INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 14 kwietnia 2010 r. (data wpływu 15 kwietnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy o częściowy podział wspólnego majątku małżonków oraz darowizny - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 kwietnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy o częściowy podział wspólnego majątku małżonków oraz darowizny.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 1 marca 2002 r. Wnioskodawczyni zawarła z mężem w formie aktu notarialnego umowę, na podstawie której zniesiona została między małżonkami ustawowa wspólność majątkowa. Po zawarciu tej umowy majątek objęty współwłasnością nie był przez małżonków do dnia dzisiejszego dzielony. Wnioskodawczyni nadal pozostaje w związku małżeńskim, lecz ma zamiar wraz z mężem dokonać częściowych rozliczeń ich majątku, a w szczególności w zakresie objętych współwłasnością akcji, jakie posiadają w spółce akcyjnej.

Rozliczeń w zakresie wyżej wymienionego majątku chcą dokonać w taki sposób, że:

1. część akcji, t.j. 333.333 wspólnie z mężem (jako współwłaściciele w częściach ułamkowych po 1/2 udziału we współwłasności) darują na rzecz spółki kapitałowej (osoby prawnej), której jedynym wspólnikiem będzie mąż,
2. po dokonaniu wyżej opisanej darowizny, 333.333 akcji stanie się przedmiotem umowy o częściowy podział majątku, skutkiem czego taka ich część (t.j. 333.333 akcji) stanie się przedmiotem wyłącznej własności Wnioskodawczyni bez żadnych spłat. Jeżeli podział majątku będzie przeprowadzony, to zostanie on dokonany w formie aktu notarialnego.

Albo

3. po dokonaniu wyżej opisanej darowizny, 333.333 akcji stanie się przedmiotem umowy darowizny udziału 1/2 współwłasności w tej ilości akcji, dokonanej przez męża Wnioskodawczyni na Jej rzecz, skutkiem której taka ich część (t.j. 333.333 akcji) stanie się przedmiotem wyłącznej własności Wnioskodawczyni. Jeżeli darowizna ta zostanie dokonana, to umowa zostanie sporządzona w formie aktu notarialnego.

Żadne spłaty lub dopłaty związane z podziałem majątku nie zostaną między małżonkami dokonane.

Umowy darowizny zostaną dokonane bez przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zawarcie umowy o częściowy podział majątku wspólnego wskutek ustania małżeńskiej wspólności majątkowej, skutkiem której Wnioskodawczyni otrzyma na własność 333.333 akcji bez żadnych spłat lub dopłat lub nabycie na podstawie umowy darowizny udziału we współwłasności w tej ilości akcji, dokonanej przez męża na rzecz Wnioskodawczyni, skutkiem której taka ich część (t.j. 333.333 akcji) stanie się przedmiotem wyłącznej własności Wnioskodawczyni będzie rodziło obowiązek opodatkowania tej czynności cywilnoprawnej podatkiem od czynności cywilnoprawnych...

Zdaniem Wnioskodawczyni jeżeli nabędzie na własność 333.333 akcje w wyniku podziału majątku wspólnego wskutek ustania małżeńskiej wspólności majątkowej, bez żadnych spłat lub dopłat, to ta czynność cywilnoprawna nie będzie rodziła obowiązku opodatkowania jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych, albowiem stosownie do treści art. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają jedynie czynności prawne wymienione w tej ustawie.

Wśród tych czynności nie ma umowy o podziale majątku wspólnego wskutek ustania małżeńskiej wspólności majątkowej, bez żadnych spłat lub dopłat.

W art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) ww. ustawy jest mowa o podziale spadku i o umowach o zniesienie współwłasności, skutkiem których dochodzi do spłat lub dopłat, ale opodatkowanie dotyczy tylko tych części, które są równowartością owych spłat lub dopłat. Po pierwsze planowana umowa o podział majątku nie jest ani umową o podział spadku, ani o zniesienie współwłasności, a po drugie przy podziale majątku miedzy Wnioskodawczynią i mężem nie dojdzie do żadnych spłat lub dopłat.

