Powrót

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni, przedstawione we wniosku z dnia 19 września 2012 r. (data wpływu 21 września 2012 r.) uzupełnionym pismem z dnia 27 grudnia 2012 r. (data wpływu 31 grudnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania spadku nabytego po zmarłej matce – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21września 2012 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony w dniu 31 grudnia 2012 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania spadku nabytego po zmarłej matce.

We wniosku tym i jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 8 grudnia 2004 r. zmarła matka Wnioskodawczyni, która przed śmiercią prowadziła gospodarstwo rolne wraz z ojcem Wnioskodawczyni. Postanowienie Sądu Rejonowego o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłej mamie wydane zostało w dniu 19 lutego 2007 r. a uprawomocniło się w dniu 13 marca 2007 r.

Zgodnie z tym postanowieniem spadek po zmarłej, na podstawie ustawy nabyli mąż oraz trójka dzieci (w tym Wnioskodawczyni) w udziale po 1/4 każdy.

Przed śmiercią mamy rodzice wspólnie prowadzili gospodarstwo rolne, panowała pomiędzy nimi wspólność majątkowa małżeńska. W skład majątku rodziców wchodziło gospodarstwo rolne o łącznej powierzchni 14,3138 ha, w tym działka zabudowana budynkiem mieszkalnym o powierzchni 300 m2. W skład tego gospodarstwa wchodziły również pomieszczenia gospodarcze tj. obora o powierzchni 160 m2, stodoła o powierzchni 180 m2, garaż o powierzchni 100 m2. W skład majątku wchodziły:

1. samochody:

• mercedes sprinter,
• fiat marea.

2. maszyny i ciągniki:

• ursus,
• przyczepa.

Po śmierci mamy, ojciec Wnioskodawczyni prowadził samodzielnie gospodarstwo rolne, a także zakupił:

1. ciągnik Zetor,
2. ciągnik Ursus.

W dniu 14 lipca 2009 r. zmarł ojciec Wnioskodawczyni. Postanowienie Sądu Rejonowego o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłym ojcu wydane zostało w dniu 31 sierpnia 2009 r. a uprawomocniło się w dniu 22 września 2009 r. Na podstawie tego postanowienia spadek po zmarłym ojcu nabyła Wnioskodawczyni wraz z dwojgiem rodzeństwa, po 1/3 części każdy.

Po śmierci ojca Wnioskodawczyni wraz z rodzeństwem stale zamieszkuje w domu odziedziczonym po rodzicach. Ustalono, że Wnioskodawczyni zajmie się prowadzeniem gospodarstwa. Jednakże, z racji tego, że w tym czasie studiowała, i nie miała możliwości dokładnego zajmowania się tym gospodarstwem, zostało ono oddane w dzierżawę w dniu 19 października 2009 r. Po ukończeniu studiów w 2013 r. Wnioskodawczyni planuje samodzielnie prowadzić gospodarstwo rolne.

W przesłanym uzupełnieniu wskazano, że w skład gospodarstwa rolnego nie wchodziły budynki zajęte na cele specjalistycznego chowu i wylęgu drobiu lub specjalistycznej hodowli zwierząt wraz z urządzeniami i ze stadem hodowlanym. Wnioskodawczyni nie jest właścicielem innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość. Nie przysługuje Jej spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, ani też wynikające z przydziału spółdzielni mieszkaniowej prawo do domu jednorodzinnego lub prawo do lokalu w małym domu mieszkalnym. Wnioskodawczyni nie jest i nie była najemcą innego lokalu lub budynku. Zamieszkuje i jest zameldowana w nabytym w drodze spadku budynku mieszkalnym od urodzenia tj. od 1988 r.

W dacie nabycia maszyn i urządzeń w drodze spadku po zmarłej matce Wnioskodawczyni nie była rolnikiem.

Wobec powyższego zadano następujące pytania:

Czy Wnioskodawczyni jest zobowiązana do zapłaty podatku od spadków i darowizn w związku z nabyciem spadku po zmarłej matce, a jeśli tak to od czego i ile wyniesie ten podatek...

Czy gospodarstwo rolne będzie podlegało zwolnieniu...

Czy pomieszczenia gospodarcze będą podlegały zwolnieniu...

Czy maszyny i urządzenia będą podlegały zwolnieniu...

Czy Wnioskodawczyni będzie mogła skorzystać z ulgi mieszkaniowej...

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie musi płacić podatku od spadku nabytego po zmarłej matce, gdyż gospodarstwo rolne podlega zwolnieniu na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy, ponieważ po śmierci mamy, gospodarstwo to było prowadzone przez ojca będącego rolnikiem. Również maszyny i urządzenia będą podlegały zwolnieniu na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 12 ustawy, bowiem po śmierci matki, ojciec Wnioskodawczyni był rolnikiem i w ciągu 3 lat od daty otrzymania nie sprzedał, ani nikomu nie darował tych maszyn. Zdaniem Wnioskodawczyni, również pomieszczenia gospodarcze wchodzące w skład gospodarstwa rolnego podlegają zwolnieniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Z treści wniosku wynika, że w dniu 8 grudnia 2004 r. zmarła matka Wnioskodawczyni, która przed śmiercią prowadziła gospodarstwo rolne wraz z ojcem Wnioskodawczyni. Postanowienie Sądu Rejonowego o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłej mamie wydane zostało w dniu 19 lutego 2007 r. a uprawomocniło się w dniu 13 marca 2007 r.

