INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Starostwa, przedstawione we wniosku z dnia 22.07.2010r. (data wpływu 26.07.2010r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawidłowości wystawienia faktury VAT w związku z transakcją zamiany nieruchomości rolnej - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26.07.2010r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawidłowości wystawienia faktury VAT w związku z transakcją zamiany nieruchomości rolnej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 14 maja 2010r. Starosta zawarł notarialnie umowę zamiany nieruchomości rolnej. Drugą stroną umowy zamiany były osoby fizyczne. Wartość działki, której właścicielem był Skarb Państwa, reprezentowany przez Starostę wynosiła 44.508zł, natomiast wartość działki rolnej, której właścicielami były osoby fizyczne wynosiła 19.845zł. Osoby te zobowiązały się w umowie zamiany dopłacić różnicę wartości nieruchomości, która wynosiła 24.663zł.

Zamiana została dokonana po wyrażeniu zgody na jej dokonanie zarządzeniem nr 71 Wojewody Mazowieckiego z dnia 18 lutego 2010r. Zamiana nieruchomości rolnych była zwolniona z podatku od towarów i usług. Realizując transakcję zamiany Starostwo Powiatowe wystawiło fakturę na wartość 24.663zł, która jest różnicą wartości zamienionych nieruchomości, nazywając to fakturą kompensacyjną. Natomiast druga strona umowy żąda wystawienia faktury przez Starostwo Powiatowe na kwotę 44.508zł, która jest wartością działki Skarbu Państwa.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy Starostwo Powiatowe postąpiło właściwie wystawiając fakturę na różnicę wartości działek będących przedmiotem umowy zamiany...
2. Czy każda ze stron umowy powinna wystawić fakturę na swoją nieruchomość, będącą przedmiotem umowy zamiany, a następnie osoby fizyczne powinny zapłacić różnicę wartości działek...
   
   

Według stanowiska Starostwa Powiatowego właściwym było wystawienie przez Starostwo faktury kompensacyjnej, ponieważ transakcja zwolniona była od podatku od towarów i usług, a tym samym nie pociągała za sobą skutków finansowych dla każdej ze stron umowy zamiany.

W świetle obowiązującego stanu prawnego oraz na podstawie stanu faktycznego przedstawionego we wniosku należy uznać stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez towary w myśl art. 2 ust. 6 ustawy o VAT, rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie natomiast z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z cytowanego powyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, nie wynika, że odpłatność za czynności dostawy towarów lub świadczenia usług musi mieć postać pieniężną. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową - zapłatą może być inny towar lub usługa, albo mieszaną - zapłata w części pieniężna a w części rzeczowa. Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatną, wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tą czynność.

Przez umowę zamiany, zgodnie z art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy. Zatem w przypadku zamiany obie strony przenoszą na siebie wzajemnie własność rzeczy, występując jednocześnie w charakterze dostawcy jak i nabywcy.

Zapis art. 604 ww. ustawy Kodeks cywilny daje dyspozycję odpowiedniego stosowania do zamiany przepisów o sprzedaży.

Umowa zamiany jest umową wzajemną, bardzo zbliżoną do umowy sprzedaży. Różnica w stosunku do umowy sprzedaży polega na tym, że w miejsce świadczenia ceny pojawia się obowiązek drugiej strony przeniesienia własności rzeczy. Ze względu na wzajemny charakter umowy, wartość świadczonych rzeczy powinna być ekwiwalentna. Dopłata przez jedną ze stron do świadczenia, wynikająca z różnicy wartości rzeczy będącej przedmiotem zamiany nie zmienia charakteru umowy.

Jak wynika z powyższego realizowane w oparciu o umowę zamiany przeniesienie własności towaru stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatna dostawa towarów.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, iż Starosta zawarł notarialnie umowę zamiany nieruchomości rolnej. Drugą stroną umowy zamiany były osoby fizyczne. Wartość działki, której właścicielem był Skarb Państwa, reprezentowany przez Starostę wynosiła 44.508zł, natomiast wartość działki rolnej, której właścicielami były osoby fizyczne wynosiła 19.845zł. Osoby te zobowiązały się w umowie zamiany dopłacić różnicę wartości nieruchomości, która wynosiła 24.663zł.

