Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT1-2.4012.630.2020.2.KT
z 16 listopada 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 15 września 2020 r. (data wpływu 15 września 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 24 października 2020 r. (data wpływu 24 października 2020 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT zbycia przedsiębiorstwa do jednoosobowej działalności gospodarczej wspólnika – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 września 2020 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT zbycia przedsiębiorstwa do jednoosobowej działalności gospodarczej wspólnika. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 24 października 2020 r. poprzez doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Od dnia 01.02.1993 roku małżonkowie Z prowadzą działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pn. X pod adresem …, ul. …, NIP …, REGON …. W spółce nie ma innych wspólników. Udziały w zyskach i stratach wynoszą po 50%.

Od dnia 01.07.1978 roku Wspólnicy – M i I pozostają w związku małżeńskim. Pomiędzy małżonkami istnieje ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej, któremu poddany jest także cały majątek spółki. Spółka jest czynnym podatnikiem podatku VAT, a głównym przedmiotem działalności spółki jest sprzedaż detaliczna części i akcesoriów do pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli [PKD 45.32.Z], a także konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli [PKD 45.20.Z] oraz inne.

Ewidencja środków trwałych spółki obejmuje m.in. dwa samochody ciężarowe, sprzęt do wymiany opon samochodowych, oraz wiele innych pozycji. Wspólnicy spółki w ramach prowadzonej w niej działalności są właścicielami nieruchomości, na której poczyniono nakłady na budowę wiat i myjni, budowę serwisu opon. Wspólniczka I nie jest zainteresowana dalszym prowadzeniem działalności gospodarczej. Zdecydowana jest rozwiązać spółkę i zaprzestać wykonywania działalności gospodarczej.

Wspólnik M pragnie nadal kontynuować działalność gospodarczą dotychczas prowadzoną w formie spółki cywilnej w nowej formie jednoosobowej działalności gospodarczej osoby fizycznej, pod swoim imieniem i nazwiskiem w ramach indywidualnego numeru identyfikacji podatkowej, jako czynny podatnik podatku od towarów i usług.

Aby Wspólnik M mógł dysponować w przyszłości środkami trwałymi obecnie znajdującymi się we władaniu spółki, Wspólnicy – małżonkowie zamierzają w niedalekiej przyszłości, przed rozwiązaniem spółki cywilnej, dokonać nieodpłatnego przekazania – zbycia całego przedsiębiorstwa (w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu Cywilnego w powiązaniu z art. 55² Kodeksu cywilnego) tej spółki na rzecz Wspólnika M (męża Wspólniczki I).

Zbycie przedsiębiorstwa na rzecz Wspólnika M nastąpi w formie Protokołu Przekazania (zbycia) poświadczonego notarialnie lub w formie Protokołu Przekazania Aktem Notarialnym i obejmie wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa tej spółki, w tym w szczególności:

• oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo (nazwa przedsiębiorstwa);
  

• majątek spółki w tym nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzenia, materiały, towary handlowe oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
  

• zobowiązania i należności spółki, wierzytelności i środki pieniężne w kasie i na rachunkach bankowych,
  

• księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności,
  

• bazę kontrahentów,
  

• prawa i zobowiązania wynikające ze stosunku pracy i umów cywilnoprawnych dotyczących pracowników;
  

• koncesje, licencje i zezwolenia
  

• tajemnice przedsiębiorstwa
  
  

Po dokonaniu nieodpłatnego zbycia przedsiębiorstwa Wspólnicy – małżonkowie zamierzają zlikwidować spółkę. Na dzień rozwiązania ww. Spółki cywilnej nie będzie ona miała żadnego majątku, albowiem przejdzie on razem z przedsiębiorstwem do jednoosobowej działalności gospodarczej Wspólnika M. M już zgłosił w CEiDG i ZUS indywidualną działalność gospodarczą oraz złożył formularz VAT-R celem rejestracji jako podatnik VAT.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku wskazano:

Głównym i stałym źródłem przychodów spółki (PKD poniżej) jest:

• [45.32.Z] – Sprzedaż detaliczna części i akcesoriów do pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli;
  

• [45.20.Z] – Konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli;
  

• [47.79.Z] – Sprzedaż detaliczna artykułów używanych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach;
  

• [45.31.Z] – Sprzedaż hurtowa części i akcesoriów do pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli [45.40.Z] - Sprzedaż hurtowa i detaliczna motocykli, ich naprawa i konserwacja oraz sprzedaż hurtowa i detaliczna części i akcesoriów do nich;
  

• [47.91.Z] – Sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub Internet;
  

• [52.21.Z] – Działalność usługowa wspomagająca transport lądowy;
  

• [22.19.Z] – Produkcja pozostałych wyrobów z gumy;
  

• [33.19.Z] – Naprawa i konserwacja pozostałego sprzętu i wyposażenia.
  
