INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm. ) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 20.10.2010 r. (data wpływu 22.10.2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wynagrodzeń otrzymywanych od organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22.10.2010 r. do tut. Organu wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wynagrodzeń otrzymywanych od organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny :

Sp. z o.o. (dalej jako „Podatnik, „Spółka”) jest podmiotem zajmującym się przede wszystkim produkcją programów telewizyjnych (seriali, programów rozrywkowych itp.) na podstawie licencji udzielonych przez spółki z grupy. Jednocześnie na podstawie umów zawartych ze Spółką, poszczególne osoby zaangażowane w produkcję programów (np. reżyser czy scenarzysta), będące na mocy art. 69 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych („Ustawa”) współtwórcami, przeniosły na Spółkę będącą producentem, przysługujące im prawa autorskie do tych programów.

Dodatkowo, na podstawie art. 70 ust. 1 ustawy istnieje domniemanie, że producent utworu audiowizualnego nabywa na mocy umowy o stworzenie utworu albo umowy o wykorzystanie już istniejącego utworu wyłączne prawa majątkowe do eksploatacji tych utworów w ramach utworu audiowizualnego jako całości.

Zdaniem Spółki z uwagi na charakter sprawy konieczne jest szczegółowe opisanie zasad funkcjonowania Związku Autorów i Producentów Audiowizualnych (dalej jako „ZAPA”) komórki wewnętrznej Stowarzyszenia Filmowców Polskich (dalej jako „SFP”), instytucji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi oraz zasad przekazywania tantiem na rzecz uprawnionych podmiotów. W opinii Podatnika dokładne wyjaśnienie powyższych zasad jest kluczowe do prawidłowej oceny stanu faktycznego będącego przedmiotem wniosku.

Zgodnie z przepisami Ustawy Podatnikowi jako producentowi przysługuje prawo do:

• otrzymywania kwot pieniężnych z tytułu reemisji kablowej Reemisja utworów w sieci kablowej może być dokonywana wyłącznie na podstawie umowy użytkownika z właściwą organizacją zarządzania prawami autorskimi. Korzystający z utworu audiowizualnego wpłaca stosowne opłaty związane z publicznym odtwarzaniem utworów audiowizualnych przez użytkowników (np. przez operatorów telewizji kablowej) na rzecz odpowiedniej organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi.

• repartycji wpływów z tytułu czystych nośników producenckich,
  
  

Powyższe uprawnienie dotyczy opłat stanowiących rekompensatę z tytułu masowego wykorzystania utworów (przedmiotów praw pokrewnych) w ramach dozwolonego użytku osobistego. Do zapłaty wspomnianej opłaty pobieranej przez instytucje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi zobowiązani są producenci i importerzy nośników czystych dalej łącznie jako „Tantiemy”.

Tantiemy mogą być uzyskiwane przez Spółkę tylko za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi (zatem producenci nie mają w tym zakresie żadnych relacji z użytkownikami praw lub producentami czystych nośników).

Taką organizacją zbiorowego zarządzania będzie „ZAPA”. ZAPA powierzono zarząd i ochronę prawami autorskimi producentów utworów audiowizualnych oraz następujących współautorów dzieła audiowizualnego: reżysera, autora scenariusza i dialogów, operatora obrazu, scenografa, kostiumografa, operatora dźwięku, montażysty. ZAPA prowadzi zarząd prawami autorskimi w oparciu o dwie rożne podstawy prawne:

1. działa w imieniu i na rzecz wszystkich podmiotów wspomnianych powyżej, które powierzyły SFP wykonywanie praw autorskich i pokrewnych w zakresie dotyczącym utworów audiowizualnych (na podstawie odpowiedniego upoważnienia) lub też powierzyły wykonywanie tych praw innym organizacjom zbiorowego zarządzania z którymi SFP zawarło umowy o wzajemnej reprezentacji (na podstawie odpowiedniego upoważnienia),
2. ZAPA działa także na rzecz wszystkich podmiotów, które nie powierzyły SFP zarządu prawami na podstawie stosownego upoważnienia w zakresie określonym koncesją i ustawą.
   
