Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2-2.4011.494.2018.3.ŁS
z 27 lutego 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 13 grudnia 2018 r. (data wpływu 17 grudnia 2018 r.), uzupełnionym pismem z dnia 3 lutego 2019 r. (data wpływu 6 lutego 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty wkładów zgromadzonych w Pracowniczej Kasie Zapomogowo-Pożyczkowej, dokonanej po śmierci ojca – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 grudnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 6 lutego 2018 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty wkładów zgromadzonych w Pracowniczej Kasie Zapomogowo-Pożyczkowej, dokonanej po śmierci ojca.

We wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Ojciec Wnioskodawczyni, pracował w latach 1962-1997 na XXX, gdzie był członkiem Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej (dalej również jako „Kasa”). Ojciec Wnioskodawczyni należał do Kasy również po zakończeniu pracy zawodowej – będąc emerytem. Pełnomocnikami ustanowionymi przez ojca Wnioskodawczyni do dysponowania jego środkami zgromadzonymi w Pracowniczej Kasie Zapomogowo-Pożyczkowej były jego dwie córki: Wnioskodawczyni oraz jej siostra. W marcu 2018 r. ojciec Wnioskodawczyni złożył rezygnację z członkostwa w Pracowniczej Kasie Zapomogowo-Pożyczkowej na XXX z jednoczesną prośbą o zwrot zgromadzonych w Kasie wkładów członkowskich. Wniosek został przyjęty. Ojciec Wnioskodawczyni został poinformowany, iż wypłata nagromadzonych środków nastąpi w czerwcu 2018 r. na jego konto bankowe. W dniu 17 maja 2018 r. ojciec Wnioskodawczyni zmarł. W chwili śmierci ojciec Wnioskodawczyni, był wdowcem, testamentu nie pozostawił, zaś środki, zgromadzone w Kasie były jedynym majątkiem, wchodzącym w skład masy spadkowej. Dziedziczenie po zmarłym odbywa się więc na zasadach Kodeksu cywilnego, co oznacza, że dziedziczą po nim bezpośredni zstępni w częściach równych. Postępowanie w sprawie stwierdzenia nabycia spadku po ojcu Wnioskodawczyni nie było do tej pory prowadzone. Jeżeli będzie taka konieczność postępowanie w sprawie stwierdzenia nabycia spadku po ojcu zostanie przeprowadzone. W dniu 13 czerwca 2018 r. cała suma zgromadzonych w Kasie wkładów członkowskich po zmarłym ojcu Wnioskodawczyni została przelana na konto bankowe Wnioskodawczyni. Środki zostały Wnioskodawczyni wypłacone na podstawie dyspozycji, zawartej w aktualizacji deklaracji przystąpienia do Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej podpisanej przez ojca Wnioskodawczyni w dniu 7 kwietnia 2017 r. Dyspozycja brzmi: W razie mojej śmierci wpłacone przeze mnie wkłady członkowskie, po potraceniu ewentualnego zadłużenia należy wypłacić Pani J.K. (Wnioskodawczyni), a w przypadku nie odebrania należnej kwoty przez wyżej wymienioną, kwotę tą należy wypłacić A.G. (siostra Wnioskodawczyni, jednocześnie druga córka zmarłego). Wnioskodawczyni była więc wskazana, jako osoba uprawniona do przejęcia zgromadzonego wkładu na wypadek śmierci członka Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej (ojca). Wnioskodawczyni otrzymała środki z Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej, jako osoba uprawniona na podstawie dyspozycji członka Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej (ojca). Niezależnie od tej dyspozycji, zdaniem Wnioskodawczyni środki te stanowią element masy spadkowej po zmarłym ojcu Wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni uważa, że środki te są równocześnie nagromadzonymi przez ostatnie lata oszczędnościami ojca, które ojciec mógł w każdej chwili w całości wypłacić, czyli wycofać, składając rezygnację z członkostwa w Kasie Zapomogowo-Pożyczkowej, mógł na podstawie tych wkładów wziąć przysługującą mu pożyczkę, mógł również złożyć dyspozycję na wypadek swojej śmierci, w której przekazuje prawo do wkładów wskazanej osobie. Ojciec taką dyspozycję wkładem na wypadek jego śmierci wydał. Dyspozycję ojca na wypadek śmierci Wnioskodawczyni cytowała powyżej w tekście. W związku z tą dyspozycją Wnioskodawczyni nabyła prawo do wkładu, który był oszczędnościami ojca zgromadzonymi w Kasie Zapomogowo-Pożyczkowej. Ustawa o podatku od spadków i darowizn formułuje w art. 1 punkcie 2, że podatkowi od spadku i darowizn podlega nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci. Jednocześnie już po śmierci ojca, Wnioskodawczyni otrzymała informację telefoniczną od księgowej z Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej, że pieniądze które jej przelano stanowią przychód pochodzący z tak zwanych innych źródeł i podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Pomimo próśb Wnioskodawczyni, pracownicy XXX nie przedstawili podstawy prawnej naliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych