Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB3-1.4012.710.2019.1.IK
z 20 grudnia 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku 18 października 2019 r. (data wpływu 22 października 2019 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT i dokumentowania otrzymanego odszkodowania -jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 października 2019 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT i dokumentowania otrzymanego odszkodowania.

We wniosku przedstawiono następujący zaistniały stan faktyczny:

S.S.A. („Wnioskodawca”) zawarła w 2017 r. z Miastem, w imieniu którego działał inwestor zastępczy sp. z o.o. („Zamawiający”) umowę („Umowa”), przedmiotem której było wykonanie zamówienia publicznego pod nazwą „P R” („Przedmiot Umowy”) w formule „Wybuduj”.

Zgodnie z Umową, zadanie ma zostać wykonane zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, sztuki inżynierskiej, powszechnie obowiązującymi przepisami prawa oraz:

1. dokumentacją projektową stanowiącą załącznik do Umowy,
2. decyzjami Prezydenta Miasta zatwierdzającymi projekt budowlany i udzielającymi pozwolenia na budowę,
3. decyzją Prezydenta Miasta o zmianie pozwolenia na budowę.
   
   

Umowa podpisana została po wyborze S. do realizacji zamówienia publicznego przeprowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego, na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz.U. 2018 r., poz. 1986 t.j.) - „Prawo zamówień publicznych”

Szczegółowy zakres i sposób realizacji Umowy określony został w:

1. specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia wraz z wyjaśnieniami udzielonymi przez Zamawiającego (SIWZ), stanowiącej załącznik do Umowy,
2. dokumentacji Zamawiającego, stanowiącej załącznik do Umowy,
3. ofercie S. wraz z załącznikami, stanowiącej załącznik do Umowy,
4. harmonogramie rzeczowo - finansowym realizacji Umowy, będącym załącznikiem do oferty S., stanowiącym załącznik do Umowy.
   
   

Zgodnie z zapisami Umowy, realizacja Przedmiotu Umowy miała następować etapowo, zgodnie z Harmonogramem rzeczowo - finansowym, przy ścisłym przestrzeganiu określonych w Umowie terminów wykonania etapów realizacji. Jednocześnie, S. ma obowiązek w terminie 3 dni od powzięcia wiadomości o powstaniu przyczyny mogącej mieć wpływ na przyjęte terminy realizacji, zawiadomić na piśmie pod rygorem nieważności, Zamawiającego o zagrożeniu terminów.

Za wykonanie przedmiotu Umowy, Zamawiający jest zobowiązany zapłacić łączne wynagrodzenie ryczałtowe.

W Umowie S. oświadcza, że zapoznała się z terenem i obiektami, oraz że wynagrodzenie obejmuje wszystkie koszty niezbędne do prawidłowego wykonania Umowy. Płatność wynagrodzenia będzie następować zgodnie z harmonogramem rzeczowo - finansowym realizacji Umowy po zrealizowaniu i dokonaniu odbioru prac wykonanych w ramach poszczególnych etapów.

S.w Umowie oświadcza, że wynagrodzenie obejmuje wszelkie niezbędne koszty do wykonania przedmiotu Umowy. Zobowiązano się do wykonania wszelkich robót i czynności koniecznych do zrealizowania Przedmiotu Umowy niezależnie od tego, czy zostały one przewidziane na dzień złożenia oferty.

Zgodnie z zapisami Umowy wszelkie roboty, czynności, materiały i rozwiązania, nieopisane lub niewymienione w dokumentacji projektowej, a konieczne do przeprowadzenia z punktu widzenia prawa, sztuki lub praktyki budowlanej, zostały przewidziane przez S. na podstawie analizy dokumentacji projektowej i zostały ujęte w cenie ofertowej.

W Umowie przewidziane zostały sytuacje, w których nastąpić może zmiana Umowy.

