INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, reprezentowanego przez (…), przedstawione we wniosku z dnia 16 listopada 2011 r. (data wpływu 21 listopada 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu z tytułu otrzymanej kary umownej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 listopada 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu z tytułu otrzymanej kary umownej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 19 sierpnia 2010 r. Wnioskodawca zawarł przedwstępną umowę sprzedaży, której przedmiotem była zabudowana działka gruntu nr 334/31 położona w Z. wraz z udziałem we współwłasności działki gruntu nr 334/6 stanowiącej drogę wewnętrzną, za cenę 501.000 zł.

Umowa została zawarta pomiędzy wspólnikami spółki cywilnej a Wnioskodawcą w formie aktu notarialnego.

Przedmiotem działalności spółki cywilnej jest w szczególności budowa domów oraz lokali mieszkalnych i usługowych na sprzedaż i wynajem. Jak wynika z § 6 umowy Kupujący w dniu zawarcia umowy tytułem zaliczki na poczet ceny zobowiązał się zapłacić Sprzedającym kwotę 200.000 zł. Kwota ta została zapłacona. W dniu 3 września 2010 r. Wnioskodawca zapłacił kolejną część ceny, tj. 300.000 zł. W § 8 omawianej umowy Kupujący zastrzegł sobie prawo odstąpienia od umowy w terminie do dnia 28 lutego 2011 r. W takim wypadku Sprzedający zobowiązani byli do zwrotu Kupującemu w terminie 14 dni od doręczenia pisma zawierającego oświadczenie o rozwiązaniu umowy całej wpłaconej przez Kupującego kwoty wraz z odsetkami umownymi w wysokości 21% w skali roku za okres od daty wpłynięcia środków na rachunek bankowy Sprzedających do dnia ich zwrotu Kupującemu.

Prawo do odstąpienia zastrzegli sobie również Sprzedający. Strony zgodnie postanowiły, że również w tym przypadku prawo do odstąpienia obowiązuje w terminie do dnia 28 lutego 2011 r., a nadto, iż w takim przypadku Sprzedający zobowiązani będą do zwrotu Kupującemu w terminie 14 dni od daty doręczenia Kupującym pisma zawierającego oświadczenie o rozwiązaniu umowy całej wpłaconej przez Kupującego kwoty wraz z odsetkami umownymi w wysokości 21% w skali roku za okres 6 miesięcy.

W dniu 13 grudnia 2010 r. Strony postanowiły rozwiązać przedwstępną umowę sprzedaży. W ramach realizacji opisanych wyżej warunków umowy Sprzedający zwrócił Kupującemu wpłaconą zaliczkę powiększoną o kwotę naliczonych odsetek w wysokości łącznie 50.000 zł.

Sprzedający nie pobrał zaliczki na podatek ani też nie przekazał informacji o wysokości wypłaconej kary umownej naczelnikowi urzędu skarbowego ani Kupującemu. Wobec czego Wnioskodawca w dniu 15 kwietnia 2011 r. obliczył podatek stosownie do przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych - wg skali progresywnej w oparciu o art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 oraz w zw. z art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010r. Nr 51 poz. 307 ze zm.) i kwotę podatku wpłacił na rachunek właściwego urzędu skarbowego oraz złożył deklarację podatkową PIT-37.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy od naliczonej i otrzymanej kwoty, potraktowanej jako kara umowna, Wnioskodawca winien zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych, a jeżeli tak to w jakiej wysokości i w jakim terminie...

Zdaniem Wnioskodawcy, jak wynika z przedstawionych wyżej zapisów umowy przedwstępnej, w przypadku rozwiązania umowy Sprzedający zobowiązany będzie zwrócić Kupującemu kwotę wpłaconej zaliczki wraz z odpowiednimi odsetkami. Taki zapis ma na celu ochronę Kupującego, który przekazał wysoką kwotę Sprzedającym. Dzięki zapłaconym odsetkom, w przypadku nie dojścia do zawarcia umowy ostatecznej, Kupujący uzyska zwrot utraconej kwoty zaliczki ale również rekompensatę o dwojakim znaczeniu - z jednej strony w znaczeniu wynagrodzenia ze strony Sprzedającego za prawo do korzystania z takiej kwoty przez określony czas a z drugiej w znaczeniu odszkodowania za straty wynikające z niezawarcia umowy ostatecznej.

Biorąc powyższe pod uwagę, a także fakt, iż Strony wprost nie uzależniły prawa do odstąpienia od zapłaty określonej kwoty, zdaniem Wnioskodawcy, zapisów umowy nie można utożsamiać z klasycznym prawem do odstąpienia i odstępnym określonym w art. 396 kodeksu cywilnego. Jednak biorąc pod uwagę cel, jaki przyświecał stronom, tj. odszkodowanie na wpadek niezawarcia umowy ostatecznej, należy przyjąć, iż zastrzeżone i wypłacone odsetki stanowią karę umowną (art. 483 kodeksu cywilnego).

W świetle powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, znajdą w tej sprawie zastosowanie przepisy art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 oraz w zw. z art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wraz z obowiązkiem rozliczenia wg skali progresywnej.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, do źródeł przychodów zaliczamy też inne źródła niż wymienione w art. 10 pkt 1-8. Artykuł 20 ww. ustawy wymienia przykładowe przychody z innych źródeł. Wyliczenie to jednak nie jest zamknięte.

Kara umowna nie jest odszkodowaniem i nie została wyliczona w katalogu przychodów zwolnionych z opodatkowania (art. 21 ust. 1 ustawy). Wobec powyższego należy uznać, iż przychód z tytułu kary umownej dla osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, będzie podlegał opodatkowaniu, gdyż mieści się w kategorii innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i jednocześnie nie został wskazany w treści ustawy jako przychód zwolniony z opodatkowania.

Przychody z tytułu otrzymanych kar umownych powstają w momencie otrzymania odsetek lub postawienia odsetek do dyspozycji, stosownie do treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3 ww. ustawy, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przychód z tytułu kar umownych nie został objęty stawką zryczałtowanego podatku dochodowego, z tego względu znajdzie zastosowanie art. 27 i następne ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, regulujący zasady obliczania podatku przy zastosowaniu skali podatkowej.

Jak wynika z art. 42a ww. ustawy osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Ostatecznie, stosownie do normy art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem ust 7 i 8.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), odstąpiono od uzasadnienia prawnego oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.