od zwrotu środków z Kasy. Wnioskodawczyni została poinformowana jedynie o tym, że na początku 2019 r. zostanie sporządzona przez Pracowniczą Kasę Zapomogowo-Pożyczkową na XXX i przekazana do Urzędu Skarbowego deklaracja PIT, którą Wnioskodawczyni będzie zobowiązana uwzględnić/rozliczyć w ramach swoich dochodów uzyskanych w 2018 r. Wnioskodawczyni oświadcza, że według jej najlepszej wiedzy, nigdy wcześniej pracownik Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej nie przekazywał ojcu Wnioskodawczyni, a także jej samej oraz jej siostrze, informacji o konieczności opodatkowania wkładów członkowskich w przypadku śmierci członka Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej, w tym przypadku ojca Wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni nadmienia, że wycofywane wkłady osobiście przez członka Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej przed jego śmiercią, czyli jeszcze za jego życia nie podlegają opodatkowaniu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy zwrot wkładów członkowskich z Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej po śmierci ojca podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
2. Czy zwrot wkładów członkowskich z Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej po śmierci ojca podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn (w przypadku jeżeli będzie przeprowadzone postępowanie spadkowe lub w przypadku uznania, że przelane pieniądze są wkładem oszczędnościowym ojca)?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest udzielenie odpowiedzi w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, natomiast w części, w jakiej złożony wniosek dotyczy podatku od spadków i darowizn wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawczyni, postępowanie Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej na XXX w przedmiotowej sprawie jest niewłaściwe. W ocenie Wnioskodawczyni przelane pieniądze nie stanowią jej przychodu i nie powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W opinii Wnioskodawczyni środki zgromadzone przez ojca na rachunku Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej stanowią aktualnie element masy spadkowej. Postępowanie w sprawie stwierdzenia nabycia spadku po ojcu w razie konieczności zostanie przeprowadzone. W tej sytuacji kwota nabyta przeze Wnioskodawczynię w drodze dziedziczenia będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od spadków – zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn. Tym samym przedmiotowa kwota nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w szczególności, że wszystkie środki pieniężne w Kasie pochodzą z wynagrodzenia ojca Wnioskodawczyni, należnego za pracę w XXX, w związku z czym, podatek dochodowy od tej kwoty został już uiszczony przez ojca Wnioskodawczyni, poprzez dokonanie przez XXX potrącenia zaliczki na podatek dochodowy przy wypłacaniu wynagrodzenia ojcu. Wnioskodawczyni uważa, że środki te są równocześnie nagromadzonymi przez ostatnie lata oszczędnościami ojca. Ustawa o podatku od spadków i darowizn formułuje w art. 1 punkcie 2, że podatkowi od spadku i darowizn podlega nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci. Wnioskodawczyni nabyła prawo do wkładów członkowskich ojca po jego śmierci (oszczędności zgromadzonych w Kasie Zapomogowo- Pożyczkowej) poprzez dyspozycję zawartą w aktualizacji deklaracji przystąpienia do Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej podpisaną przez ojca Wnioskodawczyni dnia 7 kwietnia 2017 r., a cytowaną przez Wnioskodawczynię w opisie stanu faktycznego. Stąd wypłacony wkład podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków – zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn. Tym samym nie będzie on podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawczyni przywołała interpretację indywidualną.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2018 r. wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie natomiast z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika w szczególności, że Wnioskodawczyni otrzymała z Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej wkłady członkowskie po zmarłym ojcu. Wnioskodawczyni była wskazana w zaktualizowanej deklaracji przystąpienia do Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej jako osoba uprawniona do przejęcia zgromadzonego wkładu na wypadek śmierci członka Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej (ojca). Zgodnie z dyspozycją zawartą w tej deklaracji, Wnioskodawczyni otrzymała środki z Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej jako osoba uprawniona na podstawie dyspozycji członka Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej.