Zgodnie z tym postanowieniem spadek po zmarłej, na podstawie ustawy nabyli mąż oraz trójka dzieci (w tym Wnioskodawczyni) w udziale po 1/4 każdy.

W związku z tym wyjaśnić należy, że zgodnie z art. 922 § 1 ustawy z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zmianami) prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej. Artykuł 924 ww. ustawy stanowi, że spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast w myśl art. 925 spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Zgodnie z przepisem art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 222, poz. 1629), do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r.

W związku więc z faktem, iż do nabycia w drodze spadku po matce doszło w 2004 r., zastosowanie znajdują przepisy tej ustawy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, między innymi tytułem spadku.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych, a w wypadku darowizny obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na obdarowanym i darczyńcy.

Natomiast w myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 tej ustawy przy nabyciu w drodze dziedziczenia powstaje on z chwilą przyjęcia spadku.

Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. Gdy nabycie w drodze darowizny nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przed organem podatkowym na okoliczność dokonania tej darowizny (art. 6 ust. 4 ustawy).

W świetle powyższego, uznać należy iż co do zasady opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega nabycie tytułem spadku własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jednakże, w sytuacjach wskazanych w ustawie, nabycie to może korzystać ze zwolnienia lub z wyłączenia z opodatkowania tym podatkiem.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 1) ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. zwalnia się od podatku nabycie własności i prawa użytkowania wieczystego gospodarstwa rolnego lub jego części oraz innych praw do takiego gospodarstwa lub jego części, jak również działki przyzagrodowej, z wyjątkiem:

1. budynków mieszkalnych,
2. budynków zajętych na cele specjalistycznego chowu i wylęgu drobiu lub specjalistycznej hodowli zwierząt wraz z urządzeniami i ze stadem hodowlanym,
3. urządzeń do prowadzenia upraw specjalnych, jak: szklarnie, inspekty, pieczarkarnie, chłodnie, przechowalnie owoców,
4. (skreślona).

W myśl natomiast art. 4 ust. 1 pkt 12 ww. ustawy, zwalnia się od podatku nabycie przez rolnika pojazdów rolniczych i maszyn rolniczych oraz części do tych pojazdów i maszyn pod warunkiem, że te pojazdy i maszyny rolnicze w ciągu 3 lat od daty otrzymania nie zostaną przez nabywcę sprzedane lub darowane osobom trzecim; niedotrzymanie tego warunku powoduje utratę zwolnienia.

Ilekroć w ustawie jest mowa o gospodarstwie rolnym, oznacza to gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym (art. 4 ust. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Wspomniane przepisy o podatku rolnym, w szczególności art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (tekst jednolity Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969 ze zm.), definiują gospodarstwo rolne jako obszar gruntów, o których mowa w art. 1 (tj. grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza), o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

Natomiast na podstawie art. 16 ust. 1 ww. ustawy, w przypadku nabycia budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym:

1. w drodze spadku lub darowizny przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej,
2. w drodze spadku przez osoby zaliczane do II grupy podatkowej,
3. w drodze spadku przez osoby zaliczane do III grupy podatkowej, sprawujące przez co najmniej dwa lata opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie umowy zawartej z nim przed organem gminy,

• nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.

W myśl art. 16 ust 2 ww. ustawy, ulga, o której mowa w ust. 1, przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki:

1. spełniają wymogi określone w art. 4 ust. 4;
2. nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy;
3. nie dysponują spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu lub nie są właścicielami spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dyspozycji spółdzielni, w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego;
4. nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu;
5. będą zamieszkiwać w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat:

1. złożenia zeznania podatkowego - jeżeli w chwili złożenia zeznania nabywca mieszka w nabytym lokalu lub budynku,
2. od dnia zamieszkania w nabytym lokalu lub budynku - jeżeli nabywca zamieszka w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego.

Z treści wniosku wynika, iż przed śmiercią mamy rodzice wspólnie prowadzili gospodarstwo rolne, panowała pomiędzy nimi wspólność majątkowa małżeńska. W skład majątku rodziców wchodziło gospodarstwo rolne o łącznej powierzchni 14,3138 ha, w tym działka zabudowana budynkiem mieszkalnym o powierzchni 300 m2. W skład tego gospodarstwa wchodziły również pomieszczenia gospodarcze tj. obora o powierzchni 160 m2, stodoła o powierzchni 180 m2, garaż o powierzchni 100 m2. W skład majątku wchodziły również samochody mercedes sprinter i fiat marea, oraz maszyny i ciągnik.