Dotyczy to wystąpienia okoliczności:

1. udzielenia przed terminem zakończenia przedmiotu zamówienia podstawowego, zamówień podobnych na podstawie art. 67 ust. 1, ust. 6 Prawa zamówień publicznych (jeśli zamówienie podobne wpływa na możliwość wykonania części lub całości zamówienia podstawowego - zmiana terminu umowy),
2. udokumentowanego wystąpienia awarii nie zawinionej czynnościami lub nie wynikającej z zaniechania czynności, do których wykonawca (S.) był zobowiązany (jeśli ma to wpływ na wykonanie części lub całości zamówienia podstawowego) - zmiana terminu umowy,
3. udokumentowanych działań osób, podmiotów trzecich (niezwiązanych z żadną ze stron Umowy) lub organów władzy publicznej - jeśli wpływają na możliwość wykonania w części lub w całości zamówienia podstawowego - zmiana terminu umowy,
4. przerwania realizacji zamówienia w sytuacjach określonych konkretnymi przepisami o ochronie zabytków, do których S. była zobowiązana - jeśli wpływają na wykonanie części lub całości zamówienia podstawowego - odpowiednia zmiana terminu umowy,
5. konieczności lub potrzeby wykonania zamiennych robót w stosunku do robót będących przedmiotem Umowy lub odstąpienia przez Zamawiającego od realizacji ich części - odpowiednia zmiana terminu umowy,
6. leżącej po stronie Zamawiającego zwłoki w przekazaniu terenu budowy - odpowiednia zmiana terminów umowy,
7. zmiany wysokości stawek podatku VAT - zmiana wysokości stawek podatku bez zmiany wysokości wynagrodzenia netto,
8. podjęcia przez S. po wcześniejszym uzgodnieniu z Zamawiającym decyzji o powierzeniu podwykonawcom części zamówienia - zmiana zakresu podwykonawstwa,
9. wystąpienia w toku realizacji Przedmiotu Umowy warunków atmosferycznych uniemożliwiających należyte wykonanie Przedmiotu Umowy, których wystąpienia nie można było założyć - zmiana w zakresie realizacji danego etapu robót,
10. zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia - odpowiednia zmiana części wynagrodzenia,
11. zmiany zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym lub wysokości składki na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne - odpowiednia zmiana części wynagrodzenia.
    
    

W Umowie zawarte zostały również postanowienia, zgodnie z którymi, w przypadku, gdy w toku realizacji Przedmiotu Umowy S. ujawni rozbieżność pomiędzy założeniami wynikającymi z dokumentacji projektowej, a stanem faktycznym, jest ona obowiązana w terminie 3 dni roboczych, pisemnie poinformować o tym Zamawiającego wraz z przedstawieniem propozycji dalszego postępowania w formie wystąpienia. Zamawiający natomiast w terminie 7 dni roboczych od dnia otrzymania wystąpienia odrzuci lub dokona jego zatwierdzenia bądź wniesie do jego treści pisemne uwagi. Następnie S. w ciągu 2 dni uzupełni, wyjaśni lub udokumentuje ewentualne niejasności.

Zatwierdzenie wystąpienia S. ma charakter techniczno - organizacyjny i stanowi dokument przygotowawczy dla zawarcia aneksu lub odrębnej umowy. Zaciągnięcie zobowiązania obejmującego zakres wskazany w zatwierdzonym wystąpieniu S. następuje z chwilą zawarcia aneksu do Umowy lub udzielenia odrębnego zamówienia, w trybie określonym przepisami Prawo zamówień publicznych.

Przedmiotowa inwestycja realizowana była w formule „wybuduj”, gdzie odpowiedzialnością kontraktową Zamawiającego jest precyzyjny, jasny, nie budzący wątpliwości opis przedmiotu zamówienia, w szczególności dotyczy to projektu budowlanego i przekazanych rozwiązań projektowych. Wykonawca jako profesjonalista odpowiada za realizację inwestycji, a nie za zgodność i prawidłowość przyjętych rozwiązań projektowych. Wykonawca zobligowany jest do weryfikacji przekazanego przez Zamawiającego projektu budowlanego i innych rozwiązań projektowych, ale pod kątem możliwości zrealizowania inwestycji, czytając właściwie projekt. Natomiast poza odpowiedzialnością Wykonawcy pozostają szczegółowe rozwiązania projektowe, przeliczenia, czy wadliwie przyjęte założenia projektowe nieadekwatne do rzeczywistych warunków fizycznych terenu, na którym wykonywane są prace budowlane. Ponadto, Wykonawca dokonując wizji w terenie na etapie przed złożeniem oferty, jest w stanie zweryfikować werbalnie, naocznie tylko te warunki terenu budowy, które są widoczne.