Jeżeli nabędzie na własność 333.333 akcje w wyniku darowizny #189; współwłasności w każdej akcji od męża, to nie będzie to rodziło obowiązku w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych, albowiem umowy darowizny zostaną dokonane bez przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy, a stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ww. ustawy podatkowi podlegają jedynie te umowy darowizny, które dotyczą przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy i to jedynie w tej części.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona),
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

W sytuacji przedstawionej we wniosku Wnioskodawczyni w dniu 1 marca 2002 r. zawarła z małżonkiem w formie aktu notarialnego umowę, na podstawie której została zniesiona między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Po zawarciu tej umowy majątek objęty współwłasnością nie był dzielony. Wnioskodawczyni nadal pozostaje w związku małżeńskim, jednak w ramach planowanych „rozliczeń wspólnego majątku” ma zostać zawarta umowa o częściowy podział majątku wspólnego albo umowa darowizny, w wyniku których Wnioskodawczyni na wyłączną własność nabędzie akcje. W związku z podziałem majątku między małżonkami nie zostaną dokonane żadne spłaty lub dopłaty. Umowy darowizny zostaną dokonane bez przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy.

Zgodnie z art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.) z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Wspólność ustawową charakteryzują dwie podstawowe cechy: jest to wspólność dorobku i wspólność o charakterze łącznym. Z art. 35 wskazanego kodeksu wynika również, że w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Zgodnie z art. 47 k.r.o. małżonkowie mogą przez umowę wspólność ustawową rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć.

Należy podkreślić, że umowa wyłączająca wspólność majątkową małżeńską ma charakter ustrojowy, czyli zmienia dotychczasową zasadę wspólności na zasadę rozdzielności majątkowej i nie powoduje przysporzenia majątkowego.

Również podział majątku wspólnego małżonków jest instytucją typową dla prawa rodzinnego i opiekuńczego. Należy podkreślić, że podział majątku wspólnego małżonków, wykazuje cechy odrębne od zniesienia współwłasności, unormowanego w Kodeksie cywilnym, i w związku z tym nie może być traktowany jako zniesienie współwłasności wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Ponieważ podział majątku między małżonkami nie został wymieniony jako czynność podlegająca opodatkowaniu, nie będzie miał znaczenia fakt, czy przy podziale majątku wystąpi spłata pieniężna.

Skoro więc w art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy jako podlegające podatkowi od czynności cywilnoprawnych nie zostały wymienione umowy dotyczące podziału majątku dorobkowego małżeńskiego należy uznać, że nie podlegają one podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Powyższe sprawia, że podział majątku małżeńskiego przeprowadzony w związku z wyłączeniem małżeńskiej wspólności ustawowej nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają natomiast umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy podstawę opodatkowania stanowi wartość długów albo zobowiązań przejętych przez obdarowanego.

Obowiązek podatkowy przy umowie darowizny powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, t.j. w dniu zawarcia umowy darowizny i stosownie do art. 4 pkt 3 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży na obdarowanym.

W przypadku, gdy umowa darowizny, nie wiąże się z przejęciem przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań osoby darującej, to taka umowa darowizny nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawczyni nabędzie na podstawie umowy darowizny akcje będące przedmiotem współwłasności. Umowa darowizny zostanie dokonana bez przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, iż umowa darowizny akcji na rzecz Wnioskodawczyni dokonana bez przejęcia długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Jednocześnie jednak podkreślić należy, iż w niniejszej interpretacji ocena stanowiska Wnioskodawczyni została dokonana jedynie w kontekście przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Przedmiotem niniejszej interpretacji nie jest zatem ocena prawidłowości kwalifikacji opisanych we wniosku czynności z punktu widzenia przepisów prawa cywilnego lub rodzinnego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.