   

W praktyce nie wszyscy producenci zawarli z ZAPA umowy o powierzenie swoich praw w zbiorowy zarząd (jak wskazano powyżej, nie ma takiego obowiązku). Niezależnie od powyższego, ZAPA inkasuje Tantiemy i dokonuje ich dystrybucji między wszystkich producentów, których prawa były eksploatowane w danym okresie oraz od producentów i importerów w zakresie tzw. opłat od czystych nośników - obowiązek taki wynika wprost z przepisów ustawy. Należy podkreślić, iż w niniejszym stanie faktycznym, podstawą pobierania przez ZAPA Tantiem nie jest żadna umowa zawarta ze Spółką lecz jedynie przepisy ustawy (rozwiązanie to zakłada ustawowy automatyzm pobierania Tantiem). Powyższe znajduje również potwierdzenie w § 15 pkt 2 Statutu SFP, który wskazuje, że ZAPA działa także na rzecz podmiotów, które nie powierzyły Stowarzyszeniu zarządu prawami, w zakresie określonym koncesją i ustawą o prawie autorskim.

Trzeba podkreślić, że ZAPA zawiera z użytkownikami praw (np.: telewizja kablowa) umowy obejmujące cały repertuar chroniony przez organizację (tzw. umowy generalne). W związku z tym, wysokość wynagrodzenia za korzystanie z praw ustalana jest przez ZAPA w oparciu o przychody danego użytkownika i czas emisji i nie odnosi się przez to do konkretnego producenta, ani do konkretnego prawa. Dlatego wynagrodzenie wpłacane przez użytkownika ma charakter należności zbiorczej za dany okres reemisji - dokładnym podziałem wynagrodzenia między poszczególnych producentów zajmuje się ZAPA. Wysokość opłat za tzw. czyste nośniki określona jest wprost w ustawie.

Należne producentom wynagrodzenie ZAPA przekazuje przelewem bankowym (gdy zna dokładne dane producenta) lub stawia do dyspozycji poprzez publiczne podanie wiadomości o gotowości przelewu (gdy nie zna producenta). Podatnik pragnie zwrócić uwagę, że ZAPA pobiera Tantiemy w imieniu własnym ale na rachunek producentów.

Z powyższego wynika, że producenci nie mają żadnego wpływu na wysokość otrzymywanych Tantiem (ZAPA stosuje klucz podziału zbiorczego wynagrodzenia), ani na termin ich otrzymania (ZAPA musi dokonać odpowiednich obliczeń).

Dodatkowo, Spółka nie zawiera żadnych umów z nadawcami kablowymi, czy też producentami i importerami tzw. czystych nośników, którzy są zobowiązani do uiszczania opłat i kwot na rzecz ZAPA. Podatnik nie ma wpływu na wysokość otrzymywanych Tantiem oraz nie może się ich zrzec. Mają one charakter wynagrodzenia ‘globalnego” i żaden producent (w tym Spółka) nie posiada szczegółowych danych dotyczących płatników takiego wynagrodzenia.

Z przedstawionych powyżej zasad działania ZAPA niezbicie wynika, że producenci (np.: Spółka) pozbawieni są wpływu na uzyskiwanie Tantiem (ich wysokości oraz terminu), co jest wynikiem specyficznego ukształtowania instytucji zbiorowego zarządu prawami autorskimi, w szczególności obowiązkowego pośrednictwa organizacji zbiorowego zarządzania. W efekcie ZAPA nie działa w imieniu konkretnych producentów, ani indywidualnie oznaczonych praw, co ma istotne znaczenie przy dokonywaniu oceny sytuacji z podatkowego punktu widzenia.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle obowiązujących przepisów ustawy o VAT, Spółka może być uznana za podmiot świadczący usługę w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT i czy tym samym powinna być uznana za podatnika VAT zobowiązanego do naliczenia VAT w związku z otrzymywanymi płatnościami...