W trakcie realizacji Przedmiotu Umowy, wystąpiły okoliczności, za które odpowiada Zamawiający, a których Wykonawca, składając ofertę, nie był w stanie przewidzieć, takie jak: brak projektów do części robót, wadliwość przyjętych rozwiązań projektowych, wstrzymywanie robót, a także występowanie odmiennych od wskazanych na etapie przetargu i przyjętych w dokumentacji przetargowej warunków fizycznych, które uniemożliwiały prowadzenie robót.

Wnioskodawca zgłaszał Zamawiającemu zdarzenia, które występowały w trakcie realizacji Przedmiotu Umowy i występował z powiadomieniami dotyczącymi przedłużenia terminu wykonania Przedmiotu Umowy oraz należnej S. dodatkowej płatności wynikającej z tego wydłużenia.

Powstałe opóźnienia w realizacji przedmiotu Umowy obejmują różne etapy prac objętych budową i dotyczą m.in. wstrzymania rozpoczęcia robót ze względu na brak projektu posadowienia elementów infrastruktury kolejowej na danym obszarze, wstrzymania rozpoczęcia robót ze względu na brak niwelety i odwodnienia terenu, wstrzymanie prac ze względu na brak rozwiązania projektowego podłączenia do skrzynki elektrycznej kabla oświetleniowego, wstrzymanie prac ze względu na odmienne, od przyjętych w projekcie, warunki gruntowo - wodne - grubość humusu, wstrzymanie wykonania robót ze względu na kolidujące drzewa, wstrzymanie zakończenia robót ze względu na brak zamiennego projektu budowlanego z zamiennym pozwoleniem na budowę.

Przykładowe przyczyny powstania opóźnień w realizacji etapu robót Va - roboty ziemne z chodnikami i ścieżkami rowerowym (gdzie wstrzymano rozpoczęcia robót ze względu na brak niwelety i odwodnienia obszaru) przedstawiają się następująco:

Prace na tym etapie (etap Va robót) miały rozpocząć się 29.07.2017 r. – S. złożyła do Zamawiającego pismo w dniu 12.05.2017 r., w którym informowała, że warunkiem koniecznym do rozpoczęcia robót na danym obszarze, jest uszczegółowienie projektu o:

• - przekazanie niwelety wraz z umiejscowieniem obiektów,
• - przekazanie planu sytuacyjnego,
• - rozwiązanie odwodnienia.
  
  

Powyższe problemy były też przedstawione na radzie budowy (dwóch kolejnych) - „Rada Budowy”. W dniu 8.06.2017 r. ponownie złożono zapytanie. Na Radzie Budowy w dniu 30.06.2017 r. projektant przekazał rysunki uzupełniające dotyczące zmiany niwelety i zmiany rodzaju nawierzchni. S. zgłosiła, że zmiana rodzaju nawierzchni nie spowoduje skutecznego odwodnienia terenu. Ponieważ Zamawiający sugerował odwodnienie terenu na sąsiednie tereny S. poinformowała (13.10.2017 r.) Zamawiającego o niezgodności z prawem takiego rozwiązania.

Kolejnym pismem, ok. pół roku po pierwszym piśmie (14.12.2017 r.), S. poinformowała, że nadal nie może rozpocząć budowy. Problem był poruszany na kolejnych kilku Radach Budowy przez kolejne 2 miesiące. Po k. 9 miesiącach od pierwszego wezwania, S. poinformowała o braku rozwiązania posadowienia i odwodnienia obszaru. Następnie ok. miesiąc później S. opisała problemy występujące na tym obszarze oraz poinformowała Zamawiającego o braku możliwości rozpoczęcia robót. W dniu 13.04.2018 r. Zamawiający zobowiązał się do opracowania kompleksowego rozwiązania zastępczego dla tego obszaru. Projekt miał być opracowany do dnia 25.04.2018 r. Przekazanie projektu nastąpiło jednak po terminie zakończenia robót wynikających z Umowy przypadającym na termin 14.05.2018 r. S. doznała opóźnień o 328 dni.

W pozostałych zgłoszeniach dokonywanych przez S. sprawy wyglądały podobnie. Po dokonaniu zgłoszenia przez S., rozwiązanie problemu przez Zamawiającego następowało po kilku miesiącach (lub później), co doprowadzało do opóźnień i konieczności reorganizacji robót.