  

Działalność ta polega na prowadzeniu usług wulkanizacyjnych, naprawy i wymiany ogumienia samochodów, motocykli, oraz innych pojazdów samochodowych, sprzedaży ogumienia nowego i używanego do samochodów i motocykli oraz innych pojazdów samochodowych. Sprzedaż odbywa się w miejscu prowadzenia działalności, jak również w formie sprzedaży wysyłkowej. Spółka oferuje również naprawę innych wyrobów z gumy, jak również wykonywanie niewielkich elementów gumowych.

Sporadycznie spółka dokonuje transakcji kupna – sprzedaży towarów wymienionych w PKD poniżej:

• [46.18.Z] – Działalność agentów specjalizujących się w sprzedaży pozostałych określonych towarów
  

• [46.19.Z] – Działalność agentów zajmujących się sprzedażą towarów różnego rodzaju;
  

• [45.11.Z] – Sprzedaż hurtowa i detaliczna samochodów osobowych i furgonetek;
  

• [45.19.Z] – Sprzedaż hurtowa i detaliczna pozostałych pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli.
  
  

Działalność ta uzależniona jest od pojawiającej się możliwości uzyskania godziwego zarobku i dotyczy samochodów oraz innych towarów różnego rodzaju. Transakcje takie pojawiają się sporadycznie.

Ponadto w zakresie swojej działalności spółka ma wymienione działalności PKD poniżej, ale działalności te nie zostały dotychczas przez spółkę podjęte:

• [47.25.Z] – Sprzedaż detaliczna napojów alkoholowych i bezalkoholowych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach;
  

• [47.89.Z] – Sprzedaż detaliczna pozostałych wyrobów prowadzona na straganach i targowiskach;
  

• [47.99.Z] – Pozostała sprzedaż detaliczna prowadzona poza siecią sklepową, straganami i targowiskami;
  

• [56.10.A] – Restauracje i inne stałe placówki gastronomiczne
  

• [56.10.B] – Ruchome placówki gastronomiczne;
  

• [56.30.Z] – Przygotowywanie i podawanie napojów;
  

• [68.20.Z] – Wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi;
  

• [90.02.Z] – Działalność wspomagająca wystawianie przedstawień artystycznych;
  

• [90.04.Z] – Działalność obiektów kulturalnych;
  

• [43.34.Z] – Malowanie i szklenie.
  
  

Nabywca – przejmujący, tj. jednoosobowa działalność gospodarcza Wspólnika M będzie miał faktyczną możliwość prowadzenia działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem przekazania-zbycia, ponieważ będzie to dokładnie taka sama i ta sama działalność gospodarcza, którą dotychczas wykonywała spółka, w oparciu o te same składniki majątkowe. W tym przypadku nastąpi przekazanie całego przedsiębiorstwa spółki do jednoosobowej działalności Wspólnika M. Wszystkie ww. rodzaje PKD ma również zarejestrowane Wspólnik M w jednoosobowej działalności gospodarczej.

Powstała jednoosobowa działalność gospodarcza Wspólnika M nie będzie musiała angażować innych składników majątku, które nie będą przedmiotem transakcji objętej wnioskiem, gdyż składniki przejmowanego majątku są wystarczające do prowadzenia tej samej działalności (prowadzonej dotychczas przez spółkę) przez Wspólnika M w jego jednoosobowej działalności gospodarczej. Przekazanie całości przedsiębiorstwa spółki do jednoosobowej działalności Wspólnika M pozwoli na nieangażowanie innych składników majątkowych. Jedynym składnikiem, który Wspólnik M będzie zobowiązany nabyć będzie urządzenia fiskalne (kasa fiskalna lub drukarka fiskalna). Nabycie urządzenia fiskalnego sfinansowane będzie ze środków pieniężnych nabytych w wyniku przekazania przedsiębiorstwa spółki do jednoosobowej działalności gospodarczej Wspólnika M.