Spółka stoi na stanowisku, że w świetle obowiązujących przepisów ustawy o VAT Spółka nie jest podmiotem świadczącym usługę i tym samym nie jest podatnikiem VAT w związku z otrzymywanymi płatnościami, co w konsekwencji oznacza, że Spółka nie będzie zobowiązana do naliczenia VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terenie kraju.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:

• przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

• zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

• świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
  
  

Jak się podkreśla w literaturze, aby czynność faktycznie podległa opodatkowaniu, musi zostać spełnionych kilka warunków, które albo wynikają z brzmienia przepisów ustawy VAT lub Dyrektywy Rady 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej jako Dyrektywa VAT”), albo interpretacji Dyrektywy VAT dokonanej przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej dalej jako „ETS” (por. J. Martini, Komentarz VAT 2009 str. 85).

Takimi warunkami, aby czynność faktycznie podlegała opodatkowaniu są:

1. istnienie stosunku prawnego,
2. odpłatność (istnienie bezpośredniego związku między świadczeniem a płatnością),
3. istnienie konsumenta tzn. beneficjenta usługi.
   
   

Po pierwsze, jak podkreśla ETS, aby uznać że usługa jest świadczona „odpłatnie” w rozumieniu art. 2 Dyrektywy VAT, konieczne jest istnienie prawnego związku między świadczącym usługę oraz jej odbiorcą, na mocy którego istnieje obopólne działanie (por. Tolsma C-16/93, Kuwait Petroleum C-48/97).

Pojęcie stosunku prawnego jest wykorzystywane w naukach prawnych dla opisania zależności między podmiotami prawa. Związek między świadczącym usługę oraz jej odbiorcą musi wynikać z zawartej umowy, a nie z innych motywów lub przesłanek.

Bezspornym w rozpatrywanej sprawie pozostaje fakt, że producenci (w tym Spółka) nie świadczą na rzecz ZAPA żadnych usług, bez względu na to, czy ZAPA działa na ich rzecz na podstawie umowy czy przepisów ustawy. Tym bardziej nie można twierdzić, że Spółka udziela na rzecz ZAPA licencji, umożliwiającej jej korzystanie z praw autorskich Spółki na określonych polach eksploatacji. Wynika to z faktu, że zakres uprawnień majątkowych przysługujących producentom, poddany zbiorowemu zarządowi i ochronie ZAPA, dotyczy wyłącznie prawa do wynagrodzenia. Podatnik zwraca uwagę, że w tym przypadku nie dochodzi do obrotu licencyjnego utworami, gdyż Spółka (czyli uprawniony) nie zezwala podmiotowi trzeciemu na eksploatację utworu za wynagrodzeniem (Spółka nie przenosi na ZAPA żadnych uprawnień majątkowych). Taki obrót mógłby mieć miejsce bezpośrednio między Spółką a użytkownikami dzieła (np.: kino, telewizja), którym z przyczyn oczywistych nie jest ZAPA.

W tym miejscu koniecznie należy podkreślić, że poddanie praw producentów zbiorowemu zarządowi ZAPA wiąże się z obowiązkiem podejmowania przez organizację wszelkich statutowych czynności w stosunku do chronionej kategorii praw i pól eksploatacji, bez względu na to, czy producent (Spółka) zawarł z ZAPA umowę o powierzenie praw w zarząd, czy nie.