Mając na uwadze powstałe okoliczności, realizacja Przedmiotu Umowy nie została dokonana w terminie przewidzianym Umową. Zakończenie całości robót będących przedmiotem Umowy strony ustaliły na 400 dni roboczych od daty podpisania Umowy. W dniu 11.10.2018 r. strony podpisany aneks do Umowy, w którym termin realizacji Przedmiotu Umowy został przedłużony o 155 dni. Aneks został podpisany w związku z powołanymi wyżej przesłankami do zmiany Umowy (wskazanymi pod literą a, e oraz i). Jednocześnie należy zaznaczyć, że podpisany przez S. aneks do Umowy nie zmienił kwoty należności z tytułu realizacji przez S. Przedmiotu Umowy.

W dniu 19.04.2019 r. S. skierowała do Zamawiającego wezwanie do zapłaty odszkodowania z tytułu poniesionej szkody (dodatkowe płatności) w związku z przedłużeniem czasu realizacji przedmiotu Umowy. Roszczeniem objęte zostały koszty ogólne (dalej jako: „Koszty”), które zostały poniesione przez S., w związku z przedłużeniem terminu realizacji Inwestycji. Na Koszty składają się: koszty zatrudnienia personelu kierowniczego, koszty utrzymania i użytkowania pojazdów pracowników technicznych i personelu kierowniczego, koszty utrzymania zaplecza S. (zaplecze placu budowy), koszty licencji oprogramowania, koszt gwarancji należytego wykonania kontraktu, koszt utrzymania objazdów, przejazdów i organizacji ruch, koszty usług obcych (prawo, księgowość, administracja kontraktu, usługi zewnętrzne).

Podstawą wystosowanego roszczenia był art. 471 w związku z art. 361 i 363 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny - Dz.U. z 2019 r., poz. 1145 t.j. - „k.c.”

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

1. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym w opisanym stanie faktycznym dochodzone przez Wnioskodawcę kwoty odszkodowania, z tytułu przedłużenia terminu realizacji Przedmiotu Umowy, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług („podatek VAT”)?
2. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym dochodzone kwoty odszkodowania, o których mowa w stanie faktycznym, nie powinny być dokumentowane fakturą VAT?
   
   

Stanowisko Wnioskodawcy:

Ad. pytanie nr 1.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT, przez dostawę towarów rozumie się, co do zasady, przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 1 wymienionej ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:

1. przeniesienie prawa do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawne,
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Z powołanych przepisów wynika zatem, że opodatkowanie czynności podatkiem VAT odnosi się do czynności realizowanych przez podatnika VAT, które mają cechy dostawy towarów lub świadczenia usług w rozumieniu ww. przepisów Ustawy o VAT.

Elementem zasadniczym dla uznania realizowanych czynności jako czynności, o których mowa w art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 jest wyodrębnienie podmiotu będącego odbiorcą świadczenia. Stanowisko takie zajął m.in. WSA w Warszawie w wyroku z dnia 9 kwietnia 2009 r., sygn. akt. III SA/Wa 154/09.

Następną kwestią jest odpłatność świadczenia. Usługą będzie takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia, odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. Czynność podlega opodatkowaniu podatkiem VAT wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Jednocześnie związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Kwestia odpłatności za świadczenie była przedmiotem rozstrzygnięcia m.in. w wyroku Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-102/86. Zgodnie z tym wyrokiem czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi a odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem.

W wyroku natomiast C-16/93 Trybunał wskazał, że czynność podlega opodatkowaniu wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługobiorcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi przekazane na rzecz usługobiorcy.

Uwzględniając powyższe, za świadczenie usług za wynagrodzeniem, uznawane są sytuacje, w których:

1. istnieje związek prawny pomiędzy usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
2. wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,
3. istnieje bezpośrednia i zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru i usługi,
4. odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
5. istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.
   
   

Odnosząc powyższe do opisanego stanu faktycznego, zdaniem S., roszczenie z którym S. wystąpiła do Zamawiającego, nie jest związane z żadnym świadczeniem wzajemnym pomiędzy S. a Zamawiającym, które dawałoby podstawy do uznania, że kwoty, o które wnioskuje S. stanowią wynagrodzenie za usługę świadczoną przez Wnioskodawcę na rzecz Zamawiającego.

Kwoty, o które wnioskuje S. do Zamawiającego stanowią odszkodowanie za szkodę wynikłą z tytułu niezależnego od Wnioskodawcy przedłużenia terminu realizacji Umowy, z przyczyn całkowicie niezależnych od Wnioskodawcy, leżących w całości po stronie Zamawiającego.