Pracownicze Kasy Zapomogowo-Pożyczkowe tworzone są na podstawie art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1881, ze zm.). W myśl tego przepisu, u pracodawców mogą być tworzone kasy zapomogowo-pożyczkowe, których członkami mogą być osoby wykonujące pracę zarobkową, emeryci i renciści bez względu na przynależność związkową. Nadzór społeczny nad tymi kasami sprawują związki zawodowe. Ustęp 5 cytowanego przepisu stanowi ponadto, że Rada Ministrów określi w drodze rozporządzenia szczegółowe zasady organizowania i działania kas, o których mowa w ust. 1, obowiązki zakładów pracy w tym zakresie.

W myśl § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia z dnia 19 grudnia 1992 r. w sprawie pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych oraz spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych w zakładach pracy (Dz. U. 1992, nr 100, poz. 502, ze zm.), w zakładzie pracy, w którym co najmniej 10 pracowników zadeklaruje gotowość przynależności do PKZP lub SKOK, mogą być utworzone PKZP lub SKOK. Zgodnie z § 7 ust. 1 ww. rozporządzenia, członkowie przyjmowani są do PKZP na podstawie złożonej deklaracji.

Wskazania w tym miejscu wymaga, że PKZP nie stanowi elementu struktury organizacyjnej zakładu pracy, w którym działa, a wypłata zgromadzonych w niej środków nie stanowi świadczenia wynikającego ze stosunku pracy. Świadczą o tym uregulowania ww. rozporządzenia, w szczególności zaś jego § 4 ust. 2, zgodnie z którym szczegółowe warunki świadczenia pomocy, o której mowa w ust. 1, określa umowa zawarta między zakładem pracy a PKZP lub SKOK oraz § 23, w myśl którego zarząd PKZP reprezentuje interesy PKZP na zewnątrz zakładu pracy.

W interpretacji indywidualnej z dnia 22 lutego 2019 r. znak 0111-KDIB4.4015.170.2018.4.LB dotyczącej podatku od spadków i darowizn Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że w niniejszej sprawie znajdzie zastosowanie regulacja art. 922 § 2 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którą nie należą do spadku prawa, które z chwilą śmierci zmarłego przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami. Zwrot wkładów z Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej – jak wskazała Wnioskodawczyni – nastąpił osobie wskazanej w zaktualizowanej deklaracji przystąpienia do Kasy, czyli osobie oznaczonej. Prawo do wkładów członkowskich zmarłego ojca nie wchodzi zatem w skład masy spadkowej po nim. W konsekwencji w związku z faktem, że Wnioskodawczyni otrzymała środki z Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej jako osoba uprawniona, wcześniej wskazana (oznaczona) przez zmarłego członka PKZP w deklaracji – to wypłata tych wkładów nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie nia ma zastosowania wyłączenie uregulowane we wcześniej przytoczonym art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji wypłata wkładów członkowskich z Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej dokonywana po śmierci członka Kasy, Wnioskodawczyni jako osobie wskazanej w deklaracji przystąpienia do Kasy, stanowi dla Niej przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który jako nieobjęty jakimkolwiek zwolnieniem ujętym w art. 21 komentowanej ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 z późń. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.