W związku z przejęciem przedsiębiorstwa spółki do jednoosobowej działalności Wspólnika M przejęte zostaną również należności i zobowiązania spółki, w związku z czym przewidziano dokonanie następujących działań faktycznych i prawnych:

• powiadomienie ewentualnych wierzycieli (dostawców towarów handlowych i usługodawców), iż zobowiązania spółki (jeśli wystąpią na dzień przekazania) zostaną zapłacone z jednoosobowej działalności Wspólnika M;
  

• powiadomienie ewentualnych dłużników, iż należności za dostarczone im towary i usługi zobowiązani będą uregulować na konto bankowe jednoosobowej działalności Wspólnika M;
  

• zmiana lub aneksowanie umów na: dostawy energii elektrycznej, wody i odprowadzanie ścieków, wywóz śmieci, odbiór odpadów gumowych (zużytych opon), dostawy towarów.
  
  

Ww. czynności dokonywane są w każdym przypadku przejęcia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy czynność prawna polegająca na nieodpłatnym zbyciu – przekazaniu (w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu Cywilnego) całego przedsiębiorstwa spółki cywilnej prowadzonej wyłącznie przez małżonków, objętego wspólnością majątkową małżeńską, do jednoosobowej działalności gospodarczej jednego ze wspólników – M (małżonka będącego przedsiębiorcą) nie będzie podlegało przepisom ustawy o VAT na mocy artykułu 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji zbycia całego przedsiębiorstwa (spółki cywilnej) protokołem przekazania do jednoosobowej działalności Wspólnika M (będącego przedsiębiorcą) transakcja ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż stosownie do postanowień art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

W polskim porządku prawnym, przedsiębiorstwo może zostać w dowolny sposób zbyte: odpłatnie, nieodpłatnie w formie darowizny, nieodpłatnie przekazane protokołem przekazania np. w przypadku małżonków objętych ustrojem wspólności majątkowej małżeńskiej lub też wniesione aportem. Przy czym należy zauważyć, że przyjęty w tym przypadku sposób zbycia przedsiębiorstwa nie będzie ani darowizną, ani sprzedażą, gdyż transakcje takie (pomiędzy małżonkami pozostającym w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej) stałyby w sprzeczności z art. 888 par. 1 oraz art. 535 Kodeksu cywilnego w powiązaniu z art. 31 par.1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług (art. 15 ust. 1) przedmiotowa spółka cywilna jest podatnikiem podatku od towarów i usług co pozwala ją w świetle ustawy (o VAT) traktować jak przedsiębiorstwo – przedsiębiorcę.

Zatem zbycie w całości przedsiębiorstwa przez jednego podatnika VAT na ręcz drugiego podatnika VAT należy traktować jako zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu Cywilnego i będzie czynnością określoną w art. 55² Kodeksu cywilnego, przy czym forma zbycia nie jest tutaj istotna gdyż nie wynika z przepisów prawa.

Istotny jest sam fakt zbycia całości przedsiębiorstwa (przedmiotowej spółki) przez jednego podatnika VAT na rzecz drugiego podatnika VAT. Wobec powyższego artykuł 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług będzie miał tu zastosowanie, gdyż przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawa towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu, czy też każdy inny sposób zbycia, który wskazywał będzie, iż podmiot, który nabył przedsiębiorstwo ma prawa do rozporządzania towarami oraz całym przedsiębiorstwem jak właściciel (pomimo, że przedsiębiorstwo Wnioskodawcy objęte będzie wspólnością majątkową).

W uzasadnieniu nie należy pomijać faktu, że Wspólnik I nie jest zainteresowana dalszym prowadzeniem działalności w spółce cywilnej z mężem, pozostawiając cały wpływ na przyszłą indywidualną działalność gospodarczą małżonka. W związku z powyższym małżonkowie zdecydowali o zbyciu przedsiębiorstwa do jednoosobowej działalności gospodarczej M (obecnie Wspólnika ww. spółki).

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia całości lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel przedsiębiorstwa (przedsiębiorstwo art. 55¹ i czynność art. 55² Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy VAT. W istniejącym tutaj przypadku zbycia przedsiębiorstwa wyczerpane zostaną wszystkie warunki wymienione w art. 55¹ i art. 55² Kodeksu cywilnego, co pozwala na zastosowanie art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług również w stosunku do tego konkretnego zbycia przedsiębiorstwa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106 z późn. zm.) – zwanej dalej „ustawą” – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do ust. 2 ww. artykułu, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy).

