INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 28 grudnia 2010 r. (data wpływu 3 stycznia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 stycznia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W 2004 r. Wnioskodawca zawarł w ramach prowadzonej przez Niego działalności gospodarczej umowę z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa o pomoc finansową z funduszy Unii Europejskiej i funduszy krajowych – Program SARARD. Pomoc finansowa była przekazana jednorazowo w wysokości 210.000 zł, co stanowiło zwrot poniesionych przez Niego 49,71% całkowitych kwalifikowanych kosztów przedsięwzięcia określonych w harmonogramie rzeczowo-finansowym. Pomoc finansowa przysłużyła się powstaniu placu na posiadanej przez Wnioskodawcę nieruchomości gruntowej, która wykorzystywana była i nadal jest do prowadzonej przez Zainteresowanego działalności gospodarczej.

Od 24 lutego 2006 r. do 31 marca 2010 r. część placu została oddana do użytkowania na podstawie umowy użyczenia. Od 1 stycznia 2008 r. do 31 marca 2009 r. część placu została wynajęta na podstawie umowy najmu. Od 1 kwietnia 2010 r. cała nieruchomość gruntowa wraz z położonym na nim placem została wydzierżawiona na podstawie umowy o dzierżawę.

W 2010 r. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji rolnictwa zarzuciła Wnioskodawcy, iż złamał postanowienia umowy. Doszło do sporu, którego rozwiązania znalazło się w wyroku Sądu Okręgowego z dnia 11 maja 2010 r., w którym Sąd orzekł, iż zasądza na rzecz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zwrot kwoty 210.000 zł wraz z odsetkami w wysokości za zaległe lata podatkowe od dnia 24 marca 2005 r. do dnia zapłaty. Wnioskodawca złożył apelację od wyroku, o którym mowa wyżej; nie została ona jeszcze rozstrzygnięta.

Zainteresowany poniósł ciężar kosztów zastępstwa procesowego oraz kosztów sądowych, w związku z ww. sprawą.

W związku z wyrokiem Sądu Okręgowego w dniu 23 grudnia 2010 r. Zainteresowany zapłacił Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa kwotę 210.000 zł oraz kwotę zasądzonych odsetek.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zapłacone odsetki, koszty zastępstwa procesowego oraz koszty sądowe, o których mowa w części dotyczącej stanu faktycznego będą kosztem podatkowym...

Zdaniem Wnioskodawcy, zapłacone odsetki, koszty zastępstwa procesowego oraz koszty sądowe będą kosztem podatkowym, gdyż plac wykorzystywany jest do prowadzenia przez Zainteresowanego działalności gospodarczej. Służył i służy do osiągnięcia przychodów (m.in. umowa dzierżawy, umowa najmu). Plac służył również prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej: stały na nim posiadane przez Niego maszyny, urządzenia oraz środki transportu.

Zainteresowany uważa, że wyżej przedstawione przez Niego argumenty świadczą o tym, iż zapłacone odsetki są kosztem podatkowym, gdyż poniesione zostały w celu osiągnięcia przychodów.

Zdaniem Wnioskodawcy, kosztem uzyskania przychodu będą: zapłacone odsetki, koszty zastępstwa procesowego oraz koszty sądowe ww. spraw sądowych. Nie ma bowiem w tym zakresie zastosowania żadne wyłączenie z art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a poniesienie tych kosztów ma w pełni związek z zachowaniem źródła przychodu, o którym mowa w art. 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy.

Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu winien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

• pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub ze źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
• nie znajdować się na liście wydatków nieuznanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• być właściwie udokumentowany.
  
  

Generalnie należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ww. ustawy nie podlegają wyłączeniu z tychże kosztów. Koszty ponoszone przez podatnika należy ocenić pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Przy czym związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku, a osiągnięciem przychodu, bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła, należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu, bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.

Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości.

