INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 22 grudnia 2010r. (data wpływu do tut. Biura 10 stycznia 2011r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej skradzionej gotówki oraz wydatków poniesionych na pomoc prawną – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 grudnia 2010r. do Drugiego Urzędu Skarbowego w Bielsku – Białej wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej skradzionej gotówki oraz wydatków poniesionych na pomoc prawną.

Pismem z dnia 05 stycznia 2011r. Naczelnik Urzędu Skarbowego przekazał ww. wniosek do tut. Biura celem jego załatwienia zgodnie z właściwością.

Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z dnia 11 marca 2011r. Znak: IBPBI/1/415-25/11/KB Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, wezwał do jego uzupełnienia, co też nastąpiło w dniu 23 marca 2011r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniach 25 sierpnia 2010r. i 08 września 2010r. pracownikom firmy Wnioskodawcy skradziono w trakcie podróży służbowych gotówkę stanowiącą własność firmy odpowiednio w kwocie 4.753,00 zł i 11.972,62 zł. Dnia 25 sierpnia 2010r. dokonano kradzieży saszetki należącej do pracownika, w której znajdowały się dokumenty samochodu służbowego, którym poruszał się pracownik wraz z jego dokumentami osobistymi oraz gotówka firmowa w ww. kwocie. Saszetkę skradziono nocą z pokoju hotelowego, w którym nocował pracownik. W dniu 08 września 2010r. okradziono drugiego pracownika. Z kabiny samochodu służbowego zniknęła torba, w której znajdowały się dokumenty firmowe, dokumenty osobiste pracownika oraz gotówka ze sprzedaży towaru we wskazanej wyżej kwocie. Po miesiącu została odnaleziona torba z dokumentami, brakowało jednak pieniędzy. Faktury VAT za sprzedany towar Wnioskodawca wprowadził do rejestru VAT oraz do podatkowej książki przychodów i rozchodów, podatek z wynikłej sprzedaży został również opłacony w należytym terminie. Praca na stanowisku przedstawiciela handlowego, na którym zatrudnieni są pracownicy, może nieść ze sobą pewne ryzyko. Polega ona na dostarczaniu towaru, jakim są znicze oraz wkłady do zniczy, do odbiorców na terenie całego kraju. Pracownicy wyjeżdżają w delegacje kilkudniowe, nieraz w dalekie trasy, dlatego też muszą zatrzymywać się na nocleg w hotelach. W dostawczych samochodach służbowych wożą więc wartościowy towar, otrzymaną gotówkę za jego sprzedaż oraz wszelkie potrzebne dokumenty firmowe i osobiste. Obydwaj pracownicy są zaufanymi pracownikami Wnioskodawcy, sumiennie wykonują obowiązki, dbają o potrzeby klientów oraz o powierzony towar. Jeden z nich jest zatrudniony w firmie od 2000 roku na umowę o pracę na czas nieokreślony, drugi od 2003 roku również na umowę o pracę na czas nieokreślony. W całym okresie ich zatrudnienia jeszcze nie zdarzyły się podobne sytuacje. Fakt obu kradzieży został zgłoszony na policję i w sprawach dokonano wszczęcia postępowania. Prowadzone postępowanie przygotowawcze zostało umorzone wobec niewykrycia sprawców. Wnioskodawcy przyznano w toku postępowania uprawnienia pokrzywdzonego i był on reprezentowany w tym postępowaniu przez adwokata. Z firmy ubezpieczeniowej Wnioskodawca nie otrzymał żadnej rekompensaty, gdyż nie ubezpiecza ona przewożonej gotówki.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy wartość skradzionej gotówki tj. odpowiednio 4.753,00 zł i 11.972,62 zł może zostać zaliczona w ciężar kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych...

Czy w ciężar uzyskania przychodów mogą zostać zaliczone wydatki związane z reprezentacją Wnioskodawcy w postępowaniu przygotowawczym w charakterze pokrzywdzonego przez adwokata...

Zdaniem Wnioskodawcy, wartość skradzionej gotówki i wydatki związane z pomocą prawną mogą zostać zaliczone w ciężar uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy. Aby zatem dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

• musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
• nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów,
• musi być należycie udokumentowany.
• musi być należycie udokumentowany.
  
  

Generalnie należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ww. ustawy nie podlegają wyłączeniu z tychże kosztów. Przy czym, związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku, a osiągnięciem przychodu bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Zauważyć przy tym należy, iż konieczność poniesienia danego wydatku nie może wynikać z zaniedbań, braku nadzoru lub sprzecznych z prawem działań podatnika.

Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób, gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości.

W przypadku strat w majątku obrotowym (np. środkach pieniężnych) trudno mówić, że zmierzają one do osiągnięcia przychodów. Mogą one jednak co do zasady stanowić element kosztowy w prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Możliwość zaliczenia poniesionej straty do kosztów uzyskania przychodów uwarunkowana jest jednakże od spełnienia następujących warunków:

• strata musi być związana z całokształtem prowadzonej działalności,
• jej powstanie musi być spowodowane działaniem niezawinionym przez podatnika,
• musi być właściwie udokumentowana,
• podatnik winien wykazać, iż podjął właściwe działania zabezpieczające przed powstaniem tejże straty.
  
