INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 16 stycznia 2013 r. (data wpływu do Organu 16 stycznia 2013 r.), uzupełnionym w dniach 11 i 27 marca 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży w 2010 r. akcji oraz sposobu rozliczenia poniesionej z tego tytułu straty - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 stycznia 2013 r. do Organu wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży w 2010 r. akcji oraz sposobu rozliczenia poniesionej z tego tytułu straty.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismami z dnia 01 i 20 marca 2013 r. Znak: IBPB II/2/415-57/13/ŁCz wezwano wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnień dokonano w dniach 11 i 27 marca 2013 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca wraz z małżonkiem w 2010 r. poniósł stratę z tytułu sprzedaży akcji. Nabycie akcji nastąpiło za środki pieniężne pochodzące z majątku wspólnego małżonków. Decyzji o kupnie i sprzedaży przedmiotowych akcji dokonał wnioskodawca na koncie inwestycyjnym należącym do małżonka, do którego miał pełnomocnictwo. Wnioskodawca wraz z małżonkiem objęci są wspólnością majątkową i rozliczają się wspólnie z podatku dochodowego wg PIT-11. Pierwotnie małżonkowie posiadali trzy konta inwestycyjne w biurze maklerskim, ale z uwagi na brak operacji na nich i ponoszone opłaty zdecydowali się je zlikwidować pozostawiając jedno konto na imię i nazwisko małżonka z pełnomocnictwem dla wnioskodawcy. Strata za 2010 r. z tytułu sprzedaży akcji, zgodnie z otrzymaną informacją PIT-8C z biura maklerskiego wystawioną na małżonka wnioskodawcy, wyniosła 71 916,15 zł. Rozliczając podatek dochodowy za rok 2010 wnioskodawca podzielił stratę po połowie z uwagi na to, że zdaniem wnioskodawcy, strata dotyczy obojga małżonków a ponadto akcje zostały zakupione i sprzedane zgodnie z decyzją wnioskodawcy. Urząd skarbowy poinformował wnioskodawcę, że strata winna być przypisana tylko małżonkowi wnioskodawcy. Małżonkowie zaktualizowali swoje dane w biurze maklerskim i obecnie mają otrzymywać informację PIT-8C oboje.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wnioskodawca słusznie rozliczył stratę za 2010 r. dzieląc ją na siebie i małżonka po połowie...

Zdaniem wnioskodawcy, słusznym jest stanowisko, iż należy podzielić poniesioną stratę po połowie na wnioskodawcę i małżonka. W opinii wnioskodawcy, nie może być przeszkodą fakt, że konto inwestycyjne w biurze maklerskim należało do małżonka, a wnioskodawca miał do niego pełnomocnictwo bez ograniczeń.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Podatnikiem, w myśl art. 7 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

W myśl art. 9 ust. 3 ww. ustawy, o wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, można obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.

Art. 9 ust. 6 ww. ustawy stanowi zaś, iż przepis ust. 3 ma zastosowanie do strat z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną, papierów wartościowych, w tym z odpłatnego zbycia pożyczonych papierów wartościowych (sprzedaż krótka) i odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających, oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.

Powyższe przepisy pozwalają zatem na obniżenie dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia papierów wartościowych o wysokość straty poniesionej przez podatnika z tego źródła przychodów w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy stanowi, iż jednym ze źródeł przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Natomiast zgodnie z treścią art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ww. ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne choćby nie zostały faktycznie otrzymane przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych.

Zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia papierów wartościowych zostały określone w art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 30b ust. 1 ww. ustawy od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19 % uzyskanego dochodu.

W myśl art. 30b ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych (w tym akcji) jest różnica pomiędzy przychodami z tego zbycia a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g lub art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14 – osiągnięta w roku podatkowym.

Przepis art. 30b ust. 5 ww. ustawy stanowi, iż dochodów tych nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 (na zasadach ogólnych wg skali podatkowej) oraz w art. 30c (tzw. podatek liniowy z działalności gospodarczej).

Na podatniku, który uzyskał dochód (poniósł stratę) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b ww. ustawy ciąży obowiązek złożenia we właściwym urzędzie skarbowym zeznania według ustalonego wzoru (formularz PIT-38), w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1a pkt 1 cyt. ustawy). W tym samym terminie dokonuje się też wpłaty należnego podatku wynikającego z zeznania (art. 45 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż wnioskodawca pozostaje z małżonkiem we wspólności majątkowej. W 2010 r. poniesiona została strata z tytułu sprzedaży akcji. Decyzji o kupnie i sprzedaży przedmiotowych akcji dokonał wnioskodawca na koncie inwestycyjnym należącym do małżonka, do którego wnioskodawca miał pełnomocnictwo. Strata z tytułu sprzedaży akcji, zgodnie z otrzymaną informacją PIT-8C z biura maklerskiego wystawioną dla małżonka wyniosła 71 916,15 zł. Rozliczając podatek dochodowy za rok 2010 wnioskodawca podzielił stratę po połowie.

Wątpliwości budzi okoliczność, czy wnioskodawca może odliczyć w połowie stratę poniesioną z tego samego źródła przez małżonka w 2010 r.