Nie każda jednak czynność, która stanowi dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność będzie opodatkowana VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Art. 15 ust. 1 ustawy stanowi, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane są przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów, czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te – chociaż można je zakwalifikować jako odpłatną dostawę towarów czy też odpłatne świadczenie usług – nie podlegają opodatkowaniu.

I tak, w świetle art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Przy czym należy zaznaczyć, że użyte w cyt. przepisie sformułowanie „transakcje zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Wyłączenie stosowania ustawy o podatku od towarów i usług przewidziane w przepisie art. 6 pkt 1 ustawy obejmuje jednakże tylko te czynności zrównane z pojęciem dostawy towarów, których przedmiotem jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa.

Warto nadmienić, że przepis art. 6 pkt 1 ustawy, stanowi implementację art. 19 ust. 1 i ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 11.12.2006, Nr 347, str. 1, z późn. zm.), dalej „Dyrektywy 2006/112/WE”, zgodnie z którym w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego. W przypadkach gdy odbiorca nie podlega w pełni opodatkowaniu, państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki niezbędne w celu uniknięcia zakłóceń konkurencji. Mogą także przyjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie przepisów niniejszego artykułu.

Należy zauważyć, że w myśl art. 2 pkt 27e ustawy – przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Z kolei zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”. Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustaw podatkowych należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740).

Według art. 55¹ Kodeksu cywilnego przedsiębiorstwo stanowi zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej, który obejmuje w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5. koncesje, licencje i zezwolenia;
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8. tajemnice przedsiębiorstwa;
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
   
   

Zatem składniki materialne i niematerialne, wchodzące w skład przedsiębiorstwa, powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Należy zauważyć, że powyższa definicja opisuje przedsiębiorstwo w ujęciu przedmiotowym, jako zespół niematerialnych i materialnych składników stanowiący przedmiot prawa w szerokim znaczeniu. Użyte w ww. przepisie określenie „w szczególności” wskazuje jedynie na przykładowe wyliczenie składników przedsiębiorstwa. Oznacza to, że z jednej strony w jego skład mogą wchodzić inne elementy, niewymienione w tym artykule, a z drugiej, brak któregoś z tych elementów nie pozbawia zespołu rzeczy i praw przymiotu przedsiębiorstwa.

W myśl art. 55² Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Wobec powyższego, przedsiębiorstwem w rozumieniu Kodeksu cywilnego jest takie przedsiębiorstwo, które jest zorganizowane i wyposażone w składniki zapewniające realizowanie celów gospodarczych, jest samodzielnym podmiotem prawa funkcjonującym w obrocie gospodarczym.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Podkreślić w tym miejscu należy, że nie wszystkie jednak elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części są na tyle istotne, aby bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części podlegają wyłączeniu z transakcji zbycia. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie lub jego zorganizowanej części zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.

Aby zatem ocenić czy w danej, konkretnej sytuacji mamy do czynienia ze zbyciem przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, należy dokładnie przeanalizować zarówno to jakie składniki majątku będą przedmiotem transakcji, ale także czy istniejące między nimi funkcjonalne zależności pozwolą na kontynuowanie działalności zbywanego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Przy dokonaniu tej analizy pomocne, a czasami nawet niezbędne mogą okazać się orzeczenia TSUE.

W wyroku C-497/01 (w sprawie Zita Modes z Luksemburga) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”) stwierdził, iż „pojęcie zbycia, czy to za wynagrodzeniem, czy też bez lub w charakterze aportu wniesionego do spółki, całości aktywów lub jej części, należy interpretować tak, iż obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, łącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz, w zależności od konkretnego przypadku, składnikami niematerialnymi, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje ono zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów”. Ponadto TSUE stwierdził, iż fakt, że VI Dyrektywa nie zawiera definicji pojęcia przedsiębiorstwa lub jego części, nie oznacza, że państwa członkowskie mają swobodę jego interpretacji. Pojęcia w niej używane powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny od innych przepisów, z wyjątkiem sytuacji, gdy sama Dyrektywa daje państwom członkowskim jasną dyspozycję do zdefiniowania pojęcia w krajowej legislacji. TSUE wskazał też, iż nabywca musi jednak posiadać zamiar kontynuowania działalności gospodarczej przejmowanego przedsiębiorstwa lub jego części, nie zaś jedynie natychmiast likwidować daną działalność i sprzedać przejęte mienie.

