał udzielonych przez Spółkę pożyczek, które w ramach rozliczenia transakcji CDS zostaną przeniesione na rzecz Przejmującego Ryzyko, nie stanowił przychodu należnego na podstawie art. 12 ust. 3 Ustawy CIT.

W konsekwencji, ewentualna strata poniesiona przez Spółkę w związku z przeniesieniem wierzytelności pożyczkowych na rzecz Przejmującego Ryzyko, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 39 Ustawy CIT nie będzie stanowiła dla Wnioskodawcy kosztu uzyskania przychodów.

Wnioskodawca wskazuje, że przepisy ustawy CIT nie wyłączają kwoty zbywanej wierzytelności jako kosztu podatkowego, wyłączają jedynie możliwość rozpoznania jako kosztu podatkowego straty z tytułu zbycia wierzytelności. Kosztem podatkowym jest zatem wartość nominalna zbywanych wierzytelności, która nie przekracza ceny za jaką zbywane są te wierzytelności.

Jednocześnie należy podkreślić, że koszt jaki Spółka poniosła na udzielenie pożyczki i wykreowanie tym sam wierzytelności, spełnia definicję kosztu uzyskania przychodów wskazaną w art. 15 ust. li Ustawy CIT, jako że między jego poniesieniem a przychodami z cesji wierzytelności istnieje związek przyczynowo - skutkowy, o którym mowa w tym przepisie.

Należy też wskazać, że w przypadku rozliczenia transakcji CDS, Wnioskodawca dokonuje cesji wierzytelności na rzecz Przejmującego Ryzyko w zamian za Zmienne Wynagrodzenie.

W konsekwencji wierzytelności zostają przenoszone z majątku Wnioskodawcy i aktywa Wnioskodawcy ulegają pomniejszeniu. Zdaniem Wnioskodawcy takie uszczuplenie majątku w związku ze zbyciem wierzytelności stanowi jego koszt uzyskania przychodów.

Wnioskodawca w ramach rozliczenia transakcji CDS może przenieść na Przejmującego Ryzyko kapitał pożyczki raz wierzytelności z tytułu naliczonych, a nie zapłaconych przez klientów opłat (prowizje, odsetki, opłaty karne). Ustawa CIT nie zawiera natomiast przepisu szczegółowo regulującego sposób ustalania kosztu podatkowego sytuacji, gdy zbywana wierzytelność obejmuje rożne składniki w tym kapitał pożyczki.

Zdaniem Spółki konieczne jest uwzględnienie w rachunku podatkowym zasad opodatkowania odrębnie dla każdego składnika wierzytelności. W związku z tym. w celu ustalenia kosztów uzyskania przychodów w przypadku rozliczenia transakcji CDS, Spółka powinna ustalić proporcję w jakiej pozostaje wartość nominalna każdego składnika wierzytelności (np. kapitał pożyczki, prowizje, odsetki, opłaty karne) w jej ogólnej kwocie i taką proporcją posłużyć się w celu wyliczenia kwoty Wynagrodzenia Zmiennego przypadającego na poszczególne elementy zbywanych wierzytelności. Koszt podatkowy będzie stanowiła wartość kapitału pożyczki do wysokości cen przypadającej proporcjonalnie na kapitał pożyczki. Wartość nominalna pożyczki w części w jakiej przekracza wysokość ceny przypadającej proporcjonalnie na kapitał pożyczki (strata) nie będzie stanowiła dla Spółki koszt podatkowego.

Stanowisko wskazujące na konieczność ustalenia proporcji w jakiej znajduje się cena wierzytelności do poszczególnych składników tej wierzytelności znajduje poparcie także w orzecznictwie. Przykładowo WSA w Gliwicach w wyroku z dnia 1 sierpnia 2011 r., sygn. I SA/GI 201/11 (orzeczenie prawomocne) uznał: „Z kolei w każdym przypadku, gdy wierzytelność zbywana przez Bank na rzecz funduszu sekurytyzacyjnego będzie niejednorodna (tak jak wskazała we wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji prawa podatkowego przedstawiając zdarzenie przyszłe, strona skarżąca), tzn. gdy w jej skład wchodzić będą oprócz kwot niezapłaconego kredytu (pożyczki) także odsetki (w tym odsetki skapitalizowane), kwotę uzyskaną ze sprzedaży tej wierzytelności należy zaliczyć na poczet spłaty poszczególnych składników wierzytelności, według proporcji w jakie ostaje kwota uzyskana ze sprzedaży wierzytelności w skalkulowanej wartości nominalnej wierzytelności działem wierzytelności na poszczególne elementy.”

Stanowisko takie zostało potwierdzone także m in. w wyroku NSA z dnia 21 listopada 2012 r, sygn. II FSK 1509/11.

Podobne stanowisko zajmują również organy podatkowe w wydawanych interpretacjach:

• interpretacja Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 17 października 2017 r., sygn. 0114-KDIP2-3.4010.244.2017.1.PS,
  

• interpretacja Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 22 sierpnia 2017 r., sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.104.2017.2.EC,
  

• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 26 października 2016 r., sygn. 1462-IPPB3.4510.940.2016.1.AG.
  

• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 4 listopada 2015 r., sygn. ITPB3/4510-431/15-2/MKo,
  

• interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 24 sierpnia 2015 r., sygn. IPPB3/4510-471/15-2/JBB,
  

• interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 3 sierpnia 2015 r., sygn. ITPB3/4510-246/15-6/KK.
  
  
  

Podsumowując, Spółka stoi na stanowisku, iż w przypadku rozliczenia transakcji CDS, aby wyliczyć koszt z tyłu zbycia wierzytelności (Zmienne Wynagrodzenie) przypadający na kwotę zbywanego kapitału pożyczki należy najpierw skalkulować, w jakiej proporcji kapitał wierzytelności pozostaje do całkowitej wartości nominalne wierzytelności pożyczkowej.

W przypadku kapitału pożyczki, będącego elementem wierzytelności, Spółka uprawniona będzie do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty niespłaconego kapitału do wysokości przychodu z cesji (Zmiennego Wynagrodzenia) alokowanego proporcjonalnie na kwotę zbywanego kapitału pożyczki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej w tym zakresie oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
   
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.