Zamiana nieruchomości rolnych była zwolniona z podatku od towarów i usług. Realizując transakcję zamiany Starostwo Powiatowe wystawiło fakturę na wartość 24.663zł, która jest różnicą wartości zamienionych nieruchomości, nazywając to fakturą kompensacyjną. Natomiast druga strona umowy żąda wystawienia faktury przez Starostwo Powiatowe na kwotę 44.508zł, która jest wartością działki Skarbu Państwa.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że zamiana nieruchomości pomiędzy Wnioskodawcą a osobami fizycznymi, na tle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, winna być traktowana po stronie Wnioskodawcy jako dostawa towarów. W wyniku tej transakcji zarówno Wnioskodawca jak i osoby fizyczne przenoszą prawo rozporządzania nieruchomością jak właściciel.

Podstawą opodatkowania, w myśl art. 29 ust. 1 ustawy, jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Zgodnie z wyżej wyrażoną zasadą, podstawą opodatkowania jest obrót. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Na podstawie przepisu art. 2 pkt 22 ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Obrotem są zatem kwoty należne z tytułu tych czynności opodatkowanych, które wykonywane są przez podatnika (pojęcie sprzedaży nie obejmuje bowiem wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów oraz importu usług, gdzie podatnik nie wykonuje tych czynności, lecz poprzez zastosowanie odwróconego mechanizmu poboru podatku pozostaje de facto osobą zobowiązaną do rozliczenia podatku od tych czynności).

Ponadto z definicji kwoty należnej z tytułu sprzedaży, zawartej w art. 29 ust. 1 ustawy wynika, że kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy (czyli również podatek VAT).

Z opisanego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca zamierza dokonać zamiany swojej nieruchomości na nieruchomość należącą do osoby fizycznej. Na okoliczność zamiany przedmiotowych nieruchomości ustalone zostały ich wartości. Zamiana będzie dokonana z dopłatą na rzecz osoby fizycznej. Podstawę opodatkowania w przypadku zamiany nieruchomości stanowi cała wartość działki określona na potrzeby tej transakcji, pomniejszona o podatek, nie zaś różnica w wartości zamienianych działek.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10, art. 120 ust. 16.

Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, iż opisana we wniosku transakcja czynności zamiany nieruchomości gruntowych winna być udokumentowana fakturą VAT wystawioną przez Wnioskodawcę, jako podmiot posiadający status podatnika podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, z uwzględnieniem zasad zawartych w § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2008r. nr 212, poz. 1337).

Mając na uwadze treść powołanych przepisów oraz przedstawiony stan faktyczny należy stwierdzić, że w sytuacji gdy strony transakcji barterowej ustalą w umowie pieniężną wartość zamienionych towarów w ramach zapłaty, podstawę opodatkowania, zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy, stanowi kwota ustalona przez strony tej transakcji. Zatem, faktura VAT, dokumentująca transakcję zamiany, powinna być wystawiona na całą wartość działki, niezależnie od tego czy zamiana ta będzie opodatkowana czy też będzie korzystała ze zwolnienia przedmiotowego z podatku VAT. A zatem każda ze stron, będąca podatnikiem podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 i występująca w takim charakterze w odniesieniu do sprzedaży nieruchomości, zobowiązana będzie do wystawienia faktury dokumentującej dostawę swojej nieruchomości.

W odniesieniu do obowiązku wystawienia faktury przez drugą stronę transakcji – osoby fizyczne, wyjaśnić należy, że zgodnie z art. 14 b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W przedmiotowej sprawie, ocena czy druga strona transakcji zobowiązana jest do wystawienia faktury z tytułu zamiany nieruchomości wymaga oceny, czy strona dokonująca zamiany nieruchomość działa w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1. Zatem, kwestia ta wymaga analizy indywidualnych okoliczności w jakich działa zbywca (osoba fizyczna) i to ona winna zwrócić się z wnioskiem o wydanie interpretacji.

Jednocześnie należy zaznaczyć, iż zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej wyczerpujący opis stanu faktycznego winien wynikać z wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, a nie z załączonych do niego dokumentów w związku z czym nie były one przedmiotem merytorycznej analizy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.