Należy przy tym podkreślić, iż obowiązek jednoznacznego wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem, a przychodem uzyskanym z działalności, zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła tego przychodu każdorazowo spoczywa na podatniku.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 16 i pkt 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar, opłat i odszkodowań oraz odsetek od tych zobowiązań z tytułu:

1. nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska,
2. niewykonania nakazów właściwych organów nadzoru i kontroli dotyczących uchybień w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (pkt 16),

odsetek za zwłokę z tytułu nieterminowych wpłat należności budżetowych i innych należności, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (pkt 18).

Natomiast w myśl art. 23 ust. 1 pkt 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów).

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, iż zasądzone odsetki, o których mowa we wniosku, od zwróconej dotacji, nie stanowią odsetek, o których mowa w cyt. przepisach ww. ustawy. Również koszty postępowania sądowego nie zostały wymienione w katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, określonym w art. 23 ww. ustawy. Tak więc możliwość zaliczenia wydatków z tych tytułów do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej uzależniona jest od spełnienia przesłanek ogólnych zaliczania wydatków do kosztów uzyskania przychodów, wynikających z art. 22 ust. 1 tej ustawy.

Sam fakt niezaliczenia zasądzonych odsetek od zwróconej dotacji oraz kosztów postępowania sądowego do wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie decyduje jeszcze o tym, że wydatek ten jest kosztem uzyskania przychodów. Wydatek ten musi bowiem spełniać ogólną zasadę zawartą w art. 22 ust. 1 ww. ustawy, tj. zostać poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Jednocześnie, ciężar co do prawidłowego udokumentowania wydatku, jak i wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem, a uzyskaniem przychodu spoczywa na podatniku. Podatnik bowiem musi wykazać, że poniósł koszt celowy i zasadny z punktu widzenia prowadzonej przez siebie działalności.

Stwierdzić zatem należy, iż Wnioskodawca zawierając umowę z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa o pomoc finansową, świadomy był konsekwencji wynikających z niedotrzymania jej warunków. Należy również podkreślić, że podatnik ponosi ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej, w związku z tym nietrafnych decyzji lub nie zachowania należytej staranności, skutkujących powstaniem kosztów związanych z tą działalnością, nie może sobie rekompensować przy pomocy przepisów podatkowych, gdyż oznaczałoby to w praktyce przerzucenie na Skarb Państwa ryzyka związanego z określonym przedsięwzięciem gospodarczym podejmowanym przez podmiot.

Zauważyć bowiem należy, iż na gruncie przedmiotowej sprawy, uznanie za koszty uzyskania przychodów zapłaconych odsetek, kosztów zastępstwa procesowego oraz kosztów sądowych, niezgodne byłoby z przepisem art. 22 ust. 1 ww. ustawy i wyraźnie sprecyzowanym celem ustawodawcy.

Zapłata zasądzonych odsetek, kosztów zastępstwa procesowego oraz kosztów sądowych nie wiąże się bowiem z jakimś rzeczywistym zdarzeniem gospodarczym, mającym wpływ na wysokość osiągniętego lub potencjalnego przychodu. Nie można ich także uznać za poniesione w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Poniesienie wydatków z tytułu przedmiotowych kosztów jest następstwem konieczności zwrotu pomocy finansowej z funduszy Unii Europejskiej i funduszy krajowych, określonej wyrokiem sądowym uznającym w tym zakresie winę Wnioskodawcy.

Innymi słowy w takim zakresie w jakim Sąd stwierdził niedochowanie przez Wnioskodawcę warunków otrzymania pomocy finansowej z funduszy Unii Europejskiej i funduszy krajowych, a więc uznał jego winę jest następstwem niewłaściwego działania Wnioskodawcy, to zapłacone odsetki, koszty zastępstwa procesowego oraz koszty sądowe nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej.

Mając na względzie informacje przedstawione we wniosku oraz powołane uregulowania prawne stwierdzić należy, iż wskazane we wniosku wydatki związane z zapłatą zasądzonych odsetek ustawowych od zwróconej dotacji, koszty zastępstwa procesowego oraz koszty sądowe nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.