Tym samym, Spółka nie ma możliwości swobodnego kształtowania swoich stosunków z ZAPA co oznacza, że taka relacja nie będzie podlegała przepisom ustawy VAT. Nie jest to bowiem stosunek zobowiązaniowy, w którym jego uczestnicy mają swobodę kształtowania łączących ich relacji. Co również istotne, Spółka nie zawierała żadnych umów, porozumień etc. z nadawcami kablowymi oraz producentami i importerami czystych nośników. Tak więc Spółka nie udzieliła licencji na rzecz użytkowników uprawniającej ich do korzystania z przysługujących jej praw autorskich. Nie można w sposób dorozumiany wywodzić, iż korzystanie przez użytkowników z praw autorskich Spółki odbywa się na podstawie udzielonej im licencji. Podatnik pragnie podkreślić, iż brak stosunku prawnego między potencjalnym usługodawcą a potencjalnym usługobiorcą spowodował, iż Komisja Europejska uznała, iż opłaty podobne do Tantiem nie rodzą obowiązku podatkowego w zakresie VAT. We wniosku wzywającym do usunięcia naruszenia prawa przeciwko Belgii nr lP/03/57 Komisja Europejska stwierdziła, iż nakładając VAT na opłaty należne twórcom utworów plastycznych lub fonograficznych wypłacane w momencie sprzedaży ich dzieł (na mocy Dyrektywy 2001/84/WE z dnia 27 września 2001 r. w Polsce zaimplementowanej w art. 19 ustawy), Belgia naruszyła prawa wspólnotowe. Prawa autorskie dają artyście oraz jego spadkobiercom, udział we wszystkich zyskach ze sprzedaży ich dzieł.

Ponieważ nie istnieje żaden stosunek prawny pomiędzy nabywcą dzieła a artystą, nie można mówić o transakcji opodatkowanej w znaczeniu Dyrektywy VAT. Po drugie, w niniejszym stanie faktycznym, nie istnieje jakikolwiek związek między czynnościami wykonywanymi przez Spółkę a otrzymywanymi Tantiemami. Jak się podkreśla w literaturze, związek między otrzymywaną płatnością a świadczeniami na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje za to świadczenie (por. A. Bartosiewicz, R. Kubacki, VAT. Komentarz, Lex 2010, wyd. IV.). Spółka nie zawiera żadnych umów z nadawcami kablowymi czy też producentami i importerami tzw. czystych nośników, którzy są zobowiązani do uiszczania opłat i kwot na rzecz ZAPA. Podatnik nie ma wpływu na wysokość otrzymywanych Tantiem oraz nie może się ich zrzec. Mają one charakter wynagrodzenia „globalnego” i Spółka nie posiada szczegółowych danych dotyczących płatników takiego wynagrodzenia. Dodatkowo, nadawcy kablowi oraz użytkownicy tzw. czystych nośników nie wiedzą, jaką kwotę uiszczają na rzecz konkretnego producenta (są to kwoty globalne, które dopiero ZAPA dzieli między uprawnione podmioty na podstawie określonego przez siebie klucza). Należy wyraźnie podkreślić, że w żadnym wypadku ZAPA nie pobiera Tantiem od korzystających z utworów w określonej wysokości dla konkretnego producenta.

Jest to kolejny argument przemawiający za tym, że nie istnieje bezpośredni związek między Spółką a użytkownikami praw oraz podmiotów zobowiązanych do wnoszenia opłat za tzw. czyste nośniki.

Gdyby przyjąć, iż Spółka świadczy w opisanym stanie faktycznym usługę na rzecz nadawców kablowych lub producentów i importerów czystych nośników, to w przypadku ustania jej bytu prawnego i przejścia praw autorskich na ewentualnych następców prawnych, można by dojść do absurdalnej konkluzji, iż usługi są w dalszym ciągu świadczone mimo nieistnienia usługodawcy.

Tantiemy pomimo, iż są otrzymywane jako efekt działalności twórczej Spółki, nie mogą być uznane za komponent wynagrodzenia za jakiekolwiek przekazanie praw przez Podatnika, gdyż opłaty te otrzymywane są od innych podmiotów niż podmioty, dla których takie prawa są zbywane.

Po trzecie, należy także z całą stanowczością podkreślić, iż nie istnieje beneficjent usług Spółki, w zamian za które otrzymywane miałyby być Tantiemy.