Po śmierci mamy, ojciec Wnioskodawczyni prowadził samodzielnie gospodarstwo rolne.

W przesłanym uzupełnieniu wskazano, że w skład gospodarstwa rolnego nie wchodziły budynki zajęte na cele specjalistycznego chowu i wylęgu drobiu lub specjalistycznej hodowli zwierząt wraz z urządzeniami i ze stadem hodowlanym. W dacie nabycia maszyn i urządzeń w drodze spadku po zmarłej matce Wnioskodawczyni nie była rolnikiem.

Analiza zacytowanego art. 4 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. wskazuje, że nabycie gospodarstwa rolnego w drodze dziedziczenia jest zwolnione od tego podatku, pod warunkiem jednakże, że w chwili nabycia nieruchomość stanowi gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym. Zastosowanie tego zwolnienia nie jest więc uzależnione od spełnienia żadnych innych, aniżeli wskazane w przepisie przesłanek.

W konsekwencji zatem, gdy wskazana we wniosku nieruchomość, w której Wnioskodawczyni nabyła udział w spadku po matce, stanowiła gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, wówczas nabycie w 2004 r. udziału w tym gospodarstwie korzystało ze zwolnienia na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przy czym uznać należy, że ze zwolnienia tego korzystają również pomieszczenia gospodarcze ściśle związane z prowadzonym gospodarstwem.

W odniesieniu natomiast do opodatkowania nabycia w drodze spadku po zmarłej matce urządzeń i maszyn rolniczych, uznać należy iż nabycie to nie korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 12 ww. ustawy. Z treści tego przepisu wynika bowiem, że ze zwolnienia korzysta nabycie przez rolnika pojazdów rolniczych i maszyn rolniczych oraz części do tych pojazdów i maszyn pod warunkiem, że te pojazdy i maszyny rolnicze w ciągu 3 lat od daty otrzymania nie zostaną przez nabywcę sprzedane lub darowane osobom trzecim.

Ponieważ w przesłanym uzupełnieniu Wnioskodawczyni wskazała, że w momencie nabycia maszyn i urządzeń rolniczych nie była rolnikiem, zatem nabycie przez Nią tych rzeczy nie może korzystać ze zwolnienia. Bez znaczenia w przedmiotowej sprawie pozostaje, natomiast fakt, że jednym ze spadkobierców był ojciec Wnioskodawczyni posiadający status rolnika.

Odnosząc się natomiast do opodatkowania nabycia udziału w budynku mieszkalnym, wskazać należy, iż nabycie budynku mieszkalnego zostało co prawda wyłączone ze zwolnienia na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy, jednakże nabycie takie może korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Podkreślić jednak należy, iż z ulgi tej mogą skorzystać wyłącznie nabywcy, którzy spełniają łącznie warunki określone w art. 16 ust. 2 ustawy.

W treści przesłanego uzupełnienia, wskazano, że Wnioskodawczyni nie jest właścicielem innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość. Nie przysługuje Jej spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, ani też wynikające z przydziału spółdzielni mieszkaniowej prawo do domu jednorodzinnego lub prawo do lokalu w małym domu mieszkalnym. Wnioskodawczyni nie jest i nie była najemcą innego lokalu lub budynku. Ponadto zamieszkuje w nabytym w drodze spadku budynku mieszkalnym od urodzenia tj. od 1988 r.

Zatem Wnioskodawczyni będzie mogła skorzystać z ulgi mieszkaniowej w zakresie określonym w art. 16 ust. 1, w sytuacji gdy spełni łącznie warunki wymienione w art. 16 ust. 2 ustawy, w tym będzie zamieszkiwać w nabytym budynku przez 5 lat od dnia złożenia zeznania podatkowego - jeżeli w chwili złożenia zeznania mieszkała w nabytym budynku, lub od dnia zamieszkania w nabytym budynku - jeżeli zamieszka w nim w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że nabycie w 2004 r. składników majątku spadkowego, które nie jest objęte zakresem przedmiotowych zwolnień, podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

1. 9.637 zł jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej,
2. 7.276 zł jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej,
3. 4.902 zł jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

W myśl art. 14 ust. 3 ww. ustawy do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1. do grupy I - małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
2. do grupy II - zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
3. do grupy III - innych nabywców.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku. Podatek naliczany jest zależnie od wartości nabytych rzeczy lub praw majątkowych. Dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej, do kwoty 10.278 zł podatek naliczany jest w wysokości 3 %, od kwoty 10.278 zł do 20.556 zł podatek wynosi 308 zł 30 gr i 5 % nadwyżki ponad 10.278 zł natomiast w przypadku podstawy opodatkowania wyższej aniżeli 20.556 zł podatek wynosi 822 zł 20 gr i 7 % od nadwyżki ponad 20.556 zł.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Powrót