Zgodnie z art. 361 § 1 i 2 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Istotą jest zatem rekompensata za szkodę. W takim przypadku natomiast, nie można mówić o istnieniu transakcji ekwiwalentnej, tj. świadczeniu w zamian za wynagrodzenie.

Zgodnie z art. 363 § 1 i 2 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź poprzez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź poprzez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według ceny z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.

Stosownie natomiast do art. 471 k.c., dłużnik (w tym przypadku Zamawiający) obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Odnosząc powyższe do okoliczności opisanych w stanie faktycznym należy, zdaniem Wnioskodawcy, uznać, że roszczenie, z którym S. wystąpiła do Zamawiającego nie jest wynagrodzeniem za usługę, lecz stanowi rekompensatę za szkodę, którą S. poniosła w związku z wydłużeniem terminu realizacji Przedmiotu Umowy, z przyczyn leżących po stronie Zamawiającego.

Podpisując Umowę S. zobowiązała się do jej realizacji w terminie, w którym miała możliwość wykonania całego zakresu robót objętych Umową. Umowa realizowana była na podstawie przedłożonej przez Zamawiającego dokumentacji i decyzji administracyjnych pozwalających na realizację Przedmiotu Umowy. Zgodnie z zawartą Umową, Zamawiający był na bieżąco, w trybie przewidzianym w Umowie, informowany o ujawnionych przez S. rozbieżnościach pomiędzy założeniami a stanem faktycznym, a także o brakach w dokumentacji. Reakcja po stronie Zamawiającego dotycząca przykładowo zmian w projekcie lub dostarczenia projektu, wycinki drzew była dokonywana w czasie, który uniemożliwiał S. zakończenie prac związanych z Umową w terminie pierwotnie zakładanym.

Co do zasady można przyjąć, że niewykonanie zobowiązania przez Zamawiającego, w zakresie obowiązku uwzględnienia i wskazania w sposób jednoznaczny i wyczerpujący wszystkich wymagań i okoliczności mogących mieć wpływ na sporządzenie przez S. oferty i czasu na realizację Przedmiotu Umowy, zostało potwierdzone przez Zamawiającego w aneksie do Umowy, którym przedłużono termin jej realizacji o 155 dni.

Jednocześnie należy zauważyć, że przedłużenie terminu realizacji Umowy z powodów pozostających całkowicie po stronie Zamawiającego nie zostało wymienione w Umowie jako przesłanka do zmiany warunków Umowy w zakresie wynagrodzenia. Zamawiający opisując w § 16 Umowy przesłanki umożliwiające jej zmianę, nie uwzględnił przesłanki zmiany (wzrostu) wynagrodzenia Wykonawcy z powodu poniesienia przez Wykonawcę dodatkowego kosztu, jaki powstanie, w związku z realizacją kontraktu w wydłużonym czasie realizacji (jak wskazano w stanie faktycznym, o 155 dni dłużej). Oczywistym jest, że Wykonawca nie miał możliwości tej okoliczności uwzględnić w ofercie, poprzez wyliczenie kosztu jaki poniesie za wydłużony okres realizacji, bowiem okoliczność ta powstała w trakcie realizacji Przedmiotu Umowy i wynikała z czynników niezależnych od Wnioskodawcy, za które całkowitą odpowiedzialność ponosi Zamawiający.

Wnioskodawca pragnie zwrócić również uwagę, że brak przesłanki umownej uzasadniającej zmianę wynagrodzenia, jak również brak przesłanki prawnej uzasadniającej dochodzenie zapłaty z tytułu wynagrodzenia w związku z przedłużeniem realizacji, pozbawił możliwości dochodzenia przez Wnioskodawcę zapłaty z tytułu wynagrodzenia tak z podstaw kontraktowych jak i ogólno-prawnych.

Dodatkowo, zgodnie z art. 144 Prawa zamówień publicznych, zakazuje się zmian postanowień zawartej umowy lub umowy ramowej w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy, chyba, że zachodzą przesłanki wymienione w tym przepisie. Okoliczności takie w przedmiotowej sprawie nie wystąpiły.

S.ma zatem prawo i przesłanki domagania się od Zamawiającego pełnej rekompensaty szkody powstałej na skutek niewykonania przez Zamawiającego Zobowiązania.

