Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-2.4014.287.2018.2.MZ
z 12 lutego 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 800 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 10 grudnia 2018 r. (data wpływu 13 grudnia 2018 r.), uzupełnionym 28 stycznia 2019 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych darowizny ogółu praw i obowiązków w spółce jawnej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 grudnia 2018 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych darowizny ogółu praw i obowiązków w spółce jawnej.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z 7 stycznia 2019 r. Znak: 0111-KDIB2-2.4014.287.2018.1.MZ wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 28 stycznia 2019 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca może w przyszłości zawrzeć umowę darowizny wskutek przyjęcia oferty darowizny złożonej przez ojca Wnioskodawcy. Przedmiotem darowizny będzie ogół praw i obowiązków ojca Wnioskodawcy w spółce jawnej, stanowiącej kompleks praw i obowiązków o charakterze nierozszczepialnym. Ogół praw i obowiązków przenoszony jest jako niepodzielna, nierozerwalna całość – niemożliwe jest wydzielenie w ramach praw i obowiązków występującego wspólnika dwóch lub więcej kompleksów praw oraz obowiązków i przeniesienie ich odrębnie na kilka różnych podmiotów.

Na ojcu Wnioskodawcy, będącego wspólnikiem spółki jawnej nie ciążą wobec spółki żadne obowiązki związane z uczestnictwem w spółce. W wyniku darowizny ogółu praw i obowiązków, na zasadach określonych w art. 10 ust. 3 Kodeksu spółek handlowych, ojciec Wnioskodawcy pozostanie solidarnie odpowiedzialny wraz z Wnioskodawcą za zobowiązania ustępującego wspólnika związane z uczestnictwem w spółce.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że:

1. przedmiotowa darowizna ogółu praw i obowiązków wspólnika w spółce jawnej nie będzie wiązała się z przejęciem przez Wnioskodawcę (obdarowanego) długów i ciężarów ani zobowiązań darczyńcy;
2. sformułowanie: „na ojcu Wnioskodawcy, będącego wspólnikiem w spółce jawnej nie ciążą wobec spółki żadne obowiązki związane z uczestnictwem w spółce” oznacza, że ojciec Wnioskodawcy nie posiada zobowiązań z tytułu pożyczki wobec spółki jawnej.
   
   

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy zawarcie umowy darowizny wskutek przyjęcia przez Wnioskodawcę oferty darowizny złożonej przez ojca Wnioskodawcy będzie podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, przedstawiona we wniosku umowa darowizny nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi (dalej: u.p.c.c.) podlegają:

1. umowy sprzedaży rzeczy i praw majątkowych,
   
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
   
3. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
   
4. umowy dożywocia,
   
5. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
   
6. ustanowienie hipoteki,
   
7. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
   
8. umowy depozytu nieprawidłowego,
   
9. umowy spółki.
   
   

Ustawodawca w postanowieniach art. 1 ust. 1 pkt 1 u.p.c.c. użył zwrotu, który przesądza o tym, że został skonstruowany zamknięty katalog czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu omawianym podatkiem. Użyty w treści tego przepisu wyraz „następujące” wyraźnie wskazuje, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają tylko te czynności, które zostały w nim wymienione (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 21 stycznia 2011 r., sygn. akt I SA/Kr 999/10).

Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu nawet, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Stosownie do art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny przez umowę darowizny rozumie się zobowiązanie darczyńcy do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego osobie obdarowanej (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za otrzymane świadczenie. Istotą darowizny – jako czynności nieodpłatnej – jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego. Darowizna może polegać zarówno na przesunięciach do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych postaciach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) u.p.c.c. podatkowi temu podlegają umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 3 u.p.c.c. podstawę opodatkowania przy umowie darowizny stanowi wartość długów i ciężarów albo zobowiązań przejętych przez obdarowanego. O powstaniu obowiązku uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnej decyduje, w myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 u.p.c.c., moment dokonania czynności cywilnoprawnej. Na podstawie art. 4 pkt 3 ww. ustawy obowiązek podatkowy przy umowie darowizny ciąży na obdarowanym. Jednakże w przypadku, gdy umowa darowizny, nie wiąże się z przejęciem przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań osoby darującej, to taka umowa darowizny nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Należy zauważyć, że Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 20 sierpnia 2013 r. Znak: ILPB2/436-146/13-3/WS potwierdził, że darowizna ogółu praw i obowiązków wspólnika nie wypełnia dyspozycji art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) u.p.c.c.: „Należy wskazać, iż przedstawiona we wniosku darowizna nie będzie rodziła konsekwencji na gruncie podatku od czynności cywilnoprawnych. Jak stanowi bowiem treść art. 10 § 3 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94 poz. 1037 ze zm.), w przypadku przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika na inną osobę, za zobowiązania występującego wspólnika związane z uczestnictwem w spółce osobowej i zobowiązania tej spółki osobowej odpowiadają solidarnie występujący wspólnik oraz wspólnik przystępujący do spółki. Z powyższego jednoznacznie wynika, iż za zobowiązania występującego wspólnika oraz zobowiązania spółki odpowiadają solidarnie wspólnik występujący oraz wspólnik przystępujący do spółki. To oznacza, że zobowiązania te nie są przejmowane przez obdarowanego (wspólnika przystępującego). Tym samym opisana darowizna nie wyczerpuje dyspozycji art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.”.

Według Wnioskodawcy, mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że przedstawiona w zdarzeniu przyszłym darowizna nie będzie powodowała konsekwencji na gruncie podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1150 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy – podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
• umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
• umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
• umowy dożywocia,
• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
• ustanowienie hipoteki,
• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
• umowy depozytu nieprawidłowego,
• umowy spółki.
  
  

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Charakterystycznym dla zakresu opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest zamknięty katalog czynności i zdarzeń, które są opodatkowane tym podatkiem – opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych są tylko czynności enumeratywnie i wprost wskazane w przytoczonym wyżej przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu nawet, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Zgodnie z przywołanymi przepisami opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają darowizny, ale te o określonym w ustawie charakterze.

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie zawiera pojęcia „darowizna”, dlatego też należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1025 ze zm.). Na podstawie art. 888 § 1 tej ustawy – przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – podatkowi podlegają umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy.

Jednakże w przypadku, gdy umowa darowizny, nie wiąże się z przejęciem przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań osoby darującej, to taka umowa darowizny nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku oraz jego uzupełnieniu wynika, że Wnioskodawca zamierza zawrzeć ze swoim ojcem umowę darowizny. Przedmiotem darowizny będzie ogół praw i obowiązków ojca Wnioskodawcy w spółce jawnej, stanowiący kompleks praw i obowiązków o charakterze nierozszczepialnym (niepodzielnym). W wyniku darowizny ogółu praw i obowiązków, na zasadach określonych w art. 10 ust. 3 Kodeksu spółek handlowych, ojciec Wnioskodawcy pozostanie solidarnie odpowiedzialny wraz z Wnioskodawcą za zobowiązania ustępującego wspólnika związane z uczestnictwem w spółce. Ww. darowizna ogółu praw i obowiązków wspólnika w spółce jawnej nie będzie wiązała się z przejęciem przez Wnioskodawcę (obdarowanego) długów i ciężarów ani zobowiązań darczyńcy.

Zgodnie z art. 10 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1577 ze zm.) – ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę tylko wówczas, gdy umowa spółki tak stanowi.

Na podstawie art. 10 § 2 Kodeksu spółek handlowych – ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę tylko po uzyskaniu pisemnej zgody wszystkich pozostałych wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.

W przypadku przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika na inną osobę, za zobowiązania występującego wspólnika związane z uczestnictwem w spółce osobowej i zobowiązania tej spółki osobowej odpowiadają solidarnie występujący wspólnik oraz wspólnik przystępujący do spółki (art. 10 § 3 Kodeksu spółek handlowych).

W związku z powyższym należy stwierdzić, że skoro – jak wynika z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego – planowana umowa darowizny ogółu praw i obowiązków w spółce jawnej na rzecz Wnioskodawcy (strony obdarowanej) nie będzie wiązać się z przejęciem przez Wnioskodawcę długów i ciężarów albo zobowiązań osoby darującej (ojca Wnioskodawcy), to umowa ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, gdyż nie wystąpi przedmiot opodatkowania, o którym mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego ... w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.