Takim beneficjentem nie może być ZAPA (jak wspomniano powyżej), Spółka nie podpisała umowy z ZAPA co oznacza, że umocowanie ZAPA do działania w imieniu Spółki, tzn. do pobierania Tantiem wynika wprost z przepisów Ustawy). Ponadto ZAPA nie korzysta z utworów, ani też nie otrzymuje żadnych praw do utworów, lecz jedynie zarządza ich określonym fragmentem (prawo do wynagrodzenia). Beneficjentem usługi nie mogą być również operatorzy kablowi oraz producenci i importerzy nośników czystych, co wynika z faktu, iż w takiej sytuacji Spółka świadczyłaby usługi na rzecz podmiotów, których tożsamości nie zna i od których nie jest stanie pobrać podatku VAT. Oznacza to, iż Spółka nie będzie miała obowiązku do naliczenia VAT na wartości transakcji, tj. na wartości Tantiem otrzymanych od ZAPA.

W związku z faktem, iż zgodnie z naczelną zasadą systemu VAT, ciężar ekonomiczny podatku VAT powinien ponieść konsument oczywistą rzeczą jest, że nie będzie nim Spółka.

Nie ma wątpliwości co do tego, że w opisywanym stanie faktycznym nie będą spełnione warunki konieczne do uznania, że czynność podlega opodatkowaniu VAT. Przede wszystkim, między Podatnikiem a ZAPA, czy też użytkownikami praw lub podmiotami zobowiązanymi do wnoszenia opłat za tzw. czyste nośniki nie istnieje żaden stosunek prawny.

Spółka nie zawierała z tymi podmiotami żadnych umów, na podstawie których zobowiązywałaby się do świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy VAT. Oczywistą konsekwencją braku stosunku prawnego między stronami jest brak bezpośredniego związku między jakimkolwiek świadczeniem a płatnością. Spółka podkreśla, że użytkownicy uiszczają na rzecz ZAPA płatności globalnie, a nie na rzecz poszczególnych producentów. Co więcej, w momencie dokonywania płatności nie mogą znać wysokości Tantiem, które przysługują producentowi (taka kalkulacja przeprowadzana jest przez ZAPA na podstawie przyjętego sposobu rozliczeń). Bezspornym jest również to, że nie żaden z wymienionych podmiotów nie jest beneficjentem usług, które rzekomo miałyby być świadczone przez Spółkę. Z pewnością nie będzie nim ZAPA oraz użytkownicy praw lub producenci.

Analogiczne stanowisko do zaprezentowanego przez Spółkę zajmuje również Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 17 maja 2010 r. sygn. ILPP1/443-162/10-3/AI oraz w interpretacji z dnia 17 maja 2010 r. sygn. ILPP1/443-162/10-5/AI. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu podkreślił, iż po stronie Wnioskodawcy (Spółki prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie produkcji utworów audiowizualnych) nie dochodzi do świadczenia usług na rzecz ZAPA, a otrzymywane za jego pośrednictwem kwoty z tytułu reemisji od nadawców kablowych i telewizyjnych nie są wynagrodzeniem za świadczenie na ich rzecz usług w związku z czym nie ciąży na Zainteresowanym obowiązek podatkowy w zakresie podatku VAT. Jak zauważył Dyrektor Izby Skarbowej, po stronie Wnioskodawcy nie dojdzie do świadczenia usług na rzecz ZAPA, a otrzymywane za jego pośrednictwem opłaty od czystych nośników od ich producentów i importerów nie będą wynagrodzeniem za świadczenie na ich rzecz usług, w związku z czym, nie będzie ciążyć na Zainteresowanym obowiązek podatkowy w zakresie podatku VAT.