Na tę ostatnią okoliczność, czyli przydatność zespołu składników do prowadzenia (kontynuowania) działalności przez nabywcę, zwrócił uwagę TSUE w wyroku C-408/98 (Abbey National Plc), podzielając opinię Rzecznika Generalnego z dnia 13 kwietnia 2000 r., który stwierdził, iż „rozwiązanie przyjęte w Zjednoczonym Królestwie wydaje się rozsądne: gdy aktywa stanowiące część przedsiębiorstwa zdolną do odrębnego funkcjonowania są zbywane w taki sposób, że sprzedana część kontynuuje swoją działalność, ma zastosowanie opcja, z której Zjednoczone Królestwo skorzystało na mocy art. 5(8) VI Dyrektywy i uznaje się, że nie nastąpiła dostawa towarów”.

W kontekście zatem zbycia przedsiębiorstwa, z wyłączenia stosowania przepisów ustawy korzysta przekazanie przedsiębiorstwa lub jego niezależnej części, w tym dóbr materialnych oraz ewentualnie elementów niematerialnych, które razem tworzą przedsiębiorstwo lub jego część zdolne do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Nabywca musi jednakże mieć na celu prowadzenie przekazanego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jedynie natychmiastową likwidację danej działalności lub sprzedanie zapasów zasobów, jeśli istnieją.

Sformułowanie zawarte w art. 6 pkt 1 ustawy, zgodnie z którym przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, należy w aspekcie art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, rozumieć w sposób funkcjonalny, a nie tylko werbalny, tzn. analizując, czy dany zespół aktywów, który jest przedmiotem zbycia, pozwala na prowadzenie i służy w sposób trwały prowadzeniu samodzielnej działalności gospodarczej nabywcy, realizowanej uprzednio w przedsiębiorstwie Zbywcy.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że zbycie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy, ma miejsce wówczas, gdy cały majątek przedsiębiorstwa lub jego zorganizowana część przechodzi na własność nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy. Wynika to również z treści przepisu art. 91 ust. 9 ustawy, który stanowi, że – w przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Aksjomat racjonalności ustawodawcy oraz kategoryczność sformułowania tego przepisu nakazuje przyjąć, że z transakcją zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 ustawy mamy do czynienia tylko wówczas, gdy nabywca kontynuuje działalność gospodarczą przy użyciu nabytego przedsiębiorstwa (zorganizowanej części przedsiębiorstwa).

Kontynuowanie działalności gospodarczej przy zbyciu przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa należy rozumieć, jako sytuację, w której nabywca w związku z dokonanym nabyciem nadal prowadzi przedsiębiorstwo. Przy czym nie chodzi tu o prowadzenie jakiejkolwiek działalności z wykorzystaniem składników nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, a o prowadzenie nabytego przedsiębiorstwa.

Należy zauważyć, że nieodpłatne przekazanie majątku przez Spółkę cywilną na rzecz wspólnika w sytuacji, gdy przekazujący jest podatnikiem podatku od towarów i usług, co do zasady, będzie podlegać przepisom ustawy o VAT na zasadach ogólnych, chyba że z przepisów tej ustawy wynika, że do takiej dostawy (jak to ma miejsce w sytuacji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, w myśl art. 6 pkt 1 ustawy) nie stosuje się jej przepisów.

Z analizy przedstawionego opisu sprawy wynika, że przedmiotem nieodpłatnego przekazania całego przedsiębiorstwa Spółki cywilnej do jednoosobowej działalności gospodarczej jednego ze wspólników – M będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego oraz Wspólnik będzie kontynuował działalność gospodarczą prowadzoną dotąd przez Spółkę cywilną w oparciu o składniki będące przedmiotem przekazania.

Mając zatem na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że skoro przedmiotem nieodpłatnego przekazania będzie przedsiębiorstwo spełniające wymogi określone w art. 55¹ Kodeksu cywilnego, to tym samym na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy nieodpłatne przekazanie całego przedsiębiorstwa Spółki cywilnej do jednoosobowej działalności Wspólnika M nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Jednocześnie podkreślić należy, iż tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach opisu sprawy przedstawionego przez Wnioskodawcę. Tut. Organ informuje, iż nie jest właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisu sprawy.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem Organu, który ją wydał (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.