  

Przyjmuje się, iż dla celów podatkowych, tylko kradzież powstałą na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych, nie do uniknięcia przez racjonalnie działający podmiot, można uznać za zdarzenie losowe, które uzasadnia zaliczenie powstałej straty w ciężar kosztów uzyskania przychodów. Przy czym kradzież ta nie może być skutkiem działań lub zaniedbań podatnika np. niewłaściwego zabezpieczenia składników majątkowych, czy też braku nadzoru nad zatrudnianymi pracownikami. Ocena, czy podatnik dochował należytej staranności przy zabezpieczeniu składników majątkowych ma charakter indywidualny i jest uzależniona od konkretnych faktów i okoliczności towarzyszących powstałej stracie. Zauważyć przy tym należy, iż dla oceny czy podatnik dochował należytej staranności przy zabezpieczeniu środków pieniężnych, w tym także przewożonych wartości pieniężnych, znaczenie ma m.in. fakt, czy środki te były zabezpieczone zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 14 października 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad i wymagań, jakim powinna odpowiadać ochrona wartości pieniężnych przechowywanych i transportowanych przez przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne (Dz. U. z 1998 r., Nr 129, poz. 858 ze zm.), a od dnia 09 września 2010r. zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 07 września 2010r w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać ochrona wartości pieniężnych przechowywanych i transportowanych przez przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne (Dz. U. Nr 166, poz. 1128).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą. W ramach tej działalności zatrudnia na umowę o pracę na czas nieokreślony przedstawicieli handlowych. Praca tych przedstawicieli polega na dostarczaniu towaru do odbiorców na terenie całego kraju i wiąże się z koniecznością wyjazdów na kilkudniowe delegacje samochodami służbowymi oraz nocowania w hotelach. Przedstawiciele handlowi wożą ze sobą wartościowy towar, otrzymaną za jego sprzedaż gotówkę oraz wszelkie niezbędne dokumenty firmowe i osobiste. W dniach 25 sierpnia 2010r. oraz 08 września 2010r. dwóm przedstawicielom handlowym skradziono w trakcie podróży służbowych gotówkę wraz z dokumentami prywatnymi oraz służbowymi. Kradzieże te zostały zgłoszone na policję, która wszczęła postępowanie przygotowawcze. W postępowaniu tym Wnioskodawca uzyskał status pokrzywdzonego i reprezentowany był przez adwokata. Postępowanie zostało umorzone z powodu niewykrycia sprawcy. Wnioskodawcy udało się odzyskać jedynie utracone dokumenty. Faktury za sprzedaż towaru, z której pochodziły skradzione środki pieniężne, zostały ujęte w rejestrze VAT oraz w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.

Mając na względzie cyt. wyżej przepisy stwierdzić należy, iż jeżeli zabezpieczenie skradzionych środków pieniężnych było zgodnie z przepisami cyt. wyżej rozporządzenia, a Wnioskodawca dochował należytej staranności w nadzorze nad pracownikami i egzekwowaniu od nich przestrzegania ustalonych procedur (np. w zakresie zabezpieczenia, przechowywania w trakcie podróży służbowej środków pieniężnych, czy też obowiązku regularnego wpłacania ich na konto firmowe w trakcie delegacji), to powstała w wyniku kradzieży strata może stanowić koszty uzyskania przychodu prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej, o ile została właściwie udokumentowana.

Zauważyć przy tym należy, iż wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego, jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem. Zatem ocena czy w przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca dochowała należytej staranności w celu zabezpieczenia się przed powstałą stratą w środkach obrotowych należy do Wnioskodawcy. Ocena ta może zostać zweryfikowana jedynie w prowadzonym przez właściwe organy postępowaniu podatkowym.

Odnosząc się natomiast do kwestii możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej wydatków na pomoc prawną stwierdzić należy, iż przepisy cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają przepisu wyłączającego wprost te wydatki z kosztów uzyskania przychodu. Możliwość zaliczenia ich do ww. kosztów uzależniona jest zatem od spełnienia ogólnych przesłanek uznania wydatków za koszty uzyskania przychodu, o których mowa w cyt. art. 22 ust. 1 ww. ustawy.

W przedstawionym stanie faktycznym wydatki poniesione przez Wnioskodawcę związane z reprezentowaniem go jako pokrzywdzonego przez adwokata w postępowaniu przygotowawczym nie były bezpośrednio związane z uzyskaniem przez Wnioskodawcę przychodu. Wiązały się one jednak z działaniami podjętymi przez Wnioskodawcę w celu odzyskania utraconych środków pieniężnych. Mogą one zatem stanowić koszty uzyskania przychodu prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej, pod warunkiem ich prawidłowego udokumentowania.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44 – 100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.