Szkodę S. stanowią dodatkowe i nieprzewidziane w ofercie Koszty z tytułu konieczności realizacji Umowy w terminie wydłużonym, wynikającym z niezapewnienia przez Zamawiającego odpowiednich warunków i wymagań, tj. brak projektów do części robót, wadliwość rozwiązań projektowych, wstrzymywanie robót, a także występowanie odmiennych od wskazanych na etapie przetargu i przyjętych w dokumentacji przetargowej, warunków fizycznych, które uniemożliwiały prowadzenie robót. Wskutek powyższego, S. poniosła Koszty związane z wydłużonym czasem trwania kontraktu. Roszczenie przygotowane przez S. uwzględnia jedynie następstwa działań i zaniechań Zamawiającego, z których wynikła konieczność wydłużenia terminu realizacji Przedmiotu Umowy i poniesienia kosztów, których Wnioskodawca nie poniósłby, gdyby przedmiot zamówienia opisany był w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, nie było braków w projekcie, wskazanoby warunki fizyczne adekwatne do rzeczywistości - co pozwoliłoby na sporządzenie oferty w sposób adekwatny do okoliczności mogących mieć wpływ na jej sporządzenie.

Należy podkreślić, że w przedstawionym stanie faktycznym poniesione przez S. koszty nie wynikały z realizacji prac dodatkowych lub zwiększonego zakresu zamówienia, a wynikały z „wymuszonego” wydłużenia czasu realizacji Przedmiotu Umowy, z przyczyn leżących po stronie Zamawiającego. Kwestia odpowiedzialności w oparciu o art. 471 k.c. powstaje w sytuacji, gdy dłużnik (tu Zamawiający) nie wykonał lub nie wykonał należycie swoich obowiązków dłużnych (w tym przypadku uwzględnienie wszystkich okoliczności mogących mieć wpływ na przygotowanie oferty). Takie zachowanie dłużnika (Zamawiający) otwiera drogę do domagania się odszkodowania. W opisanej sytuacji S. jako wierzyciel ma roszczenie odszkodowawcze o naprawienie szkody. Przepis art. 471 k.c. wprowadza domniemanie winy dłużnika, o ile ten nie wykona lub nienależycie wykona zobowiązanie. W orzecznictwie wskazuje się, że odszkodowanie za nienależyte wykonanie umowy, dochodzone na podstawie art. 471 k.c., jest świadczeniem mającym powetować szkodę spowodowaną niewłaściwym działaniem bądź zaniechaniem dłużnika. Jest to roszczenie o innym charakterze niż roszczenie o wykonanie umowy. Ma na celu wyrównanie uszczerbku wywołanego nieprawidłowym zachowaniem kontrahenta (tutaj Zamawiającego), a nie wymuszenie na nim wykonania zobowiązania zgodnie z treścią umowy (por. wyrok. SN z dnia 16 kwietnia 2008 r., V CSK 515/07, Legalis). S. niewątpliwie poniosła szkodę, za którą odpowiedzialność odszkodowawczą ponosi Zamawiający. Szkoda poniesiona przez S. polega na uszczupleniu majątku poprzez poniesienie przez S. dodatkowych Kosztów, które zostały szczegółowo opisane w stanie faktycznym.

Wykazane przez S. Koszty z całą pewnością spowodowały uszczuplenie majątku Wnioskodawcy, do którego nie doszłoby, gdyby nie konieczność przedłużenia terminu realizacji Przedmiotu Umowy. W konsekwencji, z punktu widzenia prawa cywilnego należy je oceniać jako szkodę S.. Niewątpliwym jest, że gdyby okres wykonania robót trwał krócej – w czasie pierwotnie umówionym, to wówczas nie wystąpiłaby konieczność poniesienia wskazanych, dodatkowych kosztów.

Uwzględniając powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, dochodzona przez S. kwota odszkodowania nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ad. pytanie nr 2.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą m.in. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług. W omawianym przypadku przesłanki uzasadniające wystawienie faktury nie zostałyby spełnione. Dochodzona przez Wnioskodawcę kwota nie wiąże się bowiem z żadnym świadczeniem, które podlegałoby opodatkowaniu. Nie stanowi ona wynagrodzenia za dostawę towaru czy też świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT.

Tym samym dochodzona przez S. kwota odszkodowania powinna być udokumentowana innym dokumentem księgowym a nie fakturą VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Nadmienia się, że tekst jednolity ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług został opublikowany w Dz.U. z 2018 r. poz. 2174 z późn. zm.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego).

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…) za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2019 r., poz. 2325). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.