INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 07 marca 2011 r. (data wpływu do tut. BKIP 10 marca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy kwota odszkodowania jaka Wnioskodawca zapłacił Spółce T w związku z niewykonaniem na jej rzecz dostaw zamówionego towaru handlowego, stanowi u Wnioskodawcy koszty uzyskania przychodu - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 marca 2011 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy kwota odszkodowania jaka Wnioskodawca zapłacił Spółce T w związku z niewykonaniem na jej rzecz dostaw zamówionego towaru handlowego, stanowi u Wnioskodawcy koszty uzyskania przychodu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca na podstawie umów sprzedaży z dnia 23 grudnia 2009 r. oraz z dnia 14 lutego 2010 r. zawartych ze Spółką T zobowiązał się sprzedawać (dostarczać) tej firmie towar handlowy w postaci metali kolorowych oraz złomu metali kolorowych.

W miesiącach maj i czerwiec 2010 r. Wnioskodawca sprzedał ww. Spółce towar o łącznej wartości brutto 22.617.712,30 zł (netto 18.539.108,45 zł, VAT 4.078.603,85 zł), na tę okoliczność wystawił faktury VAT oraz powyższą sprzedaż na zasadzie art. 12 ust. 3 ustawy o pdop, ujął jako przychód z działalności gospodarczej osiągnięty w miesiącu maju i czerwcu 2010 r. Spółka T nie zapłaciła Wnioskodawcy za powyższe dostawy. W czerwcu 2010 r. Prokurator Okręgowy dokonał blokady wszystkich rachunków bankowych Wnioskodawcy i z tego względu Wnioskodawca nie mógł wykonać zobowiązań wynikających z ww. umów sprzedaży względem Spółki T tj. nie zrealizował na jego rzecz dostaw zamówionych towarów handlowych.

W tym stanie rzeczy Spółka T oświadczyła Wnioskodawcy, że na skutek nie wykonania przez niego dostaw poniosła szkodę i na tę okoliczność wystawiła Wnioskodawcy dwie noty obciążeniowe z dnia 29 czerwca 2010 r. na kwotę 9.334.540,82 zł oraz z dnia 30 czerwca 2010 r. na kwotę 12.858.756,84 zł.

Strony tj. Wnioskodawca i Spółka T rozpoczęły negocjacje w celu rozwiązania zaistniałego problemu i ostatecznie 26 sierpnia 2010 r. zawarły ugodę, w której postanowiono, że Spółka T ograniczy swoją wierzytelność z tytułu szkody do kwoty 8.706.383,92 zł, natomiast pozostałe 13.911.328,36 zł, zobowiązała się zapłacić Wnioskodawcy w terminie 3 dni od daty zawarcia ugody, co uczyniła.

Kwota odszkodowania 8.706.383,92 zł została uregulowana przez Wnioskodawcę poprzez kompensatę (potrącenie) z wierzytelnościami jakie przysługiwały Wnioskodawcy wobec Spółki T z tytułu zrealizowanych dostaw w maju i czerwcu 2010 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy kwota odszkodowania w wysokości 8.703.383,92 zł jaką Wnioskodawca zapłacił Spółce T w związku z niewykonaniem na jej rzecz dostaw zamówionego towaru handlowego, stanowi u Wnioskodawcy koszty uzyskania przychodu, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o pdop...

Zdaniem Spółki, kwota odszkodowania w wysokości 8.706.383,92 zł jaką Wnioskodawca zapłacił Spółce T w związku z niewykonaniem na jego rzecz dostaw zamówionego towaru handlowego, stanowi u Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o pdop, ponieważ w tym przypadku nie ma zastosowania wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o pdop. Przywołany pkt 22 ust. 1 art. 16 stanowi jedynie o karach umownych i odszkodowaniach z tytułu wad dostarczonego towaru, zwłoki w dostarczaniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów, natomiast w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca zapłacił odszkodowanie z tytułu niewykonania głównego świadczenia wobec kontrahenta, zaś dostarczany towar był wolny od jakichkolwiek wad. Nie bez znaczenia jest też okoliczność, iż ww. kwota odszkodowania 8.706.383,92 zł była wcześniej zarachowania przez Wnioskodawcę jako przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm. – zwanej dalej „ustawy o pdop”), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust.1.

Interpretacja pojęcia „koszty uzyskania przychodów” zawartego w art. 15 ust. 1 ustawy o pdop, prowadzi do wniosku, że podatnik ma prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wszelkich wydatków, pod warunkiem że:

• są to koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów,
• są to koszty poniesione w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
• nie są kosztami wymienionymi w art. 16 ust. 1 ustawy o pdop.
  
  

Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów. Koszty ponoszone przez podatnika należy oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym wydatkiem a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o pdop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Przepis art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o pdop, dotyczy zdarzeń gospodarczych spowodowanych wadliwością towarów lub robót i usług, będących przedmiotem działalności gospodarczej. W odniesieniu do pozostałych kar i odszkodowań, niewymienionych w negatywnym katalogu zawartym w art. 16 ust. 1 tej ustawy, nie można automatycznie stwierdzić, że fakt ten umożliwia zaliczenie takich wydatków do kosztów podatkowych. Nie można w tym zakresie uznać za właściwe przyjęcie rozumowania a contrario, tzn. że niewymienione w tym przepisie kary i odszkodowania stanowią koszt podatkowy.