W świetle powyższego Podatnik stoi na stanowisku, że w opisanej powyżej sytuacji Spółka nie będzie podmiotem świadczącym usługi w rozumieniu ustawy o VAT, co w konsekwencji oznacza, że nie będzie podatnikiem VAT i tym samym nie będzie zobowiązana do naliczenia VAT w związku z otrzymywanymi płatnościami.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, zgodnie z którym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenia usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 cyt. ustawy. Art. 7 ust. 1 cyt. ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 cyt. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu.

W związku z powyższym uznać należy, iż pojęcie świadczenia – składającego się na istotę usługi – należy interpretować zgodnie z jego cywilistycznym rozumieniem. Zatem, przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nie czynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Na świadczenie mogą się jednocześnie składać zachowania związane z działaniem, jak i zaniechaniem.

Przy ocenie charakteru świadczenia, jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym, związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Mając powyższe na uwadze, aby ustalić czy dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, niezbędne jest rozstrzygnięcie, czy czynność ta skutkuje uzyskaniem bezpośrednich korzyści przez wypłacającego.

Z powyższego wynika także, że definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług, transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Określeniem „usługi” w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług objęto obszerny krąg czynności, obejmujący swym zakresem zarówno czynności określone przez stosowne klasyfikacje statystyczne, jak i cały szereg innych świadczeń, które nie są ujęte w tych klasyfikacjach.

W powołanej ustawie nie określono co należy rozumieć pod pojęciem odpłatności (wynagrodzenia), które powoduje, że dostawa towarów lub świadczenie usług stają się czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

Niemniej jednak przyjmuje się, że czynność uznaje się za odpłatną, gdy są spełnione następujące warunki:

• istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,

• wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,

• istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,

• odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,

• istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.
  
  

Także z uregulowania zawartego w art. 24 ust. 1 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347, poz. 1 ze zm.) wynika, że „świadczenie usług” oznacza każdą transakcję, która nie stanowi dostawy towarów.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy stwierdzić należy, iż na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu, czy określonym zachowaniu, mieści się w definicji usługi. Pojęcie usługi według tej ustawy jest bowiem szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Oznacza to, że w definicji tej mieszczą się również określone zachowania, które nie zostały sklasyfikowane w PKWiU, o której mowa w art. 8 ust. 3 ustawy. Usługa – stosownie do ust. 1 powołanego wyżej artykułu oraz art. 24 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE – to transakcja gospodarcza, co oznacza, iż stosunek prawny łączący strony musi wiązać się ze świadczeniem wzajemnym.

Zasadą jest, że aby dane świadczenie uznać za odpłatne świadczenie usług, niezbędne jest istnienie stosunku prawnego pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, zaś w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Zatem, z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść dla świadczącego usługę.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji utworów audiowizualnych, w szczególności seriali telewizyjnych i programów rozrywkowych. Utwory te podlegają ochronie prawnej zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. (Dz. U. Nr 24, poz. 83). Jako producentowi filmowemu, Zainteresowanemu przysługuje prawo do tzw. Tantiem, do których zaliczyć można:

• opłaty za reemisję kablową

• repartycję wpływów z tytułu czystych nośników producenckich.
  
  

Zgodnie z art. 20 oraz art. 21(1) ww. ustawy, opłaty od czystych nośników oraz kwoty z tytułu reemisji mogą być uzyskiwane przez Wnioskodawcę tylko za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, Spółka otrzymuje ww. opłaty od Związku Autorów i Producentów Audiowizualnych „ZAPA”.