W tym miejscu podkreślenia wymaga fakt, iż zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu od osiąganych przez nich dochodów. Zasadą ustawową jest zatem, iż małżonkowie są podatnikami każdy z osobna a w szczególnych przypadkach ustawa zezwala na łączne opodatkowanie małżonków, nie powoduje to jednak, że małżonkowie stają się jednym podatnikiem, gdyż podatnikiem nadal pozostaje osoba fizyczna. Zatem rozpatrując kwestię możliwości odliczenia straty poniesionej przez małżonka wnioskodawcy w 2010 r., istotne znaczenie ma okoliczność, że podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu jest odrębnie każdy z małżonków, a nie małżonkowie łącznie, a ponadto zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, małżonkowie są uprawnieni do wspólnego rozliczenia osiągniętych przez nich dochodów, jednak z pewnymi wyjątkami. Do tych wyjątków zaliczane są m.in. dochody z kapitałów pieniężnych obejmujące również dochód z odpłatnego zbycia akcji. Co istotne, dochodów z kapitałów pieniężnych nie łączy się z innymi dochodami podatników, dlatego też zgodnie z przepisami ww. ustawy nie podlegają one regulacjom o wspólnym opodatkowaniu małżonków. W konsekwencji brak jest możliwości odliczenia strat poniesionych i wykazanych przez jednego małżonka od dochodów z kapitałów pieniężnych drugiego z małżonków.

Kwestia udzielenia pełnomocnictw uregulowana jest w Dziale VI Przedstawicielstwo Rozdziale II Pełnomocnictwo ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 z późn. zm.). Stosownie do art. 95 § 1 Kodeksu cywilnego z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, można dokonać czynności prawnej przez przedstawiciela. Zgodnie z § 2 przywołanego przepisu czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego. W myśl art. 96, umocowanie do działania w cudzym imieniu może opierać się na ustawie (przedstawicielstwo ustawowe) albo na oświadczeniu reprezentowanego (pełnomocnictwo).

Jak wynika z przepisów Kodeksu cywilnego, pełnomocnictwo to jednostronne oświadczenie osoby (mocodawcy), na mocy którego inna osoba (pełnomocnik) staje się upoważniona do działania w imieniu mocodawcy. Zatem każda czynność wykonana przez pełnomocnika w imieniu mocodawcy i w zakresie udzielonego pełnomocnictwa wywoła skutki bezpośrednio w sferze prawnej mocodawcy. Pełnomocnictwo, w odróżnieniu od przedstawicielstwa ustawowego, jest zawsze oświadczeniem woli reprezentowanego (mocodawcy). Udzielenie pełnomocnictwa stanowi jednostronną czynność prawną reprezentowanego, na podstawie której następuje przyznanie pełnomocnikowi prawa do reprezentowania mocodawcy, a więc do kreowania jego stosunków prawnych.

Podkreślenia wymaga fakt, iż chociaż akcje, w przedmiotowej sprawie, zostały nabyte w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej, to dochód (stratę) z kapitałów pieniężnych w związku z ich sprzedażą uzyskuje ten z małżonków, który wpisany jest jako ich właściciel we właściwych rejestrach i dysponuje prawami akcjonariusza wynikającymi z ich posiadania. Z opisu stanu faktycznego wynika, że osobą nabywającą i zbywającą akcje a więc wskazaną jako ich posiadacz i akcjonariusz był małżonek wnioskodawcy albowiem to tylko on był właścicielem rachunku inwestycyjnego w biurze maklerskim. Powyższą okoliczność potwierdza fakt, że płatnik informację PIT-8C wystawił tylko na rzecz małżonka wnioskodawcy. Domy maklerskie ww. informację wystawiają tylko klientowi, a więc właścicielowi rachunku, który jest uważany również za podmiot dokonujący obrotu tymi akcjami i dysponujący prawami do nich. Wyjaśnić należy, że przepisy prawa co prawda nie zabraniają zakładania wspólnych rachunków m.in. dla małżonków, jednak wówczas dla każdego współposiadacza wystawiana jest odrębna informacja PIT-8C. Tylko w sytuacji, gdy małżonkowie mają wspólny rachunek w domu maklerskim, to w przypadku straty każdy z nich dostaje osobną informację PIT-8C i wówczas każdy odrębnie może rozliczyć stratę w zeznaniu PIT-38. Tymczasem wnioskodawca był jedynie pełnomocnikiem małżonka uprawnionym do dokonywania transakcji na jego rachunku. Jak wyjaśniono powyżej pełnomocnik działa w imieniu i na rzecz swojego mocodawcy. Operacje dokonywane przez wnioskodawcę na koncie inwestycyjnym małżonka, które wynikały z pełnomocnictwa, nie były zatem sprawami własnymi, a działaniem w imieniu małżonka. Samo zarządzanie akcjami nie daje podstaw do twierdzenia, że dochód (strata) ze zbycia jest dochodem (stratą) zarządzającego akcjami pełnomocnika, a nie akcjonariusza, który jest właścicielem akcji. W związku z powyższym, jako, że właścicielem rachunku był małżonek wnioskodawcy, a zatem on widniał jako ich posiadacz to wnioskodawca nie może pomniejszyć dochodu uzyskanego ze sprzedaży akcji o stratę poniesioną przez małżonka w 2010 r. przypisując sobie jej połowę.

Mając na uwadze opisaną we wniosku sytuację oraz stanowisko wnioskodawcy należy wskazać, że prawo do obniżenia dochodu uzyskanego w danym roku podatkowym o stratę poniesioną w 2010 r. z tego samego źródła przychodów przez małżonka nie przysługuje wnioskodawcy. Uregulowania prawne zawarte w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewidują możliwości obniżenia dochodu uzyskanego przez wnioskodawcę o stratę poniesioną przez małżonka, nawet w sytuacji gdy źródło osiągniętego dochodu i poniesionej straty jest takie samo, a między małżonkami istnieje wspólność majątkowa.

Stanowisko wnioskodawcy uznać należało zatem za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.