Odszkodowania i kary umowne wypłacone z innych tytułów niż wymienione w przepisie art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o pdop, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów, o ile wydatek ten jest celowy na gruncie przepisów prawa podatkowego, w szczególności spełnia przesłanki zakwalifikowania go do kosztów uzyskania przychodów określone w art. 15 ust. 1 ustawy o pdop. Warunkiem kwalifikowania określonego wydatku, jako kosztu podatkowego, poza kwestią jego faktycznego poniesienia jest bowiem jego cel. Ustawodawca wyraźnie wiąże koszty uzyskania przychodów z celem ich poniesienia, jakim jest osiągnięcie przychodu lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów. Oznacza to, że podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni lub pośredni związek z osiągniętym przychodem, albo zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów. Cel ten musi być wyraźnie widoczny, zaś poniesione wydatki winny go bezpośrednio lub pośrednio realizować lub co najmniej winny go zakładać jako realny. Wydatki zaliczone do kosztów uzyskania przychodów muszą być wynikiem racjonalnego i celowego działania podatnika. Każde zdarzenie należy rozpatrywać i oceniać indywidualnie.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, iż Prokurator Okręgowy dokonał blokady wszystkich rachunków bankowych Wnioskodawcy i z tego względu Wnioskodawca nie mógł wykonać zobowiązań wynikających z ww. umów sprzedaży względem Spółki T tj. nie zrealizował na jego rzecz dostaw zamówionych towarów handlowych. W tym stanie rzeczy Spółka T oświadczyła Wnioskodawcy, że na skutek niewykonania przez niego dostaw poniosła szkodę i na tę okoliczność wystawiła Wnioskodawcy dwie noty obciążeniowe. Strony rozpoczęły negocjacje w celu rozwiązania zaistniałego problemu i ostatecznie zawarły ugodę, w której postanowiono m.in. że Spółka T ograniczy swoją wierzytelność z tytułu szkody do kwoty 8.706.383,92 zł, natomiast pozostałe 13.911.328,36 zł, zobowiązała się zapłacić Wnioskodawcy w terminie 3 dni od daty zawarcia ugody, co uczyniła. Kwota odszkodowania 8.706.383,92 zł została uregulowana przez Wnioskodawcę poprzez jej kompensatę (potrącenie) z wierzytelnościami jakie przysługiwały Wnioskodawcy wobec Spółki T z tytułu zrealizowanych dostaw w maju i czerwcu 2010 r.

Przedmiotowe odszkodowanie nie mieści się zatem w zakresie kar i odszkodowań wymienionych w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o pdop, należy więc rozważyć ogólne przesłanki zaliczenia go do kosztów uzyskania przychodów.

Wychodząc z definicji kosztów uzyskania przychodów należy ustalić, czy wypłata odszkodowanie miała:

1. na celu osiągnięcie przychodów, czy
2. zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów.
   
   

W ocenie tut. Organu zapłata odszkodowanie w żadnym razie nie prowadzi do osiągnięcia przychodu, a wręcz przeciwnie wiąże się z negatywnymi konsekwencjami finansowymi dla podmiotu. Uznanie odszkodowania wypłaconego przez Wnioskodawcę za uzasadnione spowodowałoby w istocie przerzucenie odpowiedzialności za nieprawidłowości w działaniach Spółki na Skarb Państwa.

Wypłaconego odszkodowania nie można także uznać za poniesione w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Zgodnie ze Słownikiem języka polskiego pod red. M. Szymczaka, Warszawa 1996 przez pojęcie „zachować” („zachowywać”) należy rozumieć „dochować coś w stanie niezmienionym, nie naruszonym, utrzymać”. Natomiast „zabezpieczyć” („zabezpieczać”) oznacza „uczynić bezpiecznym - nie zagrożonym; dać ochronę, ochronić”. Można więc przyjąć, iż koszty poniesione na zachowanie źródła przychodów to takie koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu występowały w nie naruszonym stanie oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast jako zabezpieczenie źródła przychodów powinno się przyjmować koszty poniesione na ochronienie istniejącego źródła przychodów, w taki sposób, aby źródło to funkcjonowało w bezpieczny sposób. Zatem wydatki, które przyczynią się do zabezpieczenia bądź zachowania źródła przychodu, to takie wydatki, które w efekcie pozwolą w przyszłości osiągnąć przychód z tego źródła.

W przedstawionym stanie faktycznym wypłaty odszkodowania nie można, w ocenie tut. Organu, nazwać ani działaniem w celu zachowania źródła przychodów, ani zabezpieczenia źródła przychodów. Wnioskodawca w związku z zapłaconym odszkodowaniem za niewywiązanie z umowy nie uzyskuje jakiegokolwiek przychodu, odszkodowanie to jest konsekwencją niedostarczenia partii towaru, zatem nie może być związane z przychodem ze sprzedaży bowiem ta nie doszła do skutku. Nie sposób też zgodzić się, iż jak twierdzi Wnioskodawca „kwota odszkodowania (…) była wcześniej zarachowana jako przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych”. W tym miejscu należy podkreślić, iż to nie odszkodowanie, jak błędnie twierdzi Spółka, było wykazane jako przychód podatkowy, lecz przychód ze sprzedaży poprzedniej partii towarów, z którym przedmiotowe odszkodowanie nie miało żadnego związku.

W świetle powyższych przepisów należy uznać, iż kwota odszkodowania jaką Spółka zapłaciła Spółce T w związku z niedokonaniem na jej rzecz dostaw zamówionego towaru handlowego, nie stanowi u Spółki kosztów uzyskania przychodów.

Reasumując, stanowisko Spółki należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.