ZAPA (działając w ramach struktury SFP) prowadzi zarząd prawami autorskimi w oparciu o dwie różne podstawy prawne. Po pierwsze, działa w imieniu i na rzecz wszystkich podmiotów wspomnianych powyżej, które powierzyły SFP wykonywanie praw autorskich i pokrewnych w zakresie dotyczącym utworów audiowizualnych (na podstawie odpowiedniego upoważnienia) lub też powierzyły wykonywanie tych praw innym organizacjom zbiorowego zarządzania, z którymi SFP zawarło umowy o wzajemnej reprezentacji (na podstawie odpowiedniego upoważnienia). Po drugie, ZAPA działa także na rzecz wszystkich podmiotów, które nie powierzyły SFP zarządu prawami na podstawie stosownego upoważnienia, w zakresie określonym koncesją i Ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

W przypadku Spółki podstawą pobierania przez ZAPA Tantiem, nie jest żadna umowa zawarta ze Spółką lecz jedynie sama Ustawa (rozwiązanie to zakłada pewien automatyzm pobierania Tantiem). W przedmiotowej sprawie nie dochodzi do obrotu licencyjnego utworami, gdyż Spółka nie zezwala podmiotowi trzeciemu na eksploatację utworu za wynagrodzeniem (Spółka nie przenosi na ZAPA żadnych uprawnień majątkowych). Poddanie praw producentów zbiorowemu zarządowi ZAPA wiąże się z obowiązkiem podejmowania przez organizację wszelkich statutowych czynności w stosunku do chronionej kategorii praw i pól eksploatacji, bez względu na to, czy producent zawarł z ZAPA umowę o powierzenie praw w zarząd, czy nie. Tym samym, Spółka nie ma możliwości swobodnego kształtowania swoich stosunków z ZAPA, co oznacza, że pomiędzy Spółką i organizacją nie istnieje stosunek zobowiązaniowy.

Co równie istotne, Spółka nie zawierała również żadnych umów z nadawcami kablowymi czy też producentami i importerami tzw. czystych nośników.

W niniejszym stanie faktycznym nie istnieje jakikolwiek związek między czynnościami wykonywanymi przez Spółkę a otrzymywanymi Tantiemami. Zainteresowany nie ma wpływu na wysokość otrzymywanych opłat od czystych nośników oraz kwot z tytułu reemisji. Wysokość należnych Spółce (oraz innym uprawnionym podmiotom) opłat od czystych nośników jest ustalana, zgodnie z art. 20 ust. 5 ustawy o prawie autorskim; w oparciu o rozporządzenie ministra właściwego ds. kultury i przekazywana, zgodnie z regulaminem SFP - ZAPA.

Co więcej, w myśl art. 18 w związku z art. 20 ustawy o prawie autorskim, Wnioskodawca nie może się zrzec prawa do otrzymywania opłat, co oznacza, iż będą one pobierane od podmiotów zobowiązanych nawet wówczas, gdy nie wyrazi on woli ich otrzymywania. Dodatkowo, nadawcy kablowi oraz użytkownicy tzw. czystych nośników nie wiedzą jaką kwotę uiszczają na rzecz konkretnego producenta (są to kwoty globalne, które dopiero ZAPA dzieli między uprawnione podmioty na podstawie przyjętego sposobu rozliczeń).

Bezspornym jest również to, że żaden z wymienionych podmiotów nie jest beneficjentem usług, które miałyby być świadczone przez Spółkę. Takim beneficjentem nie może być ZAPA, ponieważ Spółka nie podpisała umowy z ZAPA co oznacza, że umocowanie ZAPA do działania w imieniu Spółki tzn. do pobierania Tantiem wynika wprost z przepisów Ustawy. Ponadto ZAPA nie korzysta z utworów; nie otrzymuje żadnych praw do utworów, lecz jedynie zarządza ich określonym fragmentem (prawo do wynagrodzenia).

Beneficjentem usługi nie mogą być również operatorzy kablowi oraz producenci i importerzy nośników czystych, co wynika z faktu, iż w takiej sytuacji Spółka świadczyłaby usługi na rzecz podmiotów, których tożsamości nie zna, i od których nie jest w stanie pobrać podatku VAT.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że w opisanej sytuacji Spółka nie będzie podmiotem świadczącym usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, co w konsekwencji oznacza, że nie będzie podatnikiem VAT i tym samym nie będzie zobowiązana do naliczenia podatku VAT w związku z otrzymywanymi płatnościami.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedmiotowym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność

są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.